diff options
Diffstat (limited to '28658-h')
| -rw-r--r-- | 28658-h/28658-h.htm | 15521 |
1 files changed, 15521 insertions, 0 deletions
diff --git a/28658-h/28658-h.htm b/28658-h/28658-h.htm new file mode 100644 index 0000000..6b56402 --- /dev/null +++ b/28658-h/28658-h.htm @@ -0,0 +1,15521 @@ +<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.0 Transitional//EN"> +<HTML> +<HEAD> + <META HTTP-EQUIV="CONTENT-TYPE" CONTENT="text/html; charset=utf-8"> + <TITLE>ΚΑΛΑΜΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΝΕΜΟ</TITLE> + <META NAME="GENERATOR" CONTENT="OpenOffice.org 3.0 (Linux)"> + <META NAME="AUTHOR" CONTENT="."> + <META NAME="CREATED" CONTENT="20090413;17000000"> + <META NAME="CHANGEDBY" CONTENT="-"> + <META NAME="CHANGED" CONTENT="20090413;17000000"> + <STYLE TYPE="text/css"> + <!-- + @page { margin-right: 3cm; margin-top: 2.54cm; margin-bottom: 2.54cm } + P { margin-bottom: 0.21cm; direction: ltr; color: #000000; widows: 2; orphans: 2 } + P.western { font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 10pt } + P.cjk { font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 10pt } + P.ctl { font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 10pt } + P.sdfootnote-western { margin-bottom: 0cm; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 10pt } + P.sdfootnote-cjk { margin-bottom: 0cm; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 10pt } + P.sdfootnote-ctl { margin-bottom: 0cm; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 10pt } + A.sdfootnotesym-ctl { font-family: "Times New Roman", serif } + --> + </STYLE> +</HEAD> +<BODY LANG="el-GR" TEXT="#000000" DIR="LTR"> + + +<pre> + +Project Gutenberg's Canne al vento (Reeds in the Wind), by Grazia Deledda + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + + +Title: Canne al vento (Reeds in the Wind) + +Author: Grazia Deledda + +Translator: Christos Alexandridis + +Release Date: May 1, 2009 [EBook #28658] + +Language: Greek + +Character set encoding: UTF-8 + +*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CANNE AL VENTO (REEDS IN THE WIND) *** + + + + +Produced by Christos Alexandridis + + + + + +</pre> + +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=4 STYLE="font-size: 16pt"><B>ΚΑΛΑΜΙΕΣ + ΣΤΟΝ ΑΝΕΜΟ</B></FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=4><B>ΓΚΡΑΤΣΙΑ + ΝΤΕΛΕΝΤΑ</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>(</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><B>GRAZIA</B></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B> + </B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><B>DELEDDA</B></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>)</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=4><B>ΕΙΣΑΓΩΓΗ</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Λίγα +λόγια για τη συγγραφέα</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκράτσια Ντελέντα (</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US">Grazia</SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US">Deledda</SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>) +γεννήθηκε το 1871 στο Νούορο της Σαρδηνίας. +Αν και καταγόταν από ευκατάστατη +οικογένεια, οι σπουδές της υπήρξαν πολύ +περιορισμένες και δεν ξεπέρασαν εκείνες +της τέταρτης τάξης της στοιχειώδους +εκπαίδευσης. Σε ένα περιβάλλον ασφυκτικό +και εχθρικό για την ανάπτυξη της +γυναικείας προσωπικότητας, όπως ήταν +γενικά η ιταλική επαρχία και ειδικότερα +η Σαρδηνία στα μέσα του 18</FONT></FONT><SUP><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>ου +</FONT></FONT></SUP><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +αιώνα, μόνη διέξοδος για τις ανησυχίες +και τα ενδιαφέροντα της νεαρής Ντελέντα +ήταν η ανάγνωση λογοτεχνικών έργων. +Διάβαζε με πάθος ό, τι της έπεφτε στο +χέρι: Μπαλζάκ, Δουμά, Ουγκώ, Βύρωνα, Σκοτ +κι έτσι άρχισε να εκδηλώνεται νωρίς η +έφεσή της στα γράμματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +πρώτα της έργα υπήρξαν ποιήματα, αλλά +σύντομα εγκατέλειψε την ποίηση για να +αφοσιωθεί οριστικά στην πεζογραφία. Το +1886 δημοσιεύει το πρώτο της διήγημα σε +μια εφημερίδα του Νούορο και συνεχίζει +να γράφει διηγήματα για τον τοπικό τύπο.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +1896 δημοσιεύει το πρώτο της μυθιστόρημα +με τίτλο </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Η +οδός του κακού (</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>La</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>via</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>del</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>male</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>)</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +και δέχεται ευμενείς κριτικές από το +λογοτέχνη και κριτικό Λουΐτζι Καπουάνα +(Luigi Ca</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US">puana</SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>). +Έτσι άρχισε να γίνεται γνωστή και έξω +από τα στενα πλαίσια του νησιού της.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +μεταξύ οι αναγνώσεις της λογοτεχνικών +έργων γίνονται τώρα πιο συστηματικές +και είναι πιο εμφανείς στο γράψιμό της +οι επιδράσεις των βεριστών (ιταλοί +ρεαλιστές και νατουραλιστές πεζογράφοι) +αλλά και του Ντ’ Ανούντσιο, των Γάλλων +ρεαλιστών και νατουραλιστών καθώς και +των Ρώσων Τολστόι και Ντοστογιέφσκι. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +1899 αφήνει για πρώτη φορά τη γενέθλια +πόλη και μεταβαίνει στο Καλίαρι, όπου +γνωρίζεται με τον μέλλοντα σύζυγό της, +τον οποίο παντρεύεται τον επόμενο χρόνο +και μετακομίζει μαζί του οριστικά στη +Ρώμη. Εκεί θα ζήσει μέχρι το θάνατό της +(το 1936), αφοσιωμένη στο γράψιμο και στην +οικογένειά της (το σύζυγο και τα δυο +παιδιά της), μακριά από τη δημοσιότητα +και την κοσμική ζωή της πόλης. Στη Ρώμη +εξάλλου θα γράψει και τα έργα τής +ωριμότητάς της, τα σπουδαιότερα από τα +οποία είναι τα μυθιστορήματα: </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Ελίας +Πορτούλου (</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>Elias</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>Portulu</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>, +1900), Στάχτη (Cenere, 1904), Ο κισσός (L’ </I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>edera</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>, +1906), Καλαμιές στον άνεμο (Canne al vento, 1913), +Μαριάννα Σίρκα (Marianna Sirca, 1915), Η πυρκαγιά +του ελαιώνα (L’ </I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>incendio</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>dell</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>’ +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>uliveto</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>, +1917), Η μητέρα (</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>La</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>madre</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>, +1919), Η εκκλησία της μοναξιάς (La chiesa della +solitudine, 1936). </I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +το θάνατό της κυκλοφόρησε το σχεδόν +αυτοβιογραφικό μυθιστόρημά της </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Κόζιμα +(</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>Cosima</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>, +1937). </I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκτός +από τα παραπάνω έγραψε και πληθος +διηγημάτων καθώς και μερικά ακόμη +μυθιστορήματα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +δράση σε όλα σχεδόν τα έργα της τοποθετείται +στη Σαρδηνία και περιστρέφεται γύρω +από την πάλη του νέου με το παλιό, της +ανερχόμενης αστικής τάξης με την αρχαϊκή, +φεουδαρχική σχεδόν, κοινωνία του νησιού, +αλλά και σε ατομικό επίπεδο τη συνειδησιακή +πάλη του καλού με το κακό, το διαρκή +αγώνα για λύτρωση.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +1926 έλαβε το βραβείο Νόμπελ για τη +λογοτεχνία.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>«Καλαμιές +στον άνεμο» ή η πορεία προς τη λύτρωση.</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πρόκειται +ίσως για το γνωστότερο διεθνώς μυθιστόρημα +της Ντελέντα. Κι εδώ η υπόθεση εκτυλίσσεται +στη Σαρδηνία. Το κύριο πρόσωπο του έργου, +ο Έφις, είναι ο ηλικιωμένος υπηρέτης +στο σπίτι της οικογένειας Πιντόρ. Από +την ξεπεσμένη οικογένεια ευγενών έχουν +απομείνει μόνο τρεις αδελφές: δυο +γεροντοκόρες και μια νεότερη, ανύπαντρη +κι εκείνη. Ο υπηρέτης έταξε σκοπό στη +ζωή του να υπηρετήσει με πλήρη αφοσίωση +τις τρεις γυναίκες που απόμειναν μόνες +και απροστάτευτες, επειδή πιστεύει πως +έτσι θα εξιλεωθεί από μια παλιά κρυφή +ενοχή που τον βαραίνει: σκότωσε άθελά +του το αφεντικό του, στην προσπάθεια να +φυγαδεύσει στη Ρώμη μαζί με τον εραστή +της την τέταρτη αδελφή, τη Λία, που +αγαπούσε κρυφά χωρίς ανταπόκριση. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μέσα +σ’ έναν κόσμο που αλλάζει, όπου η παράδοση +και οι αρχαϊκές κοινωνικές δομές +αντιστέκονται όσο μπορούν στην εισβολή +των νέων οικονομικών σχέσεων και των +αντιλήψεων που τις συνοδεύουν</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Το +παρελθόν κυριαρχούσε ακόμη στον τόπο»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Οι +ψυχές των γερόντων ξαναζούν μέσα στους +νέους»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Τώρα +οι κύριοι είναι ακριβώς οι έμποροι»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ζει το προσωπικό του δράμα σαν +ντοστογιεφσκικός ήρωας, ζητώντας τη +λύτρωση μέσα από τον πόνο και την +ταπείνωση. Δεν καταλαβαίνει τις αλλαγές +που συντελούνται γύρω του. Γνωρίζει +ποια είναι η κοινωνική του θέση και την +αποδέχεται αδιαμαρτύρητα∙ </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«είμαι +ένας ταπεινός υπηρέτης»</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +επαναλαμβάνει συχνά και δέχεται χωρίς +αντίδραση την ξιπασιά της νεαρής κυράς +του</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Εσύ +δεν είσαι παρά ένας υπηρέτης! Δεν μας +το συγχωρείς που είμαστε από αρχοντική +γενιά…»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +αρχοντική γενιά, ναι, αλλά εάν δεν τις +φρόντιζε ο γερο-υπηρέτης, θα πέθαιναν +και οι τρεις από την πείνα. Αποκαλυπτικός +είναι ο διάλογος μεταξύ του Έφις και +του Τζατσίντο, γιού της νεκρής πια Λία +και ανεψιού των αδελφάδων Πιντόρ, που +ήρθε στο νησί από τη Ρώμη, άθλιος και +δυστυχισμένος, για να κάνει την τύχη +του και που αποτελεί το φορέα των νέων +ιδεών και της «τεχνολογίας» (φέρνει +μαζί του το ποδήλατο, το τέρας της +αποκαλύψεως για τους νησιώτες, δέχεται +να δουλέψει ως εργάτης, αν και είναι +ευγενικής καταγωγής κ.α.)</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«… +ξανάρχισε (ο Τζατσίντο) τις ιστορίες +για τα μυθικά πλούτη των Στεριανών +Κυρίων, για τις κακές τους συνήθειες +και τη διαφθορά τους.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>- +Και αυτοί είναι άνθρωποι ευχαριστημένοι; +ρώτησε ο Έφις σχεδόν θυμωμένα.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>- +Κι εμείς είμαστε άνθρωποι ευχαριστημένοι;</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>- +Εγώ ναι, κύριέ μου! είπε ο Έφις.»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γιατί +όμως είναι ευχαριστημένος; Γιατί ξέρει +πως </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Γεννηθήκαμε +για να υποφέρουμε, όπως Εκείνος και γι’ +αυτό πρέπει να κλαίμε και να σωπαίνουμε».</I></FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ευτυχία είναι δώρο του Θεού, είναι η +λύτρωση που την κερδίζουμε παλεύοντας +καθημερινά με το κακό, με τα πάθη μας, +προσφέροντας τους εαυτούς μας στους +άλλους με αυταπάρνηση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Εσύ +(Έφις) πού τη βρήκες την πραγματική +σωτηρία;»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>τον +ρωτάει ο Τζατσίντο και απαντάει ο ίδιος</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Ζώντας +για τους άλλους∙ αυτό θέλω να κάνω κι +εγώ».</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τη +λύτρωση όμως την κερδίζουμε κυρίως +περνώντας μέσα από την αμαρτία και τον +πόνο, ψυχικό και σωματικό, γιατί έτσι +αναδεικνύεται το θεϊκό μεγαλείο κι +εμείς αγγίζουμε την αιωνιότητα</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Κύριε, +σ’ ευχαριστώ, πάρε τώρα την ψυχή μου. +Είμαι ευτυχισμένος που υπέφερα, που +αμάρτησα, γιατί δοκιμάζω το θεϊκό σου +έλεος, τη συγχώρεσή σου, τη βοήθειά σου, +την απέραντη μεγαλοσύνη σου.»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>προσεύχεται +ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Άλλη +οδός σωτηρίας δεν υπάρχει, δεν υπάρχει +άλλη διέξοδος γιατί</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«- +Σαν τις καλαμιές στον άνεμο είμαστε. +Εμείς είμαστε τα καλάμια και η μοίρα +είναι ο άνεμος.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>- +Γιατί όμως μια τέτοια μοίρα;</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>- +Και ο άνεμος γιατί; Ο Θεός μόνο ξέρει.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>- +Γεννηθήτω, τότε, το θέλημά Του.»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εξάλλου, +όπως λέει και μια από τις κυράδες του, </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Μπροστά +στο Θεό δεν υπάρχουν ούτε υπηρέτες ούτε +αφεντικά»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>γιατί</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«…μέσα +μας βρίσκεται η γιατρειά. Καρδιά πρέπει +να έχουμε, τιποτ’ άλλο…»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έτσι, +το υπαρξιακό πρόβλημα του Έφις λύνεται +μέσα από τη θρησκευτική πίστη. Όλη η ζωή +του δεν είναι άλλο παρά η πορεία μιας +κολασμένης ψυχής που πρέπει να φτάσει +στον αιώνιο προορισμό της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αν +και η Ντελέντα επηρεάστηκε από το +βερισμό, ο τρόπος γραφής της βρίσκεται +πιο κοντά στο ρομαντισμό. Από το βερισμό +κρατά τη ρεαλιστική του διάσταση, αλλά +δεν αποστασιοποιείται εντελώς από τα +πρόσωπα και τα γεγονότα που περιγράφει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +αφηγηματικό της ύφος δίνει έμφαση στον +περιβάλλοντα χώρο και τονίζει τις +ψυχικές και συναισθηματικές καταστάσεις +των προσώπων. Ο λυρισμός, οι συχνές, +μέχρις υπερβολής, παρομοιώσεις και οι +μεταφορές τοποθετούν τον αναγνώστη σ’ +έναν χώρο που μοιάζει να είναι κι αυτός +ζωντανός και να συμμετέχει στα δρώμενα, +συμπάσχοντας με τους ανθρώπους. Έτσι, +τα φυσικά φαινόμενα προσωποποιούνται +συχνά, προεκτείνοντας το ανθρώπινο +δράμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>«Περνάει +ο άνεμος και τα καλάμια τρέμουν και +ψιθυρίζουν: Έφις θυμάσαι, Έφις θυμάσαι; +Έφυγες, ξαναγύρισες, είσαι πάλι ανάμεσά +μας σαν κάποιος της οικογένειας. Άλλος +λυγίζει και άλλος σπάει, άλλος αντέχει +σήμερα, αλλά θα λυγίσει αύριο και μεθαύριο +θα σπάσει. Έφις θυμάσαι;»</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +διάλογοι, από την άλλη, είναι συχνοί και +όλο ζωντάνια, με κάποιες διαλεκτικές +πινελιές εδώ κι εκεί. Ο τρόπος που +εκφράζονται τα πρόσωπα του μυθιστορήματος +αντανακλά πολλές φορές την κοινωνική +τους θέση, αλλά και τις σχέσεις που έχουν +αναπτυχθεί μεταξύ τους. Έτσι, ο +μεγαλοκτηματίας ευγενής, ξάδελφος των +αδελφάδων Πιντόρ βλέπει αφ’ υψηλού +τους πάντες και απευθύνεται με τρόπο +περιφρονητικό και σχεδόν υβριστικό +στους κοινωνικά κατωτέρους του. Το ίδιο +και η Νοέμι, η νεώτερη αδελφή και +θεματοφύλακας της παράδοσης και της +τιμής και αξιοπρέπειας της ξεπεσμένης +της οικογένειας, μιλάει πολλές φορές +αλαζονικά και ειρωνικά προς τον υπηρέτη, +ο οποίος, αν και είναι ευγενικός και +προσηνής προς τις κυράδες του και +δουλικός προς τον ξάδελφό τους, +χρησιμοποιεί ωστόσο σκληρή πολλές φορές +γλώσσα προς την τοκογλύφο, που βρίσκεται +στην ίδια κοινωνική βαθμίδα με αυτόν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Συχνές +είναι τέλος και οι φολκλορικές αναφορές +στα ήθη, τα έθιμα, στη μουσική και τους +χορούς, στις τοπικές φορεσιές των +κατοίκων του νησιού, ακόμη και στην +αρχιτεκτονική των κατοικιών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Χρίστος +Αλεξανδρίδης</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-right: -0cm; margin-bottom: 0cm"> +<BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-right: -0cm; margin-bottom: 0cm"> +<BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-right: -0cm; margin-bottom: 0cm"> +<BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-right: -0cm; margin-bottom: 0cm"> +<BR> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-right: -0cm; margin-bottom: 0cm"> +<BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-right: -0cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-right: -0cm; margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>ΚΑΛΑΜΙΕΣ + ΣΤΟΝ ΑΝΕΜΟ</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +πρώτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> <FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλη +τη μέρα ο Έφις, υπηρέτης στις κυρίες +Πιντόρ, δούλευε για να ενισχύσει το +πρωτόγονο ανάχωμα που είχε κατασκευάσει +ο ίδιος σιγά σιγά με τα χρόνια και με +κόπο, κάτω στο βάθος του μικρού κτήματος, +πλάι στο ποτάμι, και ενώ έπαιρνε να +βραδιάζει ατένιζε το έργο του από ψηλά, +καθισμένος μπροστά στην καλύβα, κάτω +από το γλαυκό φρύδι που σχημάτιζαν τα +καλάμια στα μισά της πλαγιάς του λευκού +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Λόφου +των Περιστεριών.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να +το ολόκληρο στα πόδια του, σιωπηλό κι +εδώ κι εκεί να γυαλίζει από τα νερά στο +λιόγερμα, το κτηματάκι που ο Έφις +λογάριαζε περισσότερο δικό του παρά +των κυράδων του. Τριάντα χρόνια κατοχής +και εργασίας το είχαν κάνει δικό του +και οι αιμασιές από φραγκοσυκιές που +το κλείνουν από πάνω προς τα κάτω σαν +δυο γκρίζοι τοίχοι που σέρνονται από +πεζούλα σε πεζούλα, από το λόφο μέχρι +το ποτάμι, του φαίνονται να είναι τα +σύνορα του κόσμου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +υπηρέτης δεν κοίταζε πέρα από το κτηματάκι +και για το λόγο ότι τα χωράφια που +βρίσκονταν από τη μια μεριά και από την +άλλη ανήκαν κάποτε στις κυράδες του: +γιατί να θυμάται τα παλιά; Ανώφελη, +θλιβερή θύμηση. Καλύτερα να σκέφτεται +το μέλλον και να ελπίζει στη βοήθεια +του Θεού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο Θεός υποσχόταν μια καλή χρονιά ή +τουλάχιστον γέμιζε με λουλούδια όλες +τις αμυγδαλιές και τις ροδακινιές της +κοιλάδας που βρισκόταν ανάμεσα σε δυο +σειρές λευκών λόφων, με τα αχνογάλαζα +βουνά στο βάθος προς τη δύση και με τη +θάλασσα στην ανατολή. Η κοιλάδα σκεπασμένη +με την ανοιξιάτικη βλάστηση, με νερά, +με θάμνους, με λουλούδια, έδινε την +εντύπωση μιας κούνιας γεμάτης με πράσινα +πέπλα και γαλάζιες κορδέλες, με το +μονότονο μουρμούρισμα του ποταμού σαν +εκείνο ενός μικρού παιδιού που +αποκοιμιέται. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +μέρες όμως ήταν κιόλας πολύ ζεστές και +ο Έφις σκεφτόταν και τις μπόρες που +φουσκώνουν το ποτάμι χωρίς αναχώματα +και το κάνουν να τινάζεται σαν θεριό +και να καταστρέφει τα πάντα. Να ελπίζει +κανείς, ναι, αλλά όχι και να έχει +εμπιστοσύνη</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3>·</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +ν’ αγρυπνά σαν τις καλαμιές πάνω στο +φρύδι του λόφου που σε κάθε φύσημα του +ανέμου χτυπά η μια τα φύλλα της άλλης +σαν να ειδοποιούνται μεταξύ τους για +τον κίνδυνο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γι’ +αυτό είχε δουλέψει όλη τη μέρα και τώρα, +περιμένοντας να πέσει η νύχτα και για +να μη μένει αργός, έπλεκε μια ψάθα από +βούρλα και παρακαλούσε το Θεό να πιάσει +τόπο η δουλειά του. Τι αξία έχει ένα +μικρό ανάχωμα εάν ο Θεός δεν το κάνει, +με τη θέλησή του, δυνατό σαν βουνό; </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εφτά +βούρλα λοιπόν, πλεγμένα σ' ένα κλαδί +λυγαριάς και μαζί εφτά προσευχές στον +Κύριο και στην Παναγία του Ριμέντιο, +μεγάλη η χάρη της. Να εκεί κάτω στο +γαλάζιο ορίζοντα του δειλινού το +εκκλησάκι της και ο περίβολος από καλύβες +ήρεμος σαν προϊστορικό χωριό, εγκαταλειμμένο +εκεί από αιώνες. Εκείνη την ώρα, ενώ το +φεγγάρι ξεπρόβαλε σαν μεγάλο τριαντάφυλλο +ανάμεσα στους θάμνους του λόφου και οι +φλόμοι</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B> +</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>σκόρπιζαν +τη μυρωδιά τους στις όχθες του ποταμού, +προσεύχονταν και οι κυράδες του Έφις: +η ντόνα Έστερ, η μεγαλύτερη, ας είναι +ευλογημένη, θα τον μνημόνευε σίγουρα +κι αυτόν τον αμαρτωλό. Αρκούσε αυτό για +να νοιώθει ικανοποιημένος και αποζημιωμένος +για τους κόπους του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάποια +βήματα που πλησίαζαν τον έκαναν να +σηκώσει τα μάτια. Νόμισε πως τα αναγνώρισε: +ήταν τα γρήγορα και ελαφριά βήματα ενός +παιδιού, βήματα αγγέλου που τρέχει να +αναγγείλει τα χαρμόσυνα μηνύματα, και +τα θλιβερά. Ας γίνει το θέλημα του Θεού: +εκείνος στέλνει τα καλά και τα κακά +μαντάτα. Η καρδιά του όμως άρχισε να +τρέμει και τα μαύρα και σκασμένα δάχτυλά +του έτρεμαν κι αυτά με τα ασημί βούρλα +που γυάλιζαν στο φως του φεγγαριού σαν +υδάτινες κλωστές.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +βήματα δεν ακούγονταν πια. Ο Έφις όμως +έμενε ακόμη εκεί και περίμενε ακίνητος. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +φεγγάρι ανέβαινε μπροστά του και οι +φωνές του απόβραδου ειδοποιούσαν τους +ανθρώπους ότι η μέρα τους είχε τελειώσει. +Ήταν η ρυθμική φωνή του κούκου, το +τραγούδι των πρώιμων τριζονιών, ο +στεναγμός κάποιου πουλιού</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3>·</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> + ήταν ο αναστεναγμός των καλαμιών και +η φωνή, όλο και πιο καθάρια, του ποταμού. +Πάνω απ’ όλα όμως ήταν μια πνοή, ένα +λαχάνιασμα όλο μυστήριο που έμοιαζε να +βγαίνει μέσα από την ίδια τη γη. Ναι, η +μέρα του δουλευτή είχε τελειώσει, άρχιζε +όμως η φανταστική ζωή των αερικών, των +νεράιδων, των περιπλανώμενων ξωτικών. +Τα φαντάσματα των παλιών Βαρόνων +κατέβαιναν από τα χαλάσματα του κάστρου +πάνω από το χωριό Γκάλτε, ψηλά, στον +ορίζοντα στα αριστερά του Έφις, και +έτρεχαν στην ακροποταμιά κυνηγώντας +αγριογούρουνα και αλεπούδες. Τα όπλα +τους γυάλιζαν ανάμεσα στις σκλήθρες +της όχθης και το ξεψυχισμένο γαύγισμα +των σκυλιών από μακριά φανέρωνε το +πέρασμά τους. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άκουγε το θόρυβο που έκαναν πλένοντας +τα ρούχα τους κάτω στο ποτάμι οι </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πάνας</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +γυναίκες που είχαν πεθάνει στη γέννα, +χτυπώντας τα με τις κοκάλες των πεθαμένων +και νόμιζε ότι διέκρινε τον </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>αματατόρε</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +ένα στοιχειό με εφτά σκουφιά που μέσα +τους έκρυβε έναν θησαυρό, να πηδά εδώ +κι εκεί κάτω από το δάσος με τις μυγδαλιές +και να τρέχουν πίσω του βρικόλακες με +ατσάλινες ουρές.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +πέρασμά του έκανε τα κλαδιά και τις +πέτρες να λάμπουν κάτω από το φεγγάρι +και με τα κακά πνεύματα ενώνονταν κι +εκείνα των αβάπτιστων παιδιών, πνεύματα +λευκά που πετούσαν στον αέρα και +μεταμορφώνονταν σε ασημένια συννεφάκια +πίσω από το φεγγάρι. Και οι νάνοι και οι +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>γιάνας</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +μικρές νεράιδες που τη μέρα μένουν στο + καμωμένο από βράχους σπίτι τους να +υφαίνουν χρυσό πανί σε χρυσούς αργαλειούς, +χόρευαν στον ίσκιο των μεγάλων θάμνων +της αγριελιάς, ενώ οι γίγαντες πρόβαλαν +ανάμεσα από τους φεγγαρολουσμένους +βράχους των βουνών, κρατώντας από τα +χαλινάρια τα τεράστια πράσινα άλογά +τους που μόνο εκείνοι μπορούν να +καβαλικέψουν και κατασκόπευαν εάν εκεί +κάτω, ανάμεσα στις εκτάσεις του βλαβερού +φλόμου κρυβόταν κανείς δράκος ή εάν το +μυθικό φίδι </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>κανανέα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +που ζούσε από τα χρόνια του Χριστού +ακόμη, σερνόταν πάνω στην άμμο γύρω από +το βάλτο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τις +νύχτες με φεγγάρι ιδιαίτερα, όλο εκείνο +το μυστηριώδες πλήθος δίνει ζωή στους +λόφους και στις κοιλάδες. Ο άνθρωπος +δεν έχει δικαίωμα να το ενοχλήσει με +την παρουσία του, έτσι όπως τα πνεύματα +τον σεβάστηκαν όσο κρατούσε η πορεία +του ήλιου. Είναι ώρα λοιπόν ν’ αποσυρθεί +κανείς και να κλείσει τα μάτια κάτω από +την προστασία του φύλακα αγγέλου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σταυροκοπήθηκε και σηκώθηκε, αλλά +περίμενε ακόμη μήπως έρθει κανείς. +Έσπρωξε όμως τη σανίδα που χρησίμευε +για πόρτα και ακούμπησε επάνω της ένα +μεγάλο σταυρό από καλάμια για να εμποδίσει +τα αερικά και τους πειρασμούς να μπουν +στην καλύβα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +φως του φεγγαριού φώτιζε μέσα από τις +χαραμάδες το στενό δωμάτιο που χαμήλωνε +στις γωνίες, ήταν όμως αρκετά μεγάλο +γι’ αυτόν που ήταν μικροκαμωμένος και +αδύνατος σαν έφηβος. Από την κωνική +σκεπή, φτιαγμένη από καλάμια και βούρλα, +που σκέπαζε τους τοίχους από ξερολιθιά +και είχε μια τρύπα στη μέση για να βγαίνει +ο καπνός, κρέμονταν αρμαθιές κρεμμύδια +και μάτσα από αποξεραμένα βότανα, σταυροί +από φοινικόφυλλα και κλαδιά από αγιασμένα +βάγια, ένα ζωγραφισμένο κερί, ένα δρεπάνι +για να διώχνει τους βρικόλακες και ένα +σακουλάκι κριθάρι ενάντια στις </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πάνας</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>. +Στο φύσημα του ανέμου έτρεμε όλο το +καλύβι και η αραχνιές γυάλιζαν στο +φεγγαρόφωτο. Καταγής αναπαυόταν η στάμνα +με τα χερούλια στα πλευρά και η χύτρα +αναποδογυρισμένη κοιμόταν πλάι της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ετοίμασε την ψάθα, αλλά δεν ξάπλωσε. +Του φαινόταν πάντα ότι άκουγε θόρυβο +από παιδικά βήματα. Σίγουρα κάποιος +ερχότανε∙ και πραγματικά τα σκυλιά +άρχισαν ξαφνικά να γαβγίζουν στα κοντινά +κτήματα και όλο το τοπίο που λίγο πριν +έμοιαζε να κοιμάται μέσα στον ψίθυρο +της προσευχής των βραδινών ήχων, γέμισε +από αντίλαλους και βοή, σαν να ξυπνούσε +απότομα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άνοιξε πάλι. Μια μαύρη φιγούρα +ανέβαινε τον ανήφορο όπου τα χαμηλά +κουκιά κυμάτιζαν κιόλας ασημένια στο +φεγγαρόφωτο, κι εκείνος, που τη νύχτα +ακόμη και οι ανθρώπινες μορφές του +φαίνονταν μυστηριώδεις, ξανάκανε το +σταυρό του. Τον φώναξε όμως μια γνώριμη +φωνή: ήταν η νεανική φωνή, λίγο λαχανιασμένη +όμως, ενός αγοριού που κατοικούσε πλάι +στο σπίτι των Πιντόρ. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπαρμπα- +Εφισέ, μπαρμπα- Εφισέ!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +τρέχει, Τζουαναντό; Είναι καλά οι κυράδες +μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +είναι καλά, μου φαίνεται. Με στέλνουν +μόνο για να σας πω να γυρίσετε αύριο +νωρίς στο χωριό, γιατί θέλουν να σας +μιλήσουν. Μπορεί να είναι για κάποιο +κίτρινο γράμμα που είδα στο χέρι της +ντόνας Νοέμι. Η ντόνα Νοέμι το διάβαζε +και η ντόνα Ρουθ με άσπρο μαντίλι στο +κεφάλι σαν καλόγρια, που σκούπιζε την +αυλή, στεκόταν ακίνητη ακουμπώντας στη +σκούπα και άκουγε».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ένα +γράμμα; Δεν ξέρεις από ποιόν είναι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +δεν ξέρω να διαβάζω. Η γιαγιά μου όμως +λέει ότι μπορεί να είναι από τον κυρ +Τζατσίντο, τον ανιψιό που έχουν οι +κυράδες σας».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ναι, +ο Έφις το ένοιωθε</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3>·</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> + έτσι πρέπει να ήταν. Έξυνε ωστόσο +σκεφτικός το μάγουλο, με χαμηλωμένο το +κεφάλι, και έλπιζε αλλά και φοβόταν +μήπως κάνει λάθος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +αγόρι κάθισε κουρασμένο στην πέτρα +μπροστά στο καλύβι και έλυνε τα κορδόνια +του ενώ ρωτούσε μήπως βρισκόταν τίποτε +για να φάει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έτρεξα +σαν ελαφάκι επειδή φοβόμουν τ’ +αερικά......»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σήκωσε το χαλκοπράσινο πρόσωπό +του, σκληρό σαν μπρούντζινη μάσκα, και +κοίταξε το αγόρι με τα μικρά γαλαζωπά +του μάτια, χωμένα μες στις κόγχες και +περιτριγυρισμένα από ρυτίδες: κι εκείνα +τα μάτια, ζωντανά και λαμπερά, φανέρωναν +μια παιδική αγωνία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σου +είπαν εάν πρέπει να γυρίσω αύριο ή +απόψε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αύριο, +σας είπα! Όσο θα λείπετε στο χωριό εγώ +θα είμαι εδώ να φυλάω το κτήμα».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +υπηρέτης ήταν συνηθισμένος να υπακούει +στις κυράδες του και δε ζήτησε άλλες +εξηγήσει. Τράβηξε ένα κρεμμύδι από την +αρμαθιά, ένα κομμάτι ψωμί από το δισάκι +και ενώ το παιδί έτρωγε γελώντας και +κλαίγοντας από τη μυρωδιά του καυτερού +κολατσιού, ξανάρχισαν την κουβέντα. Τα +σημαντικότερα πρόσωπα του χωριού +μπερδεύονταν στην κουβέντα τους. Πρώτος +στη σειρά ο Ρετόρος [1], μετά η αδελφή +του, έπειτα ο Μιλέζος που είχε παντρευτεί +την κόρη εκείνης και που είχε γίνει, από +πλανόδιος πωλητής πορτοκαλιών και +κανατιών, ο πλουσιότερος έμπορος του +χωριού. Ακολουθούσε ο ντον Πρέντου, ο +Πρόεδρος του χωριού, που ήταν ξάδελφος +των κυράδων του Έφις. Ο ντον Πρέντου +ήταν πλούσιος, όχι όμως σαν τον Μιλέζο. +Μετά ερχόταν η Καλίνα, η τοκογλύφος, +πλούσια κι εκείνη, αλλά με μυστηριώδη +τρόπο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> <FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Οι +κλέφτες προσπάθησαν ν’ ανοίξουν πέρασμα +στον τοίχο της. Άδικος κόπος∙ είναι +στοιχειωμένος. Κι εκείνη γελούσε, σήμερα +το πρωί, στην αυλή της και έλεγε ότι κι +αν μπουν θα βρουν μόνο στάχτες και +καρφιά, γιατί είναι φτωχή σαν το Χριστό. +Η γιαγιά μου όμως λέει ότι η θεια-Καλίνα +έχει ένα σακουλάκι γεμάτο χρυσάφι, +κρυμμένο μες στον τοίχο».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατά +βάθος όμως λίγο ενδιέφεραν στον Έφις +εκείνες οι ιστορίες. Ξαπλωμένος πάνω +στο ψαθί, με το ένα χέρι κάτω από τη +μασχάλη και το άλλο κάτω από το μάγουλο, +ένοιωθε την καρδιά του να χτυπά και το +θρόισμα των καλαμιών πάνω στο φρύδι του +λόφου του φαινόταν να είναι ο αναστεναγμός +κάποιου κακού πνεύματος.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +κίτρινο γράμμα! Κίτρινο, άσχημο χρώμα. +Ποιος ξέρει τι έμελλε ακόμη να συμβεί +στις κυράδες του. Εδώ και είκοσι χρόνια, +όταν κάποιο γεγονός έσπαγε τη μονοτονία +της ζωής στο σπίτι των Πιντόρ, ήταν πάντα +μια συμφορά.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξάπλωσε +και το παιδί, αλλά δεν είχε όρεξη για +ύπνο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> <FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπαρμπα-Έφις, +και σήμερα η γιαγιά μου έλεγε ότι οι +κυράδες σας ήταν πλούσιες, όπως ο ντον +Πρέντου. Είναι αλήθεια ή όχι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αλήθεια +είναι,» είπε ο υπηρέτης αναστενάζοντας. +«Δεν είναι όμως ώρα να θυμόμαστε τέτοια +πράγματα. Κοιμήσου».</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +παιδί χασμουρήθηκε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +γιαγιά μου όμως λέει ότι όταν πέθανε η +ντόνα Μαρία Κριστίνα, η παλιά, καλή κυρά +σας, σαν να έπεσε ανάθεμα στο σπίτι σας. +Είναι αλήθεια ή όχι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κοιμήσου, +σου λέω, δεν είναι ώρα .....».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> <FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ε, +αφήστε με να μιλήσω! Και γιατί το’ σκασε +η ντόνα Λία, η μικρή σας κυρά; Η γιαγιά +μου λέει ότι εσείς το ξέρετε, ότι τη +βοηθήσατε να το σκάσει, τη ντόνα Λία. Τη +συνοδέψατε μέχρι τη γέφυρα, όπου κρύφτηκε, +μέχρι που πέρασε ένα κάρο που την πήρε +και την πήγε μέχρι τη θάλασσα. Εκεί +μπαρκάρισε. Και ο ντον Τζάμε, ο πατέρας +της, το αφεντικό σας, την έψαχνε, την +έψαχνε, μέχρι που πέθανε. Πέθανε εκεί, +πλάι στη γέφυρα. Ποιος τον σκότωσε; Η +γιαγιά μου λέει ότι το γνωρίζετε......»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +γιαγιά σου είναι μια στρίγκλα! Εκείνη +κι εσύ, εσύ κι εκείνη αφήστε ήσυχους +τους νεκρούς!» φώναξε ο Έφις, αλλά η φωνή +του ήταν βραχνή και το παιδί γέλασε με +αυθάδεια. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μη +θυμώνετε, γιατί σας κάνει κακό, +μπαρμπα-Έφις! Η γιαγιά μου λέει ότι ήταν +ένα στοιχειό που σκότωσε τον ντον Τζάμε. +Είναι αλήθεια ή όχι;» </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις δεν απάντησε∙ έκλεισε τα μάτια, +έκλεισε με το χέρι το αυτί, αλλά η φωνή +του παιδιού βούιζε μες στο σκοτάδι και +του φαινόταν να είναι εκείνη η ίδια η +φωνή των πνευμάτων του παρελθόντος.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +να που σιγά σιγά όλα μαζεύονται τριγύρω, +περνούν μέσα από τις σχισμές, όπως οι +αχτίδες του φεγγαριού: είναι η ντόνα +Μαρία Κριστίνα, όμορφη και ήρεμη σαν +αγία, είναι ο ντον Τζάμε, κόκκινος και +βίαιος σαν το διάβολο, είναι οι τέσσερις + θυγατέρες που στο χλωμό τους πρόσωπο +έχουν την ηρεμία της μητέρας τους και +βαθιά μες στα μάτια τους τη φλόγα του +πατέρα, είναι οι υπηρέτες, οι υπηρέτριες, +οι συγγενείς, οι φίλοι, όλος εκείνος ο +κόσμος που πλημμυρίζει το πλούσιο σπίτι +των απογόνων των Βαρόνων της περιοχής. +Περνάει όμως ο άνεμος της δυστυχίας και +ο κόσμος σκορπάει, όπως τα σύννεφα στον +ουρανό γύρω από το φεγγάρι, όταν φυσάει +η τραμουντάνα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Κριστίνα πέθανε</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3>·</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +το χλωμό πρόσωπο των θυγατέρων χάνει +κάτι από την ηρεμία του και η φλόγα στο +βάθος των ματιών μεγαλώνει: μεγαλώνει +όσο ο ντον Τζάμε, μετά το θάνατο της +γυναίκας του, παίρνει όλο και περισσότερο +το αυταρχικό ύφος των προγόνων του +Βαρόνων και, όπως εκείνοι, κρατάει +κλειστά μέσα στο σπίτι, σαν να ήταν +σκλάβες, τα τέσσερα κορίτσια, περιμένοντας +αντάξιούς τους γαμπρούς. Και σαν σκλάβες +εκείνες έπρεπε να δουλεύουν, να ζυμώνουν, +να υφαίνουν, να ράβουν, να μαγειρεύουν, +να μάθουν να φυλάνε το έχει τους και +πάνω απ’ όλα δεν έπρεπε να σηκώνουν τα +μάτια τους στους άντρες, ούτε να επιτρέπουν +στον εαυτό τους να σκεφτεί κάποιον που +δε θα προοριζόταν να γίνει άντρας τους. +Τα χρόνια όμως περνούσαν και γαμπρός +πουθενά. Και όσο γερνούσαν τα κορίτσια +του, τόσο περισσότερο ο ντον Τζάμε +απαιτούσε από εκείνες μεγαλύτερη +αυστηρότητα στο ήθος. Αλίμονο αν τις +έβλεπε να προβάλουν στα παράθυρα που +έβλεπαν στο σοκάκι πίσω από το σπίτι, ή +αν έβγαιναν χωρίς την άδειά του. Τις +χαστούκιζε λούζοντάς τες με βρισιές +και απειλούσε με θάνατο τους νεαρούς +που περνούσαν δυο συνεχόμενες φορές +απ’ το σοκάκι.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ίδιος, ωστόσο, περνούσε τις μέρες του +τριγυρνώντας στο χωριό ή καθόταν στον +πέτρινο πάγκο μπροστά στο μαγαζί της +αδελφής του Ρετόρου. Οι άνθρωποι έστριβαν +τη γωνία μόλις τον έβλεπαν, τόσο πολύ +φοβόνταν την κακογλωσσιά του. Τσακωνόταν +με όλους, και ζήλευε τόσο τα καλά των +άλλων, που όταν περνούσε πλάι από ένα +όμορφο κτήμα έλεγε: «που να σας το φάνε +τα δικαστήρια». Τα δικαστήρια όμως στο +τέλος έτρωγαν τα δικά του χωράφια και +μια πρωτάκουστη συμφορά τον βρήκε +ξαφνικά σαν θεϊκή τιμωρία για την έπαρση +και τις προκαταλήψεις του. Η ντόνα Λία +, η τρίτη από τις θυγατέρες του, εξαφανίστηκε +μια νύχτα από το πατρικό σπίτι και για +πολύ καιρό δεν ήξερε κανείς τίποτε για +την τύχη της. Η σκιά του θανάτου έπεσε +πάνω στο σπίτι. Δεν είχε ξαναγίνει ποτέ +στο χωριό ένα τέτοιο σκάνδαλο</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3><B>·</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +ποτέ ένα κορίτσι ευγενικής καταγωγής +και με καλή ανατροφή, όπως η Λία, δεν το +είχε σκάσει μ’ αυτόν τον τρόπο. Ο ντον +Τζάμπε κόντεψε να τρελαθεί</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3><B>·</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> + έτρεξε από εδώ και από εκεί, σ’ όλα τα +γύρω χωριά και στα παράλια ψάχνοντας +τη Λία, κανείς όμως δεν ήξερε να του +δώσει νέα της. Στο τέλος εκείνη έγραψε +στις αδελφές της λέγοντάς τες ότι +βρισκόταν σε σίγουρο μέρος και ότι ήταν +ευχαριστημένη που έσπασε τις αλυσίδες +της. Οι αδελφές της όμως δεν τη συγχώρεσαν, +δεν της απάντησαν. Ο ντον Τζάμε έγινε +πιο τυραννικός μαζί τους. Πουλούσε τα +απομεινάρια της περιουσίας του, +κακομεταχειριζόταν τον υπηρέτη, ενοχλούσε +όλον τον κόσμο με τους καυγάδες του, +ταξίδευε πάντα με την ελπίδα να ανταμώσει +την κόρη του και να την ξαναφέρει στο +σπίτι. Η σκιά της ατίμωσης που έπεφτε +πάνω του και σ’ όλη του την οικογένεια, +εξ αιτίας της απόδρασης της Λία, τον +βάραινε σαν μαρτύριο κατάδικου. Ένα +πρωί βρέθηκε νεκρός στη δημοσιά, πάνω +στη γέφυρα, μετά το χωριό. Πρέπει να είχε +πεθάνει από συγκοπή, επειδή δεν είχε +κανένα ίχνος βίας επάνω του, μόνο μια +μικρή πράσινη κηλίδα στο λαιμό, κάτω +από το σβέρκο. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +κόσμος είπε πως μπορεί ο ντον Τζάμε να +είχε τσακωθεί με κάποιον που τον σκότωσε +χτυπώντας τον με ξύλο, αλλά με τον καιρό +αυτή η φήμη έπαψε και υπερίσχυσε η +βεβαιότητα ότι πέθανε από συγκοπή εξ +αιτίας της φυγής της κόρης του.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Λία στο μεταξύ, ενώ οι ατιμασμένες από +τη φυγή της αδελφές της δεν έβρισκαν +γαμπρό, έγραψε αναγγέλλοντας το γάμο +της. Ο γαμπρός ήταν ένας ζωέμπορος που +τον είχε συναντήσει τυχαία στο ταξίδι +της φυγής της. Ζούσαν στην Τσιβιταβέκια, +σχετικά άνετα και σύντομα θα αποκτούσαν +παιδί.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +αδελφές της δεν της συγχώρεσαν το +καινούργιο της σφάλμα: το γάμο της με +έναν πληβείο που τον συνάντησε κάτω από +εκείνες τις θλιβερές συνθήκες, και δεν +της απάντησαν.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Λίγο +καιρό μετά η Λία ξαναέγραψε αναγγέλλοντας +τη γέννηση του Τζατσίντο. Εκείνες +έστειλαν ένα δωράκι στον μικρό τους +ανιψιό, αλλά δεν έγραψαν στη μητέρα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +τα χρόνια πέρασαν. Ο Τζατσίντο μεγάλωνε +και κάθε χρόνο το Πάσχα και τα Χριστούγεννα +έγραφε στις θείες του και οι θείες του +έστελναν ένα δώρο. Μια φορά έγραψε ότι +σπούδαζε, μια άλλη φορά ότι ήθελε να +πάει στο ναυτικό, και μια φορά ακόμη ότι +είχε βρει δουλειά. Μετά ανήγγειλε το +θάνατο του πατέρα του, μετά το θάνατο +της μητέρας του και στο τέλος εξέφρασε +την επιθυμία να τις επισκεφθεί και να +μείνει μαζί τους, εάν εύρισκε δουλειά +στο χωριό. Η μικροαπασχόλησή του στο +Τελωνείο δεν του άρεσε</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3><B>·</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B> +</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>ήταν +μια ταπεινή</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B> +</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>και + κοπιαστική δουλειά, του έτρωγε τα νιάτα. +Εκείνος αγαπούσε τη φιλόπονη ζωή, βέβαια, +αλλά την απλή ζωή, στον καθαρό αέρα. Όλοι +τον συμβούλευαν να πάει στο νησί της +μητέρας του, για να δοκιμάσει την τύχη +του με μια τίμια δουλειά.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +θείες άρχισαν να το συζητούν και όσο +περισσότερο το συζητούσαν, τόσο λιγότερο +συμφωνούσαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +δουλέψει;», έλεγε η ντόνα Ρουθ, η πιο +ήρεμη. Αφού το χωριουδάκι τους δεν +μπορούσε να θρέψει ούτε εκείνους που +είχαν γεννηθεί εκεί.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ, αντίθετα, ευνοούσε τα σχέδια +του ανεψιού, ενώ η ντόνα Νοέμι, η νεότερη +από τις τρεις, χαμογελούσε ψυχρά και +κοροϊδευτικά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπορεί +να πιστεύει ότι θα έλθει εδώ να κάνει +τον κύριο. Ας έλθει, ας έλθει! Θα πάει +για ψάρεμα στο ποτάμι......»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +ίδιος λέει ότι θέλει να δουλέψει, Νοέμι, +αδελφούλα μου! Θα δουλέψει επομένως: θα +κάνει τον έμπορο, όπως ο πατέρας του».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τότε +θα έπρεπε να το είχε κάνει προηγουμένως. +Οι συγγενείς μας δεν αγόρασαν ποτέ +βόδια».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άλλοι +καιροί, Νοέμι, αδελφούλα μου! Εξ άλλου, +τώρα οι κύριοι είναι ακριβώς οι έμποροι. +Βλέπεις τον Μιλέζο; Λέει: ο Βαρόνος του +Γκάλτε τώρα είμαι εγώ».</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι γελούσε, με κακία στο βλέμμα των +βαθιών της ματιών, και το γέλιο της +αποθάρρυνε την ντόνα Έστερ περισσότερο +απ’ όλα τα επιχειρήματα της άλλης της +αδελφής.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθε +μέρα η ίδια ιστορία: το όνομα του Τζατσίντο +αντηχούσε σ’ όλο το σπίτι, και όταν οι +τρεις αδελφές σώπαιναν εκείνος βρισκόταν +ανάμεσά τους, όπως συνέβαινε, εξ άλλου, +πάντα από την ημέρα της γέννησής του, +και η άγνωστη μορφή του γέμιζε ζωντάνια +το κατεστραμμένο σπίτι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις δε θυμόταν να είχε ποτέ πάρει άμεσα +μέρος στις συζητήσεις των κυράδων του. +Δεν τολμούσε, κυρίως επειδή δε ζητούσαν +τη γνώμη του, έπειτα γιατί δεν ήθελε να +έχει ενοχές∙ επιθυμούσε όμως να έλθει +το παιδί.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +αγαπούσε, τον είχε από την αρχή αγαπήσει +σαν μέλος της οικογένειας.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +το θάνατο του ντον Τζάμε είχε μείνει με +τις τρεις κυρίες για να τις βοηθήσει να +τα βγάλουν πέρα με τις μπερδεμένες τους +υποθέσεις. Οι συγγενείς δε νοιάζονταν +για εκείνες, αντίθετα, τις υποτιμούσαν +και τις απέφευγαν. Δεν τα κατάφερναν +παρά μόνο στις δουλειές του σπιτιού και +ούτε που γνώριζαν το κτηματάκι, τελευταίο +απομεινάρι της περιουσίας τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +μείνω άλλον ένα χρόνο στην υπηρεσία +τους», είχε πει ο Έφις, παρακινούμενος +από συμπόνια για την εγκατάλειψή τους +από όλους. Και έμεινε είκοσι χρόνια.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +τρεις γυναίκες ζούσαν από τα εισοδήματα +του κτήματος που εκείνος καλλιεργούσε. +Τις δύσκολες χρονιές η ντόνα Έστερ έλεγε +στον υπηρέτη, μόλις έφτανε η ώρα να τον +πληρώσει (τριάντα σκούδα το χρόνο κι +ένα ζευγάρι άρβυλα):</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κάνε +υπομονή, για το Θεό. Δε θα χάσεις αυτό +που δικαιούσαι». </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκείνος έκανε υπομονή, και η πίστωσή +του μεγάλωνε χρόνο το χρόνο, τόσο που η +ντόνα Έστερ, μισοαστεία, μισοσοβαρά, +του υποσχόταν να τον αφήσει κληρονόμο +του κτήματος και του σπιτιού, παρ’ όλο +που ήταν πιο γέρος από εκείνες.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γέρος +πια και αδύναμος</FONT></FONT><FONT FACE="Tempus Sans ITC, Blackadder ITC, fantasy"><FONT SIZE=3><B>·</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B> +</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>δεν +έπαυε όμως να είναι άντρας και αρκούσε +η σκιά του για να προστατεύει ακόμη τις +τρεις γυναίκες.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τώρα +ήταν εκείνος που ονειρευόταν για λόγου +τους μια καλή τύχη: τουλάχιστον η Νοέμι +να εύρισκε σύζυγο! Εάν το κίτρινο γράμμα, +ύστερα από όλα αυτά, έφερνε μια καλή +είδηση; Εάν ανήγγειλε κάποια κληρονομιά; +Εάν ζητούσαν τη Νοέμι σε γάμο; Οι κυρίες +Πιντόρ εξακολουθούσαν να έχουν πλούσιους +συγγενείς στο Σάσαρι και στο Νούορο: +γιατί δε θα μπορούσε κάποιος από εκείνους +να ζητήσει σε γάμο τη Νοέμι; Θα μπορούσε +το κίτρινο γράμμα να το είχε γράψει και +ο ίδιος ο ντον Πρέντου…</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +να που μες στην κουρασμένη φαντασία του +υπηρέτη τα πράγματα αλλάζουν ξαφνικά +όψη, όπως από τη νύχτα στη μέρα. Όλα είναι +φως, μια γλύκα: οι ευγενικές του κυράδες +ξανανιώνουν, ξανασηκώνονται και πετούν +σαν τους αετούς που ξανάβγαλαν φτερά. +Το σπίτι τους ξαναγεννιέται από τα +ερείπιά του και όλα τριγύρω ξανανθίζουν +όπως η κοιλάδα την άνοιξη.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +σ’ εκείνον, τον κακόμοιρο υπηρέτη, δε +μένει παρά να αποσυρθεί για το υπόλοιπο +της ζωής του στο κτηματάκι, ν’ απλώσει +την ψάθα του και ν’ αναπαυθεί με τη +βοήθεια του Θεού, ενώ μες στη σιγαλιά +της νύχτας οι καλαμιές ψιθυρίζουν την +προσευχή της γης που αποκοιμιέται. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δεύτερο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +αυγή έφυγε αφήνοντας πίσω του το αγόρι +να φυλάει το κτήμα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +δημοσιά μέχρι το χωριό ήταν ανηφορική +κι εκείνος περπατούσε αργά επειδή τον +προηγούμενο χρόνο τον είχαν εύρει οι +θέρμες της μαλάριας και </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>τα +πόδια του δεν τον βαστούσαν πια</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>. +Κάθε τόσο σταματούσε και γύριζε να +κοιτάξει το κτηματάκι που ήταν καταπράσινο +ανάμεσα στους δυο τοίχους που σχημάτιζαν +οι φραγκοσυκιές και το καλύβι εκεί πάνω, +μαύρο ανάμεσα στο γλαυκό των καλαμιών +και στο λευκό του βράχου, του φαινόταν +να μοιάζει με φωλιά, μια πραγματική +φωλιά. </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθε +φορά που έφευγε από εκεί</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +το κοίταζε έτσι, τρυφερά και μελαγχολικά, +σαν ένα πουλί που μεταναστεύει. Ένοιωθε +ν’ αφήνει εκεί πάνω το καλύτερο κομμάτι +του εαυτού του, τη δύναμη που δίνει η +μοναξιά, το ξεμονάχιασμα από τον κόσμο, +και ανηφορίζοντας τη δημοσιά που περνούσε +ανάμεσα από ρείκια, βούρλα και χαμηλές +σκλήθρες στο μήκος του ποταμού, του +φαινόταν πως είναι προσκυνητής, με το +μικρό μάλλινο δισάκι στον ώμο και με +ένα μπαστούνι από κουφοξυλιά στο χέρι, +να κατευθύνεται σ’ έναν τόπο μετάνοιας: +στον κόσμο. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ας +γίνει όμως το θέλημα του Θεού και ας +προχωρήσουμε. Να που ανοίγει ξαφνικά η +κοιλάδα και στην απότομη κορυφή ενός +λόφου, όμοιου με έναν τεράστιο σωρό από +χαλάσματα, εμφανίζονται τα ερείπια του +Κάστρου. Από ένα μαύρο τείχος ένα γαλάζιο +παράθυρο ανοιχτό, όμοιο με το μάτι του +παρελθόντος, κοιτάζει το μελαγχολικό +τριανταφυλλί πανόραμα του ήλιου που +ανατέλλει, την κυματιστή πεδιάδα με τα +γκρίζα στίγματα της άμμου και τα κιτρινωπά +βουρλοτόπια, την πρασινωπή φλέβα του +ποταμού, τα λευκά χωριουδάκια με το +καμπαναριό στη μέση σαν το στύλο μες +στο άνθος, τα βουναλάκια πάνω από τα +μικρά χωριά και στο βάθος το σύννεφο +βαμμένο μαβί και χρυσό στα βουνά του +Νούορο. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο + Έφις περπατάει, μικροκαμωμένος και +μελαψός, μέσα σ’ αυτό το φωτεινό μεγαλείο. +Ο ήλιος από το πλάι κάνει ν’ αστράφτει +όλη η πεδιάδα∙ σε κάθε βούρλο και από +μια ασημένια κλωστή, από τον θάμνο κάθε +φλόμου ξεχύνεται το τιττύβισμα κάποιου +πουλιού∙ και να ο λευκοπράσινος κώνος +του βουνού Γκάλτε με λωρίδες σκιάς και +φωτός, και στ</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US">o</SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>υς +πρόποδές του το χωριό που μοιάζει ν’ +αποτελείται μόνο από τα ερείπια της +αρχαίας ρωμαϊκής πόλης. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μακριοί +μαντρότοιχοι κατεστραμμένοι, χαμόσπιτα +χωρίς σκεπή, τοίχοι γδαρμένοι, απομεινάρια +από αυλές και φράχτες, τρώγλες άθικτες +πιο μελαγχολικές και από τα ίδια τα +ερείπια συνοδεύουν τους ανηφορικούς +δρόμους, στρωμένους καταμεσής με μεγάλους +λίθους. Σκόρπιες εδώ κι εκεί πέτρες +ηφαιστείου μαρτυρούν για την καταστροφή +που χτύπησε την αρχαία πόλη και σκόρπισε +τους κατοίκους της. Μερικά καινούργια +σπίτια κάνουν δειλά την εμφάνισή τους +μέσα σε όλη αυτή την κατάπτωση και +ροδιές, χαρουπιές, συστάδες από +φραγκοσυκιές και φοινικιές δίνουν μια +ποιητική νότα στο θλιβερό τοπίο.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όσο +όμως ο Έφις ανέβαινε, η θλίψη αυτή +μεγάλωνε, για να φτάσει στο αποκορύφωμά +της με τα απομεινάρια του παλιού +νεκροταφείου και των ερειπίων της +εκκλησίας που απλώνονταν στην καταραχιά, +στη σκιά του Βουνού, ανάμεσα σε βάτα και +φλόμους. Τα σοκάκια ήταν έρημα και τα +κάθετα βράχια του Βουνού έμοιαζαν τώρα +με μαρμάρινους πύργους. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σταμάτησε μπροστά σε μιαν εξώπορτα +πλάι στην είσοδο του παλιού νεκροταφείου. +Ήταν σχεδόν ίδιες οι δυο είσοδοι με τρία +σπασμένα, χορταριασμένα σκαλοπάτια η +κάθε μία, ενώ όμως η είσοδος του παλιού +νεκροταφείου έφερε ένα ξύλινο διαβρωμένο +υπέρθυρο, εκείνη των τριών γυναικών +είχε ένα χτιστό αψιδωτό υπέρθυρο και +επάνω στη δοκό του υπήρχαν τα ίχνη ενός +οικόσημου: ένα κεφάλι πολεμιστή με +κράνος και ένα χέρι οπλισμένο με σπαθί∙ +το μότο έγραφε: </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>quis</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>resistit</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US"><I>hujas</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>?</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις διέσχισε τη μεγάλη τετράγωνη αυλή +που ήταν λιθόστρωτη στο κέντρο, όπως οι +δρόμοι, με ένα αυλάκι για τα νερά της +βροχής και έβγαλε το δισάκι από τον ώμο +κοιτάζοντας μήπως πρόβαλε καμία από +τις κυράδες του. Το σπίτι, ισόγειο και +ένας όροφος μόνο, βρισκόταν στο βάθος +της αυλής, και αμέσως από πίσω υψωνόταν +το Βουνό λες και κρεμόταν από πάνω του +σαν τεράστιος λευκοπράσινος σκούφος. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τρεις +μικρές πόρτες βρίσκονταν κάτω από ένα +ξύλινο μπαλκόνι που περιέβαλλε όλο το +επάνω πάτωμα του σπιτιού και όπου +ανέβαινε κανείς από μια εξωτερική σκάλα +σε κακή κατάσταση. Μια μαυρισμένη τριχιά, +δεμένη και στερεωμένη σε πασσάλους +καρφωμένους στις γωνίες των σκαλοπατιών, +είχε πάρει τη θέση της κατεστραμμένης +κουπαστής της σκάλας. Οι πόρτες, τα +υποστυλώματα και το κάγκελο του μπαλκονιού +ήταν φτιαγμένα από ξύλο λεπτοσκαλισμένο. +Όλα όμως ήταν ετοιμόρροπα και το ξύλο +σαρακοφαγωμένο, μαυρισμένο, λες και θα +γινόταν σκόνη με το παραμικρό χτύπημα, +σαν να το κομμάτιασε αόρατο τρυπάνι.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εδώ +κι εκεί όμως, στα κάγκελα του μπαλκονιού, +εκτός από τα κομψά κολονάκια που ήταν +άθικτα ακόμη, φαίνονταν τα υπολείμματα +μιας κορνίζας στολισμένης με ανάγλυφα +φύλλα, λουλούδια και φρούτα και ο Έφις +θυμόταν ότι από μικρό παιδί ακόμη εκείνο +το μπαλκόνι είχε ξυπνήσει μέσα του έναν +θρησκευτικό σεβασμό, όπως ο άμβωνας και +το κάγκελο του ιερού της εκκλησίας.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +κοντόχοντρη γυναίκα, μαυροντυμένη, με +ένα λευκό μαντίλι γύρο από το σκληρό, +μαυριδερό πρόσωπο, εμφανίστηκε στο +μπαλκόνι. Έσκυψε, είδε τον υπηρέτη και +τα μαύρα, αμυγδαλωτά μάτια της άστραψαν +από χαρά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Ρουθ, καλημέρα, κυρά μου!»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Ρουθ κατέβηκε γρήγορα, αφήνοντας +να φανούν οι χοντρές της γάμπες με τις +τιρκουάζ κάλτσες. Του χαμογελούσε και +φαίνονταν τα γερά της δόντια κάτω από +το σκούρο, τριχωτό χείλος της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Και η ντόνα Έστερ; Και η ντόνα Νοέμι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +Έστερ πήγε στην εκκλησία, η Νοέμι +σηκώνεται τώρα. Καλός ο καιρός, Έφις! +Πώς πάει εκεί κάτω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλά, +καλά, δόξα τω Θεώ, όλα καλά.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ακόμη +και η κουζίνα ήταν παμπάλαια: ευρύχωρη, +χαμηλοτάβανη με σταυρωτά δοκάρια στο +ταβάνι μαυρισμένα από την καπνιά. Πάγκοι +από δουλεμένο ξύλο ακουμπούσαν στον +τοίχο στις δυο πλευρές του μεγάλου +τζακιού. Πίσω από τα κάγκελα του παραθυριού +πρασίνιζε στο βάθος το βουνό. Πάνω στους +γυμνούς κοκκινωπούς τοίχους φαίνονταν +ακόμη τα ίχνη από τις χάλκινες κατσαρόλες +που δεν υπήρχαν πια και τα λεία και +γυαλιστερά κρεμαστάρια όπου κάποτε +κρεμούσαν τις σέλλες, τα δισάκια, τα +όπλα, έμοιαζε να είχαν απομείνει εκεί +σαν ενθύμια. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +ντόνα Ρουθ;…..», ρώτησε ο Έφις, τη στιγμή +που η γυναίκα έβαζε στη φωτιά μια μικρή +χάλκινη καφετιέρα. Εκείνη όμως έστρεψε +το πλατύ, μελαχρινό πρόσωπό της, που το +περιέβαλε η άσπρη μαντήλα, και του έκανε +νόημα να έχει υπομονή. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πήγαινε +να μου φέρεις λίγο νερό, ώσπου να κατέβει +η Νοέμι.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις πήρε τον κουβά κάτω από το κάθισμα +και ξεκίνησε, αλλά όταν έφτασε στην +πόρτα έστρεψε δειλά, κοιτάζοντας τον +κουβά που κουνιόταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +γράμμα είναι από τον ντον Τζατσιντίνο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +γράμμα; Τηλεγράφημα είναι……»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Χριστέ μου! Δεν πιστεύω να έπαθε τίποτα +κακό;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τίποτα, +τίποτα! Πήγαινε…..»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +είχε νόημα να επιμένει πριν κατέβει η +ντόνα Νοέμι. Η ντόνα Ρουθ, παρ’ όλο που +ήταν η μεγαλύτερη από τις τρεις αδελφές +και κρατούσε τα κλειδιά του σπιτιού +(δεν υπήρχε δα και τίποτε να ασφαλίσει) +δεν έπαιρνε ποτέ καμία πρωτοβουλία και +καμία ευθύνη.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγε +στο πηγάδι που έμοιαζε με </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>νουράγκε</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +[2] σκαμμένο σε μια γωνιά της αυλής και +ήταν προστατευμένο από έναν πέτρινο +φράχτη που πάνω του άνθιζαν, μέσα σε +παλιά σπασμένα λαγήνια, βιόλες και +γιασεμιά. Ένα από αυτά σκαρφάλωνε στον +τοίχο και από εκεί πρόβαλε προς τα έξω, +λες και ήθελε να δει τι υπήρχε πέρα, στον +κόσμο.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πόσες +αναμνήσεις δεν ξυπνούσε στην καρδιά +του υπηρέτη αυτή η γωνιά της αυλής, +θλιβερή με τα μούσκλια της, χαρούμενη +με το σκούρο χρυσαφί από τις βιόλες και +με το ανοιχτοπράσινο των γιασεμιών της!</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> Σαν +να έβλεπε ακόμη την ντόνα Λία, χλωμή και +λεπτή σαν κυπαρίσσι, να προβάλλει στο +μπαλκόνι με το βλέμμα καρφωμένο μακριά, +να προσπαθεί να διακρίνει κι εκείνη τι +υπήρχε πέρα, στον κόσμο. Έτσι την είχε +δει την μέρα της φυγής, ακίνητη εκεί +πάνω, όμοια με καπετάνιο που εξερευνά +με το βλέμμα το μυστήριο της θάλασσας…</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πόσο +βαραίνουν αυτές οι αναμνήσεις! Βαραίνουν +σαν τον κουβά γεμάτο με νερό που τραβάει +προς τα κάτω, προς το πηγάδι.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σηκώνοντας +όμως τα μάτια ο Έφις είδε ότι δεν ήταν +η Λία εκείνη η ψηλή γυναίκα που πρόβαλε +ευκίνητη στο μπαλκόνι και κούμπωνε τα +μανίκια από το μακρύ, μαύρο πανωφόρι +της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι, καλημέρα, κυρά μου! Δεν θα +κατεβείτε;»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +έσκυψε λίγο το κεφάλι με τα πυκνά, +χρυσόμαυρα μαλλιά, που έλαμπαν γύρω +από το χλωμό πρόσωπο σαν δυο λωρίδες +σατέν. Απάντησε στο χαιρετισμό με τα +μάτια, μαύρα χρυσαφί κι εκείνα κάτω από +μακριά ματόκλαδα, αλλά δεν μίλησε και +δεν κατέβηκε.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Άνοιξε +διάπλατα πόρτες και παράθυρα – δεν +υπήρχε κίνδυνος το ρεύμα του αέρα να +χτυπήσει και να σπάσει τα τζάμια (έλλειπαν +εδώ και χρόνια!) – και έφερε έξω, να την +απλώσει στον ήλιο, μια κίτρινη κουβέρτα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +θα κατεβείτε, ντόνα Νοέμι;», ξανάπε ο +Έφις με το κεφάλι στραμμένο ψηλά, κάτω +από το μπαλκόνι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τώρα, +τώρα.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Συνέχιζε +όμως ν’ απλώνει την κουβέρτα και σαν +να σταματούσε λίγο για να παρατηρήσει +το τοπίο στα δεξιά και το τοπίο στα +αριστερά, και τα δυο μελαγχολικά όμορφα, +με την αμμώδη πεδιάδα να την διασχίζει +το ποτάμι, με σειρές από λεύκες, με +χαμηλές σκλήθρες, με βουρλοτόπια και +φλόμους, με την εκκλησία μαυρισμένη από +τα βάτα, το παλιό νεκροταφείο χορταριασμένο +και μέσα στο πράσινο να ασπρίζουν σαν +μαργαρίτες τα κόκαλα των νεκρών, και +στο βάθος ο λόφος με τα ερείπια του +Κάστρου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Χρυσά +σύννεφα στεφάνωναν τον λόφο και τα +ερείπια και η γλυκύτητα και η ησυχία +του πρωινού έδιναν σ’ όλο το τοπίο μια +ηρεμία νεκροταφείου. Το παρελθόν +κυριαρχούσε ακόμη στον τόπο. Τα ίδια τα +κόκαλα των νεκρών έμοιαζαν να είναι τα +λουλούδια του, τα σύννεφα το διάδημά +του.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτό +δεν έκανε καμία εντύπωση στη Νοέμι. Από +κοριτσάκι είχε συνηθίσει να βλέπει τα +κόκαλα που τον χειμώνα ζεσταίνονταν +λες στον ήλιο και την άνοιξη άστραφταν +με τις δροσοσταλίδες. Κανείς δεν σκέφτηκε +να τα πάρει από εκεί∙ γιατί να το σκεφτεί +εκείνη; Η ντόνα Έστερ όμως, κάθε φορά +που ανηφορίζει με αργό και ήρεμο βήμα +το καλντερίμι από την καινούργια εκκλησία +του χωριού (όταν είναι σπίτι πάντα +βιάζεται, έξω όμως τα κάνει όλα με ηρεμία, +επειδή μια γυναίκα από ευγενική γενιά +πρέπει να είναι αποφασιστική και ήρεμη) +όταν φτάνει μπροστά στο παλιό νεκροταφείο +σταυροκοπιέται και προσεύχεται για την +ψυχή των νεκρών.... </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ δεν ξεχνά ποτέ τίποτα και +δεν παύει να παρατηρεί∙ έτσι, μόλις +μπήκε στην αυλή, κατάλαβε ότι κάποιος +τράβηξε νερό από το πηγάδι. Έβαλε στη +θέση του τον κουβά, έβγαλε ένα πετραδάκι +από μια γλάστρα με βιόλες και μόλις +μπήκε στην κουζίνα χαιρέτησε τον Έφις +και τον ρώτησε εάν του είχαν φτιάξει +καφέ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μου +έφτιαξαν, μου έφτιαξαν, ντόνα Έστερ, +κυρά μου!»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +αναμεταξύ η ντόνα Νοέμι είχε κατέβει +με το τηλεγράφημα στο χέρι, αλλά δεν +αποφάσιζε να το διαβάσει, λες και της +άρεσε να μεγαλώνει την αγωνία και την +περιέργεια του υπηρέτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έστερ», +είπε, ενώ καθόταν στον πάγκο πλάι στο +τζάκι, «γιατί δεν βγάζεις το σάλι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχει +λειτουργία στην εκκλησία σήμερα το +πρωί∙ θα ξαναβγώ. Διάβασε.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθισε +κι εκείνη στον πάγκο και η ντόνα Ρουθ +την μιμήθηκε. Καθισμένες έτσι οι τρεις +αδελφές έμοιαζαν καταπληκτικά∙ μόνο +που αντιπροσώπευαν τρεις διαφορετικές +ηλικίες: η ντόνα Νοέμι ήταν ακόμη νέα, +η ντόνα Έστερ ηλικιωμένη και η ντόνα +Ρουθ ήδη γριά, αλλά κοτσονάτη, ευγενική, +γαλήνια. Τα μάτια της ντόνας Έστερ, λίγο +πιο ανοιχτόχρωμα από εκείνα των αδερφάδων +της, μ’ ένα χρώμα καστανό χρυσαφί, είχαν +μια λάμψη παιδική και πονηρή ταυτόχρονα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +υπηρέτης κάθισε απέναντί τους και +περίμενε. Η ντόνα Νοέμι όμως, αφού +ξεδίπλωσε το κίτρινο χαρτί, το κοίταζε +με βλέμμα προσηλωμένο σαν να μην μπορούσε +να ξεχωρίσει τις λέξεις και τελικά το +ανέμισε οργισμένη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +λέει πως φτάνει σε λίγες μέρες. Αυτό +είναι όλο!»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σήκωσε +τα μάτια και κοκκίνισε κοιτάζοντας +αυστηρά κατά πρόσωπο τον Έφις∙ και οι +άλλες δυο τον κοίταζαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +καταλαβαίνεις; Έτσι, απλά, σαν να έρχεται +στο σπίτι του!» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +λες;», ρώτησε η ντόνα Έστερ, βγάζοντας +ένα δάχτυλο μέσα από τον κόμπο που έκανε +το σάλι.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις είχε μια μακάρια όψη: οι πυκνές +ρυτίδες γύρο από τα ζωηρά του μάτια +έμοιαζαν με ακτίνες, και ο ίδιος δεν +προσπαθούσε να κρύψει την χαρά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είμαι +ένας ταπεινός υπηρέτης, λέω όμως ότι η +Θεία Πρόνοια ξέρει τι κάνει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεέ +μου, σ’ ευχαριστώ! Υπάρχει κάποιος +τουλάχιστον που καταλαβαίνει τον λόγο», +είπε η ντόνα Έστερ.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι όμως χλόμιασε πάλι. Λόγια +διαμαρτυρίας της έρχονταν στα χείλη +και παρ’ όλο που κατόρθωνε πάντα να +συγκρατιέται μπροστά στον υπηρέτη, που +φαίνεται πως δεν του έδινε και πολύ +σημασία, αυτή τη φορά δεν μπόρεσε να μην +τον αντικρούσει. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +έχει καμιά δουλειά εδώ η Θεία Πρόνοια +και δεν πρόκειται γι’ αυτό. Πρόκειται +για......», και πρόσθεσε μετά από μια στιγμή +δισταγμού, «πρόκειται για μια ξεκάθαρη +απάντηση που πρέπει να του δώσουμε, ότι +στο σπίτι μας δεν υπάρχει θέση για +εκείνον!»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις άνοιξε τα χέρια και έκλινε λίγο +το κεφάλι σαν να ήθελε να πει: τότε γιατί +θέλετε τη συμβουλή μου; - αλλά η ντόνα +Έστερ έβαλε τα γέλια και σήκωσε, χτυπώντας +τες νευρικά, τις δυο μαύρες άκρες από +το σάλι της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +πού θα ’θελες να πάει, λοιπόν; Στο σπίτι +του Ρετόρου σαν τους ξένους που δεν +βρίσκουν πού να μείνουν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +δεν θα του έδινα καμία απάντηση», πρότεινε +η ντόνα Ρουθ παίρνοντας από τα χέρια +της Νοέμι το τηλεγράφημα που εκείνη +δίπλωνε και ξεδίπλωνε νευρικά. «Εάν +έλθει, καλώς να ορίσει. Θα μπορούσαμε +να τον υποδεχτούμε σαν να ήταν ξένος. +Καλώς τον τον ξένο!», είπε σαν να χαιρετούσε +κάποιον που έμπαινε εκείνη τη στιγμή +από την πόρτα. «Εντάξει. Και εάν +συμπεριφερθεί άσχημα, θα τα μαζέψει και +θα φύγει όσο είναι καιρός.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ όμως χαμογελούσε κοιτάζοντας +την αδελφή της που ήταν η πιο δειλή και +η πιο αναποφάσιστη από τις τρεις και +σκύβοντας της χτύπησε με το χέρι το +γόνατο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +τον διώξουμε, θέλεις να πεις; Σπουδαία +εντύπωση θα κάνουμε! Και θα έχεις το +θάρρος να το κάνεις εσύ, Ρουθ;»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σκεφτόταν. Ξαφνικά σήκωσε το κεφάλι +και ακούμπησε το χέρι στο στήθος του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +θα το αναλάβω εγώ!», υποσχέθηκε με +αποφασιστικότητα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +βλέμμα του διασταυρώθηκε μ’ εκείνο της +Νοέμι κι εκείνος που πάντα φοβόταν τα +υγρά και ψυχρά της μάτια σαν θάλασσα +βαθιά, κατάλαβε πως η νεαρή κυρά του +έπαιρνε στα σοβαρά την υπόσχεσή του.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +μετάνιωσε όμως που την έδωσε. Πολλές +άλλες ευθύνες είχε αναλάβει στη ζωή +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έμεινε +στο χωριό όλη την μέρα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ανησυχούσε +για το κτήμα – αν και την εποχή εκείνη +λίγα πράγματα ήταν εκείνα που θα μπορούσε +να κλέψει κανείς – αλλά του φαινόταν +ότι μια κρυφή διχόνοια ταλάνιζε τις +κυράδες του και δεν ήθελε να φύγει εάν +προηγουμένως δεν τις έβλεπε φιλιωμένες.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ, αφού έβαλε λίγη τάξη, +ξαναβγήκε για να πάει στην εκκλησία. Ο +Έφις της υποσχέθηκε να την συναντήσει +στην εκκλησία, αλλά την ώρα που η ντόνα +Νοέμι ανέβαινε πάλι επάνω, εκείνος +ξαναμπήκε στην κουζίνα και παρακάλεσε +χαμηλόφωνα την ντόνα Ρουθ, που είχε +γονατίσει στο πάτωμα και ζύμωνε επάνω +σε μια χαμηλή τάβλα, να του δώσει το +τηλεγράφημα. Η γυναίκα σήκωσε το κεφάλι +και με το χέρι της μέσα στο αλεύρι τράβηξε +πίσω τη μαντίλα της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Την +άκουσες;», είπε χαμηλόφωνα υπονοώντας +την Νοέμι. «Πάντα η ίδια! Η περηφάνια +την κουμαντάρει......»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δίκιο +έχει!» είπε ο Έφις σκεφτικός. «Όταν είναι +κανείς ευγενής είναι ευγενής, ντόνα +Ρουθ. Βρίσκεις ένα νόμισμα χωμένο μέσα +στη γη. Νομίζεις ότι είναι σιδερένιο +επειδή είναι μαυρισμένο, εάν όμως το +καθαρίσεις βλέπεις ότι είναι χρυσό. Το +χρυσάφι είναι πάντα χρυσάφι.....»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Ρουθ κατάλαβε ότι ήταν ανώφελο +να δικαιολογήσει στον Έφις την +αδικαιολόγητη περηφάνια της Νοέμι και, +έτοιμη πάντα να ακολουθήσει την γνώμη +των άλλων, χάρηκε γι’ αυτό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θυμάσαι +πόσο υπεροπτικός ήταν ο πατέρας μου;», +είπε, χώνοντας μέσα στη χλωμή ζύμη τα +κόκκινα χέρια της με τις γαλάζιες φλέβες. +«Κι εκείνος έτσι μιλούσε. Εκείνος βέβαια +δεν θα επέτρεπε στον Τζατσιντίνο ούτε +καν να ξεμπαρκάρει. Τι λες, Έφις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ; +Εγώ είμαι ένας ταπεινός υπηρέτης, αλλά +λέω πως ο ντον Τζατσιντίνο θα ξεμπαρκάριζε +οπωσδήποτε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιός +της μάνας του, θέλεις να πεις;» αναστέναξε +η ντόνα Ρουθ και ο υπηρέτης αναστέναξε +κι εκείνος. Η σκιά του παρελθόντος ήταν +πάντα εκεί, γύρω τους. </FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +άντρας όμως έκανε μια χειρονομία σαν +να ήθελε να διώξει τη σκιά εκείνη και +παρατηρώντας τις κινήσεις των κόκκινων +χεριών που τραβούσαν, δίπλωναν και +χτυπούσαν τη λευκή ζύμη, συνέχισε ήρεμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +καλό παιδί και η Θεία Πρόνοια θα το +βοηθήσει. Πρέπει να προσέξουμε όμως μην +το πιάσουν οι πυρετοί της μαλάριας. +Πρέπει να του αγοράσουμε και ένα άλογο, +επειδή οι στεριανοί δεν συνηθίζουν να +πηγαίνουν με τα πόδια. Θα το φροντίσω +εγώ. Αυτό που έχει σημασία είναι οι +αφεντιές σας να συμφωνήσουν.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +όμως απάντησε αμέσως αγέρωχα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί; +Δεν συμφωνούμε, λες; Μας άκουσες μήπως +να μαλώνουμε; Δεν θα πας στη εκκλησία, +Έφις;»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατάλαβε +ότι τον έδιωχνε και βγήκε στην αυλή, +κοίταξε όμως μήπως μπορούσε να μιλήσει +και με την ντόνα Νοέμι. Να την που βγήκε +στο μπαλκόνι να μαζέψει την κουβέρτα. +Χαμένος κόπος να την παρακαλέσει να +κατέβει, έπρεπε ν’ ανέβει εκείνος. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι, μου επιτρέπετε μια ερώτηση; Είστε +ευχαριστημένη;»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι τον κοίταξε έκπληκτη κρατώντας +την κουβέρτα στην αγκαλιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Για +ποιο πράγμα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Που +θα έρθει ο ντον Τζατσιντίνο. Θα δείτε, +είναι καλό παιδί.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +πού τον γνώρισες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φαίνεται +από το γράψιμο. Μπορεί να κάνει πολλά. +Πρέπει όμως να του αγοράσουμε ένα +άλογο…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +σπιρούνια τότε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«…. +Σημασία έχει να συμφωνήσουν οι εξοχότητές +σας. Αυτό είναι το σημαντικό.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +τράβηξε μια κλωστή από την κουβέρτα και +την πέταξε στην αυλή. Το πρόσωπό της +σκοτείνιασε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πότε +δεν συμφωνήσαμε; Μέχρι τώρα, πάντα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι… +όμως φαίνεται ότι δεν είστε ευχαριστημένη +από τον ερχομό του Τζατσίντο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +ν’ αρχίσω να τραγουδάω; Δεν είναι δα +και ο Μεσσίας!», είπε μπαίνοντας πλάγια +στο πορτάκι απ’ όπου φαινόταν το +εσωτερικό ενός λευκού δωματίου με ένα +παλιό κρεβάτι, μια παλιά κασέλα, ένα +παραθυράκι χωρίς τζάμια, ανοιχτό με +φόντο το πράσινο του Βουνού.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κατέβηκε, έκοψε μια μικρή ροζ +βιολέτα και κρατώντας την ανάμεσα στα +δάχτυλα, που είχε σταυρωμένα πίσω στην +πλάτη, κατευθύνθηκε προς την εκκλησία.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ησυχία και η δροσιά του απότομου Βουνού +κυριαρχούσαν τριγύρω. Μόνο οι τρίλιες +των μελισσοφάγων μέσα στα βάτα έδιναν +ζωντάνια στον τόπο και συνόδευαν την +μονότονη προσευχή των γυναικών στην +εκκλησία. Ο Έφις μπήκε ακροπατώντας, με +τη βιολέτα στο χέρι και γονάτισε πίσω +από την κολόνα του άμβωνα.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +εκκλησία ερειπωνόταν. Όλα εκεί μέσα +ήταν γκρίζα, υγρά και σκονισμένα. Από +τις τρύπες της ξύλινης οροφής έμπαιναν +λοξά φωτεινές ακτίνες ασημί σκόνης που +κατέληγαν επάνω στα κεφάλια των +γονατισμένων καταγής γυναικών, και οι +κιτρινισμένες φιγούρες που ξεπηδούσαν +από το μαυρισμένο φόντο των ραγισμένων +τοιχογραφιών, που ακόμη κοσμούσαν τους +τοίχους, έμοιαζαν μ’ αυτές τις γυναίκες, +ντυμένες στα μαύρα και τα βιολετιά, όλες +χλωμές σαν το φίλντισι, ακόμη και οι πιο +ωραίες, οι πιο λεπτές, με στήθος άσαρκο +και την κοιλιά πρησμένη από της θέρμες +της μαλάριας. Και η προσευχή ηχούσε +αργόσυρτη και μονότονη και έμοιαζε να +πάλλεται μακριά, πέρα από τον χρόνο. Η +λειτουργία ήταν για τα σαράντα κάποιου +και ένα μαύρο ύφασμα με χρυσές φράντζες +σκέπαζε το κάγκελο του ιερού. Ο παπάς +ντυμένος στα άσπρα και μαύρα έστρεφε +αργά με υψωμένα τα χέρια, με δυο ακτίνες + φωτός να τον περιβάλλουν, που λες και +ξεπηδούσαν από το κεφάλι του, όμοιο μ’ +εκείνο ενός προφήτη. Αν δεν υπήρχε ο +ήχος από το καμπανάκι του μικρού νεωκόρου +που λες και έδιωχνε από τριγύρω τα +πνεύματα, ο Έφις, παρά το φως και το +κελάηδα των πουλιών, θα πίστευε ότι +παίρνει μέρος σε μια λειτουργία +φαντασμάτων. Να, όλοι είναι εδώ: ο ντον +Τζάμε γονατισμένος στο προσευχητάρι +της οικογένειας και λίγο πιο πέρα η +ντόνα Λία χλωμή μέσα στο μαύρο της σάλι, +όπως η φιγούρα ψηλά στην παλιά ζωγραφιά +που όλες οι γυναίκες κοιτάζουν κάθε +τόσο και που μοιάζει να προβάλλει +πράγματι σε ένα μαύρο, ετοιμόρροπο +μπαλκόνι. Είναι η φιγούρα της Μαγδαληνής +που, όπως λένε, έγινε εκ του φυσικού: η +αγάπη, η θλίψη, οι τύψεις και η ελπίδα +γελούν και κλαίνε μέσα στα βαθειά της +μάτια και στο πικραμένο στόμα της…</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις την κοιτά και νοιώθει, όπως πάντα +μπροστά σ’ αυτή την φιγούρα που +ξεπροβάλλει απ’ τα σκοτάδια ενός +παρελθόντος χωρίς όρια, ζάλη σαν να ήταν +εκείνος που αιωρείται σ’ ένα μαύρο κενό +όλο μυστήριο... Σαν να θυμάται μια +προηγούμενη ζωή, παμπάλαια. Του φαίνεται +πως ζωντανεύει το κάθε τι γύρω του, με +μια ζωή όμως φανταστική, μυθική. Οι +νεκροί ανασταίνονται, ο Χριστός που +βρίσκεται πίσω από το κιτρινωπό +παραπέτασμα του ιερού και δυο φορές το +χρόνο μόνο τον δείχνουν στο λαό, κατεβαίνει +από την κρυψώνα του και περπατάει. Κι +Αυτός είναι αδύνατος, χλωμός, σιωπηλός. +Περπατάει και ο λαός τον ακολουθεί και +στη μέση του κόσμου είναι αυτός, ο Έφις, +που προχωρά, προχωρά, με το λουλούδι στο +χέρι, με την καρδιά του να σκιρτά από +τρυφερότητα… Οι γυναίκες ψάλλουν, τα +πουλιά κελαηδούν. Η ντόνα Έστερ περπατάει +πλάι στον υπηρέτη με γρήγορα μικρά +βήματα, με το δάχτυλο έξω από τον κόμπο +που κάνει το σάλι. Η λιτανεία βγαίνει +από το χωριό και το χωριό είναι ολάνθιστο +από τις ροδιές και την αγράμπελη. Τα +σπίτια είναι καινούργια, η εξώπορτα της +οικογένειας Πιντόρ είναι καινούργια, +από καρυδιά, γυαλίζει και το μπαλκόνι +είναι ανέπαφο….. Όλα είναι καινούργια, +όλα είναι όμορφα. Η ντόνα Μαρία Κριστίνα +είναι ζωντανή και προβάλλει στο μπαλκόνι +όπου είναι απλωμένες οι κουβέρτες από +μετάξι. Η ντόνα Νοέμι είναι κοπελίτσα, +αρραβωνιασμένη με τον ντον Πρέντου και +ο ντον Τζάμε, που ακολουθεί κι αυτός την +λιτανεία, κάνει, όπως πάντα, τον θυμωμένο, +αλλά είναι πολύ ευχαριστημένος…..</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όμως +η ψαλμωδία των γυναικών σταμάτησε και +μερικές σηκώθηκαν για να φύγουν. Ο Έφις, +που είχε ακουμπήσει το κεφάλι στην +κολόνα του άμβωνα, τινάχτηκε από τ’ +όνειρό του και ακολούθησε την ντόνα +Έστερ που έβγαινε από την εκκλησία για +να γυρίσει σπίτι.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ήλιος από ψηλά χτυπούσε τώρα αλύπητα +το χωριουδάκι που ήταν περισσότερο από +κάθε άλλη φορά έρημο μέσα στο εκτυφλωτικό +φως του ζεστού ήδη πρωινού. Οι γυναίκες +μόλις βγήκαν από την εκκλησία σκόρπισαν +εδώ κι εκεί, σιωπηλές σαν φαντάσματα, +και απλώθηκε πάλι η μοναξιά και η σιωπή +γύρω από το σπίτι των Πιντόρ. Η ντόνα +Έστερ πλησίασε στο πηγάδι για να στηρίξει +μ’ ένα ξύλο μια γαριφαλιά, ανέβηκε +γρήγορα τις σκάλες και έκλεισε τα +πορτοπαράθυρα. Στο πέρασμά της το ξώστεγο +έτριζε και από τον τοίχο και το φθαρμένο +ξύλο έπεφτε μια γκρίζα σκόνη σαν στάχτη.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις την περίμενε να κατέβει. Καθισμένος +στα σκαλοπάτια κάτω από τον ήλιο, με τον +σκούφο του γερμένο για να του κάνει λίγο +ίσκιο στο πρόσωπο, πελεκούσε με το +σουγιά του ένα μικρό κομμάτι ξύλο που +η ντόνα Ρουθ ήθελε να βάλει κάτω από την +εξώπορτα, αλλά η ανταύγεια της λάμας +στον ήλιο τον ενοχλούσε στα μάτια και +η βιόλα, που είχε κιόλας μαραθεί, έτρεμε +πάνω στο γόνατό του. Μπερδεμένες σκέψεις +του περνούσαν από το μυαλό και σκεφτόταν +τις θέρμες της μαλάριας που τον είχαν +ταλαιπωρήσει την προηγούμενη χρονιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξαναγυρίζουν +οι διαολεμένες;»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ ξανακατέβηκε με ένα βαζάκι +από φελλό στο χέρι. Τραβήχτηκε στην άκρη +για να την αφήσει να περάσει και σήκωσε +το πρόσωπο που το σκίαζε ο σκούφος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κυρά +μου, δεν θα ξαναβγείτε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +να πάω τέτοια ώρα; Δεν με κάλεσε κανείς +για τραπέζι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Θα ’θελα να σας πω κάτι. Είστε +ευχαριστημένη;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Για +ποιο πράγμα, ψυχή μου;»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +συμπεριφερόταν σαν μάνα, χωρίς όμως +οικειότητα. Τον θεωρούσε πάντα απλοϊκό +άνθρωπο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Που…. +που συμφωνείτε όλες για τον ερχομό του +Τζατσιντίνο;» </FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +είμαι ευχαριστημένη. Έτσι έπρεπε να +γίνει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +καλό παιδί. Θα πλουτίσει. Πρέπει να του +αγοράσουμε ένα άλογο. Όμως…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όμως;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +πρέπει να τον αφήσουμε πολύ ελεύθερο, +στην αρχή. Τα παιδιά είναι πάντα παιδιά… +Θυμάμαι όταν ήμουν παιδί. Εάν κάποιος +μου επέτρεπε να του σφίξω το μικρό του + δαχτυλάκι εγώ του έστριβα όλο το χέρι. +Και έπειτα οι άντρες της ράτσας Πιντόρ, +το ξέρετε δα ντόνα Έστερ, είναι +υπερήφανοι….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +έρθει ο ανεψιός μου, Έφις, θα του πω όπως +στους ξένους: κάθισε, είσαι σαν στο σπίτι +σου. Θα καταλάβει όμως πως εδώ θα είναι +φιλοξενούμενος….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις σηκώθηκε τινάζοντας από το +παντελόνι του τις σχίζες του ξύλου. Όλα +πήγαιναν καλά, και όμως κάποια ανησυχία +τον τυραννούσε∙ κάτι ακόμη ήθελε να +πει αλλά δεν τολμούσε.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ακολούθησε +βήμα βήμα τη γυναίκα, έβγαλε τον σκούφο +για να τοποθετήσει με δύναμη το κομμάτι +το ξύλο κάτω από την πόρτα και περίμενε +πάλι με υπομονή να επιστρέψει η ντόνα +Έστερ στο πηγάδι για νερό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δώστε, +δώστε σ’ εμένα», είπε παίρνοντάς της +τον κουβά από το χέρι και ενώ ανέβαζε +το νερό κοίταζε μέσα στο πηγάδι, για να +μην κοιτάζει κατά πρόσωπο την κυρά του, +επειδή ντρεπόταν να της ζητήσει τα λεφτά +που του χρωστούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Έστερ, δεν βλέπω πια τα δεμάτια με τα +καλάμια. Τα πουλήσατε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +άλλα πούλησα σε κάποιον από το Νούορο +και άλλα τα χρησιμοποίησα για να +επισκευάσω την σκεπή και έτσι πλήρωσα +και τον χτίστη. Ξέρεις ότι την τελευταία +μέρα της σαρακοστής ο αέρας πέταξε τα +κεραμίδια.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +έτσι εκείνος δεν επέμενε. Υπάρχουν +πολλοί τρόποι να διορθώσει κανείς τα +πράγματα, χωρίς να ταπεινώνει τους +ανθρώπους που αγαπά! Γι’ αυτό πήγε στην +Καλίνα, την τοκογλύφο, σταματώντας να +πει μια καλημέρα στην γιαγιά του αγοριού +που του φύλαγε το κτήμα. Ψηλή και +λιπόσαρκη, με πρόσωπο αρχαίας αιγύπτιας +πλαισιωμένο από μια μαύρη μαντίλα που +οι άκρες της ήταν δεμένες πάνω στο +κεφάλι, η γριά έγνεθε καθισμένη στο +σκαλάκι του χαμόσπιτού της από μαυρισμένες +πέτρες. Είχε μια σειρά κοραλλιών γύρω +από τον μακρύ, κιτρινωπό και ρυτιδιασμένο +λαιμό της. Δυο χρυσά σκουλαρίκια κρέμονταν +στ’ αυτιά της σαν λαμπερές σταγόνες +που δεν έλεγαν να πέσουν. Έμοιαζε να +έχει ξεχάσει, γερνώντας, να βγάλει από +πάνω της τα κοσμήματα αυτά της νιότης +της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +Παναγιά μαζί σου θεια-Ποτόι. Πώς τα +περνάτε; Το αγόρι έμεινε εκεί πάνω, αλλά +απόψε θα γυρίσει.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +κοίταζε με τα γυάλινα μάτια της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +είσαι ο Έφις; Ο Θεός μαζί σου. Λοιπόν, +από ποιόν ήταν το γράμμα; Από τον ντον +Τζατσιντίνο; Εάν έρθει, να τον υποδεχτείτε +καλά. Στο κάτω κάτω γυρίζει στο σπίτι +του. Είναι η ψυχή του ντον Τζάμε, επειδή +οι ψυχές των γερόντων ξαναζούν μέσα +στους νέους. Κοίτα την Γκριζέντα, την +εγγονή μου! Γεννήθηκε πριν δέκα έξι +χρόνια, στη γιορτή του Χριστού, την ώρα +που πέθαινε η μάνα της. Λοιπόν, κοίτα +την καλά: δεν είναι η μάνα της ξαναγεννημένη; +Να την….»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +πράγματι η Γκριζέντα ανέβαινε από το +ποτάμι με ένα πανέρι ρούχα στο κεφάλι, +ψηλή, με το μεσοφόρι σηκωμένο πάνω από +τις γάμπες της που γυάλιζαν και ήταν +ίσιες σαν της ελαφίνας. Και τα μάτια της +ήταν σαν της ελαφίνας λοξά και υγρά σ’ +ένα χλωμό πρόσωπο σαν παλιό μετάλλιο. +Μια κόκκινη κορδέλα στόλιζε το στήθος +της, από την μια άκρη στην άλλη του μικρού +κορσέ που ήταν ανοιχτός πάνω από το +πουκάμισο και υποβάσταζε τα άγουρα +στήθη της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπαρπα- +Έφις!», φώναξε, χαδιάρικα και αυστηρά, +βάζοντας το πανέρι πάνω στο κεφάλι του +και ψαχουλεύοντας τις τσέπες του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +πάντα σας σκέφτομαι, καλέ μου, κι εσείς +δεν έχετε τίποτε να μου δώσετε…. Ούτε +ένα αμύγδαλο!»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις την άφηνε να τον ψαχουλεύει και +χαιρόταν τη χάρη της. Η γριά όμως με +ανέκφραστο το πρόσωπο και τα μάτια +γυάλινα είπε με γλύκα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +μακαρίτης ντον Τζάμε γυρίζει πίσω.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα κοκάλωσε και το όμορφο πρόσωπο +και τα όμορφα μάτια της πήραν αμυδρά +την όψη της γιαγιάς της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γυρίζει +πίσω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αφήστε +τα τώρα αυτά!» είπε ο Έφις απιθώνοντας +το πανέρι στα πόδια του κοριτσιού, αλλά +εκείνη άκουγε σαν μαγεμένη τα λόγια της +γιαγιάς, και εκείνος κατεβαίνοντας το +σοκάκι νόμιζε πως ξανάβλεπε το παρελθόν +σε κάθε γωνιά. Να, εκεί κάτω, καθισμένος +στο πέτρινο παγκάκι που ακουμπά στο +γκρίζο σπίτι του Μιλέζου, ένας μεγαλόσωμος +άντρας ντυμένος στα βελούδα. Το καφέ +χρώμα της φορεσιάς του τονίζει το κόκκινο +του προσώπου του και το μαύρο του γενιού +του.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +είναι ο ντον Τζάμε; Σαν κι εκείνον +προτάσσει το στήθος του και έχει τους +αντίχειρες μέσα στα τσεπάκια του γιλέκου +του. Τα άλλα δάχτυλά του, κόκκινα, +συμπλέκονται με τη χρυσή αλυσίδα του +ρολογιού. Κάθεται εκεί όλη την ημέρα +για να κοιτάζει τους περαστικούς και +να τους κοροϊδεύει. Πολλοί αλλάζουν +δρόμο επειδή τον φοβούνται και το ίδιο +κάνει και ο Έφις, για να φτάσει στο σπίτι +της τοκογλύφου χωρίς να γίνει αντιληπτός. +</FONT></FONT> +</P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +αιμασιά από φραγκοσυκιές έζωνε σαν +τοίχος βαρύς την αυλή της θεια Καλίνα. +Εκείνη έγνεθε επίσης, ήταν μικροκαμωμένη +και φορούσε κεντητές παντόφλες, χωρίς +κάλτσες. Το μικρό της πρόσωπο ήταν +πανιασμένο και τα μάτια της, μάτια +αρπαχτικού, χρύσιζαν και γυάλιζαν στη +σκιά της μαντίλας που φορούσε στο κεφάλι. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +καρδούλα μου, πώς είσαι; Και οι κυράδες +σου πώς είναι; Πώς και με θυμήθηκες;. +Κάτσε, κάτσε, ξεκουράσου.»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Νωθρές +κότες που τσιμπιόντουσαν κάτω από τα +φτερά τους, ζωηρά γατάκια που κυνηγούσαν +ροδαλά γουρουνάκια, περιστέρια λευκά +και γλαυκά, ένα γαϊδούρι δεμένο σ’ έναν +πάσαλο και τα χελιδόνια στον αέρα έδιναν +στην αυλή την όψη της Κιβωτού του Νώε. +Το σπιτάκι είχε για φόντο το παλιό, +ανακαινισμένο σπίτι του Μιλέζου που +ήταν ψηλό, με καινούργια σκεπή, αλλά με +τους τοίχους εδώ κι εκεί φαγωμένους και +γδαρμένους λες από τον χρόνο που +πεισματώνει σε όσους θέλουν να του +αρπάξουν τη λεία. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +κτήμα;», είπε ο Έφις ακουμπώντας στον +τοίχο πλάι στη γυναίκα. «Καλά πάει. Φέτος +θα έχουμε περισσότερα αμύγδαλα παρά +φύλλα. Έτσι θα σε ξεχρεώσω, Καλί! Μην +ανησυχείς….»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +ζάρωσε τα άτριχα φρύδια της, ενώ +παρακολουθούσε το νήμα από το αδράχτι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +ανησυχώ, ξέρεις! Μακάρι να ’ταν όλοι +σαν κι εσένα και τα εφτά σκούδα που μου +χρωστάς να ήταν εκατό!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +διάολος να σε πάρει», σκαφτόταν ο Έφις. +«Μου δάνεισες τέσσερα σκούδα τα +Χριστούγεννα και τώρα τα έκανες κιόλας +εφτά!» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +Καλί», πρόσθεσε χαμηλόφωνα με σκυμμένο +το κεφάλι σαν να μιλούσε στα γουρουνάκια +που μυρίζονταν με επιμονή τα πόδια του. +«Καλί, δώσε μου άλλο ένα σκούδο! Έτσι θα +γίνουν οχτώ, και τον Ιούλιο, μα την +αλήθεια, θα σου τα επιστρέψω μέχρι την +τελευταία δεκάρα…..»</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +τοκογλύφος δεν απάντησε αλλά τον κοίταξε +για πολλή ώρα από πάνω μέχρι κάτω, σήκωσε +το χέρι και τον μούντζωσε.</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τινάχτηκε και της έπιασε το χέρι, +ενώ τα γουρουνάκια το έσκαγαν τρομαγμένα +και από πίσω τους τα γατάκια και μέσα +σ’ αυτή την αναμπουμπούλα οι κότες +φτερούγιζαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλί, +που να σε πάρει ο διάολος, εάν δεν ήταν +κάποιοι σαν κι εμένα, εσύ αντί να κάνεις +την τοκογλύφο θα πήγαινες να μαζέψεις +βδέλλες…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλύτερα +να μαζεύω βδέλλες, παρά να μου πίνουν +το αίμα κάποιοι σαν κι εσένα, συφοριασμένε! +Ναι, βλάκα, θα σου το δώσω το σκούδο∙ +και δέκα και εκατό θα σου δώσω, εάν +θέλεις, όπως δίνω σε πιο καθωσπρέπει +ανθρώπους από σένα, στις κυράδες σου, +στους ευγενείς και τους συγγενείς των +Βαρόνων, αλλά τις μούντζες θα σου τις +δίνω πάντα, όσο θα είσαι ηλίθιος, δηλαδή +μέχρι που να πεθάνεις…. Πάντα θα σου +τις δίνω….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +πήγε να πάρει πέντε ασημένιες λίρες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έφυγε, με τα λεφτά στο χέρι, ενώ τον +ακολουθούσαν οι ειρωνικοί αποχαιρετισμοί +της γυναίκας. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +στις κυράδες σου να φυλάγονται καλά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +όμως ήταν αποφασισμένος να υποφέρει τα +πάντα, αρκεί να κάνει καλή εντύπωση στον +Τζατσιντίνο όταν φτάσει. Ήθελε ν’ +αγοράσει έναν καινούργιο σκούφο για να +τον υποδεχτεί και έτσι κατέβηκε στο +μαγαζί του Μιλέζου, συμβιβασμένος ακόμη +και με την ιδέα να χαιρετήσει τον άνθρωπο +που καθόταν στο παγκάκι. Ήταν ο ντον +Πρέντου, ο πλούσιος συγγενής των κυριών +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου απάντησε με ένα περιφρονητικό +νεύμα της κεφαλής, από κάτω προς τα +επάνω, καταδέχτηκε όμως να στήσει αυτί +για ν’ ακούσει τι αγόραζε ο υπηρέτης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δώσε +μου ένα σκούφο, Αντόνι Φραντσί, αλλά να +είναι μακρύς και όχι σκοροφαγωμένος….» + </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +τον πήρα δα και από το σπίτι των κυράδων +σου», απάντησε ο κακόγλωσσος Μιλέζος. +Και απ’ έξω ο ντον Πρέντου ξερόβηξε, +σημάδι επιδοκιμασίας, ενώ ο μαγαζάτορας +σκαρφάλωνε πάνω σε μια ξύλινη μικρή +σκάλα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όλα +γερνούν και όλα μπορούν να ξανανιώσουν, +σαν τον χρόνο», αντέτεινε ο Έφις, +παρακολουθώντας με τα μάτια τη λεπτή +φιγούρα του Μιλέζου που φορούσε ακόμη +το μακρύ τριχωτό πανωφόρι του χωριού +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +μαγαζάκι ήταν μικρό αλλά γεμάτο έως +απάνω. Στα ράφια κοκκίνιζαν τα τόπια με +το σκαρλάτο και πλάι έλαμπε το πράσινο +των μπουκαλιών με τη μέντα. Τα σακιά με +το αλεύρι πρότασσαν τις άσπρες τους +κοιλιές ενάντια στις μαύρες καμπούρες +των βαρελιών με τις ρέγκες και στη μικρή +βιτρίνα οι γυμνές γυναίκες των +εικονογραφημένων καρτών χαμογελούσαν +στα βάζα με τα μπαγιάτικα ζαχαρωτά και +στα ρολά με τις ξεθωριασμένες κορδέλες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ενώ +ο Μιλέζος έβγαζε από ένα κουτί τους +μακριούς σκούφους από μαύρο πανί και ο +Έφις μετρούσε με ανοιχτή την παλάμη την +περίμετρό τους, κάποιος άνοιξε την μικρή +πόρτα που έβγαζε στην αυλή και στο βάθος, +με φόντο γιρλάντες από αμπέλι, φάνηκε, +καθισμένη επάνω σε μια μεγάλη πολυθρόνα, +μια επιβλητική γυναίκα που έγνεθε ήρεμη +σαν βασίλισσα του παλιού καιρού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +η πεθερά μου∙ ρώτησέ την να σου πει εάν +αυτά τα σκουφιά δεν μου κοστίζουν εννιά +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πέζα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>», +είπε ο Μιλέζος, ενώ ο Έφις δοκίμαζε ένα +τραβώντας επάνω στο μέτωπό του το άνοιγμα +του σκούφου και διπλώνοντας την κορυφή +επάνω στο κεφάλι του. «Διάλεξες τον +καλύτερο, δεν είσαι αφελής, όπως λένε! +Δεν βλέπεις ότι είναι ένας γαμπριάτικος +σκούφος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μου +είναι στενός.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Επειδή +είναι καινούργιος, άνθρωπέ μου, παρ’ +τον. Εννιά </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πέζα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>∙ +τζάμπα είναι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τον έβγαλε και τον χάιδεψε σκεφτικός. +Στο τέλος έβαλε πάνω στον πάγκο το +νόμισμα που του έδωσε η τοκογλύφος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου έσκυψε να κοιτάξει από την +πόρτα. Το γεγονός ότι ο Έφις αγόραζε ένα +τόσο πολυτελή σκούφο τράβηξε την προσοχή +και της πεθεράς του Μιλέζου. Κάλεσε τον +υπηρέτη μ’ ένα νεύμα της κεφαλής και +τον ρώτησε με μεγαλοπρεπές ύφος πώς +ήταν οι κυράδες του. Στο κάτω κάτω ήταν +γυναίκες ευγενικής καταγωγής και άξιζαν +τον σεβασμό του καθωσπρέπει κόσμου. +Μόνο οι τυχοδιώκτες νεόπλουτοι, σαν τον +Μιλέζο τον γαμπρό της, μπορούσαν να μην +τις έδειχναν τον πρεπούμενο σεβασμό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δώσε +τους τα χαιρετίσματά μου και πες στην +ντόνα Ρουθ ότι σύντομα θα πάω να την +επισκεφτώ. Ήμασταν πάντα καλές φίλες +με την ντόνα Ρουθ, αν και εγώ δεν είμαι +από ευγενική γενιά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσείς +έχετε την ευγένεια στην ψυχή», απάντησε +γαλαντόμος ο Έφις, εκείνη όμως έστριψε +ελαφρά το αδράχτι σαν να ήθελε να πει +«δεν βαριέσαι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο αδελφός μου ο Ρετόρος εκτιμάει πολύ +τις κυράδες σου. Με ρωτάει πάντα: “πότε +θα ξαναπάμε μαζί με τις κυρίες στο +πανηγύρι της Παναγίας του Ριμέντιο;” +»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +συνέχισε με ένα τόνο νοσταλγίας, «στα +νιάτα μας πηγαίναμε όλοι μαζί στο +πανηγύρι. Διασκεδάζαμε με το τίποτα. +Τώρα ο κόσμος φαίνεται ότι ντρέπεται +να γελάει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις δίπλωνε προσεχτικά τον σκούφο του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρώτα +ο Θεός, φέτος οι κυράδες μου θα πάνε στο +πανηγύρι…. για να προσευχηθούν και όχι +για να διασκεδάσουν….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Χαίρομαι +που τ’ ακούω. Πες μου κάτι, εάν επιτρέπεται: +είναι αλήθεια ότι έρχεται ο γιος της +Λία; Το λέγανε σήμερα εδώ, στο μαγαζί.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><BR>Καθώς +ο Μιλέζος πλησίασε στην πόρτα και +γελούσε με κάτι που ο ντον Πρέντου του +έλεγε χαμηλόφωνα, ο Έφις αναφώνησε με +αξιοπρέπεια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αλήθεια +είναι! Βρίσκομαι εδώ, στο χωριό, γιατί +πρέπει να του αγοράσω ένα άλογο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ένα +άλογο από καλάμι;» ρώτησε τότε ο ντον +Πρέντου, γελώντας ηλίθια. «Α, να γιατί +σε είδα να βγαίνεις από τη φωλιά της +Καλίνα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εσάς τι σας νοιάζει; Από εσάς δεν ζητήσαμε +ποτέ τίποτα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φυσικά, +ανόητε! Δεν θα σας έδινα ποτέ τίποτε! +Μια καλή συμβουλή μόνο, αυτή ναι! Αφήστε +αυτό το παλικάρι εκεί που βρίσκεται!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +ο Έφις βγήκε από το μαγαζί με το κεφάλι +ψηλά, με το σκούφο στη μασχάλη, και +απομακρυνόταν δίχως να απαντήσει. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +τρίτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Άδικα +όμως τις μέρες που ακολούθησαν και για +εβδομάδες οι αδελφές Πιντόρ περίμεναν +τον ανιψιό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ ζύμωσε για την περίσταση +ψωμί, ένα ψωμί άσπρο και λεπτό σαν την +όστια, όπως συνηθίζεται μόνο στις +γιορτές, και κρυφά από τις αδελφές της +αγόρασε και ένα κουτί μπισκότα. Στο κάτω +κάτω ήταν ένας επισκέπτης εκείνος που +θα ερχότανε και η φιλοξενία είναι πράγμα +ιερό. Η ντόνα Ρουθ από τη μεριά της +ονειρευόταν κάθε βράδυ τον ερχομό του +ανιψιού και κάθε μέρα κατά τις τρεις, +την ώρα που έφτανε η ταχυδρομική άμαξα, +κρυφοκοίταζε από την εξώπορτα. Η ώρα +όμως περνούσε και όλα παρέμεναν ακίνητα +τριγύρω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στις +αρχές του Μάη η ντόνα Νοέμι έμεινε μόνη +στο σπίτι επειδή οι αδελφές της είχαν +πάει στο πανηγύρι της Παναγίας του +Ριμέντιο, όπως συνήθιζαν πάντα εδώ και +πάρα πολλά χρόνια, για να προσκυνήσουν +– όπως έλεγαν – αλλά και για να +διασκεδάσουν λιγάκι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Της +Νοέμι δεν της άρεσε ούτε το ένα ούτε το +άλλο, και όμως, την ώρα που καθόταν στη +ζεστή σκιά του σπιτιού, εκείνο το +μακρόσυρτο, φωτεινό απομεσήμερο, +παρακολουθούσε με τη σκέψη νοσταλγικά +το ταξίδι των αδερφάδων της. Ξανάβλεπε +την γκρίζα και στρογγυλή εκκλησούλα +όμοια με μεγάλη αναποδογυρισμένη φωλιά +στη μέση της χλόης που σκέπαζε τη μεγάλη +αυλή, τις πέτρινες καλύβες γύρω γύρω +όπου στριμωχνόταν ένα πολύχρωμο και +γραφικό πλήθος, σαν τσιγγάνοι, το +κακοφτιαγμένο μπαλκόνι με κολόνες πάνω +από την καλύβα του ιερέα και το γαλάζιο +βάθος του τοπίου, τα δέντρα που θρόιζαν +και τη θάλασσα που γυάλιζε εκεί κάτω +ανάμεσα στις ασημένιες θίνες. Φέρνοντας +στη μνήμη της όλα αυτά τα ευχάριστα +πράγματα της ερχόταν να κλάψει, αλλά +δάγκωνε τα χείλη της γιατί ένοιωθε +ντροπή απέναντι στον εαυτό της για την +αδυναμία της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθε +χρόνο η άνοιξη την αναστάτωνε: τα όνειρα +της ζωής ξανάνθιζαν μέσα της, όπως τα +ρόδα ανάμεσα στις πέτρες του παλιού +νεκροταφείου, αλλά καταλάβαινε ότι ήταν +μια περίοδος κρίσης, μια αδυναμία που +θα περνούσε με τις πρώτες ζέστες του +καλοκαιριού και άφηνε τη φαντασία της +να ταξιδεύει σπρωγμένη από τη νυσταλέα +ηρεμία που λίμναζε ολόγυρα, στην κόκκινη +από της παπαρούνες αυλή, στο σκιερό από +κάποιο περαστικό σύννεφο Βουνό, σε όλο +το χωριό που οι μισοί του κάτοικοι ήταν +στο πανηγύρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να +την λοιπόν με την σκέψη της εκεί κάτω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Της +φαίνεται πως είναι ακόμη κοριτσάκι, +επάνω στο μπαλκόνι του ιερέα, μια βραδιά +του Μάη. Ολόγιομο το χάλκινο φεγγάρι +βγαίνει από τη θάλασσα και όλος ο κόσμος +μοιάζει να είναι από χρυσάφι και +μαργαριτάρια. Το ακορντεόν με τους +παραπονιάρικους ήχους του γεμίζει την +αυλή που την φωτίζει η φωτιά από τα +κιτρινόξυλα με την κοκκινωπή της λάμψη +και προβάλλει επάνω στο γκρίζο του +τοίχου την ευκίνητη και μελαχρινή +φιγούρα του μουζικάντη, τα βιολετί +πρόσωπα των γυναικών και των αγοριών +που χορεύουν χορούς της Σαρδηνίας. Οι +σκιές κινούνται αλλόκοτες πάνω στην +ποδοπατημένη χλόη και στους τοίχους +της εκκλησίας. Λάμπουν τα χρυσά κουμπιά, +τα ασημένια σιρίτια από τις στολές, τα +τάστα του ακορντεόν. Όλα τα άλλα χάνονται +μέσα στο μαργαριταρένιο μισοσκόταδο +της φεγγαρόφωτης νύχτας. Η Νοέμι δεν +θυμόταν να είχε πάρει ποτέ ενεργό μέρος +στο πανηγύρι, ενώ οι μεγαλύτερες αδελφές +της γελούσαν και διασκέδαζαν. Όσο για +τη Λία, εκείνη καθόταν μαζεμένη σαν το +λαγό σε μια χλοερή γωνιά της αυλής∙ +ίσως από τότε σχεδίαζε τη φυγή της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +πανηγύρι διαρκούσε εννιά μέρες και οι +τρεις τελευταίες ήταν όλο κυκλικούς +χορούς με μουσικές και τραγούδια. Η +Νοέμι στεκόταν πάντα στο μπαλκόνι, +ανάμεσα στα απομεινάρια από το φαγοπότι, +γύρω της γυάλιζαν τα άδεια μπουΚαλία, +τα σπασμένα πιάτα, κανένα μήλο με το +ψυχρό του πράσινο χρώμα, ένας δίσκος +και ένα κουταλάκι ξεχασμένα. Και τ’ +αστέρια ακόμα έλαμπαν πάνω από την αυλή +σαν να τα είχε συνεπάρει ο ρυθμός του +χορού. Όχι, εκείνη δε χόρευε, δε γελούσε, +της ήταν αρκετό όμως να βλέπει τους +άλλους να διασκεδάζουν επειδή είχε την +ελπίδα ότι θα μπορούσε κι εκείνη να +πάρει μέρος στο πανηγύρι της ζωής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +χρόνια όμως περνούσαν και το πανηγύρι +της ζωής γινόταν μακριά από το χωριουδάκι, +κι έτσι η αδελφή της η Λία, για να μπορέσει +να πάρει μέρος σ’ αυτό, το ’σκασε από +το σπίτι...</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη, +η Νοέμι, είχε απομείνει στο ερειπωμένο +μπαλκόνι του παλιού σπιτιού, όπως κάποτε +στο μπαλκόνι του ιερέα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +ώρα που έγερνε ο ήλιος στη δύση κάποιος +χτύπησε στην εξώπορτα που εκείνη την +είχε πάντα κλειστή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +η γριά Ποτόι που είχε έρθει να τη ρωτήσει +αν χρειαζότανε τις υπηρεσίες της. Αν +και η Νοέμι δεν της ζήτησε να μείνει, +εκείνη κάθισε καταγής, με τους ώμους +της στον τοίχο. Έλυσε την μαντίλα από +τον στολισμένο της λαιμό και άρχισε να +μιλάει με νοσταλγία για το πανηγύρι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όλοι +είναι εκεί, και τα εγγόνια μου, η Παναγιά +μαζί τους. Όλοι εκεί είναι και δροσίζονται, +επειδή βλέπουν τη θάλασσα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +δεν πήγατε κι εσείς;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +το σπίτι, κυρά μου; Όσο φτωχικό κι αν +είναι ένα σπίτι δεν πρέπει να το αφήνει +κανείς μόνο, αλλιώς θα μπει το στοιχειό. +Οι γέροι μένουν, οι νέοι φεύγουν!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αναστέναξε +και έσκυψε για να δει και να διορθώσει +τα κοράλλια στο στήθος της. Διηγήθηκε +για τον καιρό που κι εκείνη πήγαινε στο +πανηγύρι με τον άντρα της, την κόρη της +και τις καλές της γειτόνισσες. Έπειτα +σήκωσε το βλέμμα και κοίταξε προς το +παλιό νεκροταφείο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτές +τις μέρες μου φαίνεται πως βλέπω +αναστημένους όλους τους πεθαμένους. +Όλοι πήγαιναν να διασκεδάσουν εκεί +πέρα. Σα να βλέπω τη μητέρα σας, τη ντόνα +Μαρία Κριστίνα, καθισμένη στον πάγκο +στη γωνιά της μεγάλης αυλής. Έμοιαζε +βασίλισσα με την κίτρινη φούστα της και +το μαύρο, κεντητό της σάλι. Και οι γυναίκες +από πολλά χωριά κάθονταν γύρω της σαν +να ήταν υπηρέτριές της….. Μου έλεγε: +Ποτόι, έλα, δοκίμασε αυτόν τον καφέ, πώς +σου φαίνεται, είναι καλός; - Ναι, τόσο +καταδεχτική ήτανε. Α, γι’ αυτό δεν μ’ +αρέσει να ξαναπάω εκεί πέρα. Μου φαίνεται +ότι έχω αφήσει κάτι εκεί και δεν θα το +ξαναβρώ πια….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι επιδοκίμασε ζωηρά, με το κεφάλι +σκυμμένο στο εργόχειρό της. Η φωνή της +γριάς της φαινόταν να είναι η ηχώ από +το δικό της παρελθόν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο ντον Τζάμε, κυρά μου; Ήταν η ψυχή του +πανηγυριού. Όλο φώναζε, έμοιαζε με +θύελλα, αλλά κατά βάθος ήταν καλός. Το +ουράνιο τόξο έρχεται πάντα μετά την +καταιγίδα. Α, ναι, αυτές τις μέρες ακριβώς, +όταν κάθομαι να γνέσω, μου φαίνεται ότι +ακούω ποδοβολητά αλόγου… Να τος, είναι +εκείνος, που πάει στο πανηγύρι, καβάλα +στο μαύρο του άτι, με τα δισάκια γεμάτα…. +Περνάει και με χαιρετά: Ποτόι, έρχεσαι +καβάλα; Εμπρός, ξελογιάστρα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Συγκινημένη +μιμούνταν τη φωνή του ευγενούς νεκρού. +Έπειτα, ξαφνικά, συνεχίζοντας τις σκέψεις +της, ρώτησε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο ντον Τζατσιντίνο δεν θα έρθει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι πήρε αυστηρό ύφος, επειδή δεν +επέτρεπε σε κανένα να ανακατεύεται στα +πράγματα του σπιτιού της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +έρθει, καλώς να ορίσει», απάντησε ψυχρά, +αλλά μόλις έφυγε η γριά ξανάπιασε το +μίτο των συλλογισμών της. Ζούσε τόσο +έντονα το παρελθόν, που το παρόν δεν την +ενδιέφερε πια σχεδόν καθόλου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όσο +η ζεστή σκιά του σπιτιού σκέπαζε την +αυλή κι η μυρωδιά του φλόμου έφτανε από +τον κάμπο, τόσο πιο έντονα θυμόταν την +φυγή της Λία. Να, είναι ένα δειλινό σαν +κι αυτό∙ το λευκοπράσινο Βουνό γέρνει +πάνω από το σπίτι, όλος ο ουρανός χρυσίζει. +Η Λία είναι στις επάνω κάμαρες και +πηγαινοέρχεται σιωπηλή. Προβάλλει στο +μπαλκόνι χλωμή, μαυροντυμένη με μαύρα +μαλλιά που λες και παίρνουν κάποιες +γαλαζόχρυσες ανταύγειες από τον ουρανό. +Κοιτάζει κάτω προς το κάστρο, έπειτα +σηκώνει ξαφνικά τα βαριά βλέφαρα και +τινάζεται ολόκληρη κουνώντας τα χέρια. +Μοιάζει με χελιδόνα που ετοιμάζεται να +πετάξει. Κατεβαίνει, πηγαίνει στο πηγάδι, +ποτίζει τα λουλούδια και ενώ το γλυκό +άρωμα από τις βιόλες ανακατεύεται με +την αψιά μυρωδιά του φλόμου, τα πρώτα +αστέρια ανεβαίνουν πάνω από το Βουνό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Λία πάει να καθίσει ψηλά στη σκάλα, με +το χέρι στην τριχιά και τα μάτια καρφωμένα +στο μισοσκόταδο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι την θυμόταν πάντοτε έτσι, όπως +την είδε την τελευταία φορά περνώντας +πλάι της για να πάει για ύπνο. Κοιμόντουσαν +μαζί στο ίδιο κρεβάτι, αλλά το βράδυ +εκείνο άδικα την περίμενε. Αποκοιμήθηκε +περιμένοντάς την και ακόμη την περιμένει...</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +υπόλοιπα μπερδεύονταν στη μνήμη της: +ώρες και μέρες αγωνίας και μυστηριώδους +τρόμου όπως όταν έχει κανείς υψηλό +πυρετό…. Ξανάβλεπε μόνο το χλωμό και +συσταλμένο πρόσωπο του Έφις που έσκυβε +για να κοιτάξει καταγής σαν να έψαχνε +κάτι χαμένο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Κυράδες μου, σιωπή, σιωπή!», μουρμούριζε, +αλλά ο ίδιος έτρεχε εδώ κι εκεί στο χωριό +και ρωτούσε σε όλους εάν είχαν δει τη +Λία και έσκυβε να κοιτάξει μέσα στα +πηγάδια και κατασκόπευε στις ερημιές.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατόπιν +γύρισε ο ντον Τζάμε…..</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +το θυμόταν αυτό μια αντάρα σαν από +καταιγίδα αχολογούσε μες στο μυαλό της +Νοέμι και κάθε φορά ένοιωθε την ανάγκη +ν’ αλλάζει θέση, σαν να ήθελε ν’ απαλλαγεί +από έναν εφιάλτη. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έτσι, +σηκώθηκε και ανέβηκε στην κάμαρά της, +στην ίδια όπου κάποτε κοιμόταν με τη +Λία. Το ίδιο κρεβάτι από σκουριασμένο +σίδερο στολισμένο με ξεθωριασμένα φύλλα +χρυσού, με τσαμπιά από σταφύλι που κάποια +ρόγα εδώ κι εκεί διατηρούσε, όπως στα +αληθινά, άγουρα τσαμπιά, λίγο κόκκινο +και βιολετί χρώμα. Οι ίδιοι τοίχοι +ασβεστωμένοι, τα καδράκια με τις μαύρες +κορνίζες και τις παλιές λιθογραφίες +που κανείς μες στο σπίτι δεν ήξερε την +αξία τους. Η ίδια σκοροφαγωμένη ντουλάπα +που επάνω της ήταν τοποθετημένα στη +σειρά πορτοΚαλία και λεμόνια και γυάλιζαν +με το φως του δειλινού σαν χρυσαφένιοι +καρποί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι άνοιξε την ντουλάπα για να ξαναβάλει +εκεί το εργόχειρό της και οι μεντεσέδες +έτριξαν μες στη σιωπή σαν χορδή βιολιού, +ενώ ο ήλιος, τώρα πια χωρίς ακτίνες, +έριχνε μια ροζ αναλαμπή στα ασπρόρουχα +που ήταν τοποθετημένα επάνω σε ράφια +ντυμένα με χαρτί τιρκουάζ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλα +ήταν σε τάξη εκεί μέσα: επάνω μερικά +φθαρμένα παπλώματα, μεταξωτά χαλιά, +μάλλινες κουβέρτες που από την πολλή +χρήση είχαν πάρει το κίτρινο χρώμα του +κρόκου, πιο κάτω τα ασπρόρουχα που +μύριζαν κυδώνι και κάνιστρα φτιαγμένα +από ασφόδελο και βούρλα που στο κιτρινωπό +τους φόντο διαγράφονταν σχέδια σε μαύρο +χρώμα βάζων, ψαριών και ειδωλίων της +πρωτόγονης τέχνης της Σαρδηνίας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι ξανάβαλε το εργόχειρό της μέσα +σε ένα από αυτά τα κάνιστρα και ανασήκωσε +ένα άλλο. Από κάτω ήταν ένα πάκο χαρτιά, +τα χαρτιά της οικογένειας: τα συμβόλαια, +οι διαθήκες, τα πρακτικά μιας δικαστικής +διένεξης, όλα δεμένα σφιχτά με ένα +κίτρινο κορδελάκι για το κακό μάτι. Το +κίτρινο κορδελάκι, που δεν εμπόδισε να +περάσει η γη τους σε άλλα χέρια και τη +διένεξη να την κερδίσουν οι αντίπαλοι, +έδενε με τα άλλα νεκρά χαρτιά και ένα +γράμμα που η Νοέμι, κάθε φορά που σήκωνε +το μικρό πανέρι, το κοίταζε, όπως κοιτάζει +κανείς από την ακτή το πτώμα ενός ναυαγού +που το σπρώχνει ελαφρά το κύμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +το γράμμα της Λία μετά την φυγή της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +τη μέρα οι αναμνήσεις τής έκαναν κακό. +Η απομάκρυνση των αδερφάδων της και +ένας ενστικτώδης φόβος μοναξιάς την +έφερναν πίσω στο παρελθόν. Το πορτοΚαλί +φως του δειλινού, το Βουνό σκεπασμένο +με μαβιά πέπλα, η μυρωδιά του απογεύματος, +όλα οδηγούσαν την ψυχή της είκοσι χρόνια +πριν. Σιωπηλή, σκουρόχρωμη φιγούρα +μπροστά στο διάχυτο φως ανάμεσα στο +παραθυράκι και στην ντουλάπα, έμοιαζε +η ίδια μια μορφή του παρελθόντος που +βγήκε από το παλιό νεκροταφείο για να +επισκεφτεί το εγκαταλειμμένο σπίτι. +Έβαλε πάλι σε τάξη τα παπλώματα και τα +πανέρια, έκλεισε, ξανάνοιξε∙ το ντουλάπι +έτριζε και έμοιαζε να είναι το μόνο +ζωντανό πράγμα μέσα στο σπίτι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τελικά +το αποφάσισε και τράβηξε το γράμμα από +το πάκο των χαρτιών. Ήταν λευκό ακόμα +μέσα στο λευκό φάκελο, σαν να το είχαν +γράψει χθες και να μην το είχε διαβάσει +κανείς ακόμη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι κάθισε στο κρεβάτι, αλλά μόλις +ξεδίπλωσε το χαρτί και ακούμπησε το +χέρι στην μπρούτζινη σφαίρα του κρεβατιού, +κάποιος χτύπησε στην εξώπορτα: στην +αρχή ένα χτύπημα, έπειτα τρία, και μετά +συνεχόμενα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σήκωσε +το κεφάλι και κοίταξε προς την αυλή με +τρομαγμένα μάτια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +μπορεί να είναι ο ταχυδρόμος∙ πέρασε +ήδη….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +χτυπήματα αντηχούσαν μέσα στη σιωπηλή +αυλή. Έτσι χτυπούσε ο πατέρας της όταν +αργούσαν να του ανοίξουν…..</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Άφησε +το γράμμα και έτρεξε κάτω, αλλά όταν +έφτασε στην εξώπορτα σταμάτησε για ν’ +ακούσει. Η καρδιά της χτυπούσε, σαν να +έπεφταν τα χτυπήματα στο στήθος της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεέ +μου! Θεέ μου! Δεν μπορεί να είναι αυτός….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τελικά +ρώτησε λίγο απότομα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιος +είναι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φίλος», +απάντησε μια ξένη φωνή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι όμως δεν κατάφερνε να ανοίξει, +τόσο πολύ έτρεμαν τα χέρια της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένας +νέος άντρας που έμοιαζε με εργάτη, ψηλός +και χλωμός, ντυμένος στα πράσινα, με +κίτρινα σκονισμένα παπούτσια και μικρό +μουστάκι στο χρώμα των παπουτσιών, +στεκόταν μπροστά στην εξώπορτα +στηριζόμενος σε ένα ποδήλατο. Μόλις +είδε την Νοέμι έβγαλε το σκούφο του που +άφησε τα χνάρια του πάνω στα πυκνά του +μαλλιά που χρύσιζαν και της χαμογέλασε +αφήνοντας να φανούν τα όμορφα δόντια +του ανάμεσα στα σαρκώδη χείλη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +τον γνώρισε αμέσως από τα μάτια, μάτια +μεγάλα, αμυγδαλωτά με γαλαζοπράσινο +χρώμα∙ ήταν τα μάτια των Πιντόρ, αλλά +η αναστάτωσή της μεγάλωσε όταν ο ξένος +πήδησε επάνω στα σκαλιά της εξώπορτας +και την έσφιξε στα δυνατά του μπράτσα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεία +Έστερ! Εγώ είμαι…. Οι άλλες θείες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είμαι +η Νοέμι….», είπε λίγο προσβεβλημένη, +αλλά αμέσως σκλήρυνε τη στάση της. «Δεν +σε περιμέναμε. Η Έστερ και η Ρουθ είναι +στο πανηγύρι….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχει +πανηγύρι;», είπε σηκώνοντας το ποδήλατο +που επάνω του ήταν δεμένη μια σκονισμένη +βαλίτσα. «Α, ναι, θυμάμαι: το πανηγύρι +της Παναγίας του Ριμέντιο. Α, μάλιστα…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Του +φαινόταν να αναγνωρίζει το μέρος που +βρισκόταν. Να το υπόστεγο της αυλής που +τόσες φορές έφερνε στο νου της η μητέρα +του. Έβαλε εκεί το ποδήλατό του και +άρχισε να λύνει την βαλίτσα χτυπώντας +την με ένα μαντήλι για αν διώξει τη +σκόνη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι σκεφτόταν: </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να φωνάξω την θεια-Ποτόι, να την στείλω +στον Έφις…. Πώς να κάνω μόνη μου; Α, +εκείνες ήξεραν ότι θα ερχόταν και με +άφησαν μόνη….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +αγΚαλίασμα εκείνου του άγνωστου άντρα +που ήρθε ποιος ξέρει από πού, από τους +δρόμους του κόσμου, της προκαλούσε έναν +αόριστο φόβο, γνώριζε όμως καλά τις +υποχρεώσεις της φιλοξενίας και δεν +μπορούσε να τις παραβεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπες +μέσα. Θέλεις να πλυθείς; Θα ανεβάσουμε +μετά επάνω την βαλίτσα. Θα φωνάξω μια +γυναίκα που μας υπηρετεί….. Τώρα είμαι +μόνη στο σπίτι….. και δεν σε περίμενα…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Προσπαθούσε +να κρύψει την φτώχια τους, αλλά φαίνεται +πως εκείνος γνώριζε και γι’ αυτήν, +επειδή χωρίς να περιμένει να τον +εξυπηρετήσουν, αφού κουβάλησε την +βαλίτσα στο δωμάτιο που η θεία Έστερ +είχε ήδη προετοιμάσει γι’ αυτόν – το +παλιό δωμάτιο των ξένων, στο βάθος του +μπαλκονιού – ξανακατέβηκε άνετος και +πήγε να πλυθεί στο πηγάδι σαν τον υπηρέτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι τον ακολούθησε με την πετσέτα στο +χέρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ήρθα από την Τερανόβα. Τι δρόμος! Πετάει +κανείς! Ναι, πρέπει να πέρασα μπροστά +από την εκκλησία, αλλά δεν πήρα είδηση +για το πανηγύρι. Ναι, το χωριό μοιάζει +ερημικό. Είναι πολύ ξεπεσμένο, ναι….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Απαντούσε +ναι σε όλες τις ερωτήσεις της Νοέμι, +αλλά έδειχνε πολύ αφηρημένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +δεν έγραψα; Μετά το γράμμα της θείας +Έστερ ήμουν αβέβαιος. Έπειτα αρρώστησα +κιόλας και…. δεν ήξερα…. Για να σας πω +την αλήθεια το αποφάσισα προχθές∙ ήταν +και ένας φίλος που έφευγε… Χθες, λοιπόν, +μιας και η θάλασσα ήταν ήρεμη, αναχώρησα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ενώ +σκουπιζόταν κατευθυνόταν προς την +κουζίνα. Η Νοέμι τον ακολουθούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +Έστερ του έγραψε! Κι αυτός αναχώρησε, +έτσι, σα να πάει σε γιορτή!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +κάθισε στον παλιό πάγκο, απέναντι από +το Βουνό που έριχνε την βιολετί του σκιά +μέσα στην κουζίνα, έβαλε τα μακριά του +πόδια το ένα επάνω στο άλλο, σταύρωσε +τα μακριά του μπράτσα στο στήθος ψαύοντάς +τα με τα λευκά του χέρια. Η Νοέμι παρατήρησε +ότι οι κάλτσες του ήταν πράσινες, ένα +πραγματικά περίεργο χρώμα για αντρικές +κάλτσες, και άναψε τη φωτιά μονολογώντας +πάλι:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ώστε +η Έστερ του έγραψε κρυφά; Ας τον περιποιηθεί +εκείνη τώρα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ένοιωθε έναν αδιόρατο φόβο να στρέψει, +να κοιτάξει εκείνη την αντρική φιγούρα +που ήταν κάπως παράξενη, πράσινη και +κίτρινη, ακίνητη πάνω στον πάγκο απ’ +όπου λες και δεν θα ξανασηκωνόταν πια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +όμως ξανάρχισε να μιλά για το ταξίδι, +για το μοναχικό δρόμο και ρώτησε πόση +ώρα χρειάζεται για να φτάσει στο Νούορο. +Ήθελε να πάει στο Νούορο όπου υπήρχε +ένας διαχειριστής ενός ατμοκίνητου +μύλου, φίλος του πατέρα του, που του είχε +υποσχεθεί μια θέση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι σηκώθηκε χαμογελώντας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πόση +ώρα; Δεν ξέρω να σου πω πόση ώρα είναι +με το ποδήλατο. Λίγη ώρα. Εγώ πήγα στο +Νούορο πριν πολλά χρόνια με το άλογο. Ο +δρόμος είναι όμορφος και η πόλη είναι +όμορφη, βέβαια. Ο αέρας είναι καλός και +ο κόσμος είναι καλός. Εκεί δεν έχει +πυρετούς μαλάριας, όπως εδώ, και όλοι +μπορούν να δουλεύουν και να κερδίζουν +χρήματα. Όλοι οι ξένοι πλούτισαν εκεί +πέρα, ενώ εδώ λες και είμαστε σε τόπο +νεκρών…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ναι, αυτό είναι αλήθεια!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγε +να πάρει αυγά για να του κάνει μια +ομελέτα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις, +εδώ ούτε κρέας δεν έχουμε κάθε μέρα. +Κρασί δεν βρίσκει πια κανείς…. Και αυτός +ο διαχειριστής του μύλου πώς ονομάζεται; +Τον γνωρίζεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όχι, +δεν τον γνώριζε, αλλά ήταν σίγουρος πως +όταν πήγαινε στο Νούορο θα την έπαιρνε +τη θέση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι χαμογελούσε με μνησικακία και +ειρωνεία, σκυμμένη πάνω από την ομελέτα: +έτσι εύκολα βρίσκεται μια θέση! Τόσοι +ψάχνουν μια θέση!</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +εσύ εγκατέλειψες την δουλειά που είχες;», +ρώτησε βιαστικά χωρίς να ανασηκώσει τα +μάτια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο δεν απάντησε αμέσως. Φαινόταν +ν’ ανησυχεί για την κατάληξη που θα +είχε η ομελέτα που εκείνη γύριζε +προσεχτικά μες στο τηγάνι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μερικές +σταγόνες λάδι έπεσαν επάνω στην πυροστιά, +γεμίζοντας την κουζίνα με τσίκνα. Έπειτα +το τηγάνισμα συνεχίστηκε ήρεμα και ο +Τζατσίντο είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ήταν +μια παλιοδουλειά! Και δεν ήταν και +σίγουρη…. Με τόσες ευθύνες!.....»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +είπε τίποτε άλλο και η Νοέμι δεν τον +ξαναρώτησε. Η ελπίδα να φύγει αυτός +γρήγορα για το Νούορο την έκανε καλή +και υπομονετική. Έστρωσε το τραπέζι +στην τραπεζαρία που ήταν δίπλα, +εγκαταλειμμένη και υγρή σαν καντίνα, +και άρχισε να τον σερβίρει ζητώντας +συγνώμη που δεν μπορούσε να του προσφέρει +τίποτα άλλο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σ’ +αυτό το χωριό πρέπει να ικανοποιείται +κανείς με ό, τι βρίσκει…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο έσπαζε τα καρύδια με τα δυνατά +του χέρια και έστηνε το αυτί στα +κουδουνίσματα των κοπαδιών που περνούσαν +πίσω από το σπίτι. Είχε σχεδόν νυχτώσει. +Το Βουνό σκοτείνιασε και εκεί, μέσα στο +υγρό δωμάτιο με τους πράσινους από την +υγρασία τοίχους, ήταν σαν να βρισκόταν +κανείς μέσα σε σπηλιά, μακριά από τον +κόσμο. Η περιγραφή του πανηγυριού που +έκανε η Νοέμι τον εντυπωσίαζε. Την +κοίταζε λίγο κουρασμένος και νυσταγμένος, +κι εκείνη, μαύρη φιγούρα με φόντο το +λαμπερό ακόμη παράθυρο, με τα πυκνά +μαλλιά και τα μικρά χέρια ακουμπισμένα +στο φτωχικό τραπέζι, πρέπει να του θύμιζε +τις νοσταλγικές διηγήσεις της μητέρας +του, επειδή άρχισε να ρωτάει για πρόσωπα +του χωριού που είχαν πεθάνει ή που δεν +ενδιέφεραν καθόλου την Νοέμι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +θείος Πιέτρο; Πώς είναι αυτός ο θείος +Πιέτρο; Είναι ο πλουσιότερος, ε; Πόσα +μπορεί να έχει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +πλούσιος, βέβαια, αλλά είναι ένας +στριμμένος! Ξιπασμένος και τσιγκούνης +σαν Εβραίος.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δανείζει +λεφτά σαν τοκογλύφος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι κοκκίνισε επειδή, παρ’ όλο που +οι σχέσεις της με τον εξάδελφο ήταν +τεταμένες, της φαινόταν να την βρίζουν +προσωπικά όταν αποκαλούσαν τοκογλύφο +έναν ευγενή Πιντόρ. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιος +σου το είπε αυτό; Μην το ξαναπείς ούτε +για αστείο….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +Ρετόρος και η αδελφή του όμως είναι +πραγματικοί τοκογλύφοι. Είναι πλούσιοι; +Πόσα έχουν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ούτε +αυτοί, τι κάθεσαι και λες τώρα; Ίσως ο +Μιλέζος, αλλά με δίκαιο διάφορο∙ τριάντα +τοις εκατό, όχι παραπάνω….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +αυτό είναι δίκαιο διάφορο; Τότε τι είναι +τα άλλα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +η Νοέμι έσκυψε στο τραπέζι και ψιθύρισε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +χίλια τα εκατό… Και καμιά φορά +περισσότερο».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο όχι μόνο δεν εντυπωσιάστηκε +αλλά έβαλε να πιεί και είπε σκεφτικός:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +και σ’ εμάς η τοκογλυφία έχει πάρει +μεγάλες διαστάσεις….. Ο ανιψιός του +καρδινάλιου Ραμπόλα έτσι καταστράφηκε!....»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +το δείπνο θέλησε να βγει. Ρώτησε πού +ήταν το ταχυδρομείο και η Νοέμι τον +οδήγησε μέχρι τον δρόμο και του έδειξε +την μικρή πλατεία στο βάθος προς το +σπίτι του Μιλέζου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +εκείνος απομακρύνθηκε, κοίταξε τριγύρω +της και κατέβηκε μέχρι το σπιτάκι της +γριάς Ποτόι. Η μικρή πόρτα ήταν ανοιχτή, +αλλά στο εσωτερικό ήταν σκοτάδι και +μόνο μετά το δειλό κάλεσμα της Νοέμι η +γριά έκανε την εμφάνισή της μέσα από το +πυκνό σκοτάδι της τρώγλης κρατώντας +ένα δαυλί αναμμένο. Το κοκκινωπό αμυδρό +φως έκανε να σπιθοβολούν τα κοσμήματά +της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεια-Ποτόι, +εγώ είμαι. Πρέπει να στείλετε εξάπαντος +κάποιον να φωνάξει τον Έφις. Ήρθε ο +Τζατσίντο. Μετά να έρθετε να κοιμηθείτε +μαζί μου. Φοβάμαι να μείνω μόνη…. με +έναν ξένο…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +πάω να φωνάξω κάποιον για να τον στείλω +στο κτήμα. Εγώ όμως στο σπίτι σας δεν +έρχομαι, όχι. Το σπίτι δεν το αφήνω στα +χέρια του στοιχειού….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +για να μην μπει το στοιχειό όσο θα έλειπε, +άφησε αναμμένο το δαυλί στο κατώφλι της +πόρτας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +τέταρτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +μεγάλη φωτιά από αναμμένα σχίνα, όπως +την είχε δει μικρή η Νοέμι, άναβε στην +αυλή της Παναγίας του Ριμέντιο, φωτίζοντας +τους μαυρισμένους τοίχους του ναού και +των καλυβιών τριγύρω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένα +αγόρι έπαιζε το ακορντεόν, αλλά οι +πιστοί, που μόλις είχαν βγει από την +παράκληση και προετοίμαζαν το δείπνο +ή έτρωγαν ήδη μέσα στις καλύβες, δεν το +αποφάσιζαν ν’ αρχίσουν το χορό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +ακόμη νωρίς∙ στον φωτεινό ουρανό του +δειλινού ξεχώριζαν τα πρώτα αστέρια +και πίσω από τον πυργίσκο του μπαλκονιού +το λιόγερμα κοκκίνιζε σβήνοντας λίγο +λίγο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γαλήνη +βασίλευε στο αυτοσχέδιο χωριό και οι +νότες του ακορντεόν, οι φωνές και τα +γέλια μέσα στις καλύβες των προσκυνητών +έμοιαζε να έρχονται από μακριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εδώ +κι εκεί μπροστά σε μικρές φωτιές αναμμένες +κατά μήκος των τοίχων έσκυβε η μαύρη +φιγούρα καμιάς γυναίκας που μαγείρευε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +άντρες, που είχαν έρθει την παραμονή +για να μεταφέρουν τις οικοσκευές, είχαν +κιόλας φύγει με τα κάρα και τα άλογά +τους. Έμειναν οι γυναίκες, οι γέροι, τα +μικρά και μερικοί έφηβοι και όλοι αυτοί, +παρ’ όλο που πίστευαν πως ήταν εκεί για +μετάνοια, προσπαθούσαν να διασκεδάσουν +όσο το δυνατόν καλύτερα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +κυρίες Πιντόρ είχαν στη διάθεσή τους +δυο καλύβες από τις παλιότερες (κάθε +χρόνο κατασκευάζονταν νέες) που +ονομάζονταν επί τούτου </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="it-IT"><I>sas</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="it-IT"><I>muristenes</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="it-IT"><I>de</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="it-IT"><I>sas</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I> +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="it-IT"><I>damas</I></SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +επειδή είχαν γίνει σχεδόν ιδιοκτησία +τους σαν αποτέλεσμα δώρων και δωρεών +που έκαναν στην εκκλησία οι πρόγονοί +τους από τον καιρό ακόμα που οι +αρχιεπίσκοποι της Πίζας στη διάρκεια +επισκέψεων του ποιμνίου τους στη Σαρδηνία +ξεμπάρκαραν στο πιο κοντινό λιμάνι και +έκαναν λειτουργίες στον ιερό τόπο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να +ακόμη, ανάμεσα στις δυο καλύβες, στη +γωνία της αυλής το πέτρινο κάθισμα +ακουμπισμένο στον τοίχο όπου η θεια-Ποτόι +είχε δει την ντόνα Μαρία Κριστίνα +περιτριγυρισμένη σαν Βαρόνη από όλες +τις γυναίκες των υποταχτικών που πήγαιναν +να προσκυνήσουν στην εκκλησία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τώρα +η ντόνα Έστερ και η ντόνα Ρουθ κάθονταν +ταπεινές και ντυμένες στα μαύρα σαν δυο +καλόγριες, με τη λευκή μαντίλα στο κεφάλι +και τα χέρια σταυρωμένα κάτω από τις +ποδιές τους, έχοντας στο νου τους τη +Νοέμι που βρισκόταν μακριά και τον +Τζατσίντο που κι αυτός ήταν μακριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +δείπνο τους ήταν λιτό: χυλός από γάλα +που δεν φούσκωνε το στομάχι και άφηνε +διαυγή και φωτεινή τη σκέψη σαν το μεγάλο +ανοιξιάτικο ουρανό. Και όμως, πότε πότε +την ντόνα Έστερ την κυρίευαν οι τύψεις +και από το μυαλό της περνούσε μια κρυφή, +ένοχη σχεδόν, σκέψη. Ο Τζατσιντίνο….. +το γράμμα που του έγραψε κρυφά…. Πλάι +τους, καθισμένη καταγής με την πλάτη +στον τοίχο και τα χέρια γύρω από τα +γόνατα, η Γκριζέντα γελούσε κοιτάζοντας +το αγόρι που έπαιζε το ακορντεόν. Στη +διπλανή καλύβα οι συγγένισσές της, μαζί +με τις οποίες είχε έρθει στο πανηγύρι, +δειπνούσαν καθισμένες καταγής γύρω από +ένα δισάκι απλωμένο αντί για τραπεζομάντιλο +και ενώ μια από αυτές νανούριζε ένα μωρό +που αποκοιμιόταν κουνώντας τα χεράκια +του, η άλλη καλούσε το κορίτσι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γκριζέντα, +καλή μου, έλα, πάρε τουλάχιστον ένα +κομμάτι τηγανίτα! Τι θα πει η γιαγιά +σου; Ότι σ’ αφήσαμε να πεθάνεις από την +πείνα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γκριζέντα, +δεν ακούς που σε φωνάζουν; Κάνε αυτό που +σου λένε», είπε η ντόνα Έστερ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +ντόνα Έστερ μου! Πεινάω μόνο… για χορό!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζουαναντό! +Έλα να φας! Δεν βλέπεις πως η μουσική +σου είναι σαν τον άνεμο; Έδιωξε όλον τον +κόσμο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Περίμενε +να γεμίσουν τ’ ασκιά και θα δεις!», είπε +η τοκογλύφος, βγαίνοντας στο πορτάκι +δεξιά από τις κυρίες Πιντόρ και +καθαρίζοντας τα δόντια με το νύχι της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +εκείνη είχε τελειώσει το δείπνο και για +να μην χάνει τον καιρό της άρχισε να +γνέθει στο φως της φωτιάς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ανάμεσα σ’ αυτή, στις Πιντόρ, στο κορίτσι +και στις γυναίκες μέσα άρχισε η συνηθισμένη +κουβέντα: όπως στο χωριό όλο το χρόνο +μιλούσαν για το πανηγύρι, τώρα που +βρίσκονταν στο πανηγύρι μιλούσαν για +το χωριό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +καταλαβαίνω πώς αφήσατε μόνο το σπίτι +κυρά Καλί, πώς το αφήσατε μόνο;», είπε +ένα ψηλό κορίτσι που κουβαλούσε κάτω +από την ποδιά ένα δοχείο με πηγμένο +γάλα, δώρο του παπά στις κυρίες Πιντόρ. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νατόλια, +καρδούλα μου! Εγώ δεν άφησα στο σπίτι +τους θησαυρούς που άφησε στο δικό του +το αφεντικό σου ο Ρετόρος!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +το πιστεύω! Δώστε μου τότε το κλειδί. Θα +πάω να ψάξω στο σπίτι σας και μετά θα το +σκάσω για τις μεγάλες πόλεις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νομίζεις +πως στις μεγάλες πόλεις καλοπερνάνε;», +ρώτησε η ντόνα Ρουθ με ύφος σοβαρό και +η ντόνα Έστερ, που είχε αδειάσει στο +μεταξύ το γάλα και επέστρεφε το δοχείο +στη Νατόλια με ένα νόμισμα μισής </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πέζας</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +μέσα για φιλοδώρημα, σταυροκοπήθηκε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +Θεός να μας φυλάει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +οι δυο το ίδιο πράγμα σκεφτόντουσαν, τη +φυγή της Λία, τον ερχομό του Τζατσίντο +και έκπληκτες άκουσαν την Γκριζέντα να +ψιθυρίζει:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +αφού εκείνοι που μένουν στις μεγάλες +πόλεις θέλουν να έρθουν εδώ!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +κόσμος άρχισε να βγαίνει στην αυλή. Στις +μικρές πόρτες πρόβαλαν οι γυναίκες που +σκούπιζαν το στόμα με τις ποδιές τους +και έπειτα κυνηγούσαν τα μικρά παιδιά +για να τα πιάσουν και να τα βάλουν για +ύπνο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +από τις συγγένισσες της Γκριζέντα πήγε +στον οργανοπαίχτη και του έδωσε μια +τηγανίτα διπλωμένη στα τέσσερα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φάε, +αγόρι μου! Τι θα πει η γιαγιά σου; Ότι +δεν σε ταΐζω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +αγόρι πρότεινε το πρόσωπο, δάγκωσε μια +μπουκιά από την τηγανίτα και συνέχισε +να παίζει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κανείς +όμως δεν αποφάσιζε ν’ αρχίσει το χορό +έτσι που η Γκριζέντα και η Νατόλια, +εκνευρισμένες από την αδιαφορία των +γυναικών, είπαν με αυθάδεια:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +ξέρουμε δα! Εάν δεν έχει άντρες δεν +διασκεδάζετε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +’ταν εδώ τουλάχιστον ο Έφις, ο υπηρέτης +της ντόνας Ρουθ! Ακόμη και αυτός θα σας +ήταν αρκετός!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +γέρος σαν τις πέτρες! Τι να τον κάνω τον +Έφις; Καλύτερα να χορέψω μ’ ένα κλαδί +σκίνου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +ξαφνικά το σκυλί του παπά, αφού γαύγισε +επάνω στο μπαλκόνι, έτρεξε αλυχτώντας +έξω από την αυλή και οι γυναίκες σταμάτησαν +να πειράζονται μεταξύ τους και πήγαν +να δουν. Δυο άντρες ανέβαιναν από τη +δημοσιά και ενώ ο ένας καθόταν επάνω σε +μια μικρή καμήλα, ο άλλος ήταν σκυμμένος +επάνω σε μια μεγάλη ακρίδα που τα φτερά +της έμοιαζε να ανεβοκατεβάζουν τα μακριά +πόδια του καβαλάρη. Η λάμψη της φωτιάς +φώτιζε τις μυστηριώδεις μορφές τους +όσο πλησίαζαν ανεβαίνοντας. Η πρώτη +ήταν εκείνη του Έφις επάνω σ’ ένα άλογο +φορτωμένο με δισάκια και μαξιλάρια και +η άλλη ήταν ενός ξένου επάνω σε ένα +ποδήλατο που άστραφτε κόκκινο διασχίζοντας +σαν βέλος την αυλή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα πετάχτηκε όρθια ακουμπώντας +στον τοίχο, τόσο πολύ είχε ταραχτεί. Και +το ακορντεόν σταμάτησε να παίζει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Έστερ μου! Ο ανιψιός σας.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +αδελφές σηκώθηκαν τρέμοντας και η ντόνα +Έστερ μίλησε χαμηλόφωνα με μια φωνή που +έμοιαζε το βέλασμα μικρού κατσικιού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζατσιντίνο!....... +Τζατσιντίνο!........ Ανιψιέ μου….. Δεν είναι +όραμα αυτό; Εσύ είσαι;…..» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατέβηκε +από το ποδήλατο μπροστά τους και κοίταζε +τριγύρω σαστισμένος. Ένοιωσε μέσα στα +χέρια του τα στεγνά χέρια της θείας και +με φόντο τον μαύρο τοίχο είδε το χλωμό +πρόσωπο και τα μάτια σαν μαργαριτάρια +της Γκριζέντα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπειτα +όλες οι γυναίκες τον περικύκλωσαν, τον +κοίταζαν, τον άγγιζαν, τον ρωτούσαν. Η +ζεστασιά από τα σώματά τους σαν να τον +διέγειρε∙ χαμογέλασε, του φάνηκε ότι +βρισκόταν στο μέσο μιας μεγάλης +οικογένειας και άρχισε να τους αγκαλιάζει +όλους. Κάποιες γυναίκες πετάχτηκαν προς +τα πίσω, μερικές έβαλαν τα γέλια σηκώνοντας +το πρόσωπο για να τον δουν. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +συνηθίζουν στον τόπο σου; Μας μπέρδεψε +με την ντόνα Έστερ και την ντόνα Ρουθ! +Νομίζει πως είμαστε όλες θείες του!»¨</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις, στο μεταξύ, αφού κατέβασε τα +μαξιλάρια, τα κουβάλησε μέσα στην άδεια +καλύβα περνώντας λοξά από το στενό +πορτάκι. Η Γκριζέντα τον βοήθησε να τ’ +απλώσει επάνω στο χτιστό πάγκο, κατά +μήκος του τοίχου, και σκούπισε η ίδια +το δωματιάκι και έστρωσε το μικρό +κρεβάτι, την ώρα που στο διπλανό καλύβι +ακουγόταν ο Τζατσιντίνο να απαντά με +σεβασμό και σχεδόν με δειλία στις +ερωτήσεις που του έκαναν οι θείες του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μάλιστα +κυρία, από την Τερανόβα με το ποδήλατο. +Σιγά την απόσταση! Ένα πήδημα είναι! Με +έναν δρόμο τόσο επίπεδο και ήσυχο μπορεί +κανείς να γυρίσει τον κόσμο σε μια μέρα. +Ναι, η θεία Νοέμι έμεινε με το στόμα +ανοιχτό όταν με είδε. Σίγουρα δεν με +περίμενε και ίσως πίστευε ότι λάθεψα +πόρτα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθε +λέξη του και η ξενική του προφορά έκαναν +την καρδιά της Γκριζέντα να σκιρτάει. +Δεν είχε διακρίνει καλά το πρόσωπο του +νέου που ήρθε από τόπο μακρινό, αλλά +πρόσεξε την ψηλή του κορμοστασιά και +τα πυκνά μαλλιά του που χρύσιζαν σαν τη +φλόγα. Και ένοιωθε ήδη κάτι σαν ζήλια +επειδή η Νατόλια, η υπηρέτρια του παπά, +χώθηκε μέσα στο καλύβι των Πιντόρ και +μιλούσε μαζί του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τι +ξεδιάντροπη που ήταν η Νατόλια! Για να +αρέσει στον ξένο κορόιδευε ακόμη και +τις καλύβες, που στο κάτω κάτω ήταν +ιερές, επειδή τις κατοικούσαν οι πιστοί +και ανήκαν στην εκκλησία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ούτε +στη Ρώμη δεν έχει μέγαρα σαν κι αυτά! +Κοιτάξτε τι κουρτίνες! Τις έβαλαν οι +αράχνες τζάμπα, με τη θέληση του Θεού.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +άντε να μετρήσετε τα ποντίκια! Εάν το +βράδυ ακούσετε να σέρνονται πόδια, μην +νομίσετε ότι είμαι εγώ, ντον Τζατσί!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα δάγκωσε τα χείλη και χτύπησε +στον τοίχο για να σωπάσει η Νατόλια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Υπάρχουν +και τα πνεύματα. Τα ακούτε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ω, +κάποια γυναίκα χτυπάει!», είπε απλά η +ντόνα Ρουθ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πνεύματα, +ποντίκια και γυναίκες για μένα είναι +το ίδιο πράγμα», απάντησε ήρεμα ο +Τζατσίντο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +η Γκριζέντα από την άλλη μεριά, ακουμπισμένη +στη μεσοτοιχία, άρχισε να γελά δυνατά. +Άκουγε τη φωνή του νέου όπως πριν λίγο +άκουγε τον ήχο του ακορντεόν, και γελούσε +από ευχαρίστηση, και όμως κατά βάθος +ήθελε να κλάψει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εξ +άλλου όλοι ήταν ευτυχισμένοι, αλλά +σοβαροί, μέσα στη φτωχική καλύβα των +Πιντόρ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μου +φαίνεται πως ονειρεύομαι», έλεγε η ντόνα +Έστερ, σερβίροντας το δείπνο στον ανιψιό, +ενώ η ντόνα Ρουθ τον κοίταζε επίμονα με +μάτια λαμπερά και ο Έφις έβγαζε από το +δισάκι ένα βαρελάκι κρασί και έτσι όπως +ήταν σκυμμένος έστρεφε για να χαμογελάσει +στα αφεντικά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο έτρωγε καθισμένος στο χτιστό +πάγκο που είχε διάφορες χρήσεις: τραπεζιού +και κρεβατιού. Και εκείνος επίσης πίστευε +πως ονειρευόταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +την ψυχρή υποδοχή που του έκανε η Νοέμι +ένοιωσε εκείνο που πραγματικά ήταν, +ξένος ανάμεσα σε κόσμο διαφορετικό από +εκείνον. Τώρα όμως έβλεπε τις θείες του +να τον σερβίρουν όλο φροντίδα, τον +υπηρέτη να του χαμογελά σαν να ήταν +μωρό, τα κορίτσια να τον κοιτάζουν με +τρυφεράδα και λαιμαργία, άκουγε τη +μονότονη μουσική του ακορντεόν, διέκρινε +τις σκιές που χόρευαν μες στη λάμψη της +φωτιάς και σκεφτόταν ότι η ζωή του θα +έπρεπε να περνά έτσι πάντα, φανταστική +και χαρούμενη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Χρειάζεται +προσαρμογή», είπε ο Έφις προσφέροντάς +του να πιεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κοίτα +το νερό. Γιατί λένε πως είναι σοφό; Επειδή +παίρνει τη μορφή του δοχείου όπου το +χύνουμε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +το κρασί, μου φαίνεται!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +το κρασί, ναι! Μόνο που το κρασί καμιά +φορά αφρίζει και χύνεται, το νερό όχι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +το νερό, όταν το βάζουμε στη φωτιά να +βράσει», είπε η Νατόλια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +η Γκριζέντα έτρεξε εκεί μέσα, άρπαξε +από το χέρι την υπηρέτρια και την έσυρε +έξω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άσε +με! Τι έπαθες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Επειδή +δε σέβεσαι τον ξένο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γκριζέ! +Μύγα σε τσίμπησε και σου ’στριψε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +και γι’ αυτό θέλω να χορέψω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μερικές +γυναίκες είχαν κιόλας μαζευτεί γύρω +από τον οργανοπαίχτη, απλώνοντας τα +χέρια για ν’ αρχίσουν το χορό. Τα κουμπιά +των κορσέδων τους σπίθιζαν στη λάμψη +της φωτιάς, οι σκιές τους διασταυρώνονταν +πάνω στο γκριζωπό έδαφος. Σιγά σιγά +μπήκαν στη σειρά πιασμένες από τα χέρια +και σήκωσαν τα πόδια ξεκινώντας τα πρώτα +βήματα του χορού. Ήταν όμως άκαμπτες +και δισταχτικές και έμοιαζε να υποβαστάζουν +η μια την άλλη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +φανερό πως λείπει το βαστάγι! Λείπει ο +άντρας. Φωνάξτε τουλάχιστον τον Έφις!», +φώναξε η Νατόλια και, μιας και η Γκριζέντα +την τσιμπούσε στο μπράτσο, πρόσθεσε: +«Α, που να σε τσιμπήσει η σφίγγα! Και +αυτόν θέλεις να σεβαστώ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +μόλις άκουσε τις φωνές ο Έφις βγήκε έξω +και άρχισε να προχωράει χτυπώντας τα +πόδια στο ρυθμό και κουνώντας τα χέρια +σαν πραγματικός χορευτής. Τραγουδούσε +συνοδεύοντας το χορό:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Στη +γιορτή πήγα….. στη γιορτή….</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +έφτασε κοντά στην Γκριζέντα της έπιασε +το μπράτσο, μπήκε στη σειρά με τις +γυναίκες που χόρευαν και φάνηκε να +ζωντανεύει πραγματικά το χορό με την +παρουσία του. Τα πόδια των γυναικών +κινιόντουσαν ζωηρότερα, ενώνονταν, +σέρνονταν, σηκώνονταν∙ τα σώματα είχαν +γίνει πιο ευκίνητα, τα πρόσωπα έλαμπαν +από χαρά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +το βαστάγι. Εμπρός, κουράγιο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όπα! +Όπα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +μαγική κλωστή έμοιαζε να συνδέει τις +γυναίκες διεγείροντάς τες με τρόπο +κόσμιο και φλογερό. Η σειρά των γυναικών +άρχισε να διπλώνεται σχηματίζοντας +αργά έναν κύκλο. Κάθε τόσο μια γυναίκα +έμπαινε στο χορό∙ έλυνε τα χέρια από +δυο διπλανές και τα ένωνε με τα δικά της +και έτσι μεγάλωνε η κόκκινη και μαύρη +γιρλάντα πίσω από την οποία κινιόταν +το κρόσσι των σκιών. Και τα πόδια +σηκώνονταν όλο και πιο γρήγορα, χτυπούσαν +το ένα το άλλο και ταρακουνούσαν τη γη +λες και ήθελαν να την βγάλουν από την +ακινησία της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όπα! +Όπα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +το ακορντεόν έπαιζε πιο χαρούμενα και +πιο ζωηρά. Φωνές χαράς αντηχούσαν, άγριες +σχεδόν, σαν να ζητούσαν από τη μουσική +του χορού περισσότερη ζωντάνια, +περισσότερη ηδονή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ούι! +Ούιιι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλοι +έτρεξαν να δούνε και εκεί στο βάθος, στη +γωνία της αυλής η Γκριζέντα διέκρινε +τα χρυσαφένια μαλλιά του Τζατσίντο +ανάμεσα στις δυο λευκές μαντίλες από +τις θείες του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπαρμπα-Έφις +κάντε να χορέψει το βαφτιστήρι σας!», +είπε η Νατόλια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτός +κι αν είναι ένα βαστάγι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βάλε +τον πλάι στην εκκλησία και θα νομίζεις +ότι είναι το καμπαναριό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πάψε, +Νατόλια, γλωσσού.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τα +μάτια σου μιλάνε πιο πολύ από τη γλώσσα +μου, Γκριζέ.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φωτιά +να σε κάψει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πάψτε +γυναίκες και μπείτε στο χορό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Στη +γιορτή πήγα….. στη γιορτή….</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ούι! +Ούιιι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +φωνή τρεμούλιαζε σαν χλιμίντρισμα, και +οι γάμπες των γυναικών διαγράφονταν +ανάγλυφες κάτω από τις σκουρόχρωμες +φούστες και τα κοντά τους πόδια προεξείχαν +από τον κόκκινο ποδόγυρο που κυμάτιζε +και κινούνταν όλο και πιο ζωηρά, παίρνοντας +φωτιά από την ευχαρίστηση του χορού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντον +Τζατσίντο! Ελάτε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όπα! +Όπα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ελάτε +επιτέλους! Ελάτε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλες +οι γυναίκες κοίταζαν προς τα εκεί +χαμογελώντας. Τα δόντια γυάλιζαν στην +άκρη από το στόμα τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +σηκώθηκε σαν να δραπέτευε από τη φυλακή +των δυο γηραιών κυριών, αλλά όταν έφτασε +στη μέση της αυλής σταμάτησε αναποφάσιστος. +Τότε ο κύκλος των γυναικών ξανάνοιξε, +έγινε πάλι μια σειρά, προχώρησε να +συναντήσει τον ξένο, όπως στα παιδικά +παιχνίδια, τον περικύκλωσε, τον πήρε +και τον έκλεισε μέσα του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ανάμεσα +στη Γκριζέντα και στη Νατόλια, ψηλός, +διαφορετικός από όλους έμοιαζε να είναι +το μαργαριτάρι στο δαχτυλίδι του χορού +και ένοιωθε το χέρι της Γκριζέντα να +εγκαταλείπεται τρέμοντας λιγάκι μέσα +στο δικό του, ενώ τα σκληρά και ζεστά +δάχτυλα της Νατόλια μπλέκονταν δυνατά +με τα δικά του σαν να ήταν εραστές.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο παπάς ακόμη βγήκε από την καλύβα του, +κοίταξε τριγύρω, ήρεμος και κόκκινος +σαν μωρό φαλακρό ακόμη και στη συνέχεια +πήγε να καθίσει πλάι στις κυρίες Πιντόρ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ωραίο +παλικάρι ο ανιψιός σας, ντόνα Ρουθ!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έβγαλε +την ασημένια ταμπακιέρα, την κούνησε, +την άνοιξε και την πρόσφερε πρώτα στην +ντόνα Έστερ, έπειτα στην ντόνα Ρουθ και +τέλος στην ίδια την Καλίνα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ωραίο +παλικάρι, ντόνα Έστερ, αλλά προσοχή.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σήκωσε +το ράσο για να ξαναβάλει στην τσέπη την +ταμπακιέρα και ξαναδίπλωσε και έστριψε +το τιρκουάζ μαντήλι του χτυπώντας τις +άκρες του στο στήθος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Έστερ, προσοχή. Κι εμείς χορέψαμε όταν +είχαμε φτερά στα πόδια. Και τώρα τι +κάνετε, κυρά μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ έκλαιγε από χαρά, αλλά +προσποιήθηκε ότι φταρνιζόταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σαν +πιπέρι είναι το ταμπάκο σας, παπα-Πασκά!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +πιο ευτυχισμένος από όλους ήταν ο Έφις. +Ξαπλωμένος πάνω σ’ ένα σωρό χόρτα, μέσα +σε ένα από τα άδεια κελιά, του φαινόταν +ακόμη πως χόρευε και θαύμαζε τον +Τζατσίντο. Και του χαμογελούσε όπως του +χαμογελούσαν οι γυναίκες. Να, η φιγούρα +του «παλικαριού» είχε ήδη πάρει μέσα +στη ζωή του την καλύτερη θέση, όπως στον +κύκλο του χορού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +με τη σκέψη ξαναγύριζε στη στιγμή που +έτρεξε στο σπίτι των αφεντικών του για +να δει το γιο της Λία: τι στιγμή! Ήταν +τόσο μεγάλη η χαρά του που δεν θυμόταν +τι είχε πει, τι είχε κάνει. Ξανάβλεπε +μόνο την παγερή αλλά ανήσυχη μορφή της +Νοέμι να τον παρακολουθεί και να του +λέει σαν να ήταν μυστικό:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πηγαίνετε, +άντε, πηγαίνετε στο πανηγύρι…. Πηγαίνετε, +σας περιμένουν».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τους +έδιωξε και το πρόσωπό της φωτίστηκε +μόνο την ώρα του αποχαιρετισμού στην +εξώπορτα που την έκλεισε μπροστά της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +περνούσαν κάτω από το κτηματάκι σταμάτησαν +για λίγο και ο Έφις έδειξε με την +τρυφερότητα ενός εραστή τον λόφο του, +το φρύδι του λόφου όπου τα καλάμια +τρεμούλιαζαν βαμμένα ροζ από το +ηλιοβασίλεμα, το καλύβι κρυμμένο μέσα +στις πρασινάδες να τον περιμένει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εδώ +μένω όλο το χρόνο. Εσείς θα έρθετε όταν +θα είναι έτοιμα τα λαχανικά και τα φρούτα +για να τα πάτε στο χωριό… Το άλογό σας +όμως δεν αντέχει το δισάκι!», πρόσθεσε +μισοκλείνοντας τα μάτια μπροστά στη +λάμψη του ποδηλάτου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +φύγω για το Νούορο!», είπε ο Τζατσιντίνο +κοιτάζοντας ωστόσο το κτήμα από κάτω +προς τα επάνω, όπως κοιτάζουμε έναν +άνθρωπο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +έρθετε καμιά φορά! Πριν πιάσουν οι +ζέστες, και έπειτα το φθινόπωρο είναι +ωραία στη σκιά εκεί πάνω! Και τη νύχτα; +Το φεγγάρι μας κρατά συντροφιά σαν νύφη +και τα καρπούζια εδώ κάτω στο περιβόλι +μοιάζουν τότε σαν κρυστάλλινες φούσκες.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +καμιά φορά θα έρθω», υποσχέθηκε ο +Τζατσίντο κατεβαίνοντας με σβελτάδα +από το ποδήλατο σαν πουλί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +εκείνος που πρότεινε να επισκεφτούν το +κτηματάκι, παρασυρμένος σχεδόν από τις +περιγραφές του συντρόφου του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +το επισκέφτηκαν αφήνοντας χαμηλά το +άλογο για να βοσκήσει κανένα κλαδί από +την αιμασιά του φράχτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έδειξε στο καινούργιο του νεαρό +αφεντικό τα αναχώματα που κατασκεύασε +ο ίδιος με πρωτόγονες μεθόδους και ο +νέος παρατηρούσε με θαυμασμό τις ογκώδεις +πέτρες που μάζεψε εκείνος ο μικροκαμωμένος +άνθρωπος και στη συνέχεια κοίταζε τον +ίδιο σαν να ήθελε να υπολογίσει καλύτερα +το μεγαλειώδες της κατασκευής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όλα +μόνος; Τι δύναμη! Θα πρέπει να ήσουν +δυνατός στα νιάτα σου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ήμουν δυνατός! Και το μονοπάτι, εγώ δεν +το ’φτιαξα κι αυτό;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +μονοπάτι σκαρφάλωνε προς τα επάνω, +ενισχυμένο και αυτό από τοιχία ξερολιθιάς. +Με αναχώματα υποστηρίζονταν το φρύδι +της πλαγιάς και τα υψώματα του κτήματος. +Ήταν ένα έργο υπομονής, γερό που θύμιζε +εκείνα των αρχαίων προγόνων που έχτισαν +τα </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>νουράγκε.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ανεβαίνοντας ψηλά σταματούσαν σε κάθε +πλατύσκαλο και έστρεφαν για να θαυμάσουν +το έργο του μικροκαμωμένου ανθρώπου, +και ο ξένος είχε απορίες μικρού παιδιού +που διασκέδαζαν τον υπηρέτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +ποτάμι ξεχειλίζει το χειμώνα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +είναι αυτό;» ρωτούσε τραβώντας προς το +μέρος του κανένα κλαδί λεύκας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +γνώριζε ούτε τα δέντρα ούτε τα χόρτα∙ +δεν ήξερε ότι τα ποτάμια ξεχειλίζουν +την άνοιξη! Να η γραμμή σπαρμένη με +ρεβίθια που κιτρίνιζαν ήδη μέσα στον +αιχμηρό τους λοβό. Να οι ντοματιές που +σχηματίζουν φράχτη κατά μήκος της υγρής +αυλακιάς, να ένα χωραφάκι από νάρκισσους +λες, αλλά είναι από πατάτες, να τα +κρεμμυδάκια που σαλεύουν με το αεράκι +σαν να είναι ασφόδελοι, να και τα λάχανα +αυλακωμένα από πράσινες, φωτεινές +κάμπιες. Σύννεφα από άσπρες και κιτρινωπές +πεταλούδες πέταγαν εδώ κι εκεί, κάθονταν +και μπερδεύονταν στα λουλούδια των +μπιζελιών, οι ακρίδες πετιόντουσαν και +ξανάπεφταν σαν να τις παρέσερνε ο αγέρας, +οι μέλισσες βούιζαν γύρω από τις +ξερολιθιές και έμοιαζαν χρυσές από τη +γύρη των λουλουδιών όπου κάθονταν. Μια +σειρά παπαρούνες φλέγονταν ανάμεσα στο +μονότονο πράσινο του χωραφιού με τα +κουκιά. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +μια βαθιά σιγαλιά όλο μυρωδιές έπεφτε +με τις σκιές από τους φράχτες, και όλα +ήταν ζεστά και γεμάτα λησμονιά σ’ εκείνη +τη γωνιά του κόσμου, περιφραγμένη από +τις φραγκοσυκιές σαν από τείχος βλάστησης, +τόσο που ο ξένος, μόλις έφτασε μπροστά +στο καλύβι έπεσε πάνω στη χλόη και +επιθυμούσε να μη συνεχίσει το ταξίδι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +το ένα καλάμι στο άλλο επάνω στο λόφο +τα σύννεφα του Μάη περνούσαν λευκά και +απαλά σαν γυναικεία πέπλα. Εκείνος +κοίταζε τον καταγάλανο ουρανό και του +φαινόταν πως ήταν ξαπλωμένος σ’ ένα +όμορφο κρεβάτι με μεταξωτά σκεπάσματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έβλεπε +τον Έφις ν’ ανοίγει το καλύβι, να στρέφει +και να τον καλεί με μια πονηρή χειρονομία, +έπειτα να επιστρέφει κουβαλώντας κάτι +κρυμμένο πίσω από την πλάτη και να +γονατίζει κλείνοντάς του το μάτι. +Ονειρευόταν;</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ανασηκώθηκε +και κάθισε αγκαλιάζοντας τα γόνατα με +τα μπράτσα του κάνοντας τον ακατάδεχτο +στην αρχή και παίρνοντας στη συνέχεια +τη ζωγραφισμένη νεροκολοκύθα γεμάτη +κίτρινο κρασί που του πρόσφερε ο υπηρέτης. +Τελικά ήπιε: ήταν γλυκό κρασί και +αρωματικό όπως το κεχριμπάρι και πίνοντάς +το έτσι, από το στενό στόμιο της +νεροκολοκύθας, του έδινε σχεδόν μια +αίσθηση ηδονής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταζε, γονατιστός σαν να +προσκυνούσε. Ήπιε κι εκείνος και του +ήρθε να κλάψει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +μέλισσες κάθισαν επάνω στη νεροκολοκύθα. +Ο Τζατσίντο έκοψε το βλαστό μιας βρώμης +που βρισκόταν ανάμεσα στα διπλωμένα +του πόδια και κοιτάζοντας καταγής +ρώτησε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πώς +ζούνε οι θείες μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Είχε +φτάσει η στιγμή των αποκαλύψεων. Ο Έφις +κούνησε τη νεροκολοκύθα εδώ κι εκεί, +δεξιά και αριστερά. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κοιτάξτε, +κύριε, μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι η +κοιλάδα ήταν της οικογένειάς σας. Ήταν +άνθρωποι ισχυροί! Τώρα πια έχει απομείνει +μόνο αυτό το κτηματάκι, αλλά είναι σαν +την καρδιά που χτυπά και στο στήθος των +ηλικιωμένων. Ζούμε από αυτό».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +τι αγύριστο κεφάλι ο παππούς μου! Εκείνος +κατέστρεψε την οικογένεια…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +δεν υπήρχε εκείνος, η αφεντιά σας δεν +θα είχε γεννηθεί!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο σήκωσε τα μάτια και τα χαμήλωσε +πάλι. Μάτια γεμάτα απελπισία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +γιατί γεννιόμαστε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλό +και αυτό! Επειδή είναι θέλημα Θεού!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο δεν απάντησε∙ κοίταζε πάντα +καταγής και τα βλέφαρά του ανοιγόκλειναν +σαν να ήταν έτοιμος να κλάψει. Ήπιε όμως +πάλι, υποχωρητικός, κλείνοντας τα μάτια, +ενώ ο Έφις κάθισε οκλαδόν κρατώντας ένα +από τα πέλματα του στα χέρια. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +είστε ευχαριστημένος που ήρθατε, ντον +Τζατσιντί;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μην +με λες έτσι», είπε τότε ο νέος. «Εγώ δεν +είμαι ευγενής, δεν είμαι τίποτε! Να μου +μιλάς στον ενικό, όπως κάνω εγώ. Εάν +είμαι ευχαριστημένος; Όχι. Ήρθα εδώ +γιατί δεν ήξερα πού να πάω…. Εκεί υπάρχει +πολύς κόσμος… Εκεί πρέπει να είναι +κανείς κακός για να κάνει την τύχη του. +Δεν μπορείς να καταλάβεις! Υπάρχουν +πολλοί πλούσιοι….. Υπάρχει όμως και +πολύς κόσμος…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κουνούσε +τα δάχτυλα και είχε το χέρι απλωμένο, +σαν να έδειχνε το πλήθος και ο Έφις +κοίταζε το πόδι του και ψιθύριζε με +τρυφερότητα και λύπηση:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ψυχή +μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +θα επιθυμούσε να σκύψει επάνω στο +απελπισμένο «παλικάρι» και να του πει: +εδώ είμαι εγώ, δεν θα σου λείψει τίποτε! +– αλλά δεν κατάφερε άλλο παρά να του +προσφέρει πάλι τη νεροκολοκύθα όπως η +μητέρα προσφέρει το στήθος στο μωρό της +που κλαίει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +ξέρουμε δα τι παλιόκοσμος είναι εκεί! +Εδώ όμως είναι διαφορετικά, μπορεί +κανείς να κάνει και την τύχη του ακόμη. +Θα σας διηγηθώ πώς έκαμε ο Μιλέζος….. +Ήρθε εδώ μια μέρα σαν το πουλί που δεν +έχει φωλιά….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +ο Τζατσίντο άκουγε απογοητευμένος με +χαμηλωμένο το κεφάλι, στραβώνοντας λίγο +το στόμα από αηδία, και ξαφνικά ανάγειρε +με τον αγκώνα να στηρίζεται στη χλόη +και το κεφάλι να ακουμπά στο χέρι του, +ενώ μασούσε με θυμό το βλαστό της βρώμης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +ήξερες! Τι μπορείς να ξέρεις όμως εσύ; +Στη Ρώμη υπάρχει ένας πρίγκιπας που +έχει εκτάσεις όσο είναι όλη η Σαρδηνία +και ένας άλλος, ένας αυτοδημιούργητος, +που όταν συμβαίνουν εθνικές συμφορές +προσφέρει περισσότερα χρήματα και από +τον βασιλιά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +στη Σαρδηνία υπάρχει ένας καλόγερος +που έχει τριακόσια σκούδα εισόδημα την +ημέρα», είπε ο Έφις ταπεινά, αλλά μετά +ύψωσε τη φωνή: «Τριακόσια σκούδα, +καταλαβαίνετε, κύριε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +κύριος όμως δεν φάνηκε να εκπλήσσεται. +Ύστερα από λίγο όμως ρώτησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +βρίσκεται; Μπορώ να τον γνωρίσω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βρίσκεται +στο Καλαντζάνους, στην Γκαλούρα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πολύ +μακριά. Και ο Τζατσίντο, με αφηρημένο +βλέμμα, ξανάρχισε τις ιστορίες για τα +μυθικά πλούτη των Στεριανών Κυρίων, για +τις κακές τους συνήθειες και τη διαφθορά +τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +αυτοί είναι άνθρωποι ευχαριστημένοι;» +ρώτησε ο Έφις, σχεδόν θυμωμένα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εμείς είμαστε άνθρωποι ευχαριστημένοι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +ναι, κύριε μου! Πιείτε, πιείτε και κάντε +κουράγιο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο ήπιε και ο Έφις έχυσε έπειτα +τις τελευταίες σταγόνες καταγής. Οι +μέλισσες πλησίασαν και τριγύρω +σχηματίστηκε ένας γλυκός βόμβος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +όμως φτάσανε στο Ριμέντιο το αγόρι +φάνηκε να είναι ευχαριστημένο. Είχε +αγκαλιάσει τις θείες του και τις άλλες +γυναίκες, είχε φάει καλά και είχε χορέψει +σαν βοσκός στο πανηγύρι. Τώρα κοιμόταν +και ροχάλιζε. Ο Έφις τον είχε δει λίγο +πριν πάνω στο μικρό κρεβάτι κατά μήκος +του τοίχου, με τα βλέφαρα κλειστά, τόσο +λεπτά που έμοιαζε να τα διαπερνά το +γαλάζιο των ματιών, με τα πυρόξανθα +μαλλιά του πάνω στο λευκό του μαξιλαριού +και τις γροθιές σφιχτές σαν μωρό που +ονειρεύεται. Είχε ξεχάσει καταγής +αναμμένο το φως. Ο Έφις έσκυψε να το +σβήσει ενώ σκεφτόταν ότι όλοι οι Πιντόρ +τέτοιοι ήταν: αδιάφοροι για την οικονομία +και τον κίνδυνο!</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μπορεί +όμως να είναι καλύτερα έτσι στη ζωή! +Γύρισε κι εκείνος ανάσκελα και έκλεισε +τις γροθιές. Μέσα από τις τρύπες της +σκεπής πάλλονταν τ’ αστέρια και το +τρεμούλιασμά τους καθώς και τα ασταμάτητο +τρεμούλιασμα των γρύλων έμοιαζε το ίδιο +πράγμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μύριζαν +οι σκλήθρες και οι μέντες. Όλα είχαν +πέσει μέσα σε μια τρεμάμενη σιωπή όπως +μέσα σε τρεχούμενο νερό. Και ο Έφις +θυμόταν τα μακρινά βράδια, τον χορό, τα +νυχτερινά τραγούδια, την ντόνα Λία +καθισμένη επάνω στην πέτρα στη γωνιά +της αυλής, αναδιπλωμένη σαν νεαρή +φυλακισμένη που ροκανίζει τα δεσμά της +και σιγά σιγά προετοιμάζει την δραπέτευσή +της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +πέμπτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +άλλη μέρα με την αυγή ο Έφις έφερε πάλι +το άλογο στο χωριό και διηγήθηκε στη +νεαρή κυρά του πώς είχαν διασκεδάσει +το προηγούμενο βράδυ. Η Νοέμι φαινόταν +ήρεμη∙ μόνο, όταν εκείνος έφευγε πάλι +για το κτηματάκι, έτρεξε στην εξώπορτα +και του ζήτησε να γυρίσει σε τρεις μέρες +φέρνοντας προμήθειες στις αδελφές. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τρεις +μέρες μετά ο Έφις γύρισε και για να μην +πληρώσει το ναύλο για το άλογο φορτώθηκε +στην πλάτη το δισάκι και ξεκίνησε με τα +πόδια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +καιρός είχε δροσίσει: από τα βουνά του +Νούορο κατέβαινε το αεράκι των δασών +και έτρεχε έτρεχε πάνω στη χλόη κατά +μήκος του ποταμού και έμοιαζε να θέλει +να κατέβει μαζί του στη θάλασσα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σταμάτησε στο κτηματάκι, κοντά στη +σκλήθρα στο αμμώδες όριο του χωραφιού +με τα καρπούζια και κοιτάζοντας τους +σαρκώδεις βλαστούς που απλώνονταν +μπλεγμένοι εδώ κι εκεί σαν φίδια κάτω +από τα φύλλα, του φαίνονταν ότι είχαν, +όπως εξ άλλου όλοι οι θάμνοι που θρόιζαν +τριγύρω, κάτι το ζωντανό, το ζωώδες. Και +τους μιλούσε, λες και τον καταλάβαιναν, +και τους έλεγε να προσέχουν μην σπάσουν, +μην ξεραθούν, να μεγαλώσουν καλά και να +δώσουν πολλά φρούτα, όπως ήταν το χρέος +τους, αλλά κάποιος θόρυβος στο δρόμο +τράβηξε την προσοχή του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου, περήφανος και βαρύς πάνω +στο μαύρο, παχύ άλογό του, περνούσε πίσω +από την αιμασιά. Πράγμα ασυνήθιστο, +βλέποντας τον Έφις σταμάτησε..</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +κάνεις φορτωμένος μ’ αυτό το δισάκι; +Κουκιά έκλεβες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σηκώθηκε με σεβασμό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +οι προμήθειες για τις κυράδες μου. Κι +εσείς πού πάτε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο ντον Πρέντου εκεί κάτω πήγαινε. Από +το κεντημένο με λουλούδια δισάκι του +αναδυόταν η μυρωδιά του </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>γκατό</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +[3]</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>,</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +που πήγαινε πεσκέσι στον φίλο του τον +Ρέτορα, και πρόβαλε ακόμη ο βιολετής +λαιμός μιας νταμιτζάνας με κρασί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εσύ, βλάκα, πας με τα πόδια; Ακόμα και το +άλογο σε βάλανε να κάνεις τώρα; Δώσε μου +το δισάκι, θα σου το κουβαλήσω εγώ. Δεν +θα τον σκάσω, μην φοβάσαι! Εάν θέλεις να +είσαι πιο σίγουρος ανέβα στα καπούλια +κι εσύ, βλάκα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έκπληκτος +ο Έφις, μετά από κάποια παραΚαλία και +απειλές, φόρτωσε το δισάκι του στο άλογο +που έμοιαζε να κοιμάται, έπειτα σκαρφάλωσε +στα καπούλια, πίσω από τον ντον Πρέντου, +προσπαθώντας να μην του γίνεται βάρος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τώρα +θα ιδρώσει το άλογό σας!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +διάολος να με πάρει, είναι το πιο γερό +άλογο της περιοχής. Μπορείς να το +φορτώσεις με ένα βουνό και θα το +κουβαλήσει. Το βλέπεις; Πηγαίνει σαν να +μην ήταν σελωμένο. Για πες μου τώρα εσύ, +τι ήρθε να σΚαλίσει εδώ πέρα ο αλήτης ο +ανεψιός μου;» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις του έκανε μια γκριμάτσα πίσω από +την πλάτη. Α, να λοιπόν γιατί τον πήρε +καβάλα στο άλογο!</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +αλήτης; Υπάλληλος ήτανε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +έκανε; Έξυνε τα νύχια του;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +όμως, είχε μια πολύ καλή δουλειά! Στο +Τελωνείο. Για να ζήσει όμως κανείς σ’ +εκείνα τα μέρη του χρειάζονται πολλά +χρήματα. Εκεί υπάρχουν άρχοντες που +έχουν κτήματα όση είναι η Σαρδηνία και +κάποιοι δίνουν μεγαλύτερες ελεημοσύνες +και από τον βασιλιά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου έσκασε στα γέλια. Ένα +σιωπηλό γέλιο, άγριο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +μάλιστα! Να που έχουν πάρει τα μυαλά σου +αέρα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +μιλάτε έτσι, ντον Πρέντου;» είπε ο Έφις +με αξιοπρέπεια. «Το παλικάρι είναι +ντόμπρο και καλό: δεν έχει ελαττώματα, +δεν καπνίζει, δεν πίνει, δεν αγαπά τις +γυναίκες. Θα κάνει περιουσία. Εάν το +θελήσει μπορεί να βρει αμέσως δουλειά +στο Νούορο. Έπειτα έχει και λεφτά στην +τράπεζα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τα +μέτρησες εσύ, βλάκα; Α, Έφις, μα την πίστη +μου σε ταΐζουν κουτόχορτο, αντί για +ψωμί. Πες μου, πόσα σου χρωστάνε τώρα οι +ευγενικές σου κυράδες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τίποτα +δεν μου χρωστάνε. Εγώ χρωστάω τα πάντα +σ’ αυτές.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πάψε, +γιατί θα σε ρίξω στο ποτάμι. Άκου, τώρα +θα συνεχίσετε να κάνετε χρέη, για να +συντηρείτε το νεαρό. Θα πάρετε λεφτά +από την Καλίνα, που να την πάρει ο +δαίμονας. Θα πουλήσετε το κτήμα. Μην +ξεχνάς πως το θέλω εγώ. Εάν δεν με +ειδοποιήσεις εγκαίρως, εάν πράξετε όπως +τις άλλες φορές που αντί να πουλήσετε +σ’ εμένα στη σωστή τιμή πουλήσατε +μισοτιμής σε άλλους, πρόσεχε, σε +προειδοποιώ, Εφισέ, θα σου κόψω το +λαρύγγι. Σε προειδοποίησα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +εκείνος, καθισμένος πίσω, λαχάνιαζε +γιατί τον πλάκωνε ένα βάρος μεγαλύτερο +από το δισάκι από το οποίο ο ντον Πρέντου +ήθελε να τον απαλλάξει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεέ +μου! Γιατί μιλάτε έτσι, ντον Πρέντου, +σαν εχθρός των καημένων των ξαδερφάδων +σας;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στο +διάβολο να πάνε οι ξαδέρφες που έχουν +πάρει τα μυαλά τους αέρα! Εκείνες είναι +που με μεταχειρίστηκαν πάντα σαν εχθρό. +Ας γίνει το θέλημά τους. Εσύ όμως να +θυμάσαι, Έφις: το κτηματάκι το θέλω +εγώ….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +μαρτύριο κράτησε σ’ όλο τον δρόμο, μέχρι +που ο Έφις, περισσότερο κουρασμένος από +το αν είχε πάει με τα πόδια, γλίστρησε +από τα καπούλια και τράβηξε κάτω το +δισάκι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μπαίνοντας +στον περίβολο είδε ξανά τη συνηθισμένη +σκηνή: οι κυράδες του κάθονταν στο +παγκάκι με τα χέρια σταυρωμένα, η Καλίνα +έγνεθε, με τα πόδια γυμνά μέσα στα πέδιλα∙ +μέσα στις καλύβες οι γυναίκες καθισμένες +καταγής έπιναν τον καφέ, κουνούσαν τα +μωρά και πάνω στο μπαλκόνι, με φόντο τον +ουρανό που χρύσιζε, η μαύρη φιγούρα του +παπα Πασκάλε χαιρετούσε με το τιρκουάζ +μαντήλι του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Διασκεδάζετε;», +ρώτησε ο Έφις ακουμπώντας το δισάκι +κοντά στα πόδια των κυράδων του. «Κι +εκείνος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Συνέχεια +χορεύουμε», είπε η ντόνα Έστερ και η +ντόνα Ρουθ σηκώθηκε για να τακτοποιήσει +τα πράγματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Για +τον Τζατσίντο μίλησε συγκινημένη η +τοκογλύφος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +καταδεχτικό παλικάρι! Είναι λιγομίλητος, +αλλά καλός σαν το μέλι. Διασκεδάζει σαν +παιδάκι και έρχεται εδώ για να φάει το +κριθαρένιο ψωμί μου. Νατος που έρχεται +με την Γκριζέντα από τη βρύση.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τους +διέκριναν πράγματι από μακριά, ανάμεσα +στο πράσινο των θάμνων, εκείνος ψηλός +και ωχρός, εκείνη μικρόσωμη και μελαχρινή, +και οι δυο να κουβαλάνε τους κουβάδες +που άστραφταν και πότε πότε χτυπούσαν +ο ένας στον άλλο και το νερό ξεχειλίζοντας +ανακατευόταν και έσταζε. Φαίνεται πως +τους ευχαριστούσε εκείνη η επαφή επειδή +κοίταζαν τους κουβάδες και γελούσαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις είχε ένα προαίσθημα. Ανέβηκε στο +μπαλκόνι για να δώσει στον ιερέα ένα +καλαθάκι με μπισκότα, δώρο από μια +χωριάτισσα, και από εκεί πάνω είδε τον +ντον Πρέντου, που είχε σταματήσει στη +βρύση να ποτίσει το άλογό του, να πλησιάζει +τον Τζατσίντο και την Γκριζέντα και να +σκύβει να τους πει κάτι. Γελούσαν και +οι τρεις, το κορίτσι με κατεβασμένο το +κεφάλι, ο Τζατσίντο αγγίζοντας το λαιμό +του αλόγου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις», +είπε ο ιερέας, τινάζοντας με το μαντήλι +το ταμπάκο από το στήθος του, «να ο ντον +Πρέντου. Καλύτερα, θα έχουμε και λίγη +κακογλωσσιά. Και ο δικός σας ο Τζατσίντο +είναι καλό παιδί∙ έρχεται στη λειτουργία +και στις παρακλήσεις. Έχει καλή ανατροφή +και είναι καταδεχτικός. Χρειάζεται +προσοχή όμως, προσοχή!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +υπηρέτριες του ιερέα έτρεξαν έξω για +να βοηθήσουν τον ντον Πρέντου να +ξεφορτώσει τα δισάκια, ενώ οι άλλες +γυναίκες πρόβαλαν τα χλωμά τους πρόσωπα +στις πόρτες και το σκυλί, αφού γάβγισε +λιγάκι, πηδούσε ψηλά μπροστά στο άλογο +σαν να ήθελε να το φιλήσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σιγά, +γυναίκες!», είπε ο ντον Πρέντου. «Μέσα +στα δισάκια υπάρχει κάτι που σπάει μόλις +το αγγίξεις, όπως εσείς….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +σαϊτιά να σας πάρει, ντον Πρέντου!» τον +καταράστηκε η Νατόλια, με βλέμμα ωστόσο +λιγωμένο, προσπαθώντας να τον κατακτήσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Α, +αν τα κατάφερνε! Θα εκδικούνταν έτσι +την Γκριζέντα, που ήθελε τον ξένο όλον +για τον εαυτό της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα με τη σειρά της φαινόταν +αναστατωμένη από την άφιξη του ντον +Πρέντου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτός, +θα δείτε», είπε χαμηλόφωνα στον Τζατσίντο +την ώρα που διέσχιζαν την αυλή, «αυτός, +ο θείος σας, είναι από τους ανθρώπους +που γλεντάνε και ξοδεύουν στα πανηγύρια. +Δε μελαγχολεί όπως εσείς! Εκατό λιρέτες +έχει; Τις ξοδεύει και τις εκατό, για το +τίποτα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έβρεξε +τα δάχτυλά της με λίγο νερό και του το +πέταξε στο πρόσωπο, δίχως εκείνος να +πάψει να χαμογελάει με τα γλυκά του +μάτια γεμάτα από επιθυμία, αφήνοντας +να φανούν ανάμεσα από τα κόκκινα χείλη +τα άσπρα δόντια του λες και ήθελε να τη +δαγκώσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +αξία έχουν εκατό λιρέτες; Εγώ ξόδεψα +χίλιες μέσα σε μια νύχτα και όμως δεν +διασκέδασα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα ακούμπησε τον κουβά στο +κάθισμα και έπεσε επάνω στο μωρό που +της χαμογελούσε από το στρώμα κουνώντας +τα ποδαράκια του στον αέρα και προσπαθώντας +να τα πιάσει με βρώμικα χεράκια του. Του +φίλησε τον ποπό, βυθίζοντας τα χείλη +της στην τρυφερή σάρκα στα σημεία όπου +οι αυλακιές σχημάτιζαν ροζ και βιολετί +γραμμές. Το σήκωσε ψηλά, το χαμήλωσε ως +τη γη, το ξανασήκωσε, το έκανε να γελάει, +το έφερε έξω σφίγγοντάς το δυνατά στο +στήθος της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο κάθισε έξω έχοντας ανοιχτά +τα πόδια και ταλαντεύοντας τα χέρια του +ανάμεσά τους, ενώ άκουγε την Καλίνα που +τον προσκαλούσε να φάει μαζί της κουκιά +μαγειρεμένα με γάλα. Μιλούσαν χαμηλόφωνα, +σαν να ήταν κάτι σοβαρό, αλλά η ντόνα +Ρουθ εμφανίστηκε στη μικρή πόρτα +κρατώντας στο χέρι ένα αρνίσιο μπούτι +λευκό από το λίπος με την βιολετί νεφραμιά +σκεπασμένη από τη μπόλια και διέκοψε +τη συζήτηση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να φωνάξουμε τον Έφις για να κάνει μια +ξύλινη σούβλα. Πήγαινε Τζατσίντο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα έτρεξε εκείνη να φωνάξει τον +υπηρέτη, τρίφτηκε επάνω του σαν γατάκι +και του έδωσε να φιλήσει το μωρό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πόσο +χαρούμενη είμαι, μπαρμπα Έφις! Απόψε θα +ξαναχορέψουμε! Κοιτάξτε όμως το μικρό +σας αφεντικό. Λες και κάνει κόρτε στην +Καλίνα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις την κοίταζε τρυφερά. Είδε τον +Τζατσίντο να σηκώνει τα μάτια γεμάτα +έρωτα και επιθυμία και μέσα από την +καρδιά του ευλόγησε τους δυο νέους. Ναι, +διασκεδάστε, ερωτευτείτε. Γι’ αυτό +είναι τα πανηγύρια και τα πανηγύρια +περνάνε γρήγορα……</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Καθισμένος +στη σκιά του τοίχου άρχισε να φτιάχνει +τη σούβλα. Οι γυναίκες γελούσανε γύρω +του, ο Τζατσιντίνο όπως πάντα ήταν +σιωπηλός και φαινόταν να προσέχει στον +ήχο του ακορντεόν που γέμιζε με παράπονο +και φωνές την αυλή. Ήρθε όμως κουνάμενη +η Νατόλια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +αφεντικό μου και ο ντον Πρέντου προσκαλούν +τον ντον Τζατσιντίνο σε γεύμα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκείνος σηκώθηκε αφού τίναξε καλά τα +μπατζάκια του. Η ντόνα Έστερ τον ακολούθησε +με τα μάτια και έμεινε να κοιτάζει προς +το μπαλκόνι, σαν μαγεμένη από τη λάμψη +των ποτηριών και του ασημένιου δίσκου +που η Νατόλια κουνούσε εκεί πάνω σαν να +ήταν καθρέφτης. Η ιδέα ότι ο πλούσιος +ξάδελφος έδωσε σημασία στον φτωχό +ξάδελφο ήταν αρκετή για να την κάνει +ευτυχισμένη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +γυναίκες επαινούσαν τον Τζατσίντο και +η τοκογλύφος, τραβώντας το νήμα ανάμεσα +στον αντίχειρα και στον δείχτη και +γυρίζοντας το αδράχτι πάνω στο γόνατο, +έλεγε με ασυνήθιστη γλυκύτητα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +γνώρισα ποτέ ένα αγόρι τόσο φρόνιμο. +Είναι και όμορφο! Μοιάζει με τον μακαρίτη +Βαρόνο….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Με +ποιόν; Με τον πεθαμένο Βαρόνο που ζει +ακόμη μέσα στο κάστρο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Ρουθ όμως έφερε το δείχτη στο +στόμα: δεν έπρεπε να μιλούν για πεθαμένους +στο πανηγύρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιο +φάντασμα! Είναι ζωντανός και τα χέρια +του δεν βρίσκουν ησυχία, έτσι δεν είναι, +Γκριζέντα; Ποιος; Μα ο ντον Τζατσίντο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα όμως, ακουμπισμένη στον τοίχο, +με το μωρό να της βυζαίνει τα κουμπιά +της μπλούζας, κοίταζε κι εκείνη το δίσκο +που έλαμπε στο μπαλκόνι και τα μάτια +της έμοιαζαν μαγεμένα, όπως εκείνα της +προγιαγιάς της όταν τις νύχτες με φεγγάρι +κατασκόπευαν τα στοιχειά που κατέβαιναν +στο ποτάμι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ξαναγύρισε μετά τρεις μέρες. Αυτή +τη φορά δεν ήταν μόνος. Όλοι σχεδόν οι +χωριανοί κατέβαιναν στο πανηγύρι και +οι γυναίκες κουβαλούσαν στο κεφάλι +δίσκους με γλυκίσματα και καλάθια γεμάτα +με κότες δεμένες με κόκκινες κορδέλες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +δεντράκια τριγύρω ήταν γεμάτα με άγουρα +φρούτα και το πανηγύρι έμοιαζε να +απλώνεται σε όλη την κοιλάδα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +έφτασε ο Έφις βρήκε τον φράχτη που +περιέβαλε τις καλύβες γεμάτο από κάρα +που έφεραν τέντες από λινάτσα ή σεντόνια +και τους πωλητές γλυκισμάτων και κρασιού +να στέκονται πλάι στους μικρούς πάγκους +τους στη σκιά της εκκλησίας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +ζητιάνοι σε παράταξη στις άκριες του +δρόμου. Φιγούρες καθισμένες ανακούρκουδα, +ωχρόφαιες και μαβιές, μερικές με φοβερά +μάτια λευκά, άλλες με κόκκινες πληγές +και μελανά αποστήματα, με γυμνά τα στήθη +σαν γδαρμένα, με τα μπράτσα και τα +ψαχουλευτά δάχτυλα μαυρισμένα σαν +καμένα κλαδιά, διαγράφονταν μεταξύ των + θάμνων με φόντο τη γαλάζια και λευκή +γραμμή του ορίζοντα. Πέρα όμως, μακριά, +το μάτι ξάνοιγε στο πράσινο και οι ομάδες +των αλόγων και των πουλαριών έδιναν +μεγαλύτερη μεγαλοπρέπεια στο τοπίο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ήχος του ακορντεόν έφτανε μέχρι εκεί +πάνω. Η μουσική, χαρούμενη και αισθησιακή, +καλούσε στο χορό, μερικές φορές όμως +άλλαζε στο παράπονο, σαν να την κούραζε +η χαρά, σαν να ανακαλούσε με νοσταλγία +την απόλαυση που περνά και να θρηνούσε +για τη ματαιότητα όλων των πραγμάτων. +Τότε και τα μελαγχολικά μάτια των +φοράδων ακόμη έμοιαζε να τα πλημμυρίζει +μια νοσταλγική γλυκύτητα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σταμάτησε για μια στιγμή στο μέσο +μιας ομάδας χωρικών από την περιοχή του +Νούορο. Οι γυναίκες κάθονταν στη σειρά +εμπρός από τις καλύβες, περιμένοντας +ν’ αρχίσει η λειτουργία και οι άλικοι +κορσέδες τους έδιναν μια κόκκινη απόχρωση +στη σκιά του τοίχου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +λειτουργία όμως αργούσε. Πάνω στο +μπαλκόνι οι ιερείς γελούσαν και ο δίσκος +της Νατόλια πηγαινοερχόταν λάμποντας +ανάμεσα στο γαλάζιο και το μαύρο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις βρήκε έρημη την καλύβα. Οι κυράδες +του ήταν στην εκκλησία και πήγε να τις +βρει, αλλά βρέθηκε χωρίς να το θέλει +ανάμεσα στον ντον Πρέντου, τον Μιλέζο +και τον Τζατσίντο, μπροστά σε κάποιον +που πουλούσε κρασί και ξαφνικά είδε +τρία κίτρινα ποτήρια μπροστά στο πρόσωπό +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πιες, +βλάκα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Για +μένα είναι νωρίς.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποτέ +δεν είναι νωρίς για έναν άντρα γερό. Ή +μήπως είσαι άρρωστος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου τον χτύπησε τόσο δυνατά +στην πλάτη που τον έκανε να τιναχτεί +μπροστά και το κρασί από τα ποτήρια +χύθηκε επάνω του. Σε καλό να του βγει! +Σκούπισε τα ρούχα του με το χέρι και +ήπιε∙ και με έκπληξη και ικανοποίηση +είδε τον Τζατσίντο να βγάζει το πορτοφόλι +και να δίνει στον πωλητή ένα χαρτονόμισμα +των πενήντα λιρετών. Δόξα να’ χει ο +Θεός, αυτό σημαίνει πως το παιδί έχει +πράγματι λεφτά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατά +τα άλλα η μέρα κύλησε μες στη χαρά: χαρά +αυστηρή και σχεδόν μελαγχολική για τις +γυναίκες προς τις οποίες οι άντρες, +διασκεδάζοντας με θόρυβο μεταξύ τους, +έδειχναν κάποια αδιαφορία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλη +την ημέρα έπαιζε το ακορντεόν συνοδευόμενο +από τις φωνές των μικροπωλητών, από τις +κραυγές των παιχτών της μόρα [4], από τα +τραγούδια της παρέας ή από στίχους +αυτοσχέδιων ποιητών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Συγκεντρωμένοι +μέσα σε μια καλύβα, καθισμένοι καταγής +σταυροπόδι γύρω από μια νταμιτζάνα προς +την οποία έστρεφαν σαν σε είδωλο, οι +ποιητές αυτοσχεδίαζαν οκτάστιχα υπέρ +ή κατά του πολέμου στη Λιβύη. Ήταν αρκετοί +και έπαιρναν μέρος με τη σειρά και +τριγύρω τους στριμώχνονταν άντρες και +παιδιά. Πότε πότε κάποιος έσκυβε για να +πάρει από το έδαφος ένα ποτήρι κρασί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πιες, +διάολε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γεια +μας!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +ζήσουμε εκατό χρόνια και να’ μαστε καλά +για να το θυμόμαστε αυτό το πανηγύρι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πιες, +που να σε πάρει ο διάολος!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ποιητής Σεραφίνο Μασάλα από το Μπουλτέι, +με ελληνικό προφίλ και ντυμένος σαν +ομηρικός ήρωας, τραγουδούσε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Ο +Τούρκος δε θέλει να παραδοθεί</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Για +πόλεμο η καρδιά του φτερουγίζει.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Γενναίος +ο άγριος Άραβας σπαθίζει </I></FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Έτοιμος +να ορμήσει, δε λυποτακτεί….</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +ποτήρια περνούσαν από το ένα χέρι στο +άλλο. Πότε πότε κάποια γυναίκα πρόβαλε +δειλά στην πόρτα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο Γκρεγκόριο Τζορντάνο από το Ντουάλκι, +όμορφος νέος κοκκινομάλλης ντυμένος +σαν τροβαδούρος ίσιωνε τα μακριά μαλλιά +του και με τα δυο χέρια, τα τραβούσε πίσω +στο σβέρκο και τραγουδούσε θρηνολογώντας +σχεδόν σαν μια μοιρολογίστρα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Φτάνει, +δεν μπορώ πια να σας ανιστορήσω,</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Για +ό, τι θυμάμαι θα σας μιλήσω.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Μακάρι +οι Ιταλοί πάντα να νικούν,</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Και +όλη την Αφρική να κατακτούν.</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Ήσυχοι +και γεροί μακάρι να γυρίσουν,</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Βοηθούς +τους Αγίους της Νίκης να γνωρίσουν,</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Και +με καλές αναμνήσεις και αρετή</I></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Να +γυρίσουν όλοι σπίτια τους γεροί. </I></FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Χειροκροτήματα +και γέλια αντηχούσαν. Όλοι γελούσαν, +αλλά ήταν συγκινημένοι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +σκιά της εκκλησίας όμως ο Έφις άκουγε +άλλες παρέες από χωριάτες να μιλούν για +την Αμερική και τους μετανάστες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +Αμερική; Όποιος δεν την δοκίμασε δεν +ξέρει τι πράγμα είναι. Την βλέπεις από +μακριά και νομίζεις ότι είναι αρνί για +κούρεμα. Πας κοντά και σε δαγκώνει σαν +σκύλος.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +αδέρφια μου, εγώ πήγα με το δισάκι μου +μισογεμάτο και πίστευα ότι θα το έφερνα +πίσω γεμάτο. Το ξανάφερα άδειο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένας +Μπαρονιέζος λεπτός, ψηλός και μελαχρινός +σαν Άραβας, έβαλε στον Έφις να πιει και +του διηγήθηκε επεισόδια του πολέμου +όπου πήρε μέρος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +έλεγε κοιτάζοντας τα χέρια του, «ξερίζωσα +τη φούντα ενός Σιρδούσου, ενός που +προσκυνούσε το διάβολο. Ορκίστηκα να +του την πάρω ολόκληρη μαζί με το δέρμα +και με όλα τα άλλα. Και του την πήρα . Να +μη σώσω, αν σας λέω ψέματα! Την πήγα στον +αρχηγό μου κρατώντας την σαν ένα τσαμπί. +Έσταζε μαύρο αίμα όπως οι ρόγες από το +μαύρο σταφύλι. Ο αρχηγός μού είπε: μπράβο +Κοντσίνου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άκουγε κρατώντας ένα αγριοτριαντάφυλλο. +Σταυροκοπήθηκε με το κοτσάνι του +λουλουδιού και είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +εξομολογηθείς, Κοντζί! Σκότωσες άνθρωπο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στον +πόλεμο, αυτό δεν είναι αμαρτία. Μήπως +το έκανα κρυφά; Όχι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Άρχισαν +τότε να κουβεντιάζουν και ο Έφις κοίταζε +το αγριοτριαντάφυλλο σαν να μιλούσε +μόνο σ’ αυτό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +Θεός μόνο μπορεί να σκοτώνει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σταμάτησε +όμως την κουβέντα επειδή από μακριά η +ντόνα Έστερ του έκανε νόημα να πλησιάσει. +Ήταν ώρα για φαγητό. Τον Τζατσίντο τον +είχε καλέσει ο παπάς και όλοι, άλλος +περισσότερο, άλλος λιγότερο, έτρωγαν +με καλή συντροφιά. Από τις καλύβες +έβγαινε καπνός η τσίκνα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +πιο ήσυχη γωνιά ήταν εκείνη των Πιντόρ. +Καθισμένες μέσα στην καλύβα τους έτρωγαν +με τον Έφις ψητό αρνί και μιλούσαν για +τη Νοέμι που βρισκόταν μακριά και για +τον Τζατσίντο, για τον παπά και τον +Μιλέζο, χαμογελώντας χωρίς κακία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τις +πρώτες μέρες», είπε η ντόνα Ρουθ κόβοντας +ένα μικρό γλύκισμα σε τρία ίσα μέρη, «ο +Τζατσίντο έλεγε συνέχεια ότι ήθελε να +φύγει για το Νούορο, όπου τον περίμενε +μια θέση στο μύλο. Τώρα, εδώ και δυο μέρες +ούτε που το αναφέρει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αλλά +εδώ και δυο μέρες δεν τον βλέπουμε σχεδόν +καθόλου. Βρίσκεται πάντα με τον Πρέντου +και την παρέα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ας +τον αφήσουμε να διασκεδάσει», είπε ο +Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έξω +από την πόρτα φαινόταν η Καλίνα που +καθόταν ασυνήθιστα άπραγη στην πέτρα +της και η Γκριζέντα με το μωρό στην +αγκαλιά, χλωμή και θλιμμένη κοίταζε το +μπαλκόνι του παπά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Α, +ο Τζατσίντο διασκέδαζε εκεί πάνω και +την είχε ξεχάσει και εκείνης της φαινόταν +να κάθεται μαζεμένη στην άκρη μιας +ερήμου, μπροστά σε έναν αντικατοπτρισμό. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις βγήκε και της είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +δεν διασκεδάζεις;» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +ταχτοποίησε πάνω στη σκούφια του μωρού +την κίτρινη κορδελίτσα για το μάτι και +τα μάτια της γέμισαν δάκρυα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Για +μένα όλα έχουν τελειώσει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +συγγένισσές της την καλούσαν από τις +καλύβες:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γκριζέντα, +έλα! Τι θα πει η γιαγιά σου όταν σε δει +τόσο αδύνατη; Ότι δεν σε ταΐσαμε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ε, +δεν της φτάνουν μόνο οι μπουκιές», είπε +η Καλίνα στον Έφις κλείνοντάς του το +μάτι. «Έλα, Έφις, πιες ένα ποτήρι κρασί. +Ξέρεις ποιος μου το χάρησε; Το μικρό σου +αφεντικό. Καλός κι ευγενικός, αλλά άκουσέ +με: πρέπει να του πεις πως η Γκριζέντα +δεν του ταιριάζει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αφήστε +τα παιδιά να διασκεδάσουν! Βρισκόμαστε +στο πανηγύρι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Εδώ ερχόμαστε για να προσκυνήσουμε και +όχι για να αμαρτήσουμε. Βέβαια οι +συγγενείς δίνουν φαΐ στην Γκριζέντα, +αλλά δεν ξέρουν πού ξημεροβραδιάζεται +με τον ντον Τζατσίντο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +οι κυράδες μου; Δεν το πήραν είδηση;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτές; +Είναι σαν τους ξύλινους αγίους μέσα +στις εκκλησίες. Κοιτάζουν, αλλά δεν +βλέπουν. Γι’ αυτές δεν υπάρχει κακό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +είναι αλήθεια!», παραδέχτηκε ο Έφις. +Ήπιε, αλλά ένοιωσε λυπημένος και πήγε +να ξαπλώσει κάτω από ένα σκίνο του +ερεικώνα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +εκεί έβλεπε την ψηλή χλόη να κυματίζει +σαν να ακολουθούσε το μονότονο μοτίβο +του ακορντεόν, και τα άλογα ακίνητα στον +ήλιο σαν ζωγραφισμένα επάνω στο γαλάζιο +σμάλτο του ορίζοντα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +φωνές χάνονταν μέσα στη σιωπή, οι μορφές +έσβηναν μες στο φως. Να όμως μια γυναικεία +πλάι σ’ ένα θάμνο και μια άλλη, αντρική, +που την πλησιάζει τόσο πολύ που σχηματίζουν +μια σκιά μόνο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ένοιωσε ένα ρίγος στη ραχοκοκαλιά, +έκοψε όμως μια μικρή μαργαρίτα, μάσησε +το κοτσάνι και είδε χωρίς φθόνο την +Γκριζέντα και τον Τζατσιντίνο να +αγκαλιάζονται. Ο Θεός να τους ευλογεί +και να τους περιβάλλει πάντα έτσι, με +ήλιο και με φως.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +απόγευμα το πανηγύρι ζωήρεψε περισσότερο. +Οι άντρες ήταν πιο εκδηλωτικοί με τις +γυναίκες παρασύροντάς τες στο χορό, και +ο ήλιος που έριχνε λοξά τις ακτίνες του +χρωμάτιζε ροζ το προαύλιο που βούιζε +σαν κυψέλη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Με +το λιόγερμα ο κόσμος συγκεντρώθηκε στην +εκκλησία και χιλιάδες φωνές συγχωνεύθηκαν +σε μια, όπως έξω συγχωνευόταν το άρωμα +των θάμνων. Ο Έφις, γονατιστός σε μια +γωνιά, είχε βυθιστεί στη συνηθισμένη +πονεμένη έκσταση και πλάι του η Γκριζέντα, +γονατιστή κι αυτή, άκαμπτη σαν ξύλινος +άγγελος έψελνε στενάζοντας από αγάπη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +πορφυρό φως του δειλινού, πιο απαλό προς +την Αγία Τράπεζα εξ αιτίας της λάμψης +των κεριών, σκέπαζε τους πιστούς σαν +αιμάτινο πέπλο, αλλά σιγά σιγά το πέπλο +έγινε μαύρο, ξανοίγοντας μόλις από το +χρυσάφι των κεριών. Ο κόσμος δεν έλεγε +να βγει, παρόλο που ο παπάς είχε τελειώσει +τις προσευχές του, και συνέχιζε να ψάλει +ιερούς ύμνους. Ήταν σαν το μακρινό +μουρμούρισμα της θάλασσας, σαν το θρόισμα +του δάσους το δειλινό. Ήταν ένας λαός +αρχαίος που προχωρούσε, προχωρούσε +ψέλνοντας απλοϊκούς ύμνους των πρώτων +χριστιανών, προχωρούσε, προχωρούσε, +μεθυσμένος από πόνο και ελπίδα, σε ένα +δρόμο σκοτεινό που έβγαζε σε τόπο φωτεινό +αλλά μακρινό, απλησίαστο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις, με το κεφάλι μες στα χέρια έψελνε +και έκλαιγε. Η Γκριζέντα κοίταζε μπροστά +της με μάτια υγρά που αντανακλούσαν τη +φλόγα των κεριών∙ έψελνε και έκλαιγε +κι εκείνη. Και ο πόνος τού ενός ήταν +όμοιος με τον πόνο της άλλης, ήταν ο +πόνος ενός ολόκληρου λαού που έφερνε +στο νου του, σαν τον υπηρέτη, ένα σκοτεινό +παρελθόν και ονειρευόταν, σαν το κορίτσι, +ένα φωτεινό μέλλον με τα βάσανα της +αγάπης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπειτα +έπεσε σιγή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τσουαναντόνι, ανυπόμονος να ξαναρχίσει +το ακορντεόν, ήταν ο πρώτος που πετάχτηκε +έξω με το σκούφο του στο χέρι. Σταμάτησε +όμως στην είσοδο της εκκλησίας, κοίταξε +προς τα επάνω και έβαλε μια φωνή. Όλοι +έτρεξαν να δουν. Ήταν το καινούργιο +φεγγάρι που γλιστρούσε πάνω στον τοίχο +της αυλής σαν να ήθελε να κατέβει εκεί +μέσα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +το δείπνο ξανάρχισαν τα τραγούδια και +οι φωνές γύρω από τις φωτιές. Ακόμη και +ο ντον Πρέντου χόρευε κάνοντας ευτυχισμένες +όλες τις γυναίκες που έλπιζαν να τις +διαλέξει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόνο +ο Τζατσίντο δεν χόρευε. Καθισμένος πλάι +στην τοκογλύφο κουνούσε τα χέρια ανάμεσα +στα γόνατά του, χλωμός και κουρασμένος. +Ο Έφις στ μεταξύ άκουγε τις γυναίκες να +φλυαρούν για το ποιος ξόδεψε εκείνη την +ημέρα περισσότερα χρήματα και διασκέδασε +περισσότερο και κάποια είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +ντον Πρέντου».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +ο ντον Τζατσίντο. Ξόδεψε περισσότερες +από τριακόσιες λιρέτες. Είναι πλούσιος. +Λένε πως έχει ορυχείο ασημιού. Πόσο +διασκέδασε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κερνούσε +όλους, ακόμη κι εκείνους που δεν γνώριζε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +το κάνει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλή +είσαι κι εσύ! Όποιος έχει, ξοδεύει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ένοιωθε ικανοποίηση, αλλά και +ανησυχία. Κάθισε πλάι στον Τζατσίντο +και του μετέφερε τα όσα λέγανε οι +γυναίκες. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ορυχείο +ασημιού; Ναι, αποδίδει, όχι όμως όσο μια +πετρελαιοπηγή. Μια κυρία που γνωρίζω +ονειρεύτηκε ότι σε κάποιο μέρος υπήρχε +μια, μέσα στην ιδιοκτησία ενός ξεπεσμένου +κυρίου. Αυτός ήταν τόσο απελπισμένος +που αποφάσισε να αυτοκτονήσει, αλλά +έσκαψε εκεί που η κυρία είχε ονειρευτεί +και τώρα είναι τόσο πλούσιος που μπορεί +να δίνει είκοσι χιλιάδες λιρέτες σε μα +γυναίκα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +δεν παντρεύτηκε εκείνη που ονειρεύτηκε +την πετρελαιοπηγή; Μήπως ήταν κιόλας +παντρεμένη;», ρώτησε σκεφτικός ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +γυναίκες χόρευαν και ανάμεσά τους η +Γκριζέντα με το πρόσωπο ξαναμμένο +γελούσε σαν να ήταν η τρελή του πανηγυριού +και ο Έφις ψιθύρισε αγγίζοντας το γόνατο +του Τζατσίντο:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αφεντικό… +λέω… κοίταξε εκείνο το κορίτσι… Είναι +καλό, αλλά φτωχό και έπειτα είναι και +ορφανό….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +την παντρευτώ», είπε ο Τζατσίντο, αλλά +κοίταζε καταγής και έμοιαζε να ονειρεύεται.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +έκτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +καιρό της έλλειψης, λίγες εβδομάδες +δηλαδή πριν το θερισμό του κριθαριού, +ο κόσμος, έχοντας εξαντλήσει και τα +αποθέματα σιταριού, προσφεύγει στην +τοκογλυφία, η γριά Ποτόι πήγαινε τότε +να μαζέψει βδέλλες. Το αγαπημένο της +μέρος ήταν ένας κολπίσκος που σχημάτιζε +το ποτάμι κάτω από το </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Λόφο +των Περιστεριών</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +κοντά στο κτηματάκι των Πιντόρ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Καθόταν +εκεί με τις ώρες ακίνητη στη σκιά ενός +σκλήθρου, με τα πόδια γυμνά μέσα στο +διαφανές, πρασινωπό νερό που χρύσιζε +και ενώ με το ένα χέρι κρατούσε σταθερά +πάνω στην άμμο μια μποτίλια, με το άλλο +χάιδευε το κολιέ της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πότε +πότε έσκυβε λίγο, έβλεπε τα πόδια της, +μεγάλα και ωχρά, να κινούνται μες στο +νερό, έβγαζε πότε το ένα και πότε το άλλο +και ξεκολλούσε πάνω από το βρεγμένο +πόδι ένα μαύρο, γυαλιστερό βώλο που είχε +κολλήσει εκεί και τον έβαζε μέσα στην +μποτίλια σπρώχνοντάς τον με ένα βούρλο. +Ο βώλος ξεδιπλωνόταν, στένευε, έπαιρνε +τη μορφή μαύρου δαχτυλιδιού: ήταν μια +βδέλλα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +μέρα, στα μέσα Ιουνίου, ανέβηκε μέχρι +το καλύβι του Έφις. Έκανε πολύ ζέστη και +η κοιλάδα ήταν όλη κίτρινη κάτω από έναν +ξεθωριασμένο γαλάζιο ουρανό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +υπηρέτης έπλεκε μια ψάθα στη σκιά των +καλαμιών με δάχτυλα που έτρεμαν από τον +πυρετό της μαλάριας. Βλέποντας τη γριά +που καθόταν κοντά στα πόδια του με την +μποτίλια στην ποδιά της, σήκωσε μόλις +τα θολά του μάτια και περίμενε με υπομονή, +σαν να ήξερε κιόλας τι ήθελε να του πει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +είσαι άνθρωπος του Θεού και μπορείς να +μου μιλήσεις ειλικρινά. Ποιός είναι ο +σκοπός του μικρού σου αφεντικού; Έρχεται +σπίτι μου, στρογγυλοκάθεται, λέει στο +μικρό: παίξε το ακορντεόν (εκείνος του +το δώρισε) και έπειτα λέει σ’ εμένα: θα +στείλω τη θεία Έστερ να σας ζητήσει το +χέρι της Γκριζέντα. Η ντόνα Έστερ όμως +δεν φαίνεται πουθενά και μια μέρα που +πήγα σπίτι τους η ντόνα Νοέμι μου τα +έψαλε για τα καλά∙ άκουσα ένα σωρό +βρισιές. Όταν γύρισα σπίτι μού έβγαλε +γλώσσα και η Γκριζέντα, επειδή δεν θέλει +να πηγαίνω στις κυράδες σου. Δεν ξέρω +που να τα πω, Έφις. Δεν είμαστε εμείς που +φωνάξαμε το παλικάρι από το δρόμο∙ ήρθε +από μόνος του. Η Καλίνα μου λέει: διώξτε +τον. Εκείνη όμως τον διώχνει όταν πάει +σπίτι της;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις χαμογέλασε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εκεί +βέβαια δεν πάει για ερωτοδουλειές!....»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γριά σήκωσε εκνευρισμένη το κεφάλι και +ο λαιμός της, όλο νεύρα, φάνηκε να +μακραίνει περισσότερο από το συνηθισμένο. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +μήπως στο σπίτι μου έρχεται για +ερωτοδουλειές; Όχι, είναι τίμιο παλικάρι. +Ούτε το χέρι δεν αγγίζει της Γκριζέντα. +Αγαπιούνται σαν καλοί χριστιανοί που +περιμένουν να παντρευτούν. Μίλησέ μου +με τη συνείδησή σου, Έφις, τι σκοπό έχει; +Κάνε μου αυτή τη χάρη. Στο ζητώ στην ψυχή +του αφεντικού σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έγινε σκεφτικός.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ένα βράδυ, στο πανηγύρι, μου είπε: θα την +παντρευτώ…. Για να σου μιλήσω ευσυνείδητα +όμως πιστεύω ότι δεν μπορεί να το κάνει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί; +Αυτός δεν είναι ευγενής.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Επαναλαμβάνω, +γυναίκα. Δεν μπορεί!», είπε ο Έφις +εντονότερα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όσο +για λεφτά, έχει∙ αυτό δα φαίνεται. +Ξοδεύει ασυλλόγιστα. Και το συχωρεμένο +το αφεντικό σου έλεγε, θυμάμαι, όταν κι +εκείνος ερχόταν σπίτι μας και ήταν νέος +και ζούσε η γιαγιά μου: ο έρωτας δένει +τον άντρα με τη γυναίκα και το χρήμα +δένει τη γυναίκα με τον άντρα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εκείνος; +Έτσι έλεγε; Σε ποιόν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σ’ +εμένα, κουφός είσαι; Ναι, σ’ εμένα. Εγώ +όμως τότε ήμουν δεκαπέντε χρονών και +απονήρευτη. Η γιαγιά μου έδιωξε από το +σπίτι μας τον ντον Τζάμε και με πάντρεψε +με τον Πριάμου Πίρας. Και ο Πριάμου μου +ήταν ένας λεβέντης. Είχε μια βουκέντρα +μ’ ένα σουβλί στην άκρη και μου έλεγε +φέρνοντάς το μπροστά στα μάτια μου: +βλέπεις; θα σου τα βγάλω τα μάτια εάν +κοιτάξεις τον ντον Τζάμε όταν σε κοιτά. +Κι έτσι πέρασε ο καιρός. Οι πεθαμένοι +όμως γυρίζουν: νατοι, όταν ο ντον +Τζατσιντίνο κάθεται στο σκαμνί και η +Γκριζέντα στο κατώφλι, μου φαίνεται πως +είμαι εγώ και ο συγχωρεμένος….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +άρχιζε εκείνες τις περιπλανήσεις στο +παρελθόν δεν τελείωνε ποτέ και ο Έφις, +που το ήξερε, την έδιωξε ενοχλημένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πηγαίνετε +στο καλό! Ψάξτε κι εσείς έναν καλό γαμπρό +με βουκέντρα για την εγγονή σας!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +η γριά, ευχαριστημένη που έμαθε ότι το +παλικάρι ένα βράδυ στο πανηγύρι είπε: +«θα την παντρευτώ», έφυγε χωρίς άλλη +κουβέντα. Ο Έφις έμεινε μόνος απέναντι +στο κόκκινο φεγγάρι που ανέβαινε στον +ουρανό ανάμεσα στους γκρίζους ατμούς +του απόβραδου, αλλά ήταν ανήσυχος. Μέσα +στη χαύνωση που είχε βυθιστεί όλη η +κοιλάδα, ο ψίθυρος του νερού του φαινόταν +να είναι το μουρμουρητό του πυρετού και +το τραγούδι των γρύλλων ένα ατέλειωτο +μοιρολόι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όχι, +η ζωή που έκανε ο Τζατσίντο δεν ήταν +εκείνη που αρμόζει σε έναν έντιμο άνθρωπο +που έχει το φόβο του Θεού. Κάθε μέρα και +περισσότερο οι μεγάλες προσδοκίες που +έτρεφε γι’ αυτόν εξαφανίζονταν και τη +θέση τους έπαιρναν σοβαρές ανησυχίες. +Ξόδευε χωρίς να κερδίζει, και από το πιο +βαθύ πηγάδι, σκεφτόταν ο Έφις, όταν +τραβάει κανείς πολύ νερό, ξηραίνεται.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάποια +απογεύματα ο Τζατσίντο κατέβαινε στο +κτηματάκι για να μεταφέρει στο χωριό +φρούτα και λαχανικά που οι θείες τα +πουλούσαν στο σπίτι κρυφά λες και ήταν +κλεμμένα, αφού δεν ταιριάζει σε γυναίκες +ευγενικής καταγωγής να κάνουν τις +μανάβισσες, και αυτό ήταν το πιο χρήσιμο +πράγμα που έκανε. Τον υπόλοιπο καιρό +τον περνούσε τεμπελιάζοντας εδώ κι εκεί +στο χωριό. Να τος όμως που ανεβαίνει το +μονοπάτι σέρνοντας στο πλάι, σαν να ήταν +σκυλί, το σκονισμένο του ποδήλατο. Φτάνει +λαχανιάζοντας λες και έρχεται από την +άλλη άκρη του κόσμου και αφού πέταξε +από μακριά μια σακούλα στον υπηρέτη +ξαπλώνει στη γη φαρδύς πλατύς σαν +πεθαμένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +το πρόσωπό του πράγματι ήταν χλωμό σαν +πεθαμένου, τα χείλη του γκρίζα και ένα +τρέμουλο συντάραζε τον αριστερό του +ώμο, έτσι που ο Έφις τρομαγμένος έβγαλε +από την τσέπη ένα γυάλινο σωληνάριο, +άδειασε στην παλάμη του δυο χάπια κινίνου +και του τα έβαλε στο στόμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κατάπιε +τα. Έχεις μαλάρια!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο κατάπιε τα χάπια και χωρίς +να ανασηκωθεί έσφιξε το κεφάλι με τα +χέρια του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πόσο +είμαι κουρασμένος, Έφις! Ναι, έχω μαλάρια: +την άρπαξα κι εγώ, ναι! Πώς να μην την +αρπάξω σ’ αυτό το κωλοχώρι; Τι χωριό, +Θεέ μου!», πρόσθεσε σαν να μιλούσε στον +εαυτό του, κουρασμένος. «Εδώ παθαίνει +κανείς, εδώ παθαίνει….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σήκω», +είπε ο Έφις σκυμμένος επάνω του. «Μην +μένεις εκεί ξαπλωμένος. Ο απογευματινός +αέρας κάνει κακό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άσε +με να ψοφήσω, Έφις! Άσε με! Τι ζέστη! Δεν +ξαναείδα τέτοια ζέστη. Εκεί που ζούσα +τουλάχιστον πηγαίναμε στη θάλασσα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τι +να του πει κανείς για να τον παρηγορήσει; +«Γιατί δεν έμεινες </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκεί</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>;» +Ο Έφις ένοιωθε πολλή λύπηση για όλη αυτή +τη μιζέρια και τον εξευτελισμό που +αντίκριζε, για να μιλήσει μ’ αυτόν τον +τρόπο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +έκανες σήμερα;», ρώτησε χαμηλόφωνα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +ήθελες να κάνω; Δεν έχω τίποτα να κάνω! +Έρχομαι εδώ να σου φέρω ψωμί και γυρίζω +πίσω κουβαλώντας τα λαχανικά! Κι </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκείνες</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +που ζουν σαν τρεις μούμιες! Η θεία Νοέμι +όμως ανησύχησε λίγο σήμερα, επειδή η +θεία Έστερ μου έλεγε ότι δεν μπορεί να +μαζέψει τα λεφτά για τους φόρους. Έτσι +είναι! Ξοδεύουν για μένα και από μένα +δεν θέλουν τίποτα! Εγώ είπα στη θεία +Έστερ: μην ανησυχείτε, θα πάω εγώ στον +φοροεισπράκτορα…- Πόσο θύμωσε η θεία +Νοέμι! Τα μάτια ήταν σαν λυσσασμένης +γάτας. Δεν τη φανταζόμουν τόσο ευέξαπτη. +Έφτασε να μου πει: με τα λεφτά σου, εάν +έχεις, αγόρασε άλλο ένα ακορντεόν στην +Γκριζέντα. Είναι κακό, Έφις, που πηγαίνω +στο σπίτι εκείνης της κοπέλας; Πού αλλού +να πάω; Ο θείος Πιέτρο με πηγαίνει στο +καπηλειό, αλλά εμένα δεν μου αρέσει το +κρασί, το ξέρεις. Ο Μιλέζος θέλει να +παίζω (έτσι έκανε περιουσία εκείνος!) +κι εμένα δεν μου αρέσει το παιχνίδι. Πάω +εκεί, στο σπίτι της κοπέλας, επειδή είναι +καλή και η γριά λέει διασκεδαστικά +πράγματα. Πού είναι το κακό; Πες μου, πες +μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +κοίταζε από κάτω προς τα επάνω, ικετευτικά, +με τα γλυκά του μάτια που γυάλιζαν στο +φεγγαρόφωτο. Ο Έφις πήρε τη σακούλα με +το ψωμί, αλλά δεν μπορούσε να φάει. +Ένοιωθε μια βαθειά αγωνία να του σφίγγει +το λαιμό. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κανένα +κακό! Η κοπέλα όμως, παρ’ όλο που είναι +καλή, είναι φτωχιά και δεν σου αξίζει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +αγάπη δεν ξέρει από φτώχια και ευγενική +καταγωγή. Πόσοι άρχοντες δεν παντρεύτηκαν +φτωχά κορίτσια; Πού να ξέρεις εσύ από +αυτά. Πόσοι λόρδοι εγγλέζοι και πόσοι +εκατομμυριούχοι αμερικάνοι δεν έχουν +παντρευτεί υπηρέτριες, δασκάλες, +τραγουδίστριες….. γιατί; Γιατί αγαπούσαν. +Κι εκείνοι είναι πλούσιοι: είναι οι +βασιλιάδες του πετρελαίου, του χαλκού, +της κονσέρβας! Ποιος είμαι εγώ σε σύγκριση +μαζί τους; Αλλά και οι γυναίκες; Οι +ρωσίδες πριγκίπισσες, οι αμερικάνες, +ποιους παντρεύονται; Δεν ερωτεύονται +φτωχούς καλλιτέχνες και ακόμη τους +αμαξάδες ή τους υπηρέτες τους; Εσύ όμως +τι μπορεί να ξέρεις από αυτά;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έσφιγγε στα χέρια του ένα κομμάτι +ψωμί και του φαινόταν πως έσφιγγε την +ίδια του την καρδιά ταραγμένη από τις +αναμνήσεις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +λένε πως πιστεύουν στο Θεό, αυτές! Γιατί +δεν μ’ αφήνουν να παντρευτώ την γυναίκα +που αγαπώ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πάψε, +Τζατσίντο! Μη μιλάς έτσι γι’ αυτές! Το +καλό σου θέλουν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +μ’ αφήσουν τότε να κάνω κι εγώ την +οικογένειά μου. Εγώ μπορεί να φέρω την +Γκριζέντα στο σπίτι τους κι εκείνη θα +τις βοηθάει. Είναι πλέον γριές. Εγώ θα +δουλεύω. Θα πάω στο Νούορο, θα αγοράσω +τυρί, ζώα, μαλλί, κρασί, ακόμη και ξύλα, +ναι, επειδή τώρα, με τον πόλεμο, όλα τα +πράγματα έχουν αξία. Θα πάω στη Ρώμη και +θα πουλήσω το εμπόρευμα στο Υπουργείο +Πολέμου. Ξέρεις πόσα θα κερδίσω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +αλλά το κεφάλαιο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μην +το σκέφτεσαι, το έχω. Αρκεί να μ’ αφήσουν +ήσυχο, </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκείνες. +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εγώ +δεν ήρθα για να τις εκμεταλλευτώ, ούτε +να ζήσω εις βάρος τους. Α, η θεία Νοέμι +είναι φοβερή!», αναστέναξε ξαφνικά +κρύβοντας το πρόσωπο μέσα στα χέρια +του. «Α, Έφις, είμαι τόσο πικραμένος! Και +έπειτα ντρέπομαι τόσο να τις βλέπω μες +στη μιζέρια, να τις βλέπω να πουλάνε +κρυφά τις πατάτες, τ’ αχλάδια, τα μήλα +στα παιδιά που μπαίνουν κρυφά στην αυλή, +με τα χρήματα στο χέρι και ζητούν +χαμηλόφωνα να ψωνίσουν, λες και είναι +πράγματα κλεμμένα! Ντρέπομαι, ναι! Αυτά +πρέπει να σταματήσουν. Εκείνες θα +ξαναγίνουν εκείνο που ήταν κάποτε, εάν +μ’ αφήσουν να κάνω ό, τι πρέπει. Εάν η +θεία Νοέμι ήξερε πόσο την αγαπώ, δεν θα +έκανε έτσι….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζατσίντο! +Δώσε μου το χέρι σου. Είσαι καλό παιδί!», +είπε ο Έφις συγκινημένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σώπασαν∙ +έπειτα ο Τζατσίντο άρχισε πάλι να μιλάει +με φωνή απαλή, γλυκιά που παλλόταν μέσα +στη φεγγαρόφωτη ησυχία σαν παιδική +φωνή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +εσύ είσαι καλός. Θέλω να σου διηγηθώ μια +ιστορία που συνέβη σ’ έναν φίλο μου. +Ήταν υπάλληλος, όπως εγώ, στο Τελωνείο. +Μια μέρα ένας πλούσιος συνταξιούχος +λιμενάρχης, ένας καλός κύριος, σωματώδης +αλλά απλοϊκός σαν παιδί, ήρθε να πληρώσει +κάτι. Ο φίλος μου του είπε: Αφήστε τα +χρήματα και περάστε αργότερα να πάρετε +την απόδειξη που πρέπει να υπογραφεί +από τον προϊστάμενο. Ο λιμενάρχης άφησε +τα χρήματα, ο φίλος μου τα πήρε, βγήκε +έξω, τα έπαιξε και έχασε. Και όταν ο +λιμενάρχης επέστρεψε, ο φίλος μου είπε +πως δεν έλαβε τίποτα! Εκείνος διαμαρτυρήθηκε, +πήγε στους ανωτέρους, αλλά δεν είχε την +απόδειξη και όλοι τον κορόιδευαν. Και +όμως τον φίλο μου τον απέλυσαν… ναι, +εδώ και τέσσερεις μήνες…. ναι, θυμάμαι, +ήταν απόκριες. Πήγε στο χορό. Το έριξε +έξω, ήπιε∙ δεν του έμεινε δεκάρα τσακιστή. +Βγαίνοντας από την αίθουσα του χορού +άρπαξε μια πνευμονία και έπεσε επάνω +σε ένα παγκάκι της λεωφόρου. Τον πήγαν +στο νοσοκομείο. Όταν βγήκε, αδύνατος +και εξαντλημένος, δεν είχε πού να μείνει +ούτε τι να φάει…. Κοιμόταν κάτω από τις +καμάρες του λιμανιού, έβηχε και είχε +εφιάλτες. Ονειρευόταν πάντα τον λιμενάρχη +που τον ακολουθούσε, τον ακολουθούσε….. +όπως στις σκηνές του κινηματογράφου. +Και να που ένα βράδυ, αυτός ο ίδιος ο +λιμενάρχης πήγε να τον βρει κάτω στις +καμάρες του λιμανιού. Ο φίλος μου νόμιζε +ότι ακόμη ονειρευόταν, ο άλλος όμως του +είπε: ξέρετε, εδώ και καιρό σας ψάχνω. +Ξέρω ότι σας απέλυσαν εξ αιτίας των +χρημάτων, εμένα όμως μ’ ενδιαφέρει να +μάθουν οι ανώτεροί σας και όλοι οι άλλοι +την αλήθεια. Αυτό θα είναι το καλύτερο +και για εσάς. Πείτε, με το χέρι στην +καρδιά, σας τα έδωσα εκείνα τα χρήματα +ή όχι; - Ο φίλος μου απάντησε: ναι. – Τότε +ο λιμενάρχης είπε: - Ας προσπαθήσουμε +να διορθώσουμε την κατάσταση. Εγώ δεν +θέλω την καταστροφή σας. Ελάτε σπίτι +μου, να η διεύθυνσή μου. Ελάτε αύριο και +μαζί θα πάμε στους ανωτέρους σας. +–Εντάξει! Την άλλη μέρα όμως ο φίλος +μου δεν πήγε. Φοβήθηκε. Φοβήθηκε. Κι +έπειτα ο καιρός ήταν φοβερός και δεν +μετακινήθηκε από τον τόπο του. Έβηχε, +και ένας χαμάλης του έφερνε πότε πότε +λίγο ζεστό γάλα. Τι καιρός ήταν; Τι +καιρός!» επανέλαβε ο Τζατσίντο και +σήκωσε το κεφάλι για να δει γύρω, σαν να +ήθελε να βεβαιωθεί ότι η νύχτα ήταν +όμορφη. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άκουγε με τον αγκώνα ακουμπισμένο +στο γόνατο και το πρόσωπο στην παλάμη, +όπως τα μικρά παιδιά όταν ακούνε +παραμύθια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μια +μέρα όμως το αποφάσισα και πήγα…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σιωπή. +Το πρόσωπο των δυο αντρών το σκέπασε η +σκιά και χαμήλωσαν και οι δυο τα μάτια. +Ο ώμος του Τζατσίντο έτρεμε με σπασμούς, +εκείνος όμως τον ανασήκωσε και τον +τίναξε, σαν να ήθελε να απελευθερωθεί +από το τρέμουλο και ξανάρχισε με πιο +σκληρή φωνή:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +εγώ ήμουν εκείνος, το κατάλαβες. Πήγα +στο σπίτι του λιμενάρχη. Δεν ήταν εκεί, +αλλά η υπηρέτρια, ένα χλωμό κορίτσι που +μιλούσε χαμηλόφωνα, μ’ έβαλε νε περιμένω +στον προθάλαμο. Το δωμάτιο ήταν σχεδόν +σκοτεινό, αλλά θυμάμαι ότι, μόλις κάποια +πόρτα άνοιγε, το κόκκινο πάτωμα γυάλιζε +σαν να το είχαν πλύνει με αίμα. Περίμενα +ώρα πολλή. Επιτέλους ο λιμενάρχης +επέστρεψε. Ήταν με τη σύζυγό του, σωματώδη +όπως εκείνος, καλόκαρδη όπως εκείνος. +Έμοιαζαν με δυο τεράστια μωρά∙ γελούσαν +δυνατά. Η κυρία άνοιξε τις πόρτες για +να με δει καλύτερα. Εγώ έβηχα και +χασμουριόμουν. Κατάλαβαν ότι πεινούσα +και με κάλεσαν να περάσω στην τραπεζαρία. +Εγώ, θυμάμαι, σηκώθηκα, αλλά ξαναέπεσα +στο κάθισμα χτυπώντας το κεφάλι στη +ράχη της πολυθρόνας. Δεν θυμάμαι τίποτα +άλλο. Όταν συνήλθα ήμουν στο κρεβάτι, +στο σπίτι τους. Η υπηρέτρια μου έφερνε +μια κούπα με ζωμό πάνω σε έναν ασημένιο +δίσκο και μου μιλούσε με μεγάλο σεβασμό. +Έμεινα εκεί περισσότερο από ένα μήνα, +Έφις, καταλαβαίνεις: σαράντα μέρες. Με +γιάτρεψαν, προσπάθησαν να με ξαναβάλουν +στη δουλεία, αλλά ήταν δύσκολο επειδή +όλοι ήξεραν πια την ιστορία μου. Έπειτα +κι εγώ ήθελα να φύγω μακριά, πέρα από τη +θάλασσα. Το τι τράβηξα όλον εκείνο τον +καιρό κανείς δεν μπορεί να το ξέρει. +Πάντα βλέπω στον ύπνο μου το λιμενάρχη, +τη γυναίκα του, την υπηρέτρια, τους βλέπω +και ξύπνιος, ακόμη και τώρα, εκεί, μπροστά +μου. Ήταν καλοί άνθρωποι, αλλά εγώ ήθελα +να βυθιστώ για να μην τους ξαναντικρίσω. +Και το χειρότερο ήταν πως δεν </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>μπορούσα +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>να +φύγω από το σπίτι τους. Έμενα εκεί, +αποβλακωμένος, καθισμένος ακίνητος να +ακούω την κυρία να μιλάει, να μιλάει, να +μιλάει ή παρέα με την υπηρέτρια που +σιωπούσε. Καθόμουν στο τραπέζι μαζί +τους, τους άκουγα να αστειεύονται, να +κάνουν σχέδια για μένα, σαν να ήμουν +γιός τους, και όλη αυτή η κατάσταση που +προξενούσε λύπη, με ταπείνωνε, και όμως +δεν </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>μπορούσα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +να φύγω. Επιτέλους μια μέρα η κυρία, όταν +είδε ότι είχα γίνει τελείως καλά, με +ρώτησε ποιες ήταν οι προθέσεις μου. Της +είπα ότι ήθελα να έρθω εδώ, στις θείες +μου τις οποίες είχα παρουσιάσει σαν +ευκατάστατες. Τότε μου αγόρασαν το +εισιτήριο για το ταξίδι και μου χάρισαν +και ένα ποδήλατο. Κατάλαβα ότι ήταν +καιρός να φύγω και αναχώρησα. Έτσι ήρθα +εδώ. Πόσο ένοιωσα ελεύθερος στην αρχή! +Τώρα όμως, στο σπίτι με τις θείες, είμαι +όπως εκεί…. και δεν ξέρω….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +φωνή που είχε κάτι το κοροϊδευτικό +διέσχισε τη σιωπή της πλαγιάς, πάνω από +τους δυο άντρες, και ο Τζατσίντο πετάχτηκε +επάνω έκπληκτος νομίζοντας ότι κάποιος +είχε ακούσει την ιστορία του και τον +περιγελούσε. Είδε όμως μια μικρή φιγούρα, +γκρίζα και μακρουλή, ακολουθούμενη από +μια άλλη σκουρότερη και κοντύτερη να +πηδούν, σαν να πετούσαν, από τον ένα +θάμνο στον άλλο γύρω από την καλύβα και +να εξαφανίζονται χωρίς να τους δίνουν +το χρόνο ν’ αρπάξουν καμιά πέτρα για +να τις χτυπήσουν. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σηκώθηκε +και ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +οι αλεπούδες», είπε χαμηλόφωνα. «Άστες +να φύγουν. Κάνουν έρωτα. Μερικές φορές +μοιάζουν με στοιχειά» ξαναείπε, ενώ ο +Τζατσίντο ξάπλωνε πάλι καταγής σιωπηλός. +«Είδες τι μακρουλές που ήταν; Τρώνε τα +άγουρα σταφύλια σαν διαβόλοι….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο όμως δεν μιλούσε πια. Και ο +Έφις δεν ήξερε τι να πει: να τον παρακαλέσει +να συνεχίσει την εξιστόρηση, να τον +παρηγορήσει, να κάνει καλά ή κακά σχόλια +σ’ αυτά που είπε; Να λοιπόν γιατί ήταν +λυπημένος όλη την ημέρα, να πώς έχουν +τα πράγματα της ζωής! Τι να πει όμως; +Κατά βάθος ήταν ικανοποιημένος που το +πέρασμα των αλεπούδων έκανε τον Τζατσίντο +να σωπάσει, ωστόσο κάτι έπρεπε να πει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν…. +εκείνος ο λιμενάρχης; Είναι φανερό πως +ήταν φρόνιμος άνθρωπος. Καταλάβαινε +πως τα νιάτα… τα νιάτα….. κάνουν λάθη…. +Όταν μάλιστα είναι κανείς και ορφανός! +Εμπρός, σήκω! Θέλεις να φας;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μπήκε +στο καλύβι και βγήκε ξεφλουδίζοντας +ένα κρεμμύδι. Ο Τζατσίντο έμενε ακίνητος, +καταβεβλημένος, ίσως μετανοιωμένος για +την εξομολόγησή του, κι εκείνος δεν +τόλμησε πλέον να ξαναμιλήσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +μυρωδιά του κρεμμυδιού ανακατευόταν +με το άρωμα των φυτών τριγύρω, με του +αμπελιού και του σμίλακα. Οι αλεπούδες +ξαναπέρασαν. Ο Έφις δείπνησε, αλλά το +ψωμί του φάνηκε πικρό. Και δυο – τρεις +φορές προσπάθησε να πει κάτι, αλλά δεν +μπορούσε, δεν μπορούσε∙ του φαινόταν +ένα όνειρο. Τελικά κούνησε τον Τζατσίντο, +προσπάθησε να τον ανασηκώσει, του είπε +γλυκά:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άντε, +έλα μέσα! Η μαλάρια παραφυλάει….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +σώμα όμως του νεαρού έμοιαζε να είναι +από σίδερο, ξαπλωμένο βαρύ, κολλημένο +επάνω στη γη από όπου φαινόταν ότι δεν +ήθελε πια να ξεκολλήσει. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ξαναμπήκε στην καλύβα, αλλά άργησε +να κλείσει τα μάτια, και στον ύπνο ακόμη +τον βασάνιζε η ιδέα ότι έπρεπε να +σχολιάσει την ιστορία του Τζατσίντο, +αλλά δεν ήξερε πώς: καλά ή άσχημα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να του πω: θάρρος, λοιπόν, θα γυρίσεις +στο σωστό δρόμο! Στο κάτω κάτω παιδί +ήσουν ακόμη, ένα ορφανό….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ονειρεύτηκε +όμως τη Νοέμι που τον κοίταζε με κακία +και του έλεγε ψιθυριστά, μέσα από τα +δόντια:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τον +βλέπεις; Τον βλέπεις τι άνθρωπος είναι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξύπνησε +με ένα βάρος στην καρδιά. Αν και ήταν +ακόμη νύχτα σηκώθηκε, αλλά ο Τζατσίντο +είχε κιόλας φύγει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +ξαναφάνηκε για πολλές μέρες και ο Έφις +άρχισε ν’ ανησυχεί και για τον λόγο ότι +τα λαχανικά και τα φρούτα στοιβάζονταν +στη σκιά της καλύβας και δεν ερχόταν +κανείς να τα πάρει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθε +απόβραδο ο ντον Πρέντου, που κατείχε +μεγάλες εκτάσεις γης προς τη θάλασσα, +περνούσε επιστρέφοντας στο χωριό και +όταν έβλεπε τον υπηρέτη, άπλωνε το δείκτη +του χεριού του προς τη γη των εξαδέλφων +του κι έπειτα τον έφερνε στο στήθος του +σαν να ήθελε να πει ότι περίμενε την +απαλλοτρίωση και την κατοχή από αυτόν +του μικρού κτήματος, αλλά ο Έφις, +συνηθισμένος σ’ εκείνη τη μιμητική, +τον χαιρετούσε και με τη σειρά του έκανε +νόημα με το χέρι και με το κεφάλι πώς +«όχι, όχι».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +την εξομολόγηση του Τζατσίντο ανησυχούσε +όταν έβλεπε τον ντον Πρέντου∙ του +φαινόταν πιο ειρωνικός από το συνηθισμένο. + </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένα +απόβραδο τον περίμενε πλάι στην αιμασιά, +και του είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντον +Πρέντου, πείτε μου, είδατε το μικρό μου +αφεντικό; Ένα βράδυ ήρθε εδώ και είχε +πυρετό και τώρα ανησυχώ για κείνον».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου γέλασε πάνω από το άλογό +του, με εκείνο το βεβιασμένο γέλιο του +με το στόμα κλειστό και τα μάγουλα +φουσκωμένα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Χθες +βράδυ τον είδα να παίζει στου Μιλέζου∙ +έχανε μάλιστα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχανε!», +επανέλαβε ο Έφις χαμένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όπως +το λες! Θέλεις πάντα να κερδίζει;» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εμένα +μου είπε πως δεν έπαιζε ποτέ….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +τον πιστεύεις; Ακόμη και να τον πυροβολήσεις +δεν λέει την αλήθεια. Δεν είναι όμως +κακός: λέει ψέματα, έτσι, επειδή του +φαίνονται αλήθειες, όπως κάνουν τα μικρά +παιδιά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πράγματι, +σαν μικρό παιδί….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ένα +μικρό παιδί με όλα του τα δόντια όμως! +Και πώς μασάει! Θα σας φάει και το +κτηματάκι. Έφις, θυμήσου: εδώ είμαι εγώ! +Διαφορετικά, θα τις φας….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τον κοίταζε από κάτω, φοβισμένος +κι εκείνος ο ογκώδης καβαλάρης του +φαινόταν, μέσα στο πορφυρό δειλινό, σαν +ένα πουλί της συμφοράς, ένα από τα τόσα +νυχτερινά τέρατα που τον φόβιζαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Χριστέ +μου, σώσε μας. Παναγιά μου του Ριμέντιο, +φύλαξέ μας…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου είχε κιόλας απομακρυνθεί +όταν ο Έφις τον πρόφτασε στη μεγάλη +στράτα προσφέροντάς του με τα δυο του +χέρια ένα καλάθι γεμάτο φρούτα και +λαχανικά. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντον +Πρέντου, στείλτε αυτό με την υπηρέτριά +σας στις κυράδες μου. Εγώ δεν μπορώ να +εγκαταλείψω το κτηματάκι…. και ο ντον +Τζατσίντο δεν έρχεται…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +αρχή εκείνος τον κοίταξε έκπληκτος, +έπειτα ένα καλοσυνάτο χαμόγελο χάραξε +στα σαρκώδη του χείλη. Ανασήκωσε το ένα +του πόδι και είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κοίτα +εκεί, έχει τόπο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έβαλε το καλάθι μέσα στο δισάκι +και ενώ ο ντον Πρέντου απομακρυνόταν +χωρίς να πει τίποτε άλλο, επέστρεψε +επάνω, στην καλύβα του. Φοβόταν μήπως +οι κυράδες του τού βάλουν τις φωνές. +΄Ηξερε ότι αυτό που έκανε ήταν σοβαρό, +ίσως λάθος, αλλά δεν μετάνιωνε. Ένα +μυστηριώδες χέρι λες και τον έσπρωξε +κι εκείνος ήξερε πως όλα όσα γίνονταν +έτσι, κάτω από μια υπερφυσική δύναμη, +ήταν πράξεις καλές. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Περίμενε +τον Τζατσίντο μέχρι αργά. Τ’ ολόγιομο +φεγγάρι φώτιζε την κοιλάδα και η νύχτα +ήταν τόσο φωτεινή που ξεχώριζε η σκιά +κάθε βλαστού. Ακόμη και τα φαντάσματα +εκείνη τη νύχτα δεν τολμούσαν να βγούνε, +τόσο φως υπήρχε τριγύρω. Και το νερό +μουρμούριζε μοναχικό, χωρίς να το +συντροφεύουν τα χτυπήματα από το πλύσιμο +των ρούχων των </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πάνας</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>. +Και τα φαντάσματα ήταν γαλήνια εκείνη +τη νύχτα. Ο υπηρέτης μόνο δεν μπορούσε +να κοιμηθεί. Σκεφτόταν την ιστορία του +Τζατσίντο και του λιμενάρχη και δοκίμαζε +μιαν ατέλειωτη γλύκα, μιαν ατέλειωτη +θλίψη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλοι +σ’ αυτόν τον κόσμο σφάλλουμε, άλλος πιο +πολύ, άλλος πιο λίγο, σήμερα ή αργά ή +γρήγορα: τι πάει να πει αυτό; Μήπως ο +λιμενάρχης δεν είχε συγχωρήσει; Γιατί +δε θα έπρεπε να συγχωρήσουν και οι άλλοι; +Α, εάν όλοι συγχωρούσαμε ο ένας τον άλλο! +Ειρήνη θα βασίλευε στον κόσμο: όλα θα +ήταν καθαρά και ήρεμα, όπως εκείνη τη +φεγγαρόφωτη νύχτα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σηκώθηκε +και πήγε να κάνει μια βόλτα στο κτηματάκι. +Ναι, στο φωτεινό μονοπάτι διαγραφόταν +ακόμη και η σκιά των λουλουδιών. Τα φύλλα +από τις φραγκοσυκιές είχαν τ’ αγκάθια +τους στη σκιά, και όπου το νερό ήταν +στάσιμο, κάτω στο ποτάμι, αντικαθρεφτίζονταν +τ’ αστέρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να +όμως μια σκιά που κινείται πίσω από την +αιμασιά, ανάμεσα στα σκλήθρα. Είναι ένα +ασουλούπωτο ζώο, μαύρο, με ασημένια +πόδια: τρίζει επάνω στην άμμο, σταματά. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έτρεξε κάτω∙ νόμιζε ότι πετούσε. + </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είσαι +εσύ! Είσαι εσύ; Με τρόμαξες.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο έφερε στο πλάι του το ποδήλατο +και τον ακολούθησε σιωπηλός. Για άλλη +μια φορά όμως, μόλις φτάσανε μπροστά +στην καλύβα, έπεσε καταγής αναστενάζοντας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +Έφις, δεν αντέχω άλλο…. Τι έκανες! Τι +έκανες!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +έκανα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ούτε +εγώ ξέρω καλά καλά. Ήρθε η υπηρέτρια του +θείου Πιέτρο και έφερε ένα καλάθι. Είπε +ότι το έδωσες εσύ στο αφεντικό της. Στο +σπίτι ήταν η θεία Ρουθ και η θεία Νοέμι, +ενώ η θεία Έστερ είχε πάει στις παρακλήσεις. +Πήραν το καλάθι, ευχαρίστησαν την +υπηρέτρια και της έδωσαν και φιλοδώρημα. + Μετά όμως η θεία Νοέμι λιποθύμησε. Η +θεία Ρουθ όμως την πέρασε για νεκρή και +έβαλε φωνή. Τρέξανε να φωνάξουν την θεία +Έστερ που ήρθε τρομαγμένη και για πρώτη +φορά κι εκείνη με κοίταξε άγρια και μου +είπε ότι ήρθα για να τις ξεκάνω. Θεέ μου, +Θεέ μου! Εγώ έβρεχα το πρόσωπο της θείας +Νοέμι με ξύδι και έκλαιγα, σου το ορκίζομαι +στη μάνα μου, έκλαιγα χωρίς να ξέρω το +γιατί. Τελικά η θεία Νοέμι συνήλθε και +με απομάκρυνε με το χέρι της, ενώ έλεγε: +καλύτερα να είχα πεθάνει πριν έρθει +αυτή η μέρα. Εγώ τη ρωτούσα: γιατί; γιατί; +θεία Νοέμι, γιατί; Κι εκείνη με το ένα +χέρι με απομάκρυνε και με το άλλο έκρυβε +τα μάτια. Τι βάσανο! Γιατί ήρθα, Έφις; +Γιατί;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +υπηρέτης δεν ήξερε τι να πει. Τώρα έβλεπε, +ναι, το λάθος που έκανε δίνοντας το +καλάθι στον ντον Πρέντου και σκεφτόταν +πώς να επανορθώσει, αλλά δεν έβρισκε +τον τρόπο, δεν ήξερε γιατί και για άλλη +μια φορά αισθανόταν όλο το βάρος των +συμφορών των αφεντικών του να πέφτει +επάνω του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ησύχασε», +είπε τελικά. «Θα πάω εγώ αύριο στο χωριό +και θα τα ταχτοποιήσω όλα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Τζατσίντο ξαναπήρε κουράγιο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να πεις στις θείες ότι δεν ήμουν εγώ +εκείνος που σε συμβούλεψε να αναθέσεις +στο θείο Πιέτρο να παραδώσει το καλάθι +με τις προμήθειες. Εκείνες αυτό πιστεύουν. +Πιστεύουν, και κυρίως η θεία Νοέμι, ότι +εγώ γυρεύω τη φιλία του θείου Πιέτρο +για να τις πάω κόντρα. Εγώ είμαι φίλος +με όλους, γιατί να μην είμαι και με το +θείο Πιέτρο; Οι θείες όμως ξέρουν ότι +εκείνος θέλει ν’ αγοράσει το κτηματάκι. +Τι φταίω εγώ; Μήπως εγώ θέλω να το +πουλήσω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κανείς +δεν θέλει να το πουλήσει. Γιατί να μιλάμε +γι’ αυτά τα πράγματα; Εσύ όμως, ψυχή +μου, εσύ…. εσύ προχθές το βράδυ έλεγες +το ένα, έλεγες το άλλο: έταζες τον ουρανό +με τ’ άστρα, για να κάνεις ευτυχισμένες +τις θείες σου. Χθες βράδυ όμως πήγες να +παίξεις….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Με +το πολύ παιχνίδι κερδίζει κανείς. Θέλω +να κερδίσω για </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκείνες</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +ακριβώς. Όχι, δεν θέλω πια να τους γίνομαι +βάρος. Θέλω να πεθάνω… Βλέπεις,» πρόσθεσε +χαμηλόφωνα «τώρα, μετά τη σημερινή +σκηνή, μου φαίνεται πως είμαι ακόμη στο +σπίτι του λιμενάρχη…. Ο Θεός να με +βοηθήσει, Έφις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άκουγε με τρόμο: ένοιωθε να βρίσκεται +πάλι μπροστά στο τραγικό πεπρωμένο της +οικογένειας με την οποία βρισκόταν +δεμένος όπως είναι κολλημένο το βρύο +στην πέτρα, και δεν ήξερε τι να πει, δεν +ήξερε τι να κάνει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ωχ», +αναστέναξε βαθειά ο Τζατσίντο. «Σίγουρα +όμως θα φύγω από δω. Δε θα περιμένω να +με διώξουν! Δεν έχουν έλεος οι θείες +μου, και κυρίως η θεία Νοέμι. Δε με νοιάζει +όμως. Αυτή δε συγχώρεσε τη μητέρα μου, +πώς μπορεί να συγχωρέσει εμένα; Εγώ +όμως, εγώ όμως….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Χαμήλωσε +το κεφάλι και έβγαλε από την τσέπη ένα +γράμμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις, +Έφις; Τα ξέρω όλα. Εάν η θεία Νοέμι δεν +συγχώρεσε τη μητέρα μου ύστερα απ’ αυτό +το γράμμα, πώς μπορεί να έχει καλή ψυχή; +Ξέρεις τι γράφει αυτό το γράμμα, εσύ το +έφερες στη θεία Νοέμι. Κι εγώ της το +πήρα: ήταν πάνω στο κρεβάτι την μέρα που +έφτασα. Διάβασα μερικές αράδες, μετά το +πήρα από το ντουλάπι, σήμερα…. Είναι +δικό μου, είναι της μητέρας μου, είναι +δικό μου… Δεν αξίζει σ’ αυτό το γράμμα +να βρίσκεται εκεί…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζατσίντο! +Δώστο μου!» είπε ο Έφις απλώνοντας τα +χέρια. «Δεν είναι δικό σου! Δώστο μου: +θα το επιστρέψω εγώ στις κυράδες μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο όμως έσφιγγε το γράμμα μέσα +στα χέρια του και κουνούσε το κεφάλι. Ο +Έφις προσπάθησε να του το πάρει. +Παρακαλούσε, λες και ζητιάνευε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζατσίντο, +δώστο μου. Θα το επιστρέψω εγώ, θα το +ξαναβάλω στο ντουλάπι. Εγώ θα μιλήσω +μαζί τους, θα τις ηρεμήσω. Εσύ περίμενέ +με εδώ, αλλά δώσε μου το γράμμα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο τον κοίταξε. Ο ώμος του έτρεμε, +αλλά τα μάτια του ήταν ψυχρά, σχεδόν +άσπλαχνα. Τότε ο Έφις πετάχτηκε επάνω, +τον έπιασε από τους ώμους και του ψιθύρισε +στο αυτί:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κλέφτη!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο είχε την αίσθηση ότι τον +άρπαξε ένα όρνιο∙ άνοιξε τα χέρια και +το γράμμα έπεσε καταγής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +έβδομο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Με +το ξημέρωμα ο Έφις ξεκίνησε για το χωριό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +αηδόνια τραγουδούσαν και όλη η κοιλάδα +είχε πάρει ένα χρυσαφί χρώμα – ένα +γαλάζιο χρυσαφί από την αντανάκλαση +του φωτεινού ουρανού. Κάποια φιγούρα +ψαρά διαγραφόταν ακίνητη σαν να ήταν +διπλή ζωγραφιά: μια επάνω στο πράσινο +της όχθης και μια άλλη επάνω στο πράσινο +του νερού που λίμναζε ανάμεσα στις +άσπρες κροκάλες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αν +και ήταν νωρίς όταν έφτασε στο χωριό, ο +Έφις είδε την τοκογλύφο να γνέθει στην +αυλή της, ανάμεσα στα παχιά γουρουνάκια +και στα ερωτευμένα περιστέρια και τη +χαιρέτησε κάνοντας της νόημα ότι θα +περνούσε αργότερα. Εκείνη απάντησε +κουνώντας το αδράχτι: μπορούσε να +περιμένει, δεν βιαζόταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πιο +πάνω, να η θεια-Ποτόι, με μια γαβάθα γάλα +για τα παιδιά. Ο Έφις προσπάθησε να την +προσπεράσει, αλλά η γριά άρχισε να μιλάει +δυνατά και αναγκάστηκε να σταματήσει +για να την ακούσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +τι σου έκανα; Επειδή τα παιδιά αγαπιούνται, + εμείς οι γέροι πρέπει να μισούμε ο ένας +τον άλλο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βιάζομαι, +κυρά Ποτόι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +ξέρω, έχετε φασαρίες στο σπίτι. Δεν φταίω +όμως εγώ. Εγώ είμαι η χαμένη σ’ αυτή την +περίπτωση. Το μικρό σου αφεντικό θέλει +να μένει η Γκριζέντα στο σπίτι, να μην +περπατάει πια ξυπόλητη, να μην πάει πια +στο ποτάμι να πλένει. Εγώ πρέπει να κάνω +την υπηρέτρια, αλλά το κάνω με ευχαρίστηση +επειδή είναι για την ευτυχία των +παιδιών….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κύριε +ελέησον!» αναστέναξε ο Έφις. «Αφήστε με +κυρά Ποτόι. Προσευχηθείτε στο Χριστό, +προσευχηθείτε στην Παναγιά μας του +Ριμέντιο…» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μέσα +μας βρίσκεται η γιατρειά» αποφάνθηκε +η γριά. «Καρδιά πρέπει να έχουμε, τίποτ’ +άλλο….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καρδιά +πρέπει να έχουμε», μονολογούσε ο Έφις +μπαίνοντας στο σπίτι των κυράδων του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +αυλή ησυχία παντού και ήλιος. Άνθιζαν +τα γιασεμιά πάνω από το πηγάδι και τα +κόκαλα των πεθαμένων ανάμεσα στη χρυσή +χλόη του παλιού νεκροταφείου. Το Βουνό +περικύκλωνε με τη λευκοπράσινη κορυφή +του το σπίτι. Ένα σκαλιστό κολονάκι είχε +πέσει από το μπαλκόνι και βρισκόταν +ανάμεσα στα χαλίκια σαν το απομεινάρι +ενός βλήματος. Παντού ησυχία. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις μπήκε και είδε ότι το καλάθι που +είχε στείλει με τον ντον Πρέντου ήταν +σχεδόν άδειο επάνω στο κάθισμα, σημάδι +πως τα κηπευτικά είχαν κιόλας πουληθεί. +Είχαν απομείνει μόνο τα μικρά κίτρινα +μήλα του Σαν Τζοβάνι. Του φάνηκε πως +ονειρεύεται. Κάθισε και ρώτησε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +είναι οι άλλες; Τι έγινε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +Έστερ είναι στην εκκλησία, η Νοέμι είναι +επάνω», είπε η ντόνα Ρουθ, σκυμμένη επάνω +από τον καφέ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +δεν είπε τίποτε άλλο μέχρι να έρθουν οι +αδελφές της, η ντόνα Έστερ με το δάχτυλο +έξω από τον κόμπο που έκανε το σάλι, η +Νοέμι χλωμή και σιωπηλή με τα μενεξεδιά +της βλέφαρα χαμηλωμένα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις δεν είχε το θάρρος να τις κοιτάξει. +Σηκώθηκε με σεβασμό μπροστά τους την +ώρα που κάθονταν στον πάγκο και μόνο +όταν η ντόνα Έστερ ρώτησε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +ξέρεις τι συμβαίνει;» εκείνος σήκωσε +τα μάτια και είδε την Νοέμι να τον +καρφώνει με το βλέμμα, όπως ο δικαστής +τον κατηγορούμενο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξέρω. +Εγώ φταίω. Για καλό όμως το έκανα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όλα +για καλό τα κάνεις εσύ! Φαντάσου να τα +έκανες και για κακό! Στο μεταξύ όμως….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +είναι δα και εχθρός! Συγγενής είναι, στο +κάτω κάτω!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Από +συγγενή θα το’βρεις, Έφις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +δεν θα ξαναγίνει πια!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφυγε;» +ρώτησε τότε η ντόνα Έστερ, ανήσυχη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφυγε; +Ο ντον Πρέντου; Πού πήγε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιος +μιλάει για τον Πρέντου; Εγώ μιλούσα για +εκείνο τον άθλιο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταξε το καλάθι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +εννοούσα τον ντον Πρέντου…. για εκείνο +που έκανα χθες.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι χαμογέλασε με ένα χαμόγελο όμως +στραβό που έφερε το στόμα και το μάτι +της προς το αριστερό της αυτί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις», +είπε με ύφος αυστηρό, «μιλάμε για τον +Τζατσίντο. Εσύ, όταν ήταν να έρθει, είπες: +«Εάν η συμπεριφορά του είναι άσχημη, +εγώ θα τον ξαποστείλω». Το είπες ή όχι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +είπα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τότε +να κρατήσεις τον λόγο σου. Ο Τζατσίντο +είναι η καταστροφή μας.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις χαμήλωσε για μια στιγμή το κεφάλι. +Κοκκίνισε και ντρεπόταν που κοκκίνιζε, +αλλά αμέσως πήρε θάρρος και ρώτησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπορώ +να πω κάτι; Εάν είναι λάθος, σαν να μην +το είπα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μίλησε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +παιδί δεν μου φαίνεται κακό. Ανατράφηκε +άσχημα μέχρι τώρα. Έχασε τους γονείς +του τη χειρότερη στιγμή γι’ αυτόν και +απόμεινε σαν ένα ολομόναχο παιδί μέσα +στους πέντε δρόμους και έτσι χάθηκε. +Πρέπει να τον ξαναφέρουμε στο σωστό +δρόμο. Εδώ τώρα, στο χωριό, δεν ξέρει τι +να κάνει. Έχει μαλάρια, πλήττει και γι’ +αυτό πάει να παίξει και να ερωτευτεί. +Έχει όμως καλές ιδέες, είναι ευγενικό. +Έδειξε ποτέ να μην σας σέβεται;… »</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +αυτό όχι…», βιάστηκε ν’ απαντήσει η +ντόνα Έστερ, αλλά και η ντόνα Ρουθ ένευσε +αρνητικά. Η Νοέμι όμως είπε με πίκρα, +σφίγγοντας λίγο τις γροθιές και απλώνοντάς +τες προς τον Έφις:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Από +τη στιγμή που ήρθε δεν κάνει άλλο από +το να μην μας σέβεται. Μάλιστα, ήρθε +χωρίς να μας πει τίποτα… Μόλις έφτασε +άνοιξε παρτίδες με όλους εκείνους που +μας περιφρονούν. Έπειτα άρχισε τους +έρωτες με ένα κορίτσι από το χειρότερο +σόι του χωριού. Μια που πάει ξυπόλυτη +στο ποτάμι! Είναι και τεμπέλης και έχει +και κακές συνήθειες, εσύ ο ίδιος το +είπες. Εάν όλα αυτά δεν είναι έλλειψη +σεβασμού προς εμάς, προς το σπίτι μας, +τότε τι είναι; Πες μου εσύ, με το χέρι +στην καρδιά….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +αλήθεια», παραδέχτηκε ο Έφις. «Είναι +όμως ακόμη παιδί, το ξαναλέω. Θα πρέπει +να τον βοηθήσουμε, να του βρούμε μια +δουλειά. Θέλω όμως να πω και κάτι άλλο….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μίλησε +λοιπόν!», είπε η Νοέμι, αλλά με τέτοια +περιφρόνηση που εκείνος πάγωσε. Παρ’ +όλα αυτά τόλμησε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πιστεύω +ότι θα του έκανε καλό εάν είχε δική του +οικογένεια. Εάν αγαπάει πραγματικά +εκείνο το κορίτσι….. γιατί να μην τον +αφήσετε να την πάρει;….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι πετάχτηκε επάνω, ακουμπώντας τα +πόδια της που έτρεμαν στον πάγκο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σε +πλήρωσε για να τα λες αυτά;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +εκείνος πήρε το θάρρος να την κοιτάξει +μέσα στα μάτια και μια απάντηση μόνο: +«δεν είμαι από εκείνους που πληρώνονται» +γέμισε το στόμα του με πικρό σάλιο, αλλά +κατάπιε τις λέξεις και το σάλιο, επειδή +είδε την ντόνα Έστερ να τραβάει το +πανωφόρι της Νοέμι και την ντόνα Ρουθ, +χλωμή, να τον κοιτάζει ικετευτικά και +κατάλαβε ότι όλες μάντεψαν την απάντησή +του επειδή ήξεραν ότι δεν ήταν ένας +υπηρέτης εκείνος που μπορούσε να +χρηματισθεί ή καλύτερα ήταν, ναι, ένας +υπηρέτης που τίποτε στον κόσμο δεν +μπορούσε να τον ανταμείψει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι! Λέτε πράγματα χωρίς να σκέφτεστε, +ντόνα Νοέμι! Ο ανιψιός σας δεν έχει +χρήματα για να μπορέσει να με πληρώσει, +αλλά και αν ακόμη είχε, δε θα του έφταναν!», +είπε ωστόσο, τρέμοντας από μνησικακία, +και η Νοέμι ξανακάθισε ακουμπώντας τα +χέρια επάνω στα γόνατα για να κρύψει το +τρέμουλο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όσο +για λεφτά, έχει! Όχι δικά του, αλλά έχει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ποιος του τα δίνει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έξι +μάτια τον κοίταζαν έκπληκτα. Η Νοέμι +ξανάρχισε να ειρωνεύεται, αλλά η ντόνα +Έστερ ακούμπησε το χέρι της στο χέρι +εκείνης και είπε με ήπιο τόνο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Του +δίνει λεφτά η Καλίνα. Νομίζαμε ότι το +ξέρεις, Έφις! Παίρνει από την Καλίνα με +τόκο και ο Πρέντου του υπόγραψε κάποιες +συναλλαγματικές, επειδή ελπίζει έτσι +να μας πάρει το κτηματάκι. Καταλαβαίνεις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Καταλάβαινε. +Με σκυμμένο το κεφάλι, με τα μάτια +κλειστά, χλωμός, ανοιγόκλεινε τις γροθιές +τρομαγμένος και δεν κατάφερνε να +απαντήσει. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εσείς πιστεύατε ότι εγώ το ήξερα; Πώς +και γιατί;», διερωτόταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +είπε η Νοέμι σκληρά. «Πιστεύαμε ότι το +ήξερες, και όχι μόνο, αλλά ακόμη ότι +εγγυήθηκες γι’ αυτόν στη φίλη σου +Καλίνα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φίλη +μου;», φώναξε με ορθάνοιχτα τα μάτια από +τον φόβο. Και θόλωσε το μυαλό του. Φώναξε +ακόμη μερικές λέξεις, χωρίς να ξέρει τι +λέει και έφυγε τρεχάτος ανεμίζοντας το +σκούφο του, σαν να πήγαινε να σβήσει +πυρκαγιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Βρέθηκε +μέσα στην στη μικρή αυλή της τοκογλύφου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ηρεμία +επικρατούσε εκεί μέσα, όπως στην Κιβωτό +του Νώε. Τα άσπρα περιστέρια γουργούριζαν, +με τα κοραλλένια πόδια τους να ακουμπούν +στο υπέρθυρο της μικρής πόρτας, κάτω +από μια κληματίδα που σχημάτιζε μια +χρυσή γιρλάντα πάνω από το σκοτεινό +άνοιγμα της πόρτας. Και μέσα σ’ αυτό το +σκηνικό η τοκογλύφος έγνεθε, με τα μικρά, +γυμνά της πόδια μέσα στις κεντητές +παντόφλες και τη μαντίλα διπλωμένη στο +κεφάλι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +οργή του Έφις τάραξε την ηρεμία του +τόπου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +μου αμέσως πώς πάνε τα πράγματα με τον +ντον Τζατσίντο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +τοκογλύφος ανασήκωσε τα άτριχα φρύδια +της και τον κοίταξε ήρεμα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εκείνος +σε στέλνει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +δήμιος που θα σε κρεμάσει με στέλνει! +Μίλα, και γρήγορα μάλιστα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Με +μια απειλητική χειρονομία της σταμάτησε +το αδράχτι κι εκείνη φοβήθηκε, αλλά δεν +το έδειξε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Οι +κυράδες σου σε στέλνουν τότε; Να τους +πεις, λοιπόν, να μην ανησυχούν. Υπάρχει +καιρός για την πληρωμή, δεν βιάζομαι. +Συνολικά έδωσα τετρακόσια σκούδα στο +παλικάρι. Άρχισε να μου ζητάει λεφτά +όταν ήμασταν στο πανηγύρι. Ήθελε να +κάνει εντύπωση. Έλεγε πως περίμενε λεφτά +από τη Ρώμη. Μου έδωσε μια συναλλαγματική +υπογραμμένη από τον ντον Πρέντου. Πώς +μπορούσα να πω όχι; Έπειτα γύρισε εδώ. +Μου είπε ότι τα λεφτά από τη Ρώμη τα +έπαιξε με τον Μιλέζο και έχασε. Εγώ του +είπα ότι θα πήγαινα την συναλλαγματική +στον ντον Πρέντου. Τότε φοβήθηκε και +μου έφερε μιαν άλλη με την υπογραφή της +ντόνας Έστερ. Κι έτσι του έδωσα και άλλα +χρήματα. Πώς μπορούσα να πω όχι; Εσύ δεν +ήξερες τίποτα;» κατέληξε ξαναρχίζοντας +το γνέσιμο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ένοιωσε ταπεινωμένος. Θυμόταν ότι +η ντόνα Έστερ είχε γράψει κρυφά στον +Τζατσίντο να έρθει∙ κρυφά μπορούσε να +υπογράψει και τη συναλλαγματική. Πώς +θα πλήρωναν; Του φαινόταν ότι δεν μπορούσε +πια να κινηθεί, ότι τα πόδια του ήταν +πρησμένα, βαριά από το αίμα που κατέβαινε +προς τα κάτω αφήνοντας άδεια την καρδιά +και το κεφάλι του και τα χέρια του άπραγα. +Πώς θα πλήρωναν;</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +η τοκογλύφος έγνεθε και τα περιστέρια +γουργούριζαν και οι κότες τσιμπούσαν +τις μύγες που κάθονταν επάνω στη ροδαλή +κοιλιά από τα γουρουνάκια ξαπλωμένα +στον ήλιο: ο κόσμος όλος ήταν ήρεμος. +Εκείνος μόνο αγωνιούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +ώστε δεν το ήξερες; Πίστευα πως ένα μέρος +από τα χρήματα το κράτησαν οι κυράδες +σου για να σε πληρώσουν. Ήθελα να προτείνω +στον ντον Τζατσίντο να βγάλει και να +μου δώσει τα δέκα σκούδα που μου χρωστάς, +αλλά, μα την πίστη μου, σκέφτηκα μετά +πως δεν ήταν σωστό. Εάν όμως, όταν +ανανεώσουμε τη συναλλαγματική, κάνουμε +το λογαριασμό…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κατέβαλε προσπάθεια για να +μετακινηθεί. Ξανατράβηξε το σκούφο από +το κεφάλι του και άρχισε να τον χτυπάει +στο πρόσωπό της, τρελός από απελπισία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +καταραμένη να ’σαι….. α, που να σε δω +κρεμασμένη…. α, τι έκανες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στη +μικρή αυλή όλα γίνανε άνω κάτω: τα +περιστέρια πέταξαν στη στέγη, οι γάτες +σκαρφάλωσαν στους τοίχους, μόνο η γυναίκα +σιωπούσε για να μην τραβήξει την προσοχή +του κόσμου και έσκυβε για ν’ αποφύγει +τα χτυπήματα προστατεύοντας τον εαυτό +της με το αδράχτι. Πετάχτηκε επάνω, έκανε +μερικά βήματα πίσω και όταν βρέθηκε +μέσα στην κουζίνα πήγε στη γωνιά πίσω +από την πόρτα, άρπαξε με τα δυο της χέρια +ένα σιδερένιο λοστό και ορθώθηκε με την +πλάτη κολλημένη στον τοίχο, τρομερή σαν +Νέμεση με το ρόπαλο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ήταν εκείνη τώρα πού έκανε τον άντρα να +υποχωρήσει, λέγοντάς του χαμηλόφωνα, +με ύφος απειλητικό:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φύγε, +φονιά! Φύγε….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +υποχωρούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φύγε! +Τι γυρεύεις από μένα, εσύ; Μήπως έρχομαι +εγώ να σε βρω; Όλοι εσείς σ’ εμένα +έρχεστε, όταν η πείνα ή το βίτσιο σας +σπρώχνουν. Ήρθε ο ντον Τζάμε, ήρθαν οι +κόρες του, ήρθε ο εγγονός του. Ήρθες κι +εσύ, φονιά! Και όταν έχετε ανάγκη είστε +καλοί, μετά όμως γίνεστε άγριοι σαν +λυσσασμένοι λύκοι. Φύγε….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις στεκόταν στην πόρτα∙ εκείνη +συνέχιζε να τον διώχνει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να σου πω ότι δεν μπορώ να κάνω πια +υπομονή, έτσι που με μεταχειρίζεστε. Ή +θα με πληρώσετε μόλις λήξη η συναλλαγματική, +τον Σεπτέμβρη, ή θα τη διαμαρτυρήσω. Και +εάν η υπογραφή είναι ψεύτικη, θα το βάλω +στη φυλακή το παλικάρι. Φύγε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έφυγε. +Δεν επέστρεψε όμως στο σπίτι, περιπλανιόταν +στο έρημο χωριουδάκι κάτω από τον ήλιο. +Σκόνταφτε στις ηφαιστειακές πέτρες, +σκόρπιες εδώ κι εκεί, και του φαινόταν +πως ο σεισμός που ανέφερε η παράδοση +έγινε εκείνο το πρωί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γυρόφερνε +ανάμεσα στα χαλάσματα και είχε την +εντύπωση ότι χρέος του ήταν να σκάψει, +να βγάλει τα πτώματα κάτω από τα ερείπια, +τους θησαυρούς του υπεδάφους, αλλά να +μην μπορεί, έτσι μόνος που ήταν, τόσο +αδύναμος, τόσο αβέβαιος από το πού ν’ +αρχίσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Περνώντας +εμπρός από την εκκλησία είδε ότι ήταν +ανοιχτή και μπήκε. Δεν είχε λειτουργία, +αλλά η νεωκόρισσα καθάριζε την εκκλησία +και ακουγόταν το θρόισμα της σκούπας +στη σιωπή του μισοσκόταδου, λες και οι +αρχαίες πυργοδέσποινες περνούσαν από +εκεί με τα φορέματά τους από μπροκάρ να +σέρνονται στο πάτωμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις γονάτισε στο συνηθισμένο μέρος +κάτω από τον άμβωνα, ακούμπησε το κεφάλι +στην κολώνα και προσευχήθηκε. Το αίμα +άρχισε πάλι να κυκλοφορεί στις φλέβες +του, αλλά ζεστό και βαρύ σαν τη λάβα. Ο +πυρετός τον κατάτρωγε, οι λοξές ακτίνες +από ασημί λεπτή σκόνη που έπεφταν από +την κατεστραμμένη στέγη του φαίνονταν +να σχηματίζουν άσπρες τρύπες επάνω στο +μαύρο πάτωμα και οι χλωμές φιγούρες των +εικόνων κοίταζαν όλες προς τα κάτω, +έσκυβαν, ήταν έτοιμες να ξεκολλήσουν +και να πέσουν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Μαγδαληνή προχωράει εμπρός, προβάλλει +από το μαύρο της κάδρο στα όρια του +άγνωστου. Η αγάπη, η θλίψη, η τύψη και η +ελπίδα γελούν και κλαίνε μέσα στα βαθειά +της μάτια και στο πικρό της στόμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις την κοιτά, την κοιτά και σαν να +θυμάται μια προηγούμενη ζωή, πολύ παλιά +και του φαίνεται ότι τον καλεί να +πλησιάσει, να την βοηθήσει να κατέβει, +να την ακολουθήσει…..</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έκλεισε +τα μάτια. Το κεφάλι του έτρεμε. Του +φαινόταν πως περπατούσε μαζί της επάνω +στην άμμο κατά μήκος του ποταμού, κάτω +από το φεγγάρι: πήγαιναν, πήγαιναν +σιωπηλοί, φρόνιμοι. Έφτασαν στη δημοσιά +πλάι στο γεφύρι. Εκεί κάτω το όραμα +μπερδευόταν. Υπήρχε ένα κάρο και επάνω +του καθόταν η Λία, κρυμμένη ανάμεσα σε +σάκους. Το κάρο εξαφανιζόταν μέσα στη +νύχτα, αλλά επάνω στη γέφυρα, κάτω από +το φεγγάρι, έμενε ο ντον Τζάμε νεκρός, +ξαπλωμένος στη σκόνη, με ένα μελανό +εξόγκωμα σαν ρώγα σταφυλιού στο σβέρκο. +Ο Έφις γονάτιζε πλάι στο νεκρό και τον +ταρακουνούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντον +Τζάμε, αφέντη μου, έλα, έλα! Οι κόρες σου +σε περιμένουν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Τζάμε έμενε ακίνητος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο λυγμός του ήταν τόσο δυνατός που η +νεωκόρισσα τον πλησίασε με τη σκούπα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +τι έχεις; Είσαι άρρωστος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γούρλωσε +τα τρομαγμένα του μάτια και νόμισε ότι +βλέπει ακόμη την Καλίνα με το λοστό να +του φωνάζει: «Φονιά!».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχω +πυρετό….. Μου φαίνεται θα πεθάνω. Θα +ήθελα να εξομολογηθώ…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εδώ στην κολώνα βρήκες να το κάνεις; Στο +Χριστό να εξομολογηθείς!», ψιθύρισε η +νεωκόρισσα χαμογελώντας ειρωνικά, αλλά +ο Έφις ακούμπησε πάλι το κεφάλι στην +κολώνα του άμβωνα και με τα μάτια +στραμμένα προς την Αγία Τράπεζα άρχισε +να ψελλίζει μπερδεμένα λόγια. Χοντρά +δάκρυα κυλούσαν στο πρόσωπό του, +κατέβαιναν στο πηγούνι του που έτρεμε +και σταγόνα σταγόνα έπεφταν στη γη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο τον περίμενε ξαπλωμένος +μπροστά στην καλύβα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +τον είδε να ανεβαίνει με το καλάθι στο +χέρι που φαινόταν να τον τραβάει προς +τα κάτω παρόλο που ήταν άδειο, κατάλαβε +πως </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>τα +ήξερε όλα. </I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τόσο +το καλύτερο! Έτσι μπορούσε να απελευθερωθεί +από το πιο αισχρό μέρος του βάρους που +τον πλάκωνε: από τη σιωπή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λέγε +μου», είπε, ενώ ο Έφις πήγαινε να καθίσει +στη συνηθισμένη θέση χωρίς ν’ αφήσει +το καλάθι από το χέρι του. «Λέγε!», +επανέλαβε δυνατότερα όταν είδε τον άλλο +να σιωπά. «Τώρα;» ο Έφις αναστέναξε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +τώρα; Οι κυράδες μου ηρέμησαν κάπως +επειδή τους υποσχέθηκα να σε διώξω, +καταλαβαίνεις; Πιστεύουν ότι τις +συναλλαγματικές τις υπόγραψε πράγματι +ο ντον Πρέντου κι εγώ δεν είχα το θάρρος +να τους πω την αλήθεια επειδή οι υπογραφές +είναι ψεύτικες, έτσι δεν είναι; Λοιπόν, +έτσι δεν είναι; Α, Τζατσίντο, ψυχή μου, +τι έκανες! Και τώρα; Θα πας στο Νούορο; +Θα δουλέψεις; Θα ξεχρεώσεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πολλά… +είναι πολλά τα λεφτά, Έφις… Πώς θα τα +καταφέρω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +ο Έφις του μιλούσε χαμηλόφωνα, σκυμμένος +επάνω του, παραληρώντας:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φύγε, +άνθρωπε του Θεού, φύγε! Θα ήθελα να μη +φύγεις, αλλά εάν εγώ ο ίδιος σου το λέω +είναι γιατί δεν υπάρχει άλλη σωτηρία. +Θυμήσου τα ωραία λόγια που έλεγες εκείνο +το βράδυ. Έλεγες: θέλω να είναι καλά οι +θείες μου, θέλω ν’ αναστηθεί το σπίτι… +Αυτά σκεφτόμουν κι εγώ, όταν ήταν να +έρθεις. Και όμως! Εάν δεν πληρώσεις, η +τοκογλύφος θα βγάλει στο σφυρί το +κτηματάκι ή θα σε κλείσει φυλακή για +τις ψεύτικες υπογραφές κι </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκείνες +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>θα +πρέπει να βγουν στη ζητιανιά. Αυτά είναι +τα κατορθώματά σου, αυτά! Ξέρω ότι δεν +το έκανες από κακία. Εσύ, που εκείνο το +βράδυ υποσχόσουν τόσα ωραία πράγματα, +εσύ, άνθρωπε του Θεού….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ώμος του Τζατσίντο άρχισε πάλι να τρέμει. +Ανασήκωσε το πρόσωπο κάτω από το σκυμμένο +πρόσωπο του Έφις και κοιτάζονταν +απελπισμένα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +το έκανα για κακό. Ήθελα να κερδίσω +χρήματα. Πώς γίνεται όμως σ’ αυτό το +χωριό να κερδίζει κανείς; Εσύ το ξέρεις, +εσύ που απόμεινες έτσι… έτσι… φουκαράς….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Οι +θείες δεν θα δώσουν ούτε μια δεκάρα», +συνέχισε ύστερα από μια μικρή παύση όλο +αγωνία. «Υπάρχει βέβαια και η υπογραφή +της θείας Έστερ. Αναγκάστηκα να την +πλαστογραφήσω επειδή… η τοκογλύφος +δεν με δάνειζε. Θα πληρώσω όμως, θα δεις∙ +και αν δεν τα καταφέρω θα πάω φυλακή. +Δεν πειράζει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φυλακή; +Όχι, αυτό δε θα το επιτρέψω, όχι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ, +λοιπόν, Έφις, έχεις λεφτά;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +είχα δεν θα ήμουν τώρα εδώ έτσι τσακισμένος! +Θα είχα κιόλας εξοφλήσει τις +συναλλαγματικές….».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +κάνουμε τότε, Έφις; Τι κάνουμε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άκου +λοιπόν. Θα πας πάλι στην τοκογλύφο και +θα της ζητήσεις να σου δανείσει εκατό +λιρέτες για να πας στο Νούορο. Εκεί θα +ψάξεις δουλειά. Αυτό που έχει σημασία +είναι ν’ αλλάξεις πορεία, τώρα. Να +σταθείς στα πόδια σου επιτέλους. +Καταλαβαίνεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο όμως, που μέχρι την τελευταία +στιγμή ήλπιζε στη βοήθεια του υπηρέτη, +δεν απάντησε, δεν ξαναμίλησε. Κουβαριασμένος +σαν άρρωστο ζώο, άκουγε τις ακρίδες να +πετούν θροΐζοντας ανάμεσα στα ξερά +φύλλα και παρακολουθούσε με ηλίθιο +βλέμμα το χτύπημα των φτερών τους που +ιρίδιζαν. Δυο ενωμένες έπεσαν στο χέρι +του, πράσινες και σκληρές σαν από μέταλλο. +Ανατρίχιασε. Το μυαλό του πήγε στην +Γκριζέντα: σκέφτηκε ότι θα έφευγε χωρίς +να την ξαναδεί, έτσι φτωχός που ήταν θα +έπρεπε να απαρνηθεί ακόμη και ένα κορίτσι +φτωχό σαν κι εκείνον. Και έχωσε το πρόσωπο +μέσα στη χλόη με αναφιλητά χωρίς να +κλαίει ενώ οι ώμοι του ταράσσονταν από +ένα έντονο τρέμουλο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +όγδοο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +μια Πέμπτη βράδυ και η τοκογλύφος δεν +έγνεθε από το φόβο της </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Τζομπιάνα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +της </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>γυναίκας +της Πέμπτης, </I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>που +εμφανίζεται σε όσες γνέθουν το βράδυ +και μπορεί να τις βλάψει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Προσευχόταν +όμως, καθισμένη στο σκαλάκι της πόρτας +κάτω από την ασημί και μαύρη γιρλάντα +της κληματαριάς στο φεγγαρόφωτο και +κάθε φορά που κοίταζε γύρω τής φαινόταν +ακόμη σαν να έβλεπε, εδώ κι εκεί επάνω +στο φράχτη από τις φραγκοσυκιές, τα +μάτια του Έφις πράσινα να πετάνε σπίθες +από οργή. Ήταν οι πυγολαμπίδες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +οι πυγολαμπίδες, κι εκείνη όμως πίστευε +στα αερικά, στην υπερφυσική ζωή των +νυχτερινών πλασμάτων και θυμόταν τα +παιδικά της χρόνια, όταν ήταν φτωχή και +πήγαινε να ζητιανέψει και να μαζέψει +ξερόκλαδα κάτω από τα ερείπια του +κάστρου, ενώ την κυνηγούσαν σαν λυσσασμένα +σκυλιά η πείνα και ο πυρετός της μαλάριας. +Μια φορά, την ώρα που κατέβαινε ανάμεσα +από τις πέτρες, κοφτερές σαν μαχαίρια, +έχοντας απέναντί της έναν ήλιο κρεμεζί +καρφωμένο πάνω από τα βιολετιά βουνά +του ΝτοργΚαλί, ένας κύριος την έφτασε, +σιωπηλός, αγγίζοντάς τη στον ώμο. Ήταν +ντυμένος στα χρώματα του ήλιου και των +βουνών και στην όψη έμοιαζε με έναν γιό +του ντον Τζάμε Πιντόρ που πέθανε νέος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +αναγνώρισε αμέσως: ήταν ο Βαρόνος, ένας +από τους τόσους αρχαίους Βαρόνους που +τα φαντάσματά τους ζούσαν ακόμη ανάμεσα +στα χαλάσματα του Κάστρου, μέσα στα +υπόγεια που ήταν σκαμμένα κάτω από τον +λόφο και κατέληγαν στη θάλασσα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κορίτσι +μου», της είπε με ξενική προφορά, «τρέξε +στην </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Κυρία +της γέννας</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +και παρακάλεσέ την ν’ ανέβει απόψε το +βράδυ στο Κάστρο, επειδή η γυναίκα μου, +η Βαρόνη, κοιλοπονά. Τρέξε, σώσε μια +ψυχή. Κράτα το μυστικό. Πάρε αυτό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Καλίνα όμως έτρεμε στηριζόμενη στο +δεμάτι της από ξύλα που απέναντι από +τον κρεμεζί ήλιο της φαινόταν μαύρο +σύννεφο. Δεν μπόρεσε έτσι ν’ απλώσει +το χεράκι της και τα χρυσά νομίσματα +που της έδινε εκείνη τη στιγμή ο Βαρόνος +έπεσαν καταγής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +εξαφανίστηκε. Εκείνη πέταξε το δεμάτι, +μάζεψε τα χρήματα τρομαγμένη σαν το +πουλάκι που τσιμπάει τα ψίχουλα και το +’σκασε πηδώντας ευκίνητη. Αλλά η </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Κυρία +της γέννας, </I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>αν +και είδε τα ζεστά, υγρά νομίσματα μέσα +στη χούφτα του κοριτσιού που έκαιγε, +την έφτυσε στο πρόσωπο για να της φύγει +ο φόβος και της είπε γελώντας:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πήγαινε, +γιατί έχεις πυρετό και παραισθήσεις. +Τα νομίσματα θα πρέπει να τα βρήκες. +Ακόμα βρίσκει κανείς εδώ κι εκεί κάτω +από το Κάστρο. Δώστα μου κι εγώ θα σου +τα κάνω </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>ν’ +αυγατίσουν</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Καλίνα της τα έδωσε. Κράτησε μόνο ένα +με μια τρύπα και το κρέμασε στο λαιμό +της περασμένο σ’ ένα δερμάτινο κορδόνι, +κόκκινο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πηγαίνετε», +είπε στη γυναίκα. «Σώστε μια ψυχή. Κάνετε +πως δεν με πιστεύετε για να κρατήσω το +μυστικό. Εγώ όμως θα το κρατήσω έτσι κι +αλλιώς.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +έπεσε καταγής σαν νεκρή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +μαμή επέμενε όσο ζούσε ότι ήταν παραίσθηση +του πυρετού∙ όπως είναι γνωστό όμως, +τα έλεγε όλα αυτά για να κρατήσει η +Καλίνα το μυστικό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +νομίσματα στο μεταξύ </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>αυγάτιζαν</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>: +αυγάτιζαν κάθε χρόνο και περισσότερο +όπως τα ρόδια που έβλεπε εκείνη πράσινα +και κόκκινα εκεί κάτω, τριγύρω στην αυλή +του ντον Πρέντου Πιντόρ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπειτα +ένα βράδυ είχε δοκιμάσει, όταν ήταν γριά +πλέον, το ίδιο συναίσθημα χαράς και +τρόμου ταυτόχρονα, όπως την πρώτη φορά. +Φάνηκε μπροστά της ένας νεαρός κύριος, +ίδιος ο Βαρόνος. Ήταν ο Τζατσίντο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +κάθε φορά που τον έβλεπε, ξαναγεννιόταν +μέσα της εκείνη η αίσθηση σκοτοδίνης, +η θολή ανάμνηση μιας προηγούμενης ζωής, +αρχαίας και υπόγειας όπως εκείνη των +Βαρόνων στο Κάστρο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να +τος που έρχεται. Ψηλός, μελαχρινός, με +το πρόσωπο χλωμό στο φεγγαρόφωτο, μπαίνει +και κάθεται πλάι της στο κατώφλι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεια-Καλίνα», +είπε με ξενική προφορά, «γιατί μιλήσατε +για τις υποθέσεις μου στον υπηρέτη;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εκείνος +το θέλησε. Μου επιτέθηκε και ήθελε να +με σκοτώσει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +σας σκοτώσει; Για το τίποτα; Αχ, αυτός ο +άνθρωπος και οι θείες μου κάνουν τόση +φασαρία για μικροπράγματα, ενώ </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκεί +πέρα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +υπάρχει κόσμος που κάνει χρέη εκατομμυρίων +και κανείς δεν το ξέρει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τη +γριά όμως δεν την ένοιαζε καθόλου ο +κόσμος </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκεί +πέρα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αναγκάστηκα +να πάρω το λοστό για να τον εμποδίσω! +Καταλαβαίνετε, κύριέ μου; Ο υπηρέτης +είναι άγριος, μην του έχετε εμπιστοσύνη!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο έμεινε για μια στιγμή ακίνητος +κοιτάζοντας τα χέρια του που επάνω τους +τρεμόπαιζε η σκιά μιας κληματίδας. +Έπειτα ανασκίρτησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +θα του έχω εμπιστοσύνη. Θέλω μάλιστα να +φύγω. Δεν μπορώ πια να ζήσω, εδώ….. Θα +κερδίσω όμως χρήματα και σε σαράντα +μέρες θα σας τα επιστρέψω όλα, μέχρι την +τελευταία δεκάρα. Τώρα όμως πρέπει να +μου δώσετε τα χρήματα για το ταξίδι. Θα +σας δώσω μια άλλη συναλλαγματική.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιος +την υπογράφει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ!», +είπε με θάρρος. «Εγώ! Έχετέ μου εμπιστοσύνη. +Σώστε μια ψυχή. Ελάτε, γρήγορα! Και +φυλάξτε το μυστικό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Της +έπιασε τον ώμο, όπως ο Βαρόνος, κι εκείνη +σηκώθηκε και πήγε να πάρει τα χρήματα +από το σεντούκι: δυο χαρτονομίσματα των +πενήντα λιρετών που τα ψηλάφισε για +πολύ, κοιτάζοντάς τα στο φεγγαρόφωτο, +ενώ σκεφτόταν ότι για το ταξίδι του +Τζατσίντο αρκούσε το ένα. Έτσι το άλλο +το έβαλε στη θέση του. Το φεγγάρι ψηλά +από το μικρό παράθυρο πάνω από το σεντούκι +έριχνε μια ασημένια λωρίδα φωτός που +έφτανε μέχρι το ξερακιανό της στήθος +και από το άνοιγμα του πουκαμίσου +φαινόταν το χρυσό νόμισμα περασμένο +στο δερμάτινο κορδόνι που είχε πια +μαυρίσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο όμως δεν έμεινε ικανοποιημένος. +Τι ήταν εκείνο το λεπτό φύλλο χαρτιού +σε σύγκριση με τους θησαυρούς των μεγάλων +της Ρώμης; Καθώς όμως η τοκογλύφος του +έλεγε ότι δεν ήθελε τη συναλλαγματική, +κατάλαβε ότι εκείνη του έκανε ελεημοσύνη +και τον κυρίεψε ένα αβάσταχτο άγχος. +Του φάνηκε ότι βρισκόταν ακόμη στον +προθάλαμο του σπιτιού του λιμενάρχη, +ακίνητος, να περιμένει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +θα σας τα επιστρέψω το αργότερο αύριο», +υποσχέθηκε ενώ σηκωνόταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +πήγε στου Μιλέζου να του πει ότι την +επόμενη μέρα θα έφευγε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκεί, στο άνοιγμα της πόρτας φαινόταν +η αυλή: λευκή, όπου την έλουζε το +φεγγαρόφωτο, και σκοτεινή, όπου την +σκίαζε η πέργολα. Η πεθερά του Μιλέζου, +καθισμένη στην ψηλή της καρέκλα σαν +πρωτόγονη βασίλισσα, δεν έγνεθε από το +φόβο της </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>Τζομπιάνα, +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>φλυαρώντας +με την κόρη της που είχε πυρετό και με +τις χλωμές υπηρέτριες που κάθονταν +καταγής ακουμπώντας στον τοίχο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +γαμπρός μου βγήκε πριν λίγο. Πρέπει να +πήγε στον ντον Πρέντου», είπε στον +Τζατσίντο. «Οι θείες σας είναι καλά; Να +τους δώσετε πολλά χαιρετίσματα και να +τις ευχαριστήσετε για το δώρο που +έστειλαν στον αδελφό μου το Ρετόρο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τα +μαύρα δαμάσκηνα!», είπε μια λαίμαργη +υπηρέτρια. «Η Νατόλια, ξύλο που της +χρειάζεται, τα έφαγε όλα κρυφά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +μου δώσετε και άλλα, ντον Τζατσί, θα +κατέβω μαζί σας στο κτήμα» είπε η Νατόλια +προκλητικά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +δεν έρχεσαι….», απάντησε εκείνος, η φωνή +του όμως ήταν λυπημένη και, παρ’ όλο +που η ηλικιωμένη κυρά νουθετούσε: +«Καθένας με τους όμοιούς του πρέπει να +κάνει συντροφιά, Νατόλια!», όταν βγήκε +στο δρόμο άκουσε τις γυναίκες να γελούν +μιλώντας γι’ αυτόν και την Γκριζέντα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ναι, +έπρεπε να φύγει, να πάει να βρει την τύχη +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Για +να μην ξαναπεράσει μπροστά από το σπίτι +της καλής του, κατέβηκε ένα στενό, έπειτα +ένα άλλο, μέχρι που έφτασε σ’ ένα πλάτωμα +όπου πρόβαλαν τα ερείπια μιας εκκλησίας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +φλόμος μύριζε τριγύρω, το γαλαζωπό +φεγγάρι έλαμπε πάνω στα ερείπια του +πύργου σαν φλόγα σε μαύρο κηροπήγιο και +έμοιαζε να μη θέλει να προβάλει ξανά η +μέρα σ’ εκείνη τη νεκρή γωνιά του κόσμου. +Αμέσως όμως μετά το πλάτωμα άσπριζε +ανάμεσα στις ροδιές και τους φοίνικες +το σπίτι του ντον Πρέντου, όμοιο με +κατοικία Βερβερίνων: με τις αψιδωτές +του πόρτες, τις χτιστές του στοές, τα +παράθυρά του σε σχήμα μισοφέγγαρου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Διασχίζοντας +τη μεγάλη αυλή, όπου έλαμπαν κάτω από +το φεγγάρι φαρδιές κρεβατίνες από +καλάμια πάνω στις οποίες την ημέρα +ξέραιναν τα όσπρια και τώρα ήταν +σκεπασμένες από ψάθες καμωμένες με +βούρλα, ο Τζατσίντο διέκρινε την ογκώδη +φιγούρα του θείου του και την λεπτή του +Μιλέζου, ακίνητες εμπρός στο χρυσαφί +φόντο μιας πόρτας με στοά μπροστά. +Έπιναν, καθισμένοι στο ήσυχο δωμάτιο +του ισογείου, με τα πόδια σταυρωμένα +και τον αγκώνα στην άκρη του τραπεζιού. +Και οι δυο, ο χοντρός και ο λεπτός, +έμοιαζαν ικανοποιημένοι από τη ζωή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πιες, +πιες!», είπαν και οι δυο προσφέροντας +στον Τζατσίντο το κρασί τους, αλλά +εκείνος αποποιήθηκε και τα δυο ποτήρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άρρωστος +είσαι; Γιατί δεν πίνεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άρρωστος +είμαι, ναι»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +είπε όμως από τι υπέφερε, έτσι κι αλλιώς +δεν θα τον καταλάβαιναν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σου +τις έβρεξε η θεία σου Νοέμι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δε +σε φίλησε αρκετά η Γκριζέντα; Ξύλο που +της χρειάζεται!», είπε ο Μιλέζος, +επαναλαμβάνοντας την κακογλωσσιά της +λαίμαργης υπηρέτριας. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ουφ!» +ξεφύσησε ο Τζατσίντο ακουμπώντας τους +αγκώνες στο τραπέζι για να κρατήσει το +κεφάλι με τα δυο του χέρια και καθώς ο +ώμος του έτρεμε ο ντον Πρέντου το πρόσεξε +και χλόμιασε ελαφρά. Εκείνο το τρέμουλο +φαίνεται ότι τον ενόχλησε τόσο που +σηκώθηκε, ακούμπησε το χέρι του στον +ώμο λέγοντας:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ας +βγούμε, πάμε να πάρουμε λίγη δροσιά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγαν +να δροσιστούν∙ τα βήματά τους αντηχούσαν +μέσα στη σιωπή όπως εκείνα της νυχτερινής +περιπόλου. Με τη βόλτα, η κάπως πικρή +ευθυμία των συντρόφων του πέρασε και +στον Τζατσίντο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πάμε +στο θέατρο, θείε Πιέτρο; Αυτή την ώρα +στις πόλεις της Ιταλίας αρχίζει η ζωή +και η διασκέδαση. Μπροστά από τα θέατρα +περνούν πολλές άμαξες, σαν μαύρο ποτάμι. +Βλέπει κανείς ακόμη και κυρίες να κάνουν +βόλτα με τα σκυλάκια τους….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Μιλέζος γέλασε τόσο που τον έπιασε +λόξιγκας. Ο ντον Πρέντου ήταν πιο +συγκρατημένος, αλλά το χαμόγελό του, αν +το πρόσεχε κανείς, έκοβε σαν το μαχαίρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γύρνα +τότε εκεί! Και να κουβαλήσεις μαζί σου +και την Γκριζέντα σαν να ήταν σκυλάκι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ουφ! +Τι ανόητοι που είστε σ’ αυτό το χωριό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι +όμως τόσο, όσο στο δικό σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +έπαψε, αλλά ύστερα συνέχισε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +με λέτε ανόητο; Επειδή είμαι καλόκαρδος; +Επειδή θέλω να γλεντήσω τα νιάτα μου; +Κι εσείς τι κάνετε; Ζωή είναι αυτή, η +δική σας; Τη ζωή κάνεις εσύ; Δεν αγαπάς +ούτε τη γυναίκα σου την άρρωστη. Κι +εσείς, θείε Πιέτρο; Τι ζωή είναι η δική +σας; Μαζεύετε χρήματα, όπως τα κουκιά +πάνω στην ψάθα, για να τα δώσετε έπειτα +στα γουρούνια. Δεν αγαπάτε κανένα, ούτε +τον ίδιο σας τον εαυτό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +δυο φίλοι σκουντούσαν ο ένας τον άλλο +χαμογελώντας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είσαι +πραγματικά άρρωστος απόψε∙ άδειο το +πουγγί, βλέπεις.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +δικό μου το πουγγί είναι πιο γεμάτο από +το δικό σας! Πάμε στο καπηλειό και θα +δείτε», είπε κοκκινίζοντας μες στο +σκοτάδι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +θέλησες να πιείς μαζί μας! Και πεθαμένο +να σε δω, δε δέχομαι το κρασί σου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατέληξαν, +ωστόσο, στο καπηλειό που ήταν σχεδόν +έρημο. Δυο άντρες μόνο έπαιζαν σιωπηλοί +και ένας τρίτος κοίταζε τη μια τα χαρτιά +του ενός, την άλλη του άλλου, όμως με ένα +νεύμα τού ντον Πρέντου πλησίασε τους +νεοφερμένους και κάθισαν και οι τέσσερεις +γύρω από ένα άλλο τραπέζι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +κάπελας, ένας μικρόσωμος χωριάτης που +έμοιαζε με Εβραίο της Βίβλου, με τη +μαρσίνα του ξεκούμπωτη πάνω από τις +βράκες, έφερε κρασί μέσα σ’ ένα μπουΚαλί +ανατολίτικο και ακούμπησε ένα μαύρο +σιδερένιο λυχνάρι στο μέσο του τραπεζιού. +Ο Μιλέζος με το κεφάλι γερμένο δεξιά +ανακάτεψε σκεφτικός τα χαρτιά κοιτάζοντας +πότε τον ένα πότε τον άλλο από τους +συντρόφους του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στα +πόσα η μίζα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πενήντα +λιρέτες», απάντησε ο Τζατσίντο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έβγαλε +το χαρτονόμισμα της τοκογλύφου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> <FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έχασε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πάνω +στο μαύρο λυχνάρι η μικρή γαλαζωπή +φλόγα, ακίνητη έμοιαζε με το φεγγάρι +πάνω από τα ερείπια του πύργου. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +ένατο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένα +βράδυ, τον Ιούλιο, η Νοέμι καθόταν στο +συνηθισμένο μέρος στην αυλή και έραβε. +Η μέρα ήταν πολύ ζεστή και ο ουρανός, με +ένα γκριζωπό γαλάζιο, έμοιαζε να είναι +ακόμη σκεπασμένος από τη στάχτη μιας +πυρκαγιάς της οποίας οι τελευταίες +φλόγες έσβηναν στη δύση. Οι φραγκοσυκιές, +ανθισμένες τώρα, έδιναν μια χρυσή νότα +στο γκρίζο των περιβολιών και εκεί κάτω, +πίσω από τον πύργο της ερειπωμένης +εκκλησίας, οι ροδιές του ντον Πρέντου +έμοιαζαν λεκιασμένες με αίμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι ένοιωθε μέσα της όλο εκείνο το +γκρίζο και το κόκκινο. Η ανοιξιάτικη +αναστάτωσή της κάθε χρόνο δεν έπαυε με +τον ερχομό του καλοκαιριού, αντίθετα +κάθε μέρα και περισσότερο μια έντονη +ανάγκη μοναξιάς την έσπρωχνε να κρύβεται +για να παραδίνεται καλύτερα στο βάσανό +της, όπως ένας άρρωστος που δεν ελπίζει +πια να θεραπευθεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +την ημέρα ήταν μόνη. Η ντόνα Έστερ και +η ντόνα Ρούθ είχαν αποδεχθεί την πρόσκληση +του Ρέτορα να πάρουν μέρος στην επιτροπή +μιας γιορτής και ο Τζατσίντο είχε πάει +στην Ολιένα για ν’ αγοράσει κρασί για +λογαριασμό του Μιλέζου. Μάλιστα, εκεί +κατέληξε: να κάνει τον υπηρέτη ενός που +ήταν πλανόδιος έμπορος. Η Νοέμι τον +περιφρονούσε, δεν του απηύθυνε το λόγο, +όταν όμως ήταν μόνη τον ξανάβλεπε, +σκυμμένο επάνω της, να της βρέχει το +πρόσωπο με το ξύδι και τα δάκρυά του, +και ξανάκουγε την τρεμάμενη φωνή του +και τα λόγια του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεία +Νοέμι, θεία μου, θεία μου! Γιατί, γιατί +έγινε αυτό;», και τα μάτια του, θλιμμένα +και φλογερά όπως εκείνος ο καλοκαιρινός +ουρανός, δεν έφευγαν από το μυαλό της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Νόμιζε +πως ένοιωθε επάνω στα χείλη της τη γεύση +από τα δάκριά του – και ήταν η γεύση +όλης της θλίψης, όλης της ανθρώπινης +αδυναμίας. Τέτοιες στιγμές η συνηθισμένη +εικόνα του με τις διάφορες καθημερινές +της όψεις, εικόνα ενός νέου βαριεστημένου, +απροσάρμοστου, αποθαρρυμένου με τον +οποίο δεν μπορούσε να τα βάλει κανείς +επειδή έδινε την εντύπωση ενός βράχου +που έπεσε από το βουνό για να καταστρέψει +το σπίτι τους, εξαφανιζόταν για να πάρει +τη θέση της η εικόνα ενός νέου καλού, +μετανιωμένου, παθιασμένου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτήν +την εικόνα, μάλιστα, η Νοέμι την αγαπούσε +και μερικές φορές την αισθανόταν τόσο +ζωντανή και αληθινή πλάι της που κοκκίνιζε +και έκλαιγε λες και δέχτηκε την επίθεση +ενός εραστή που είχε τρυπώσει κρυφά μες +στην αυλή της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +η ψυχή της έπαλλε ολόκληρη από πάθος∙ +ένας στρόβιλος επιθυμίας την κυρίευε +διώχνοντας όλες τις θλιβερές της σκέψεις, +όπως ο άνεμος περνά και γυμνώνει το +δέντρο από όλα τα νεκρά φύλλα του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Της +φαινόταν σαν να λιγοθυμούσε, όπως εκείνη +την ημέρα, και πως τα δάκρυά της ήταν +εκείνα του Τζατσίντο και τα ρουφούσε, +σαν το χυμό ενός ξινού φρούτου, με τα +τρεμάμενα χείλη της, διψασμένα από όλα +εκείνα τα φιλιά που δεν έδωσαν ούτε +πήραν. Τα νιάτα, το πάθος, ο πόνος του +Τζατσίντο μεταγγίζονταν σ’ εκείνη. +Ξεχνούσε την ηλικία της, τη μορφή της, +την ουσία της∙ της φαινόταν πως ήταν +ξαπλωμένη κάτω από καθάρια νερά σ’ ένα +πυκνό δάσος και πως έβλεπε μια φιγούρα +να σκύβει για να πιει, να πιεί πάνω από +το στόμα της: ήταν ο Τζατσίντο, αλλά ήταν +κι εκείνη, η Νοέμι ζωντανή, διψασμένη +για αγάπη: ήταν ένα μυστηριώδες πνεύμα +που ρουφούσε όλο το νερό της πηγής, όλη +τη ζωή από το στόμα της, τόσο άσβεστη +ήταν η δίψα του∙ και ύστερα ξάπλωνε +στην κοιλότητα της κρήνης, μες στο πυκνό +δάσος, και σχημάτιζε μαζί της ένα ενιαίο +ον.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένα +χτύπημα στην εξώπορτα την επανέφερε +στην πραγματικότητα. Πήγε να ανοίξει +πιστεύοντας ότι ήταν οι αδελφές της ή +ο ίδιος ο Τζατσίντο, που η παρουσία του +δεν τη φόβιζε γιατί ήταν αρκετή για να +διώξει τη μαγεία, αντίκρισε όμως τη +θεια-Ποτόι και ξαναέκλεισε ενστικτωδώς +την εξώπορτα για να την απομακρύνει. Η +γριά έσπρωχνε κι εκείνη από έξω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θέλετε +να με λιώσετε σαν αράχνη, ντόνα Νοέ! Δεν +έρχομαι για να σας κάνω κακό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι αποτραβήχτηκε ψυχρή και με +περιφρόνηση, κοιτάζοντας το πανί που +κρατούσε στα χέρια της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +θέλετε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θέλω +να μιλήσω με την αφεντιά σας, αλλά ήρεμα, +όπως μια χριστιανή σε άλλη», είπε η γριά +ταχτοποιώντας τα κοράλλια στον ηλιοκαμένο +της λαιμό και έτρεμε, λιπόσαρκη και +θλιμμένη σαν σκελετός.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι, κοιτάξτε με! Μη χαμηλώνετε τα +μάτια. Ήρθα να ζητήσω βοήθεια από σας.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Από +μένα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +από σας, από την αφεντιά σας. Τρεις μήνες +τώρα οι αφεντιές σας δεν μ’ αφήνουν να +πατήσω το πόδι μου εδώ. Έχετε δίκιο. +Σήμερα το βράδυ, όμως, ονειρεύτηκα την +ντόνα Μαρία Κριστίνα. Την είδα πλάι στο +κρεβάτι μου, όπως τότε που είχε έρθει +όταν ήμουν άρρωστη και έλαβα το άγιο +μύρο. Ήταν όμορφη η ντόνα Μαρία Κριστίνα, +φορούσε μια μαντίλα άσπρη σαν το κρίνο. +Πήγαινε στη Νοέμι – μου είπε – η Νοέμι +έχει την καρδιά τη δική μου, επειδή η +καρδιά των νεκρών μένει στους ζωντανούς. +Πήγαινε, Ποτόι, - μου είπε – θα δεις που +η Νοέμι θα σε βοηθήσει. Αυτά τα λόγια +μου είπε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ακίνητη +πλάι στην εξώπορτα, η Νοέμι προσπαθούσε +πάντα να ράψει, με το κεφάλι σκυμμένο +πάνω από το πανί που αντανακλούσε το +κόκκινο του ουρανού πάνω από το βουνό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +θέλετε, λοιπόν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +σας πω. Εσείς τα ξέρετε όλα. Τα παιδιά +αγαπιούνται. Εγώ λέω: εάν αγαπιούνται, +γιατί να τα εμποδίσουμε; Μήπως δεν +αγαπήσαμε κι εμείς όταν ήμασταν νέες; +Ο καιρός όμως περνά, κυρά μου, και το +παλικάρι παραξενεύει. Η Γκριζέντα μου +έχει ρέψει. Εκείνος δεν την θέλει να +βγαίνει από το σπίτι, να πάει να δουλέψει, +και αν την δει να κάθεται στο κατώφλι +της λέει να μπει μέσα, και όταν η Γκριζέντα +παραπονιέται της λέει: «Για χάρη σου θα +κάνω να πεθάνουν οι θείες μου από λύπη +και κυρίως η θεία Νοέμι». Δεν λέει τίποτε +άλλο επειδή είναι καλός και έχει καλή +ανατροφή, αλλά τα λόγια αυτά είναι σαν +το φαρμάκι που τρώει τα σωθικά αθόρυβα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αναστέναξε +βαθιά και πήρε την άκρη της ποδιάς της +Νοέμι τυλίγοντας το στρίφωμα με τα +σκουρόχρωμα δάχτυλά της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι, κυρά μου, έχετε την καρδιά της +μητέρας σας. Σ’ εσάς μπορώ να το πω. Όταν +ο πατέρας μου με προειδοποίησε: εάν +ξανασηκώσεις τα μάτια σου στον ντον +Τζάμε θα σου τα βγάλω με τη βουκέντρα, +εγώ τα έκλεισα και ο ντον Τζάμε από +εκείνη τη στιγμή και έπειτα ήταν νεκρός +για μένα. Με την Γκριζέντα όμως δεν είναι +το ίδιο. Η Γκριζέντα δεν μπορεί να κλείσει +τα μάτια.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι παρά τη θέλησή της αισθανόταν +αναστατωμένη. Λυπόταν πολύ τη γριά, που +τύλιγε, λες και ήταν μωρό, την άκρη από +την ποδιά της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσείς +φταίτε», είπε σοβαρά. «Ξέρατε, σαν +ηλικιωμένη γυναίκα που είστε, πώς +καταλήγουν αυτά τα πράγματα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξέρουμε, +ξέρουμε…. και ποτέ δεν ξέρουμε τίποτε, +κυρά μου! Η καρδιά δε γερνάει ποτέ.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +είναι αλήθεια», παραδέχτηκε η Νοέμι, +αλλά με μια φωνή που έμοιαζε να βγαίνει +άθελά της από το στόμα, αλλά αμέσως +συνοφρυώθηκε και ανασήκωσε τα ψυχρά, +ειρωνικά της μάτια και τα κάρφωσε σε +εκείνα της γριάς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +θέλετε λοιπόν από εμένα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +μιλήσετε στον ντον Τζατσίντο. Ναι, πείτε +του: άφησε ήσυχη την Γκριζέντα ή παντρέψου +την.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +πρέπει να του το πω; Και γιατί εγώ +ειδικά;», ρώτησε η Νοέμι και αφού η άλλη +με τη σειρά της την κάρφωνε με το βλέμμα +χωρίς να απαντά, της δημιουργήθηκε μια +οδυνηρή εντύπωση: της φάνηκε ότι η γριά +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>ήξερε</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>. +Χαμήλωσε το βλέμμα και συνέχισε με ύφος +ψυχρό και απότομο: «Δεν θα του πω τίποτα! +Βάλτε το καλά στο μυαλό σας: ξέρατε ποιος +ήταν και αποδειχτήκατε κακή γιαγιά +γιατί επιτρέψατε στην Γκριζέντα να +στρέψει την προσοχή της σε κάποιον που +δεν της ταιριάζει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +γιατί δεν της ταιριάζει; Ένας ελεύθερος +άντρας ταιριάζει πάντα σε μια ελεύθερη +γυναίκα, αρκεί να υπάρχει αγάπη. Κι +εσείς, κυρά μου, ναι, θα μου κάνετε αυτή +τη χάρη να του μιλήσετε. Δε σας ζητώ +ψωμί∙ εδώ είναι κάτι παραπάνω από το +ψωμί: είναι η σωτηρία μιας γυναίκας. Και +το παλικάρι θα σας ακούσει, επειδή είναι +καλό και λέει: δεν με στενοχωρεί τίποτε +άλλο παρά μόνο η θεία Νοέμι που υποφέρει +για μένα…. Λοιπόν, θα σας το πω: εκείνος +μιλάει πάντα για την αφεντιά σας, και +σας αγαπά. Η Γκριζέντα έφτασε στο σημείο +να σας ζηλεύει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +η Νοέμι άρχισε να γελά, αλλά αισθάνθηκε +να της τρέμουν τα γόνατα και μες στην +καρδιά ένοιωσε τη φωτεινή ομορφιά του +δειλινού: ήταν μια θάλασσα από φως +διάσπαρτη με χρυσά νησιά, με έναν +αντικατοπτρισμό στο βάθος. Δεν είχε +ξαναδοκιμάσει ποτέ μια παρόμοια στιγμή +μέθης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Για +μια στιγμή μονάχα ο κόσμος είχε αλλάξει +όψη. Η γριά την κοίταζε και μέσα στα +γυάλινα μάτια της η μοχθηρία έλαμπε +όπως το νεανικό της κολιέ γύρω από τον +σκελετωμένο της λαιμό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπό, +τι λέτε ντόνα Νοέμι; Να φύγω ήσυχη κάπως; +Θα με βοηθήσετε, έτσι δεν είναι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πηγαίνετε», +είπε η Νοέμι με ύφος αλλαγμένο, αλλά η +γριά δεν έφευγε γιατί το είχε ρίξει +ταπεινά σε ευχαριστίες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +φτωχικό μας ήταν πάντα πλάι στο σπίτι +σας, όπως η δούλα πλάι στην κυρά. Δεν +μπορούσε να κρατήσει η έχθρα μας! Ο +Τσουαναντόνι μου κλαίει κάθε φορά που +γυρίζω από το κτήμα, κλαίει και λέει: +γιατί οι κυρίες με έδιωξαν; Και παίρνει +το ακορντεόν και έρχεται να παίξει εδώ, +πίσω από τον τοίχο. Λέει πως κάνει +σερενάτα στην ντόνα Νοέμι. Τον άκουσε +η αφεντιά σας; Τώρα όλα θα πάνε καλά.» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ας +το ελπίσουμε∙ όλα θα πάνε καλά», είπε +η Νοέμι, αλλά δεν ήξερε και η ίδια τι θα +πήγανε καλά. Αισθανόταν μια ξαφνική +αγάπη για όλους. «Πείτε στον Τσουαναντόνι +να έρθει απόψε. Θα του δώσω κόκκινα +αχλάδια.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γριά της άρπαξε το χέρι, το φίλησε και +έφυγε κλαίγοντας. Η Νοέμι γύρισε στη +θέση της. Ο ξεθωριασμένος ουρανός στην +ανατολή, πάνω από το βουνό, φλεγόταν +ακόμη, λες και όλη η λάμψη της ημέρας +είχε συγκεντρωθεί εκεί πάνω. Επέμενε +να ράβει, αλλά δεν έβλεπε ούτε το πανί +, ούτε το βελόνι, μόνο εκείνη την μεγάλη +αναλαμπή, εκείνο τον αντικατοπτρισμό +χωρίς όρια, βαθύ, απέραντο. Νόμιζε ότι +ακούει τη σερενάτα του αγοριού και +τραγούδια αγάπης πετούσαν μες στη +φλεγόμενη ατμόσφαιρα του δειλινού. +Έβλεπε πάλι τον εαυτό της επάνω στο +χοντροκαμωμένο μπαλκόνι του παπά, εκεί +κάτω στην εκκλησία του Ριμέντιο. Στην +αυλή θέριευε η φλόγα και το πανηγύρι +οργίαζε. Κάποια στιγμή όμως κατέβαινε +κι εκείνη για να μπει στο χορό μαζί με +τις άλλες γυναίκες, κι εκείνη έπαιρνε +μέρος στη γιορτή και ήταν η πιο τρελή +απ’ όλες, σαν την Γκριζέντα και σαν τη +Νατόλια, και αισθανόταν στην καρδιά της +τη φλόγα, τη γλύκα, το πάθος όλων εκείνων +των γυναικών μαζί. Ο Τζατσίντο της +έσφιγγε το χέρι και το πανηγύρι τριγύρω, +μες στην αυλή, στον κόσμο ολόκληρο, ήταν +γι’ αυτούς….</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σιγά +σιγά όμως γύρισε στην πραγματικότητα. +Της φάνηκε ότι έσβησε η φλόγα και το +αίμα σταμάτησε να χτυπά με βία μέσα στις +φλέβες της. Ντράπηκε για την ονειροφαντασιά +της. Θυμήθηκε την υπόσχεση που έδωσε +στη γριά: «όλα θα πάνε καλά». Προσπάθησε +να βρει τις λέξεις που έπρεπε να πει +στον ανιψιό της για να τον πείσει να +μπει στο σωστό δρόμο και να παντρευτεί +την Γκριζέντα. Μακάρι να ζήσουν +ευτυχισμένοι! Τώρα τους αγαπούσε και +τους δυο, τη γυναίκα επειδή με την αγάπη +της αποτελούσε ένα κομμάτι του άντρα. +Μακάρι να ζήσουν ευτυχισμένοι μες στη +φτώχια και στην αγάπη τους, στο ταξίδι +τους προς τη γη της επαγγελίας. Τους +αγαπούσε , γιατί ένοιωθε τον εαυτό της +ανάμεσά τους, κομμάτι δικό τους, ενωμένη +με τον άντρα μέσα από την αγάπης της, +ενωμένη με τη γυναίκα μέσα από τον πόνο +της. Τους ευλογούσε, σαν μια γριά μάνα, +αλλά αισθανόταν να την παρασέρνουν μαζί +τους, μέσα στη ζωή όλο μυστήριο, όπως ο +Ιησούς ανάμεσα στους γονείς του κατά +τη φυγή προς την Αίγυπτο…..</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +όπως τα μικρά παιδιά και οι γέροι άρχισε +να κλαίει χωρίς να ξέρει το γιατί - από +πόνο που ήταν χαρά, και από χαρά που ήταν +πόνος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάποιος +όμως χτύπησε πάλι στην εξώπορτα κι +εκείνη σκούπισε τα μάτια της με το πανί +και πήγε ν’ ανοίξει. Ένας άντρας μπήκε +κλείνοντας ξωπίσω του την εξώπορτα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +ο δικαστικός κλητήρας, ένας αστός +αδύνατος με μαυριδερό πρόσωπο από τα +γένια του που δεν τα είχε ξυρίσει εδώ +και οχτώ μέρες. Κρατούσε ένα μακρύ χαρτί +διπλωμένο στα δυο. Ανασήκωσε το πρασινωπό +σκληρό καπέλο του από το φαλακρό του +κεφάλι, κοίταξε τη Νοέμι και είπε +διστακτικά:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +είναι εδώ η ντόνα Έστερ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +ήθελα…. θα ήθελα να της εγχειρίσω αυτό. +Μπορώ όμως να το δώσω σ’ εσάς», πρόσθεσε +γρήγορα, γράφοντας κάτι με το μολύβι +του στο κάτω μέρος του χαρτιού και +συλλαβίζοντας τις λέξεις που έγραφε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγ-χει-ρι- + εγχειρίζεται εις χει- εις χείρας της +αξιοτίμου αδελφής ντόνας, ντόνας Νο-έ-μι +Νοέμι Πιντόρ.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +κοίταξε ψυχρά, τρέμοντας μέσα της. Ένα +σωρό ερωτήσεις έφταναν ως τα χείλη της, +αλλά δεν ήθελε να φανεί περίεργη και +αδύναμη μπροστά σ’ εκείνο τον άνθρωπο +που όλοι στο χωριό τον φοβόντουσαν και +τον περιφρονούσαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +κλητήρας με τη σειρά του δίσταζε να της +δώσει το χαρτί, τελικά πήρε την απόφαση +να της το δώσει και έφυγε γρήγορα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Άρχισε +να το διαβάζει, με το πανί κρεμασμένο +στο μπράτσο και τα μάτια ακόμη υγρά από +τα δάκρια της αγάπης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εν +ονόματι της Μεγαλειότητός του Βασιλέως +….» Το χαρτί είχε κάτι το μυστηριώδες +και φοβερό: έμοιαζε να προέρχεται από +κάποια δύναμη του κακού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σιγά +σιγά, όσο διάβαζε και καταλάβαινε, η +Νοέμι νόμιζε ότι ονειρεύεται. Πήγε πάλι +να καθίσει και ξαναδιάβασε καλύτερα. Η +Κατερίνα Κάρτα, επάγγελμα οικιακά, +ζητούσε από την ευγένειά της την Έστερ +Πιντόρ, μέσα σε πέντε μέρες από την +κοινοποίηση της πράξης της διαμαρτύρησης +της συναλλαγματικής υπογεγραμμένης +υπό της ιδίας, την επιστροφή δυο χιλιάδων +εξακοσίων λιρετών συμπεριλαμβανομένων +των εξόδων.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +αρχή και η Νοέμι πίστεψε, όπως ο Έφις, +σε κάποια απερίσκεπτη ενέργεια της +Έστερ. Κοκκίνισε φευγαλέα το μέτωπό +της∙ σαν μια φλόγα που λάμπει για μια +στιγμή μονάχα κι έπειτα σβήνει μακριά +μέσα στο σκοτάδι της νύχτας, ανέβηκε +από τα βάθη της συνείδησής της η βεβαιότητα +ότι κι αυτή θα έκανε, λίγα λεπτά πριν, +οποιαδήποτε τρέλα για τον Τζατσίντο. +Έπειτα σιωπή, σκοτάδι. Εκείνη ναι, λίγα +λεπτά πριν, αλλά η Έστερ; Η Έστερ δεν +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>μπορούσε +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>να +είχε νοιώσει την ίδια τρέλα μ’ εκείνη, +η Έστερ δεν </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>μπορούσε +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>να +καταστρέψει την οικογένεια από αγάπη +για εκείνον τον τυχοδιώκτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +αλήθεια πέρασε τότε σαν αστραπή από το +μυαλό της, την έκανε να πεταχτεί επάνω, +να τρέξει εδώ κι εκεί σκοντάφτοντας, +τρεκλίζοντας, σαν να την είχε χτυπήσει +ένας σωματικός πόνος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +αδελφές της την βρήκαν σ’ αυτή την +κατάσταση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ πήρε το χαρτί, με το χέρι +έξω από το σάλι∙ η ντόνα Ρουθ άναψε το +λυχνάρι επειδή είχε κιόλας νυχτώσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθισαν +και οι τρεις στον πάγκο και η Νοέμι, +ήρεμη και ψυχρή, ξαναδιάβασε με δυνατή +φωνή το χαρτί. Τα πρόσωπα των αδελφάδων, +σκυμμένα επάνω στο χαρτί, γυάλιζαν από +τον ιδρώτα της αγωνίας, αλλά η Νοέμι +σήκωσε το βλέμμα και είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +εσύ Έστερ, δεν έχεις υπογράψει τίποτε, +δεν οφείλουμε να πληρώσουμε τίποτε. +Είναι σαφές, γιατί να απελπιζόμαστε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εκείνος +θα πάει φυλακή.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τόσο +το χειρότερο για εκείνον!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ, +Νοέμι, εσύ μιλάς έτσι; Μπορούμε να +στείλουμε στη φυλακή έναν άνθρωπο του +Θεού;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +λες να κάνεις τότε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +πληρώσουμε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +μετά να πάμε να ζητάμε ελεημοσύνη;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο Χριστός ζήτησε ελεημοσύνη.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +Χριστός, όμως, τιμωρεί κιόλας, τιμωρεί +τους αμαρτωλούς, τους δόλιους, τους +πλαστογράφους….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στον +άλλο κόσμο, Νοέμι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Ρουθ σιωπούσε την ώρα που +κουβέντιαζαν οι αδελφές της, ίδρωνε +όμως ακουμπισμένη στη ράχη της καρέκλας. +με τα χέρια να κρέμονται σαν νεκρά στα +πλευρά της. Πρώτη φορά στη ζωή της +δοκίμαζε ένα παράξενο συναίσθημα: την +ανάγκη να κινηθεί, να κάνει </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>κάτι</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +για να βοηθήσει την οικογένεια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α!» +είπε η ντόνα Έστερ και σηκώθηκε, +διπλώνοντας το σάλι επάνω στο στήθος +της, «πρέπει να έχουμε υπομονή και +φρόνηση. Θα πάω στης Καλίνα και θα την +παρακαλέσω να κάνει υπομονή.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ, +αδελφή μου; Εσύ στο σπίτι της τοκογλύφου; +Εσύ, η ντόνα Έστερ Πιντόρ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι την τραβούσε από το σάλι, αλλά η +ντόνα Έστερ, παρ’ όλο που συμβούλευε +υπομονή και φρόνηση, ξέσπασε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Έστερ και κουραφέξαλα! Η ανάγκη, το +ξέρεις δα αδελφή μου, μας κάνει όλους +ίσους.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +έφυγε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ένα έντονο αίσθημα ταπείνωσης και +αγανάκτησης κατέλαβε πάλι τη Νοέμι. Η +μορφή του Έφις ξεπήδησε μπροστά της σαν +πρόβατο επί σφαγήν και έτρεξε στην αυλή +και βγήκε στην εξώπορτα περιμένοντας +να περάσει κάποιος για να τον παρακαλέσει +να πάει να φωνάξει τον υπηρέτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εκείνος, +εκείνος φταίει για όλα! Εκείνος είχε +υποσχεθεί να προσέχει τον Τζατσίντο +και να μας προστατέψει από αυτόν…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +περνούσε κανείς∙ τριγύρω βασίλευε +σιωπή και μέσα στο σπίτι η ντόνα Ρουθ +ήταν σαν νεκρή. Η Νοέμι δεν ξέχασε ποτέ +εκείνη τη στιγμή της αναμονής την ώρα +του δειλινού που της φαινόταν να είναι +το δειλινό της ίδιας της της ζωής. Όρθια +επάνω στις σπασμένες πέτρες του κατωφλιού +πρόβαλε προς τα έξω και νόμιζε πως +περίμενε ένα μυστηριώδες ον, σωτήρα και +τιμωρό ταυτόχρονα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ακούστηκαν +βήματα, κάπως αργόσυρτα, κάπως βαριά. +Μια μορφή εμφανίστηκε κάτω στο δρόμο. +Ανέβαινε και μεγάλωνε, πρόβαλε γιγαντιαία +στο άχρωμο φόντο του ορίζοντα. Ήταν +μαύρη, αλλά μια φλόγινη κλωστή άστραφτε +στο στήθος του, στο μέρος της καρδιάς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έφτασε +μπροστά στη Νοέμι και βλέποντάς την +αναστατωμένη σταμάτησε, ενώ εκείνη +ακουμπούσε βαριά με το ανοιχτό της χέρι +στον τοίχο για να μην πέσει, τόσο πολύ +την είχαν ταράξει η επιθυμία και ο τρόμος +να μιλήσει στον διαβάτη. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +όμως ρώτησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +συμβαίνει, Νοέμι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκείνη ένιωσε να λιγοψυχά, να θέλει να +φωνάξει βοήθεια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέντου, +κάνε μου μια χάρη. Βρες κάποιον που να +μπορεί να πάει να φωνάξει τον Έφις στο +κτήμα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +πάω εγώ, Νοέμι»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ; +Εσύ; Εσύ… όχι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +όχι;», γρύλλισε. «Φοβάσαι μήπως σου κλέψω +τα καρπούζια;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +συνέχισε να τραυλίζει ασυνείδητα: «Εσύ +όχι… εσύ όχι… εσύ όχι…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου μάντευε το δράμα που +παιζόταν εκεί μέσα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +ήξερε γιατί, εδώ και λίγο καιρό, από το +βράδυ εκείνο που είχε κουβαλήσει το +καλάθι, από τότε που ο Τζατσίντο του +είπε: «εσύ μαζεύεις λεφτά σαν να είναι +κουκιά που θα τα δώσεις στα γουρούνια», +ένοιωθε μέσα του ένα κενό, έναν περίεργο +πόνο, σαν να του μετέδωσε ο ξένος το δικό +του και όταν σκεφτόταν τις ξαδέλφες του +αισθανόταν μια λύπηση ασυνήθιστη. Είδε +τη Νοέμι που έτρεμε και ακούμπησε κι +εκείνος το χέρι του στον τοίχο, πλάι στο +δικό της. Τα πρόσωπά τους πλησίασαν, το +δικό του είχε μιαν αρσενικιά μυρωδιά +από ιδρώτα, από επιδερμίδα καμένη από +τον ήλιο, από κρασί και ταμπάκο, το δικό +της ένα άρωμα κλεισούρας, λεβάντας και +δακρύων.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νοέμι», +είπε δειλά κα με τρόπο τραχύ, βγάζοντας +το καπέλο και ξαναφορώντας το, «εάν με +χρειάζεστε να μου το πείτε. Τι έγινε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι δεν απάντησε, δεν μπορούσε να +μιλήσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +έγινε;», επανέλαβε δυνατά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καταστραφήκαμε, +Πρέντου…», είπε τελικά και της φάνηκε +ότι μιλούσε παρά τη θέλησή της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξοφλήσαμε. +Ο Τζατσίντο πλαστογράφησε την υπογραφή +της Έστερ….. Και η τοκογλύφος διαμαρτύρησε +τη συναλλαγματική…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +να πάρει ο διάολος!», φώναξε ο ντον +Πρέντου, δίνοντας μια γροθιά στον τοίχο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι φοβήθηκε εκείνη τη φωνή και το +αίσθημα αξιοπρέπειας την επανέφερε +στην τάξη. Της φάνηκε ότι οι γείτονες +βγήκαν για ν’ ακούσουν το χάλι της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έλα +μέσα, Πρέντου. Θα σου τα πω όλα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκείνος μπήκε στο σπίτι που το κατώφλι +του είχε να το περάσει είκοσι χρόνια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +λυχνάρι άναβε επάνω στο παλιό κάθισμα +και έμοιαζε η μικρή του φλόγα να κρατά +θλιμμένη συντροφιά στην ντόνα Ρουθ που +καθόταν ακόμη ακίνητη με το κεφάλι +ακουμπισμένο στη ράχη της καρέκλας και +τα χέρια εγκαταλειμμένα, το ένα από εδώ +και το άλλο από εκεί, και τις αρθρώσεις +τους επάνω στο ξύλο. Το μισό της πρόσωπο +ήταν φωτισμένο, χλωμό και το άλλο μισό +ήταν στη σκιά, σκοτεινό. Τα μισόκλειστα +μάτια κοίταζαν, ωστόσο, προς τα επάνω, +αλλήθωρα, όπως συμβαίνει στην προσπάθεια +να συγκεντρωθούν σε ένα μόνο μακρινό +σημείο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +την είδε ο ντον Πρέντου, αναρίγησε και +κοντοστάθηκε. Από την κίνησή του η Νοέμι +κατάλαβε την αλήθεια. Τον κοίταξε +τρομαγμένη, έπειτα κοίταξε την αδελφή +της και έτρεξε κοντά της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ρουθ, +Ρουθ;», την φώναξε χαμηλόφωνα, σκυμμένη +επάνω της και σφίγγοντάς της τα μπράτσα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +κεφάλι της ντόνας Ρούθ έγειρε πρώτα από +τη μια μεριά, ύστερα από την άλλη, έπειτα +όλο το σώμα της φάνηκε να προβάλλει προς +τα εμπρός και να σκύβει για ν’ ακούσει +τη φωνή της γης, που την καλούσε κοντά +της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +παράπονο από το ακορντεόν του Τσουαναντόνι +έφτασε βαθειά στο χάος του πόνου της +Νοέμι, σαν ένα μακρινό φως.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +αγόρι τραγουδούσε, συνοδεύοντας τη +μουσική του, και η φωνή του θλιμμένη από +μια ανέκφραστη μελαγχολία γέμιζε τη +νύχτα με γλυκύτητα και λάμψη. Η Νοέμι, +γονατιστή ακόμη κοντά στο κάθισμα όπου +βρισκόταν το ξόδι της ντόνας Ρουθ, +ανασήκωσε το βλέμμα και κοίταξε τριγύρω. +Ήταν μόνη. Ο ντον Πρέντου έτρεξε να +φωνάξει την ντόνα Έστερ. Θυμήθηκε τα +λόγια της γριάς: «ο Τσουαναντόνι θα +έρθει να σας κάνει σερενάτα» και ένα +πονεμένο ουρλιαχτό βγήκε από τα χλωμά +της χείλη: ήταν φωνές, βογγητά, θρήνος +που ανακατεύονταν με τις νότες του +ακορντεόν και με το τραγούδι του αγοριού, +όπως το αγκομαχητό ενός λαβωμένου στο +δάσος ανακατεμένο με τις τρίλιες ενός +αηδονιού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξαφνικά +όμως όλα έπαψαν. Έπειτα ακούστηκαν +βήματα, φωνές. Η αυλή γέμισε κόσμο. Η +Νοέμι είδε πλάι της το αγόρι με το πρόσωπό +του χλωμό και ορθάνοιχτα τα μεγάλα του +μάτια. Έσφιγγε στο στήθος το ακορντεόν +σαν να ήθελε να προφυλαχτεί από κάποια +επίθεση και του είπε στο αυτί:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τρέξε. +Πήγαινε να φωνάξεις τον Έφις».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δέκατο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Ρούθ έφυγε και σκιές και σιωπή +τύλιξαν πάλι το σπίτι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις, καθισμένος στο σκαλάκι, με ένα +γιασεμί στο χέρι και το κεφάλι ακουμπισμένο +στον τοίχο, περίμενε να γυρίσει ο +Τζατσίντο με ένα ακαθόριστο αίσθημα +φόβου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο δεν γύριζε. Είχε μάθει, το +δίχως άλλο, τη συμφορά και δίσταζε να +γυρίσει. Πού ήταν; Ακόμη στην Ολιένα ή +στο Νούορο ή πιο μακριά; </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις προσπαθούσε να βάλει σε τάξη τις +σκέψεις του, τις αναμνήσεις του, τις +εντυπώσεις του από εκείνες τις τρεις +τρομαχτικές μέρες. Να, του φαινόταν ότι +καθόταν ακόμη μπροστά στο καλύβι του +και άκουγε το αηδόνι που τραγουδούσε +εκεί κάτω, ανάμεσα στα σκλήθρα: ήταν λες +η φωνή του ποταμού εκείνο το κύμα αρμονίας +που ξεχύνονταν για να δροσίσει τη νύχτα, +και ήταν τόσο μελωδικό και σπαραξικάρδιο +που και τα πνεύματα της νύχτας ακόμη +μαζεύτηκαν στο φρύδι του λόφου και +ξεπρόβαλαν ακίνητα για να το ακούσουν. +Ο Έφις ένοιωθε να τον παίρνει μακριά +κάτι που έμοιαζε με ορμή του ανέμου: +αναμνήσεις και ελπίδες τον ανύψωναν. +Περίμενε τον Τζατσίντο, και ο Τζατσίντο +ερχόταν τάχα να του φέρει φανταστικά +νέα: ότι βρήκε δουλειά, ότι κράτησε την +υπόσχεσή του να είναι η παρηγοριά για +τις ηλικιωμένες θείες του. Και ότι τάχα +ο ντον Πρέντου είχε ζητήσει τη Νοέμι να +γίνει γυναίκα του…</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αντί +για τον Τζατσίντο όμως ήρθε ο Τσουαναντόνι +με κάτι που μαύριζε επάνω στο στήθος +του, σαν ψόφιο όρνιο. Από εκείνη τη στιγμή +ο Έφις είχε την εντύπωση ότι έπεσε σ’ +ένα παραλήρημα πυρετού. Τι εφιάλτης, η +δημοσιά ν’ ασπρίζει μέσα στη νύχτα και +ο ήχος του ακορντεόν να κατεβαίνει από +το λόφο και να κάνει να πάψει το αηδόνι! +Όλα τα στοιχειά και τα τέρατα τινάχτηκαν +από τον ύπνο και χόρευαν μες στο σκοτάδι, +παίρνοντάς τον στο κατόπι και +περιτριγυρίζοντάς τον. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +να τον πάλι να περιμένει, αλλά ο Τζατσίντο +είχε κι εκείνος πάρει τη μορφή ενός +τέρατος, λες και τα πνεύματα της νύχτας +τον είχαν πάρει μαζί τους στο μυστηριώδες +βασίλειό τους κι εκείνος γύριζε από +εκεί φρικτά παραμορφωμένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Καλύτερα +να μη γύριζε ποτέ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Απ’ +την κουζίνα έβγαινε λίγο αμυδρό φως που +φώτιζε ένα μέρος της αυλής. Μέσα ακουγόταν +ένας ανεπαίσθητος θόρυβος: η Νοέμι και +η ντόνα Έστερ μετακινιόντουσαν , αλλά +φαινόταν να φοβούνται κι εκείνες, να +φοβούνται μην γίνουν αντιληπτές ότι +ζούσαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάποιος +όμως έσπρωξε την πόρτα, και οι τρεις, οι +γυναίκες και ο υπηρέτης, πετάχτηκαν σαν +να ξυπνούσαν από έναν ύπνο του θανάτου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +πάλι η γριά Ποτόι που ερχόταν να μάθει +νέα του Τζατσίντο. Προχώρησε σαν σκιά, +αλλά θα πρέπει να είχε αφήσει κάποιον +έξω επειδή έστρεψε να κοιτάξει, ενώ οι +κυρίες αποσύρονταν αγανακτισμένες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εδώ +και πέντε μέρες το παλικάρι λείπει και +κανείς δεν ξέρει πού βρίσκεται! Πες μου, +ψυχούλα μου Έφις, πού είναι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πώς +μπορώ να σας το πω, αφού ούτε εγώ το +ξέρω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +το μου, πες το μου», επέμενε, σκύβοντας +επάνω από το Έφις, ενώ έπιανε τα κολιέ +της λες και ήθελε να τα βγάλει και να +του τα προσφέρει. «Τον διώξατε; Τον +έδιωξε η ντόνα Νοέμι;….. Πες το μου, εσύ +το ξέρεις. Η Γκριζέντα μου θα πεθάνει….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έσκυβε, +έσκυβε κι επάνω στο μαύρο της προφίλ, +όπως σ΄ εκείνο ενός βουνού, ο Έφις έβλεπε +να λάμπει ένα αστέρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +μπορώ να σου πω, ψυχούλα μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τίποτε, +γριά!» της είπε φωναχτά. «Σας ορκίζομαι +ότι δεν ξέρω! Όταν όμως έρθει, θα σας +ειδοποιήσω…..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +είσαι καλός, Έφις! Ο Θεός θα σε ανταμείψει. +Έλα εδώ, έξω…. Παρηγόρησέ την…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Του +άρπαξε τα χέρια και τον τράβηξε έξω. Η +Γκριζέντα ακουμπούσε στον τοίχο και +έκλαιγε, λες και ήταν έξω από μια φυλακή +που περιέκλειε όλα της τα καλά και όπου +εκείνη δεν μπορούσε να μπει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +τι έχεις; Θα γυρίσει, σίγουρα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +άκουσες, ψυχή μου;» είπε η γριά τραβώντας +το κορίτσι από τον τοίχο. «Θα γυρίσει! +Δεν έφυγε για πάντα, όχι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +γυρίσει, ναι, κορίτσι μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα του πήρε το χέρι και το φίλησε +με αναφιλητά. Ένοιωσε επάνω στα δάχτυλά +του τα χείλη της βρεγμένα από δάκρυα +σαν να ήταν ένα λουλούδι υγρό από τις +σταγόνες της δροσιάς και ανατρίχιασε. +Του φάνηκε ν’ απομακρύνεται ο εφιάλτης +που τον τυραννούσε τρεις μέρες. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +γυρίσει», είπε δυνατά. «Και όλα θα πάνε +καλά. Θα βάλει μυαλό, θα μετανιώσει, θα +είστε ευχαριστημένοι και όλα θα πάνε +καλά….» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +δυο γυναίκες έφυγαν καθησυχασμένες. +Ξαναμπήκε στο σπίτι και είδε τη Νοέμι +να ορθώνεται μπροστά του σαν μια ακίνητη, +μαύρη σκιά, απτή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +τα άκουσα όλα. Έφις, μην σου περνάει από +το μυαλό ότι θα μας πεθάνεις κι εμάς. Ο +Τζατσίντο δεν πρέπει να ξαναμπεί σ’ +αυτό εδώ το σπίτι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κρατούσε ακόμη το γιασεμί στο χέρι +και το λουλουδάκι τρεμούλιασε μες στο +σκοτάδι, σαν να ένοιωσε το ίδιο πόνο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +σας πεθάνω… εγώ! Και γιατί;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +άκουσα!», επανέλαβε με μονότονη φωνή, +αλλά ξαφνικά η φιγούρα της τινάχτηκε, +η σκιά ψήλωσε λες, έγινε τεράστια. Ο Έφις +την αισθάνθηκε επάνω του σαν τίγρη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +κατάλαβες; Εκείνος δεν πρέπει να +ξαναπατήσει το πόδι του εδώ, ούτε στο +χωριό! Εσύ, εσύ φταις για όλα. Εσύ τον +άφησες να έρθει, εσύ είπες ότι θα μας +προστάτευες από εκείνον… Εσύ….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έβγαλε +το σκούφο του όπως κάνει ο μετανοών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι, συγχωρείστε με! Πίστευα ότι έκανα +το καλό… σκεφτόμουν: όταν δεν θα υπάρχω +εγώ, εκείνες θα έχουν τουλάχιστον κάποιον +να τις υποστηρίζει….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ; +Εσύ; Εσύ δεν είσαι παρά ένας υπηρέτης! +Δεν μας το συγχωρείς που είμαστε από +αρχοντική γενιά και θέλεις να μας δεις +να ζητιανεύουμε με το δισάκι σου. Να +ξέρεις όμως πως τα κοράκια θα σου βγάλουν +πρώτα τα μάτια. Δυο από εμάς τις είδες +να φεύγουν από εδώ….. τις άλλες όμως δεν +θα τις δεις. Κι εσύ θα είσαι πάντα ο +υπηρέτης κι εμείς τ’ αφεντικά σου….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +σταυροκοπήθηκε σαν να βρισκόταν μπροστά +σε μια δαιμονισμένη και πήγε να πάρει +το δισάκι του για να το βάλει στα πόδια, +να πάει στην άκρη του κόσμου. Η ντόνα +Έστερ όμως τον άρπαξε από το χέρι και η +Νοέμι, που πήγαινε από πίσω του, έπεσε +βαριά επάνω στον πάγκο, όπως η ντόνα +Ρουθ, με τα μάτια κλειστά και το πρόσωπο +μελανό. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +πήγε έξω, κάθισε στο σκαλοπάτι και έμεινε +όλη τη νύχτα ακίνητος με το κεφάλι μέσα +στα χέρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πριν +την αυγή έφυγε για να πάει να βρει τον +Τζατσίντο. Και ανέβαινε και ανέβαινε +τη δημοσιά, γκρίζα στην αρχή, έπειτα +λευκή, έπειτα ρόδινη. Η αυγή έμοιαζε να +αναδύεται από την κοιλάδα σαν ένας +κόκκινος καπνός που σκέπαζε τις +φανταστικές βουνοκορφές στον ορίζοντα. +Το βουνό Κοράσι, το βουνό Ουντέ, η Μπέλα +Βίστα, η Σα Μπαρντία, ο Σάντου Γιουάνε +Μόντε Νου υψώνονταν με τις κορυφές τους +φωτεινές σαν να ήταν πέταλα ενός τεράστιου +λουλουδιού ανοιχτού στο πρωινό και ο +ουρανός ο ίδιος φαινόταν να σκύβει +χλωμός και συγκινημένος επάνω σε τόση +ομορφιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +πρόβαλε ο ήλιος όμως η μαγεία χάθηκε. +Τα γεράκια, με τα αστραφτερά σαν το +μαχαίρι φτερά τους, περνούσαν κρώζοντας, +η Ορτομπένε, πόλη χτισμένη από νουράγκι, +απλωνόταν απέναντι από τις λευκές +επάλξεις της Ολιένα κι ανάμεσα στη μια +και στην άλλη έκανε την εμφάνισή του +στον ορίζοντα ο καθεδρικός ναός του +Νούορο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις περπατούσε και ο πυρετός του θόλωνε +τα μάτια. Του φαινόταν πως ήταν νεκρός +και πήγαινε, πήγαινε σαν μια κολασμένη +ψυχή που πρέπει να φτάσει στην αιώνια +μοίρα της. Στιγμές στιγμές όμως μια +αίσθηση ανταρσίας τον ανάγκαζε να +σταματά, να κάθεται στην άκρη του δρόμου +και να κοιτάει μακριά. Ο δρόμος ανηφορικός +ανάμεσα στην κοιλάδα και το βουνό, +ανάμεσα σε βράχους, ελαιόδεντρα και +φραγκοσυκιές, όλα ένα γκρίζο, του +φαινόταν, ναι, ότι ήταν ο Γολγοθάς του +αλλά ταυτόχρονα και ένας δρόμος που +μπορούσε να τον οδηγήσει σε έναν τόπο +ελευθερίας. Να, σκεφτόταν κοιτάζοντας +την Ορτομπένε, εκεί πάνω είναι μια πόλη +από γρανίτη με δυνατά, σιωπηλά κάστρα. +Γιατί να μην βρω καταφύγιο εκεί επάνω +μόνος και να τρέφομαι με χόρτα , με +κλεμμένο κρέας, ελεύθερος σαν τους +ληστές;</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +από ένα άνοιγμα της κοιλάδας είδε το +Λυτρωτή επάνω στο βράχο με έναν μεγάλο +σταυρό που ένωνε το γαλάζιο ουρανό με +τη γκρίζα γη και γονάτισε με κατεβασμένο +το κεφάλι, όλος ντροπή για τις φαντασιώσεις +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο ήταν στην Ολιένα. Ήξερε για +τη συμφορά και για το θάνατο της θείας +Ρουθ και γι’ αυτό φοβόταν να γυρίσει +στο χωριό. Ζούσε με τις λίγες λιρέτες +που είχε κερδίσει από τη μεσιτεία της +αγοράς του κρασιού για λογαριασμό του +Μιλέζου, δεν ήξερε όμως τι θα έκανε μετά. +Κι εκείνος ατένιζε μακριά, από το +παραθυράκι του μικρού του δωματίου, +πάνω από μια κατηφορική αυλίτσα που στο +βάθος της, σαν μέσα από μια τρύπα, φαινόταν +η μεγάλη κοιλάδα της Ισποροσίλε με τον +καθεδρικό ναό του Νούορο να προβάλλει +ανάμεσα σε δυο βουνά, ψηλά, στον +τριανταφυλλί ουρανό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ούτε +στο Νούορο όμως αποφάσιζε να πάει. Σαν +κάτι να περίμενε, κάτι που έμελε να γίνει +και στο αναμεταξύ γυρόφερνε στο χωριό, +μεθούσε από τον ήλιο μπροστά στην πόρτα +της εκκλησίας. Το χωριό, λευκό κάτω από +τα γαλάζια βουνά τα ολοκάθαρα σαν +φτιαγμένα από μάρμαρο και αέρα, φλέγονταν +σαν να ήταν ασβεσταριά. Κάθε τόσο όμως +ένα ρεύμα αέρα το δρόσιζε και οι καρυδιές +και ο ροδακινιές μέσα στα περιβόλια +ψιθύριζαν ανάμεσα στο κελάρυσμα του +νερού και στο κελάιδισμα των πουλιών. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο κοίταζε τις γυναίκες που +πήγαιναν στη λειτουργία, αυστηρές, +αλύγιστες, με τετράγωνα, χλωμά πρόσωπα +πλαισιωμένα από γυαλιστερά μαλλιά σαν +μαύρο σατέν, με τα σφυρά γυμνά σαν της +ελαφίνας, με όμορφα πασούμια στολισμένα +με άνθη. Καθισμένες στο πάτωμα της +εκκλησίας, με τους κόκκινους κορσέδες +τους, σκεπασμένους με κεντημένα μαντήλια, +έδιναν την εντύπωση ενός ανθισμένου +κάμπου. Όλη η εκκλησία ήταν γεμάτη με +κορδέλες και είδωλα∙ άγιοι μικροί και +μαυριδεροί με μάτια μαργαριταρένια, +άγιοι μεγάλοι και ασουλούπωτοι που +έμοιαζαν περισσότερο με τέρατα παρά με +είδωλα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +τη λειτουργία ο κόσμος πήγαινε σπίτι +και ο Τζατσίντο επέστρεφε στο καταφύγιό +του περνώντας μπροστά από μια ερειπωμένη +εκκλησία που του θύμιζε εκεί κάτω το +σπίτι από τις θείες του. Σκεφτόταν +περισσότερο τη θεία του Νοέμι παρά την +Γκριζέντα και του ερχόταν να κλάψει, να +γυρίσει εκεί κάτω, να καθίσει πλάι της +την ώρα που έραβε μες στην αυλή και ν’ +ακουμπήσει το κεφάλι του στα γόνατά +της, κάτω από το πανί που έραβε. Έπειτα +όμως ντρεπόταν για το όνειρό του, και +γύριζε στο παραθυράκι της μικρής, +μοναχικής του κάμαρης για να δει τη +μητρόπολη του Νούορο. Εκεί πέρα βρισκόταν +ίσως η σωτηρία του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Χελιδονοφωλιές, +που με τον καιρό είχαν πάρει το χρώμα +της πέτρας, βρίσκονταν σε παράταξη, σαν +διακόσμηση, ανάμεσα στη σκεπή και στα +παραθυράκια του μικρού σπιτιού. Σε κάθε +φωλιά και μερικά πουλάκια∙ κάθε τόσο +ένα γυαλιστερό και σφαιρικό κεφαλάκι +σαν πίνα πρόβαλε έξω, ξεγλιστρούσε ένα +χελιδόνι, έπειτα ένα άλλο, δέκα, είκοσι +και ο ουρανός γύρω από το παραθυράκι +του Τζατσίντο γέμιζε από το πέταγμα +μικρών μαύρων σταυρών και από ένα +μελαγχολικό τετέρισμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έκανε +να πιάσει κανένα, τόσο κοντά πετούσαν +στο πρόσωπό του, και έμενε ακίνητος +παραφυλώντας∙ έτσι περνούσε η ώρα. Μια +μέρα όμως είδε ν’ ανεβαίνει, διασχίζοντας +την μικρή αυλή, η κουρασμένη φιγούρα +του Έφις και τότε κατάλαβε ότι εκείνον +περίμενε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +έφτασε κάτω από το παραθυράκι ο υπηρέτης +κοίταξε προς τα επάνω χωρίς να μιλήσει. +Δεν μπορούσε σχεδόν ν’ ανοίξει το στόμα +του, αλλά με το κεφάλι έδειξε το δρόμο, +κάνοντας νεύμα στον Τζατσίντο να τον +ακολουθήσει και ο Τζατσίντο τον +ακολούθησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγαν +πίσω από την εκκλησία, ακούμπησαν στον +ερειπωμένο τοίχο, μπροστά στο μεγάλο +τοπίο πλημμυρισμένο από φως.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν;» +ρώτησε ο Έφις με φωνή που έτρεμε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +λέξη αυτή έκανε τον Τζατσίντο να γελάσει. +Δεν ήξερε το γιατί, αλλά μπροστά στη +μιζέρια του υπηρέτη ένοιωσε ξαφνικά +δυνατός και μοχθηρός.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σ’ +εμένα ρωτάς το «λοιπόν;». Εγώ σου το +ρωτάω. Τι καινούργιο υπάρχει που σε +σπρώχνει να με ακολουθήσεις; Ήρθες ν’ +αγοράσεις κρασί για το γάμο της θείας +Νοέμι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +σέβεσαι τις θείες σου! Δε θα τις ξαναδείς +πια. Η ντόνα Ρουθ πέθανε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο τότε κατέβασε το κεφάλι και +κοίταξε τα χέρια του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις; +Βλέπεις; Ούτε μια λέξη πόνου δεν βγάζεις +από το στόμα σου! Ούτε ένα δάκρυ! Και να +σκεφτείς ότι πέθανε για σένα, άθλιε! +Πέθανε από τον πόνο της για σένα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ώμος του Τζατσίντο άρχισε να τρέμει. +Έτρεμε και το κάτω χείλος του, αλλά το +δάγκωσε με λύσσα, και έσφιξε τις γροθιές +του κι έπειτα τις άνοιξε, σαν να ήθελε +να αρπάξει κάτι και να το πετάξει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +έκανα;» ρώτησε με αναίδεια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις τον κοίταξε από κάτω προς τα επάνω +με πόνο και περιφρόνηση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχεις +μούτρα και το ρωτάς; Και γιατί βρίσκεσαι +τότε ακόμη εδώ εάν δεν ξέρεις τι έχεις +κάνει; Εγώ δεν θα σου πω τίποτα, δεν θα +σου ζητήσω τίποτα γιατί δεν έχεις τίποτα. +Ούτε καρδιά δεν έχεις! Ήρθα μόνο να σου +πω ότι δεν πρέπει να ξαναπατήσεις το +πόδι σου στο σπίτι τους!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +χρειαζόταν να κάνεις τον κόπο! Ποιος +σου είπε ότι σκέφτομαι να ξαναγυρίσω +εκεί;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έτσι +απαντάς; Πες μου τουλάχιστον τι σκοπεύεις +να κάνεις. Τις έχεις φέρει στο σημείο +να ζητούν ελεημοσύνη, τις κακομοίρες +τις θείες σου. Τι σκοπεύεις να κάνεις, +λοιπόν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +τα πληρώσω όλα εγώ»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ; +Πώς; Με υποσχέσεις! Α, φτάνει πια, για το +Θεό! Τώρα δεν μπορείς να κοροϊδέψεις +κανέναν, ξέρεις! Είναι καιρός να +σταματήσεις. Και πάψε να υποκρίνεσαι, +γιατί δεν έχουμε πια τίποτα να σου +δώσουμε. Κατάλαβες, άθλιε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Τζατσίντο τον κοίταξε κι αυτός με τη +σειρά του από κάτω προς τα επάνω, με +κακία και έκπληξη συνάμα, σήκωσε πάλι +τα χέρια και φάνηκε σαν να ανυψώνεται +από τη γη ορμώντας ολόκληρος κατά του +Έφις, σαν τον αετό στη λεία του. Τα μάτια +του και τα δόντια του άστραφταν στο φως +του δειλινού και το πρόσωπό του έγινε +άγριο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +μου, δεν ντρέπεσαι;», ρώτησε χαμηλόφωνα, +αρπάζοντάς του τα μπράτσα και καρφώνοντάς +τον μες στα μάτια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο Έφις ένοιωσε εκείνο το βλέμμα να του +καίει τις κόρες των ματιών. Ένας βρόντος +ήχησε μέσα στ’ αυτιά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +ντρέπεσαι; Άθλιε, εσύ! Εγώ μπορεί να έχω +σφάλει, αλλά είμαι νέος και μπορώ να +διδαχτώ από αυτό. Γιατί έρχεσαι να με +βασανίσεις; Το ήξερα πως θα’ ρθεις και +σε περίμενα. Εσύ, εσύ τουλάχιστον πρέπει +να καταλάβεις και να μη με καταδικάζεις. +Κατάλαβες; Δεν απαντάς τώρα; Α, τρέμεις +τώρα, φονιά; Φύγε, γιατί ντρέπομαι που +σε άγγιξα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +έσπρωξε βίαια και ξεκίνησε να φύγει. Ο +Έφις έτρεξε ξωπίσω του και του άρπαξε +το χέρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Περίμενε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έμειναν +μια στιγμή σιωπηλοί, σαν ν’ άκουγαν μια +μακρινή φωνή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζατσίντο! +Ένα πράγμα μόνο πρέπει να μου πεις. +Τζατσίντο! Σου μιλάω σαν ετοιμοθάνατος. +Τζατσί! Πες το μου, στην ψυχή της μάνας +σου! Πώς το έμαθες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +σε μέλει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +το μου, πες το μου, Τζατσί! Στην ψυχή της +μάνας σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο δεν ξέχασε ποτέ τα μάτια του +Έφις εκείνη τη στιγμή: μάτια που έμοιαζαν +να ικετεύουν από το βάθος μιας αβύσσου, +ενώ το χέρι που έσφιγγε το δικό του τον +τραβούσε προς τα κάτω, προς τη γη, και +το σώμα του υπηρέτη διπλωνόταν και σιγά +σιγά κατέρρεε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +όμως σιωπούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις του άφησε το χέρι, διπλώθηκε και +έπεσε. Ψαχούλευε τη γη και άρχισε να +βήχει και να ξερνάει αίμα∙ το πρόσωπό +του ήταν μπλάβο, αλλοιωμένο. Ο Τζατσίντο +νόμισε ότι πέθαινε. Τον ανασήκωσε, τον +ακούμπησε με τις πλάτες στον τοίχο, +στάθηκε από πάνω του και τον κοίταζε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +το μου! Πες το μου!», ρέγχαζε ο Έφις +ανασηκώνοντας τις ματωμένες του παλάμες. +«Η μάνα σου σου το είπε; Πες μου τουλάχιστον +ότι δεν ήταν εκείνη.» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο ένευσε όχι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις φάνηκε να ηρεμεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αλήθεια +είναι», είπε χαμηλόφωνα. «Εγώ σκότωσα +τον παππού σου, ναι. Χίλιες φορές θα το +είχα φωνάξει στο δρόμο, στην εκκλησία, +δεν το έκανα όμως, για χάρη τους. Εάν +έλειπα εγώ, ποιος θα τις φρόντιζε; Η +κακιά ώρα όμως το’ φερε, Τζατσί! Σου τ’ +ορκίζομαι. Ήξερα ότι η μάνα σου ήθελε +να το σκάσει και εγώ την συμπονούσα, +γιατί την αγαπούσα. Αυτό ήταν το πρώτο +μου έγκλημα. Σήκωσα τα μάτια επάνω της, +εγώ το σκουλήκι, εγώ ο υπηρέτης. Εκείνη +τότε εκμεταλλεύτηκε την συμπάθια που +της είχα, με χρησιμοποίησε για να το +σκάσει…. Κι </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>εκείνος, +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>ο +πατέρας, τα μάντεψε όλα. Κι ένα βράδυ +θέλησε να με σκοτώσει. Αντιστάθηκα και +με μια πέτρα τον χτύπησα στο κεφάλι. +Στριφογύρισε λίγο σαν σβούρα με το χέρι +στο σβέρκο και έπεσε μακριά από το μέρος +όπου μου είχε επιτεθεί…. Πίστεψα πως +το έκανε επίτηδες…. Περίμενα…. περίμενα… +να σηκωθεί…. Έπειτα μ’ έλουσε κρύος +ιδρώτας….. αλλά δεν μπορούσα να το +κουνήσω από τη θέση μου…. Νόμιζα πάντα +πως το έκανε στα ψέματα….. Και κοίταζα… +κοίταζα… Έτσι πέρασε πολλή ώρα. Στο +τέλος τον πλησίασα… Τζατσί; Τζατσί;» +επανέλαβε δυο φορές ο Έφις ασθμαίνοντας +και με βαριά φωνή, σαν να καλούσε ακόμη +το θύμα του «τον φώναξα….. Δεν απαντούσε. +Και δεν άντεξα να τον αγγίξω…. Και το +έσκασα, και μετά γύρισα πίσω…. Τρεις +φορές το έκανα∙ δεν άντεχα όμως να τον +αγγίξω. Φοβόμουν…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο άκουγε προβάλλοντας ψηλός +και μελαψός στον πορφυρό ουρανό∙ ο ώμος +του έτρεμε και ο Έφις, από κάτω, θαρρούσε +πως έβλεπε να τρέμει όλος ο ορίζοντας. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξαφνικά +όμως ο Τζατσίντο έφυγε χωρίς να πει +τίποτα και ο Έφις είδε μπροστά του το +χώρο ελεύθερο, την κοιλάδα τριανταφυλλί +αυλακωμένη από σκιές, ψηλά, ψηλά, μέχρι +τους λόφους του Νούορο που διαγράφονταν +μαύροι μέσα στο ηλιοβασίλεμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Απέραντη +σιωπή βασίλευε. Μόνο το τετέρισμα κάποιου +χελιδονιού έμοιαζε να βγαίνει μέσα από +τα ερείπια των τοίχων και ο καλπασμός +ενός αλόγου αντήχησε μακριά, όλο κι πιο +μακριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +ο Τζατσίντο», σκέφτηκε ο Έφις, «πήρε ένα +άλογο και γυρίζει εκεί κάτω, θα τα πει +όλα στις θείες του και θα τις βασανίζει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έστησε +αυτί. Του φάνηκε πως το βήμα του αλόγου +αντηχούσε επάνω στον τοίχο, από πάνω +του, κι έπειτα χαμηλότερα, επάνω στο +κορμί του, επάνω στην καρδιά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφυγε +χωρίς να μου πει τίποτε! Εγώ όμως, όταν +μου είπε την ιστορία του με το λιμενάρχη, +δεν έκανα το ίδιο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξαφνικά +πετάχτηκε επάνω, σαν κάτι να τον τσίμπησε. +Τίναξε τη σκόνη από τα ρούχα του και +έφυγε τρέχοντας πίσω από την εκκλησία, +κάτω στη δημοσιά με την σκέψη να τον +καταδιώκει ότι ο Τζατσίντο θα γύριζε +στο σπίτι και θα βασάνιζε τις θείες του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +όμως έφτασε στο χωριό, βρήκε στο σπίτι +να βασιλεύει πάλι η ηρεμία του θανάτου. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ έπλενε το στάρι πριν το +στείλει στη μυλόπετρα. Το έβαζε στο +κόσκινο κι έπειτα το βύθιζε στο νερό +ενός καζανιού∙ οι πετρούλες μαζεύονταν +όλες σε μιαν άκρη κι εκείνη τίναζε το +κόσκινο για να τις απομακρύνει. Το στάρι +ήταν όλο σκόνες και πετραδάκια, ήταν το +κατακάθι στο σακί που τους είχε απομείνει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτό +όμως που έκανε εντύπωση στον Έφις ήταν +η ντόνα Νοέμι που φορούσε το άσπρο +μαντήλι της ντόνας Ρουθ, σε ένδειξη +πένθους. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Είχε +γεράσει ξαφνικά και ήταν άσπρο το πρόσωπό +της σαν το μπαλωμένο σεντόνι που το +μπάλωνε ακόμη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθισε +στον πάγκο απέναντί τους. Φαίνονταν και +οι τρεις ήρεμοι, σαν να μην είχε συμβεί +τίποτε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +φύγει ή όχι;», ρώτησε η Νοέμι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +φύγει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +κοίταξε έντονα. Τον είδε τόσο μελαγχολικό +και αδύνατο που τον λυπήθηκε και δεν +ξαναμίλησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +επί οχτώ μέρες ζούσαν και οι τρεις με +την αγωνιώδη ελπίδα να γυρίσει ο Τζατσίντο +και να επανορθώσει κι έπειτα να φύγει +χωρίς να ξαναδώσει σημεία ζωής! </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +ενδέκατο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +μέρα το φθινόπωρο ο Έφις πήγε στο σπίτι +του ντον Πρέντου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Βρήκε +μόνο τις υπηρέτριες: μια χοντρή και +ηλικιωμένη που παρίστανε την σπουδαία, +όπως η αδελφή του Ρετόρου, η άλλη νέα +και σβέλτη, παρ’ όλο που την παίδευαν +οι πυρετοί της μαλάριας. Χρειάστηκε να +περιμένει στο ισόγειο. Χάζευε κοιτώντας +μες στην μεγάλη αυλή τις καλαμένιες +σχάρες γεμάτες με πράσινα και μαύρα +σύκα, μαύρα σταφύλια και ντομάτες +κομμένες και πασπαλισμένες με αλάτι. +Σ’ όλο το σπίτι βασίλευαν η γαλήνη και +η ευημερία. Πάνω στους ανοιχτόχρωμους +τοίχους τρεμόπαιζαν ο σκιές των +φοινικόδεντρων και ανάμεσα στα φυλλώματα +από τις ροδιές που χρύσιζαν τα κόκκινα +φρούτα ανοιγμένα έδειχναν τους +μαργαριταρένιους σπόρους τους όμοιους +με δόντια μικρού παιδιού. Ο Έφις σκεφτόταν +το θλιβερό σπίτι των κυράδων του, τη +Νοέμι που μαραινόταν εκεί μέσα σαν το +λουλούδι στο σκοτάδι….</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πώς +αδυνάτισες», του είπε η ηλικιωμένη +υπηρέτρια, που έγνεθε καθισμένη κοντά +στην πόρτα, «σε βασανίζουν οι πυρετοί;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μου +ροκανίζουν τα κόκαλα, μ’ έχουν κάνει +πετσί και κόκαλο. Ας είναι δοξασμένο το +όνομα του Θεού!» αναστέναξε, κοιτάζοντας +τα χέρια του που ήταν μαυρισμένα και +έτρεμαν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Οι +κυράδες σου είναι καλά; Δεν τις βλέπουμε +πια, ούτε στην εκκλησία.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +πηγαίνουν ούτε στην εκκλησία, μετά τη +συμφορά που τις βρήκε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο ντον Τζατσίντο δε θα γυρίσει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δε +θα γυρίσει. Βρήκε δουλειά στο Νούορο»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +το αφεντικό μου τον είδε τώρα τελευταία. +Φαίνεται όμως πως η δουλειά του δεν +είναι και πολύ της προκοπής.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αρκεί +να τα βγάζει πέρα, Στεφάνα!» αποφάνθηκε +ο Έφις, χωρίς να σηκώσει το κεφάλι. «Αρκεί +να τα βγάζει πέρα χωρίς ν’ αμαρταίνει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +είναι το δύσκολο, ψυχή μου! Πώς να περάσει +κανείς το ποτάμι χωρίς να βραχεί;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Περνώντας +πάνω από τη γέφυρα», είπε η άλλη υπηρέτρια +από την αυλή, σκυμμένη επάνω σ’ ένα σωρό +από αμύγδαλα που έσπαγε. Έπειτα ρώτησε: +«Αλλά και η Γκριζέντα τι κάνει; Πενθεί +κι εκείνη και δεν βγαίνει έξω πια.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις δεν απάντησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο ντον Πρέντου, τώρα, σας επισκέπτεται;» + </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +ξέρω. Εγώ βρίσκομαι πάντα εκεί πάνω, στο +κτηματάκι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +γυναίκες φλέγονταν από περιέργεια, +επειδή εδώ και λίγο καιρό το αφεντικό +τους έστελνε δώρα στις ξαδέλφες του +και, παρ’ όλο που τις κορόιδευε, δεν +επέτρεπε σε άλλους να τις κακολογούν +παρουσία του. Ο Έφις όμως δεν ήταν +διατεθειμένος να προχωρήσει σε +αποκαλύψεις. Ο ντον Πρέντου έστειλε να +τον φωνάξουν κι εκείνος ήταν εκεί για +να τον περιμένει και όχι για να φλυαρεί. +Ο πυρετός και η εξάντληση έκαναν τ’ +αυτιά του να βουίζουν∙ σαν να άκουγε +το μουρμούρισμα του ποταμού μέσα στη +νύχτα και μακρινές φωνές και είχε μέσα +στο κεφάλι του έναν κόσμο εντελώς δικό +του όπου ζούσε αποτραβηγμένος από τον +πραγματικό κόσμο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +τον ενδιέφερε πια ο Τζατσίντο, ούτε η +Γκριζέντα, ακόμη καλά καλά ούτε και οι +κυράδες του. Όλα του φαίνονταν μακρινά, +όλο και πιο μακρινά, σαν να είχε μπαρκάρει +και μέσα από την γκρίζα και τρικυμισμένη +θάλασσα να έβλεπε να χάνεται η ξηρά στο +ορίζοντα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να +όμως ο ντον Πρέντου που γυρίζει σπίτι. +Είναι λιγότερο παχύς από πριν, σαν να +είχε αδειάσει κάπως. Η χρυσή του καδένα +κρέμεται λίγο επάνω στο στήθος του που +ασθμαίνει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σηκώθηκε και δεν θέλησε να +ξανακαθίσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Πρέπει να πηγαίνω», είπε δείχνοντας +προς τα έξω, σαν κάποιον που έχει να +κάνει δρόμο, να πάει μακριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχεις +τόση δουλειά ή μήπως θα πας σε κανένα +πανηγύρι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ειρωνεία του ντον Πρέντου δεν τον +κέντριζε πια. Η αναφορά όμως στο πανηγύρι +τον συντάραξε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +πρέπει να πάω στο πανηγύρι των Αγίων +Κοσμά και Δαμιανού.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +θα πας. Υποθέτω ότι δεν θα φύγεις αμέσως. +Κάθισε, θέλω να σε ρωτήσω κάτι. Στεφάνα, +κρασί!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις όμως απομάκρυνε το ποτήρι με μια +χειρονομία αποστροφής. Τέρμα το κρασί, +τέρμα οι κακές συνήθειες. Εδώ και δυο +μήνες νήστευε και καμιά φορά, όταν +διψούσε, δεν έπινε για εξιλασμό. Κάθισε +με εγκαρτέρηση και έστρεψε πάλι το +βλέμμα στα χέρια του και ο ντον Πρέντου, +ενώ είχε στραμμένη την προσοχή του προς +την αυλή μήπως και στήσουν αυτί οι +υπηρέτριες, τον ρώτησε χαμηλόφωνα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +μου, πώς πάνε οι δουλειές των ξαδελφάδων +μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ανασήκωσε το βλέμμα κι έπειτα το +ξαναχαμήλωσε αμέσως. Μια θαμπή κοκκινίλα +έβαψε το πρόσωπό του που έμοιαζε να +φλέγεται λιπόσαρκο, με το δέρμα να είναι +κολλημένο στο κρανίο του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Οι +κυράδες μου δεν με εμπιστεύονται πια +και δεν μου μιλούν για τις υποθέσεις +τους. Και καλά κάνουν. Γιατί να μου τα +λένε άλλωστε; Εγώ είμαι μόνο ένας +υπηρέτης.» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +πάρει η οργή! Να σε πληρώσουν όμως ούτε +κουβέντα! Γι’ αυτή την υπόθεση τουλάχιστον +θα έπρεπε να σου είχαν μιλήσει. Πόσα σου +χρωστάνε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ας +μη μιλήσουμε γι’ αυτό, ντον Πρέντου! Μη +με πληγώνετε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +πληγώνεις τον εαυτό σου, βλάκα! Άκου +λοιπόν. Κι εγώ πηγαίνω πότε πότε σ’ +εκείνες αλλά δεν είναι δυνατόν να τους +αποσπάσω κάτι συγκεκριμένο. Μπορεί η +Έστερ να μιλούσε, αλλά υπάρχει και η +Νοέμι σκληρή σαν πέτρα. Το πρώτο βράδυ, +όταν έπεσε η συμφορά με τη Ρουθ κι εγώ +περνούσα κατά τύχη από εκεί, μόνο τότε +μου ξανοίχτηκε. Φυσικά, ήταν μια στιγμή +απελπισίας. Έπειτα όμως μου ξανάγινε +εχθρική. Όταν πηγαίνω εκεί με υποδέχεται +καλά, αλλά στιγμές στιγμές με λοξοκοιτάζει, +σαν να ήμουν εγώ η αιτία των συμφορών +τους. Και εάν η Έστερ ανοίξει το στόμα +της να πει κάτι, εκείνη την κοιτάζει με +τέτοιο φοβερό βλέμμα, που της κόβεται +η μιλιά.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +ίδιο και μ’ εμένα», είπε ο Έφις. «Ακριβώς +το ίδιο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ένοιωσε σχεδόν ανακούφιση, επειδή η +ανάμνηση των ματιών της Νοέμι τον +καταδίωκε χειρότερα απ’ ό, τι η παλιά +του τύψη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άκουσέ +με τώρα. Αφού από εκείνες δεν μπορούμε +να μάθουμε τίποτα, πήγα και ρώτησα την +Καλίνα. Αλλά κι εκείνη, κακό χρόνο να’ +χει, σωπαίνει. Ξέρει να κάνει τη δουλειά +της, η συφοριασμένη. Κάνει τάχα πως +πιστεύει ότι η Έστερ έχει πραγματικά +υπογράψει τη συναλλαγματική του Τζατσίντο +και λέει πως ζητάει μόνο ό, τι της ανήκει. +Ξέρω ότι εσύ και η Έστερ την επισκεφτήκατε +προσπαθώντας να ταχτοποιήσετε το πράγμα +και ότι η Καλίνα έδωσε τρίμηνη παράταση +επιβαρυμένη με όλα τα έξοδα διαμαρτύρησης +και τους μεγαλύτερους τόκους. Ξέρω ακόμη +ότι πήρε σαν υποθήκη το κτηματάκι και +το σπίτι, που κακό ψόφο να’ χει. Ναι, +εντάξει, τώρα όμως, τον Οκτώβρη, πώς θα +περάσετε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +ξέρω, δε μου λένε τίποτε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξέρω +ότι η Έστερ γυρίζει ψάχνοντας λεφτά. Θα +γυρίζει για πολύ ακόμη, θα της πέσουν +και τα τελευταία δόντια και δεν θα έχει +βρει. Ξέρω ότι θα ήταν διατεθειμένη +ακόμη και να πουλήσει, αλλά όχι σ’ +εμένα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταζε τα χέρια του και σώπαινε, +αλλά ο ντον Πρέντου εξοργισμένος από +αυτή την αδιαφορία, του χτύπησε τα χέρια +στα γόνατα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +σκέφτεσαι, ξόανο; Πες μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εντάξει, +θα σας πω την αλήθεια. Εγώ πιστεύω πως +ο Τζατσίντο θα τα καταφέρει να πληρώσει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο ντον Πρέντου απλώθηκε στο κάθισμα +γελώντας, με φουσκωμένο το στήθος του, +με τα δόντια ν’ αστράφτουν ανάμεσα στα +σαρκώδη χείλη του. Ακόμη και τα δάχτυλά +του, που ήταν τυλιγμένα με τη χρυσή +καδένα επάνω στο στήθος του, έμοιαζε να +γελάνε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τον κοίταζε τρομαγμένος, με τα +μάτια όλο αγωνία, σαν τραυματισμένο +ζώο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +εκείνος πεθαίνει από την πείνα! Τον είδα +προχθές. Έμοιαζε με ζητιάνο με τρύπια +παπούτσια. Ακόμη και το ποδήλατό του +πούλησε, δε σου λέω τίποτε άλλο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +πείτε μου! Έκλεψε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έκλεψε; +Τρελός είσαι; Τώρα το κακολογείς κιόλας +εκείνο το λουλούδι, εκείνο το ζωγραφιστό +αγγελούδι. Τι να κλέψει; Δεν είναι ικανός +ακόμη και αυτό να κάνει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και… +τι λέει; Θα γυρίσει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +του έρθει καμία τέτοια ιδέα στο μυαλό +θα του κόψω τα πόδια» είπε ο ντον Πρέντου +και σκοτείνιασε το πρόσωπό του. Και ο +Έφις σχημάτισε ξαφνικά την εντύπωση +ότι οι δύστυχες κυράδες του είχαν βρει +επιτέλους ένα στήριγμα, έναν προστάτη +πιο ικανό από εκείνον. Α, δοξασμένο το +όνομα του Θεού! Δεν εγκαταλείπει τα +πλάσματά του. Τότε ξαναζωντάνεψαν οι +παλιές του ελπίδες ξαφνικά: να παντρευόταν +ο ντον Πρέντου τη Νοέμι, να ανασταινόταν +από τα ερείπια το σπίτι των Πιντόρ. Η +χαρά του όμως έσβησε αμέσως, ξαφνικά, +όπως είχε ανάψει και ξαναβρέθηκε στην +έρημό του, στη θάλασσά του, στο μυστηριώδες +και τρομερό ταξίδι του προς τη θεία +τιμωρία. Όλα τα μεγαλεία της γης, και αν +ακόμη ήταν δικά του, και αν ακόμη γινόταν +βασιλιάς, και αν ακόμη είχε τη δύναμη +να κάνει ευτυχισμένους όλους τους +ανθρώπους στον κόσμο, δεν αρκούσαν για +να σβήσουν το έγκλημά του, να τον +απελευθερώσουν από την κόλαση. Πώς να +χαρεί, λοιπόν; Και πάλι από την αρχή να +κοιτάζει τα χέρια του, για να κρύψει την +έμμονη ιδέα του βαθειά μέσα στα μάτια +του. Ο ντον Πρέντου συνέχισε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +Τζατσίντο δε θα γυρίσει, ούτε και θα +πληρώσει, σου το εγγυώμαι εγώ. Να θυμάσαι +όμως τι σου είπα χίλιες φορές: το κτηματάκι +το θέλω εγώ. Θα τα πληρώσω όλα εγώ, έτσι +θα σας μείνει το σπίτι. Προσπάθησε εσύ +να τις πείσεις, τις ξεροκέφαλες. Εγώ θα +σε πάρω στην υπηρεσία μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +δεν μιλά η εξοχότητά σας μαζί τους; Εμένα +δε μ’ ακούνε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μήπως +εμένα μ’ ακούνε; Προσπάθησα να τους +μιλήσω, αλλά σα να τα έλεγα σε ντουβάρι. +Εσύ πρέπει να τις πείσεις, εσύ», είπε +δυνατά ο άντρας, χτυπώντας τον πάλι με +το χέρι στο γόνατο. «Εάν θέλεις πραγματικά +το καλό τους, η μόνη διέξοδος είναι αυτή. +Εσύ </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πρέπει, +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>είναι +καθήκον σου να τους ανοίξεις τα μάτια, +αφού αυτές είναι τυφλές. Εσύ </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πρέπει, +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>το +καταλαβαίνεις ή όχι; Έχεις κουφαθεί;» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πράγματι, +ο Έφις είχε κλειστεί στον εαυτό του, σαν +κουφός. Εσύ </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πρέπει</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>;</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +απειλούσε ο ντον Πρέντου; Ήξερε κάτι ο +ντον Πρέντου; Δεν τον ενδιέφερε τίποτε, +εκείνος μόνο την κόλαση φοβόταν. +Σκεφτόταν, ωστόσο, ότι ο ντον Πρέντου +είχε δίκιο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +πρέπει να κάνω;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να δείξεις ότι είσαι άντρας, έστω και +μια φορά. Πρέπει να τους πεις ότι, εάν +δεν θέλουν να σε ανταμείψουν σε χρήμα, +να αναγνωρίσουν τουλάχιστον τις υπηρεσίες +σου. Εάν το κτηματάκι περάσει στα χέρια +ενός άλλου αφέντη, εσένα θα σε πετάξει +έξω σαν το σκυλί. Και τότε, μάρτυς μου +Θεός, σίγουρα θα πας στα πανηγύρια, αλλά +με τους ζητιάνους!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ανατρίχιασε∙ αυτό ακριβώς ήταν +το όνειρό του για εξιλασμό. Σηκώθηκε +και είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +κάνω τα πάντα. Με την προϋπόθεση όμως +….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Με +την προϋπόθεση;» τον ρώτησε ο άλλος +πιάνοντάς τον από το μανίκι. «Κάθισε +λοιπόν, διάολε, και πιες. Με την προϋπόθεση;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις αφέθηκε πάλι να πέσει στην καρέκλα. +Έτρεμε και ίδρωνε και του φαινόταν πως +θα λιγοθυμήσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Με +την προϋπόθεση ότι η εξοχότητά σας θα +παντρευτεί την ντόνα Νοέμι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο ντον Πρέντου έσκασε πάλι στα γέλια. +Γελούσε, αλλά κρατούσε ακίνητο τον Έφις, +σαν να ήθελε να τον εμποδίσει να φύγει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πόσο +διασκεδαστικός είσαι, διάολε! Θα σ’ έχω +μαζί μου για όλη μου τη ζωή, έτσι θα με +διασκεδάζεις όταν είμαι άκεφος! Θα σε +παντρέψω με τη Στεφάνα. Λίγο χοντρούλα +για σένα ίσως, αλλά δεν είναι επικίνδυνη, +επειδή πέρασε τα τριάντα εδώ και καιρό….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στεφάνα, +Στεφάνα», φώναξε κρατώντας τον πάντα +ακίνητο και στρέφοντας το γελαστό του +πρόσωπο προς την πόρτα, «άκου, εδώ έχουμε +ένα μνηστήρα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γυναίκα πρόβαλε, στα μαύρα, με πρησμένη +την κοιλιά, πρησμένο το στήθος και το +πρόσωπο αυστηρό όπως εκείνο μιας κυρίας. +Ο Έφις την κοίταξε μια στιγμή ικετευτικά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +ντον Πρέντου θέλει ν’ αστειευθεί.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κακό +σημάδι. Όταν αυτός θέλει ν’ αστειευθεί, +κάποιοι θα κλάψουν», είπε η γυναίκα, +αψηφώντας το βλέμμα του αφεντικού της +και πίσω της χαμογελούσε, χλωμή και +αινιγματική, με το μακρύ της στόμα +κλειστό και με δυο λακκάκια στις άκρες, +η Πατσάνα, η άλλη υπηρέτρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λέω +να παντρευτείς τον Έφις, Στεφάνα. Τώρα +λες όχι, αργότερα όμως θα πεις το ναι. +Είναι για γέλια;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σαρδόνια +γέλια!» ειρωνεύτηκε από πίσω η Πατσάνα, +χαμηλόφωνα και έσπρωξε την Στεφάνα για +να την κάνει ν’ απαντήσει άσχημα στο +αφεντικό. Η γυναίκα όμως ήταν πολύ +αξιοπρεπής και δεν καταδέχτηκε να +συνεχίσει το αστείο. Έτσι δεν άνοιξε το +στόμα της μέχρι που το αφεντικό με τον +Έφις βγήκαν μαζί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +οι δυο υπηρέτριες άρχισαν να κακολογούν +τις ξαδέλφες του αφεντικού τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όταν +πηγαίνω σπίτι τους, με το δώρο μες στο +καλάθι, με υποδέχονται λες και πηγαίνω +να τους ζητήσω ελεημοσύνη, ενώ εγώ είμαι +εκείνη που τους την πηγαίνω! Δεν βλέπεις +τι πρόσωπο πεινασμένου έχει ο Έφις; +Είκοσι χρόνια τώρα δεν τον πληρώνουν +και τώρα ούτε να φάει δεν του δίνουν. +Και όμως, είδες πώς εξάπτεται το αφεντικό +όταν μιλήσει κανείς γα τις ξαδέλφες +του;» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Οι +καιροί αλλάζουν: ακόμη και τα πουλαράκια +γερνούν», αποφάνθηκε η Στεφάνα, αλλά +και οι δυο ένοιωθαν πως κάτι το καινούργιο, +κάτι το σημαντικό κρεμόταν πάνω από τη +μοίρα τους, σαν υπηρέτριες χωρίς κυρά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +μεταξύ ο ντον Πρέντου συνόδευε τον Έφις +που ανηφόριζε ψηλά στο σοκάκι που το +είχαν πλύνει οι τελευταίες βροχές. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +χορτάρι φύτρωνε κατά μήκος των τοίχων +των έρημων σπιτιών. Μια γλυκιά, βαθιά +σιωπή τύλιγε τα πάντα τριγύρω. Κίτρινα +σύννεφα πρόβαλαν ξαφνιασμένα πάνω από +το υγρό Βουνό και από τα ψηλά του χωριού, +εμπρός από την εξώπορτα των Πιντόρ, +φαινόταν ο κάμπος σκεπασμένος με χρυσαφί +βούρλα και το πράσινο ποτάμι ανάμεσα +σε νησάκια άσπρης άμμου. Η σιωπή ήταν +τόση που ακούγονταν οι γυναίκες να +κοπανάνε τα ρούχα στο ποτάμι, κάτω από +το μοναχικό πεύκο της όχθης. Η γριά +Ποτόι, όρθια στο κατώφλι του σπιτιού +της, κοίταζε ακουμπισμένη με το ένα χέρι +στον τοίχο και το άλλο πάνω από τα μάτια. +Έμοιαζε με χούφταλο, μικροκαμωμένη, με +τα κοσμήματά της ακόμη πιο φανταχτερά +και πένθιμα επάνω στο σκελετωμένο σώμα +της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +κάνετε;», χαιρέτησε ο ντον Πρέντου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Περιμένω +την Γκριζέντα μου που πήγε στο ποτάμι. +Για να πω την αλήθεια, εγώ δεν ήθελα, +επειδή το παλικάρι, ο ανιψιός της +εξοχότητάς σας, της το απαγόρεψε και αν +το μάθει θα παρεξηγηθεί∙ η Γκριζέντα +μου όμως κάνει πάντα του κεφαλιού της.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι, +σας έγραψε ο Τζατσίντο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σε +ποιόν να γράψει; Δεν έγραψε ποτέ. Δεν +ξέρουμε τίποτε γι’ αυτόν, αλλά σίγουρα +πρέπει να γυρίσει γιατί το έταξε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βέβαια, +και οι νεκροί γυρίζουν, όπως λέτε κι +εσείς!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γριά όμως στράφηκε στον Έφις που στεκόταν +παράμερα με το κεφάλι κατεβασμένο και +κοίταζε το λιθόστρωτο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +το είπε σ’ εσένα ότι θα την παντρευτεί; +Εμπρός, πες το, το είπε ή όχι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τη κοίταξε μια στιγμή, όπως είχε +κοιτάξει τη Στεφάνα, και δεν απάντησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +που με στενοχωρεί είναι που οι κυρίες +Πιντόρ μας κρατάνε κακία», είπε η γριά, +κοιτάζοντας πάλι εκεί πάνω. «Εμάς μας +έχουν διώξει και μόνο ο Τσουαναντόνι +μπορεί καμιά φορά να μπει στο σπίτι τους +που είναι πιο κλειστό και από το Κάστρο +στα χρόνια των Βαρόνων. Συγχώρεσαν την +Καλίνα, που κακό ψόφο να’ χει, και εμάς +όχι. Η Παναγία του Ριμέντιο να τις +προστατεύει. Όταν όμως γυρίσει το +παλικάρι όλα θα διορθωθούν: το είπε και +η ντόνα Νοέμι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +δυο άντρες απομακρύνθηκαν, αλλά η γριά +φώναξε πίσω τον ντον Πρέντου και του +είπε χαμηλόφωνα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +μπορούσατε να μου κάνετε μια χάρη; Να +πείτε εσείς στην Γκριζέντα να μην +πηγαίνει στο ποτάμι; Δεν είναι σωστό +γι’ αυτήν, που θα παντρευτεί έναν +άρχοντα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου άνοιξε τα χοντρά του χείλη +για να γελάσει και να πει μια από τις +συνηθισμένες του χοντράδες, αλλά χαμήλωσε +το βλέμμα επάνω στην γριά που έτρεμε, +κοίταξε το κολιέ και τα σκουλαρίκια που +ταλαντεύονταν, και άγγιξε κι εκείνος +την χρυσή του καδένα και το πρόσωπό του +συννέφιασε, όπως εκείνο το βράδυ που +είδε να τρέμει ο ώμος του ανιψιού του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πλησίασε +τον Έφις και στάθηκαν μπροστά στην +κλειστή εξώπορτα των Πιντόρ. Πάνω στα +σκαλοπάτια φύτρωναν τσουκνίδες. Ο ντον +Πρέντου θυμόταν πάντα τη Νοέμι να στέκετε +εκεί και να περιμένει στη σκιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ωραία. +Συνεννοηθήκαμε; Πρέπει να κάνεις όπως +σου λέω, κατάλαβες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κατάλαβα. +Θα κάνω τα πάντα», είπε ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Χτύπησε, +αλλά κανείς δεν άνοιγε. Και ο ντον Πρέντου +στεκόταν εκεί, να χαϊδεύει την καδένα +του και να κοιτάζει κάτω, προς το ποτάμι, +σαν να περίμενε κι εκείνος κάποιον.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +στο καλό. Μήπως πέθαναν κι αυτές;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +ντόνα Έστερ θα είναι στην εκκλησία και +η ντόνα Νοέμι ίσως έχει ξαπλώσει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί, +άρρωστη είναι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +να πω! Τώρα τελευταία, όταν γυρίζω, τη +βρίσκω στο κρεβάτι. Έχει πονοκέφαλο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +πρέπει να την πείσουμε να βγαίνει, να +πάρει λίγο αέρα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +σκέφτομαι κι εγώ, αλλά πού να πάει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου κοίταζε κάτω, προς το +ποτάμι. Το πρόσωπό του φαινόταν +διαφορετικό, έμοιαζε σχεδόν όμορφο, +θλιμμένο και αφηρημένο, όπως εκείνο του +ανεψιού του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπορεί +να πάει, λέω, κάπου∙ στο Μπάντε Σάλικε, +στο κτήμα μου κοντά στη θάλασσα. Υπάρχουν +εκεί ακόμη άσπρα σταφύλια….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +όψη του Έφις άστραψε. Κάτι θέλησε να πει +κι εκείνος, αλλά ακούστηκε ν’ ανοίγουν +από μέσα την εξώπορτα και ο ντον Πρέντου +απομακρύνθηκε χωρίς να στρέψει, +προσπαθώντας να κρυφτεί στον τοίχο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δωδέκατο</B></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> + </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Προς +μεγάλη έκπληξη του Έφις η ντόνα Έστερ +συναίνεσε στις προτάσεις του ξαδέλφου +της. Έτσι, το κτηματάκι πουλήθηκε και η +συναλλαγματική πληρώθηκε. Συνέβηκε +όμως κάτι που ξεσήκωσε κουτσομπολιά σ’ +όλο το χωριό. Ο Έφις, αν και συνέχιζε να +είναι στην υπηρεσία της ντόνας Έστερ +και της ντόνας Νοέμι, κατόρθωσε να μείνει +σέμπρος στο κτηματάκι, έτσι έφερνε στο +σπίτι, στις κυράδες του, το μέρος εκείνο +από την παραγωγή που τους αναλογούσε. +Τελικά, λέγανε οι κακές γλώσσες, από +υπηρέτης που ήταν ανέβηκε στην κατηγορία +του συγγενή, ή καλύτερα του προστάτη +των κυριών Πιντόρ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτό +που έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν +η συναίνεση του ντον Πρέντου, ο οποίος +εδώ και λίγο καιρό έμοιαζε διαφορετικός, +μέχρι που είχε αδυνατίσει κιόλας και +μια παράξενη φήμη κυκλοφορούσε ότι τον +μάγεψε κάποια μάγισσα με τα ιερά βιβλία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ποιος +είχε συμφέρον γι’ αυτό; </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κανείς +δεν ήξερε. Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται +ποτέ επακριβώς γνωστά, και εάν κάποιοι +τα ήξεραν δεν θα ήταν πλέον σημαντικά +και μυστηριώδη. Γεγονός είναι πάντως +ότι ο ντον Πρέντου αδυνάτιζε, δεν πρόσβαλε +πια τον πλησίον του και τελικά έκανε τη +βλακεία ν’ αγοράσει ένα κτήμα χωρίς +αξία και μαζί μ’ αυτό και τον υπηρέτη, +που του έδινε την ελευθερία του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Στεφάνα και η Πατσάνα έλεγαν:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +που θέλει να κάνει ελεημοσύνη στις +δύστυχες ξαδέλφες του.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτές +οι δύο όμως μεταξύ τους, στα κρυφά, +παραδέχονταν ότι φαινόταν να τον είχαν +μαγέψει, αφού συνέχιζε να στέλνει πολλά +δώρα στις κυρίες Πιντόρ, και σχολίαζαν +χαμηλόφωνα τον Έφις: όλα είναι πιθανά +σ’ αυτόν τον κόσμο, και ο Έφις αγαπούσε +τις κυράδες του τόσο, που θα μπορούσε +για χάρη τους ακόμη και μάγια να κάνει. +Τα πήγαινε-έλα του με τον ντον Πρέντου +έβαζαν κυρίως σε υποψίες τις υπηρέτριες. +Η Στεφάνα έψαξε μήπως κάτω από το κατώφλι +υπήρχε κρυμμένο κάποιο μαγικό αντικείμενο +και η Πατσάνα βρήκε μια μέρα μια μαύρη +καρφίτσα στο κρεβάτι του αφεντικού….. +Ασυνήθιστα πράγματα θα πρέπει να συμβούν. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +χειμώνα οι κυρίες Πιντόρ δεν βγήκαν από +το σπίτι και ούτε έκαναν κουβέντα για +το αν θα πάνε στο Πανηγύρι του Ριμέντιο, +αλλά όσο μεγάλωναν οι μέρες και το +χορτάρι θέριευε στο παλιό νεκροταφείο, +τη ντόνα Έστερ έμοιαζε να την κατέχει +μια αίσθηση κούρασης, μια ατονία, όμοια +με εκείνη που κάθε χρόνο την άνοιξη +έκανε χλωμή τη Νοέμι. Σχεδόν δεν πήγαινε +πλέον στην εκκλησία, σερνόταν μέσα στο +σπίτι, καθόταν κάθε τόσο με τα χέρια +άψυχα επάνω στους μηρούς και παραπονιόταν +ότι της πονούσαν τα πόδια. Η φτώχεια στο +σπίτι δεν ήταν μεγαλύτερη από τις άλλες +χρονιές, αφού ο Έφις φρόντιζε για τα +πλέον απαραίτητα, αλλά η ατμόσφαιρα +εκεί έμοιαζε να είναι φορτωμένη με +θλίψη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τη +σαρακοστή οι δυο αδελφές πήγαν να +ξομολογηθούν. Ήταν ένα ωραίο, καθάριο +πρωινό, γεμάτο ήχους. Ακούγονταν φωνές +παιδιών και κουδουνίσματα κοπαδιών +κάτω, χαμηλά, ανάμεσα στα βουρλοτόπια +της πεδιάδας, και η φωνή του ποταμού +δυνατή, όλο και πιο δυνατή, που λες και +απειλούσε, αλλά στα αστεία. Στον καταγάλανο +ουρανό δεν υπήρχε ούτε ένα συννεφάκι +και η ατμόσφαιρα ήταν τόσο διαυγής που +επάνω στα βράχια του Κάστρου φαίνονταν +οι πέτρες που γυάλιζαν και ένα κενό +παράθυρο στα ερείπια, που άνοιγε στο +γαλάζιο του ουρανού ανάμεσα στον κισσό +που το περιέβαλε σαν γιρλάντα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +παπα-Πασκάλε ήταν μέσα στο εξομολογητήριό +του και δεν είχε σκοπό να βγει από εκεί, +παρ’ όλο που η Νατόλια τον περίμενε με +καφέ και βουτήματα μέσα σ’ ένα κάνιστρο +στο σκευοφυλάκιο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Βλέποντας +να καταφθάνουν οι δυο αδελφές για να +εξομολογηθούν, η υπηρέτρια έκανε μια +χειρονομία απογοήτευσης και σκέφτηκε +ότι θα ήταν καλύτερα να πάει να ζεστάνει +τον καφέ στης φίλης της, της Γκριζέντα. +Να την λοιπόν που βγαίνει πίσω από το +ιερό, με το κάνιστρο στο κεφάλι και +κατεβαίνει το σοκάκι ανάμεσα σε συστάδες +από βάτα που λάμπουν από τις σταγόνες +της δροσιάς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +την πόρτα της γριάς Ποτόι φαινόταν η +Γκριζέντα σκυμμένη πάνω στη φωτιά της +εστίας να ετοιμάζει τον καφέ της γιαγιάς +που ήταν άρρωστη στο κρεβάτι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αδυνατίζεις +κάθε μέρα και πιο πολύ», είπε η Νατόλια +μπαίνοντας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα πράγματι ήταν αδύνατη και +χλωμή, άγουρη ακόμα, αλλά κάπως μαραμένη. +Κάποιες κινήσεις του άσαρκου λαιμού +της και του κιτρινισμένου προσώπου της +θύμιζαν εκείνες της γιαγιάς της. Τα +μάτια της μόνο έλαμπαν μεγάλα και +καθάρια, γεμάτα μ’ ένα φως μελαγχολικό +και συνάμα δόλιο, όπως το νερό κάτω στους +βάλτους, ανάμεσα στα βούρλα της πεδιάδας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +καφές μου κρύωσε. Τώρα που ήρθαν και οι +θείες σου, θα παγώσει», είπε η Νατόλια, +παίρνοντας την καφετιέρα από το κάνιστρο. +«Έτσι, θα πιω κι εγώ λίγο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Οι +θείες μου! Ξύλο που τους χρειάζεται! Κι +σ’ εσένα μαζί μ’ αυτές! Εάν αδειάσουν +όλο το σακούλι με τις αμαρτίες τους, +σίγουρα θα βρεις νεκρό το αφεντικό σου +από συγκοπή μέσα στο εξομολογητήριο….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +γλώσσα! Φαίνεται πως σ’ έχει δαγκώσει +η οχιά. Πάρε ένα μπισκότο, να, σου το +προσφέρω σαν λουλούδι για να σου γλυκάνω +την καρδιά….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +καρδιά της Γκριζέντα όμως έσταζε +δηλητήριο και δεν δεχόταν αστεία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +ήρθες για να με τσιγκλήσεις, είσαι +γελασμένη, Νατόλια. Δεν έχεις αγκάθια +εσύ, γιατί είσαι ένας φλόμος και όχι ένα +τριαντάφυλλο. Εγώ δεν πονάω, ούτε λυπάμαι. +Είμαι δυνατή σαν το πεύκο στην όχθη του +ποταμού. Και θα έρθει μια μέρα που θα +μου στείλεις ανθρώπους και θα ζητάς να +γίνεις δούλα μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπα! +και ποιόν θα παντρευτείς; Τον Βαρόνο +του Κάστρου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +παντρευτώ ζωντανό εγώ και όχι πεθαμένο. +Επάνω σου να πέσουν οι πεθαμένοι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μου +φαίνεται πως εσύ είσαι εκείνη που έκανε +μάγια στον ντον Πρέντου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +το θελήσω, παντρεύομαι ακόμη και τον +ντον Πρέντου», είπε η Γκριζέντα, +ανασηκώνοντας με έπαρση το τραγικό και +παιδικό συνάμα πρόσωπό της, «όμως έχω +άλλα στο μυαλό μου εγώ!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νατόλια την κοίταζε και την λυπόταν. +Της φαινόταν σαν να τα έχει λίγο χάσει, +η δύστυχη, κι έτσι έπαψε να την βασανίζει. +Πήρε ένα άλλο μπισκότο και πήγε να το +προσφέρει στη θεια-Ποτόι, στη γωνιά της. +Μια φωτεινή γραμμή έπεφτε από τη σκεπή +του μικρού, ισόγειου δωματίου, φωτίζοντας +το κρεβάτι όπου κειτόταν η γριά ντυμένη +και με το κολιέ και τα σκουλαρίκια της, +άκαμπτη σαν ξύλο, όμοια με λείψανο έτοιμο +για θάψιμο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Νομίζοντας +ότι κοιμάται η Νατόλια της άγγιξε το +χέρι που έκαιγε, αλλά η γριά το τράβηξε + και της είπε χαμηλόφωνα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άκου +Νατόλια, κάνε μου μια χάρη. Πήγαινε στον +Έφις Μαρόντσου και πες του ότι πρέπει +να του μιλήσω. Μην το μάθει όμως η +Γκριζέντα. Πήγαινε, τρυγόνα μου, πήγαινε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +να τον εύρω εγώ τον Έφις; Είναι στο +χωριό;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ανεβαίνει +από κτηματάκι, τον βλέπω που ανεβαίνει», +είπε η γριά, βάζοντας το δάχτυλο στα +χείλη, επειδή έμπαινε η Γκριζέντα με +τον καφέ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις +Νατόλια; Θέλησε να σηκωθεί σήμερα το +πρωί, παρόλο που έχει υψηλό πυρετό. +Γιαγιά, γιαγιά, γύρνα γρήγορα κάτω από +τις κουβέρτες!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +γυρίσω, θα γυρίσω. Όλοι κάτω από την +κουβέρτα θα γυρίσουμε», είπε η γριά, και +η Νατόλια έφυγε μ’ ένα βάρος στην καρδιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πράγμα +παράξενο∙ ξαναπερνώντας εμπρός από το +σπίτι των Πιντόρ είδε τον Έφις να +ανηφορίζει στον έρημο δρόμο. Προχωρούσε +σκυφτός κάτω από το βάρος του δισακιού, +τόσο σκυφτός που έμοιαζε να ψάχνει κάτι +καταγής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +γριά θα πεθάνει και γι’ αυτό </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>βλέπει +</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>κιόλας», +σκέφτηκε η Νατόλια. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +την κοίταξε με τα αδιάφορα μάτια του, +όπως ενός ζώου, και δεν είπε αν θα πήγαινε +ή όχι στη γριά. Καθώς γνώριζε ότι οι +κυράδες του εκείνη την ώρα εξομολογούνταν, +ξεφορτώθηκε το δισάκι, το απόθεσε στο +σκαλοπατάκι και κάθισε να τις περιμένει. +Οι τσουκνίδες του τρύπησαν τα χέρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +υπηρέτρια γύρισε στην εκκλησία και +κοίταξε μήπως μπορούσε να πει στις +κυρίες ότι ο υπηρέτης είχε έρθει, - έτσι +θα άφηναν ελεύθερο τον παπά Από τη μια +μεριά του εξομολογητηρίου όμως στεκόταν +η ντόνα Έστερ της οποίας φαινόταν η άκρη +από το σάλι να προβάλει σαν μαύρη +φτερούγα, και από την άλλη η ντόνα Νοέμι, +με την πλάτη πού και πού να τρέμει ελαφρά +κάτω από το μαύρο θαμπό ύφασμα και το +πόδι της μακρύ και νευρώδες να προεξέχει +από το ανασηκωμένο μεσοφόρι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +άλλες εξομολογούμενες προσεύχονταν +εδώ κι εκεί μέσα στην εκκλησία, γονατισμένες +επάνω στο πρασινωπό πάτωμα. Μια βαθειά +σιωπή, ένα γαλάζιο φως, μια μυρωδιά χλόης +πλημμύριζαν την εκκλησία που ήταν υγρή +και θλιβερή σαν σπηλιά. Η Μαγδαληνή, +προβάλλοντας μέσα από την κορνίζα της, +έμοιαζε να έχει στραμμένη την προσοχή +της στις φωνές της άνοιξης που έρχονταν +με τον αρωματισμένο αέρα, και η Νοέμι +αισθανόταν κι εκείνη, ακόμη και εκεί +μέσα, ακόμη και πίσω από το δικτυωτό του +εξομολογητηρίου, που ανάδινε μια μυρωδιά +σκουριάς και ανθρώπινης αναπνοής, ένα +τρέμουλο ζωής, μια επιθυμία θανάτου, +μια αγωνία πάθους, μια λαχτάρα ταπείνωσης, +όλα τα βάσανα, τις πίκρες, τη μνησικακία +και το αγκομαχητό της αμαρτωλής από +έρωτα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Επιστρέφοντας +είδαν τον Έφις να σηκώνεται με κόπο +ακουμπώντας το χέρι στο σκαλοπατάκι. +Τότε η Νοέμι, κάτω από την επίδραση ακόμα +του ελέους και της αγάπης του Θεού, πήρε +είδηση για πρώτη φορά ότι ο υπηρέτης +είχε το κακό του χάλι: γέρος, θλιβερός, +με ρούχα που έπλεαν επάνω του, και άπλωσε +το χέρι για να τον βοηθήσει να σηκωθεί. +Εκείνος όμως είχε κιόλας σηκωθεί και +δεν έδωσε σημασία στη χειρονομία της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +όταν μπήκαν μέσα και η ντόνα Έστερ ζήτησε +να μάθει νέα για το κτηματάκι σαν να +ήταν ακόμη δικό της, εκείνος απάντησε +σηκώνοντας τους ώμους με ασυνήθιστη +αγένεια και πήγε να πλυθεί στο πηγάδι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Απρίλης έκανε χαρούμενη ακόμη και τη +θλιβερή αυλή. Τα χελιδόνια πρόβαλαν το +μαύρο κεφαλάκι τους από τις φωλιές στο +χαγιάτι κοιτάζοντας τους συντρόφους +τους που πετούσαν χαμηλά σαν ν’ +ακολουθούσαν τη σκιά τους πάνω στο πυκνό + χορτάρι του παλιού νεκροταφείου. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +μου φαίνεται πως δεν είσαι πολύ καλά. +Πρέπει να πάρεις κάτι, ή να ξεκουραστείς +για μερικές μέρες», είπε η Νοέμι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +ναι, ντόνα Νοέμι; Εγώ όμως σκέφτομαι να +περπατήσω!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +είσαι καλά σου λέω. Μην αστειεύεσαι. Τι +έχεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +κοίταζε με ζωηρό βλέμμα, λαμπερό, και +ήταν τόση η ξαφνική χαρά του που οι +ρυτίδες γύρω από τα μάτια του έμοιαζαν +ακτίνες από φως.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γερνάω», +είπε, χτυπώντας τα χέρια και η χαρά του +χάθηκε ξαφνικά, όπως είχε έρθει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γύρισε +στο χωριό επειδή ο ντον Πρέντου είχε +στείλει να τον φωνάξουν, διαφορετικά +δεν θα το είχε κουνήσει πια από κτηματάκι. +Τι μπορούσε να κάνει η λύπηση της ντόνας +Νοέμι ενάντια στο κακό που τον βασάνιζε; +Το μόνο που κατάφερνε ήταν να του το +μεγαλώνει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγε +λοιπόν στο καινούργιο του αφεντικό και +το βρήκε σκαρφαλωμένο επάνω σε μια σκάλα +να κλαδεύει την κληματαριά κάτω από το +δίχτυ που σχημάτιζαν τα κλαδιά της +ροδιάς, κεντημένο με χρυσά φυλλαράκια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εδώ τα χελιδόνια διασταυρώνονταν με +ταχύτητα, αλλά ψηλότερα, με φόντο το +γαλακτερό ουρανό. Μέσα στο σπίτι άκουγες +τις γυναίκες, που καθάριζαν τα δωμάτια +και τακτοποιούσαν τα πράγματα για το +Πάσχα. Μεγάλη ηρεμία βασίλευε τριγύρω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις δεν ξέχασε ποτέ εκείνες τις στιγμές. +Είχε φύγει από το κτηματάκι με η βεβαιότητα +ότι κάτι εξαιρετικό θα συνέβαινε, +κοιτάζοντας όμως προς τα επάνω τη σκάλα +του φάνηκε ότι και ο ντον Πρέντου ήταν +λυπημένος, σχεδόν άρρωστος, και ότι +δίσταζε να κατέβει, κρατώντας στο ένα +χέρι το κλαδευτήρι που γυάλιζε και στο +άλλο μια κληματίδα, η βιολετιά άκρη της +οποίας έσταζε, όπως από ένα δάχτυλο +κομμένο σταγόνες αίμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Περίμενε +να τελειώσω ή μήπως βιάζεσαι να φύγεις;», +είπε ο ντον Πρέντου, αλλά αμέσως συνήλθε, +κάτι θυμήθηκε, και κατέβηκε βαρύς, +αφήνοντας τον Έφις να τραβήξει στην +άκρη τη σκάλα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να», +άρχισε, όταν βρέθηκαν στο ισόγειο δωμάτιο +που ήταν γεμάτο ήλιο και σκιές από +χελιδόνια, «να, πρέπει να σου πω κάτι…», +και δίσταζε κοιτάζοντας τα χέρια του, +«να, θέλω να παντρευτώ τη Νοέμι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άρχισε να τρέμει τόσο δυνατά που +το χέρι του επάνω στο τραπέζι έμοιαζε +να χοροπηδά. Τότε ο ντον Πρέντου άρχισε +να γελά με εκείνο το άχαρο και όλο κακία +γέλιο του αλλοτινών καιρών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +πιστεύω να θέλεις να την παντρευτείς +εσύ! Για σένα έχω τη Στεφάνα, το ξέρεις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σώπαινε∙ σώπαινε και τον κοίταζε +και τα μάτια του ήταν τόσο γεμάτα από +πάθος, από τρόμο, από χαρά που ο ντον +Πρέντου σοβάρεψε. Προσπάθησε όμως πάλι +να αστειευτεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +αναστατώνεσαι τόσο; Πιστεύεις ότι θα +σου πληρώσω όσα σου χρωστάνε; Όχι, βέβαια. +Εσύ θα τα βρεις με την Έστερ. Εγώ μένω +απ’ έξω. Έπειτα είναι και κάτι άλλο…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έξυσε +με το νύχι έναν λεκέ στο γιλέκο του, +παρατηρώντας τον με προσοχή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άραγε +με θέλει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +τι λέτε!» ψέλλισε ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μην +είσαι τόσο σίγουρος! Ας μιλήσουμε όμως +σοβαρά τώρα. Το σκέφτηκα καλά πριν το +αποφασίσω. Αν θέλεις πίστεψέ με, το κάνω +περισσότερο από χρέος παρά από καπρίτσιο. +Τι περιμένω; Πού πάω; Στην ηλικία μου +δεν ταιριάζει μια γυναίκα πολύ νέα. Αυτό +όμως δεν έχει σημασία. Τέλος πάντων, +αποφάσισα. Εντάξει, δεν το αρνιέμαι: η +Νοέμι είναι ωραία και μου αρέσει, πάντα +μου άρεσε, για να σου πω την αλήθεια. Τι +τα θέλεις όμως; Η ζωή περνάει κι εμείς +την αφήνουμε να τρέχει σαν το νερό στο +ποτάμι, και μόνο όταν την χάνουμε +καταλαβαίνουμε ότι μας λείπει. Ας το +αφήσουμε όμως» πρόσθεσε, χτυπώντας τις +παλάμες του στα γόνατα και σηκώθηκε για +να ξανακαθίσει. «Αυτό που ενδιαφέρει +τώρα είναι να μάθουμε εάν η Νοέμι δέχεται. +Εγώ θα τη ζητήσω όπως πρέπει. Θα της +στείλω τον παπα-Πασκάλε ή τον γιατρό ή +όποιον δεχτεί να το κάνει. Δεν θέλω όμως +να εισπράξω μιαν άρνηση, ε, Θεός φυλάξοι, +αυτό όχι, να πάρει η οργή! Καταλαβαίνεις +Έφις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις καταλάβαινε πολύ καλά και ένευε +καταφατικά με το κεφάλι και με τα μάτια +του που άστραφταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +μιλήσω εγώ με την ντόνα Νοέμι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου του χτύπησε το γόνατο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπράβο! +Αυτό είναι. Και όσο νωρίτερα, τόσο +καλύτερα, Έφις! Αυτά τα πράγματα δεν +πρέπει να τα αφήνουμε να μπαγιατεύουν. +Θα της πεις: «Ποιον πρέπει να στείλουν +να σε ζητήσει; Τον παπα-Πασκάλε, την +αδελφή του ή κάποιον άλλο;». Εάν πει να +μη στείλουν κανένα, τόσο το καλύτερο, +μα την πίστη μου, τόσο το καλύτερο! Έπειτα +θα ενεργήσουμε γρήγορα και αθόρυβα. Δεν +είμαστε πια παιδιά. Τι λες; Τον Σεπτέμβρη +κλείνω τα σαράντα οχτώ κι εκείνη πρέπει +να είναι τριάντα πέντε περίπου, τι λες; +Εσύ ξέρεις ακριβώς πόσο χρονών είναι; +Έπειτα θα της πεις ότι δεν έχει να βάλει +έγνοια στο μυαλό της: το σπίτι είναι +έτοιμο, υπηρέτριες υπάρχουν, κουτσομπόλες, +ναι, αλλά υπάρχουν και μάλιστα +καλοπληρωμένες. Ασπρόρουχα υπάρχουν, +τα πάντα υπάρχουν. Οι προμήθειες δεν +λείπουν, δόξα τω Θεώ! Αρκετά, γι’ αυτά +θα μιλήσουμε κατόπιν με την Έστερ. Το +μόνο που με στενοχωρεί είναι ότι…. +Λοιπόν, θα σου το πω: ότι η Ρουθ πέθανε +έτσι ξαφνικά. Μπορεί και εκείνη να ήταν +ευχαριστημένη….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σηκώθηκε. Ένοιωθε κάτι να τον +τσιγκλάει σε όλο του το είναι και έπρεπε +να φύγει, να κάνει το πεπρωμένο να +βιαστεί. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Περίμενε +λίγο ακόμη, διάολε! Θα σου δώσω να πιείς: +λίγη ρακή ή ούζο; Στεφάνα, που να σε πάρει +η οργή, εδώ είναι ο μνηστήρας σου, +Στεφάνα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ακούγονταν +οι γυναίκες, που χτυπούσαν τα έπιπλα με +δύναμη. Τελικά εμφανίστηκε η ηλικιωμένη +υπηρέτρια, με μια πετσέτα του φαγητού +στο κεφάλι και μια άλλη στο χέρι, σοβαρή +και επιβλητική, ωστόσο, με τα μάτια όλο +εγκαρτέρηση στις επιθυμίες του αφεντικού +της. Άνοιξε το ντουλάπι, έβαλε ούζο στα +ποτήρια και κοίταξε τον Έφις με μια +φευγαλέα αίσθηση τρόμου, αλλά και +εξεταστικά συνάμα για να δει εάν εκείνος +έπαιρνε στα σοβαρά τα αστεία του +αφεντικού. Ο Έφις όμως ήταν τόσο ταπεινός +και σαστισμένος που την έκανε να ξανανέβει +επάνω και να πει στη νεαρή συντρόφισσά +της:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +αυτός έκανε τα μάγια, τα έκανε καλά. Η +τύχη σα σαΐτα πέφτει επάνω τους. Καθάρισε +καλά για να μην έχουμε πολλή δουλειά +στο γάμο».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +δικό σου με τον Έφις;», είπε η Πατσάνα. +«Όσο για τον ντον Πρέντου πρέπει να +περιμένουμε πρώτα τη ντόνα Νοέμι να πει +το ναι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Στεφάνα όμως τη μούντζωσε, έτσι και +αλλιώς τα λόγια αυτά της φαίνονταν +παράλογα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +βρέθηκε στο δρόμο, αφού προηγουμένως ο +ντον Πρέντου τον συνόδευσε μέχρι την +εξώπορτα σαν φίλο, ο Έφις κοίταξε τριγύρω +του και αναστέναξε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλα +είχαν αλλάξει. Ο κόσμος πλάταινε, όπως +η κοιλάδα μετά την καταιγίδα όταν η +ομίχλη ανεβαίνει και εξαφανίζεται: το +Κάστρο με φόντο το γαλανό ουρανό, τα +χαλάσματα που πάνω τους η χλόη τρεμόπαιζε +γεμάτη μαργαριτάρια, η πεδιάδα εκεί +κάτω με τις συστάδες των βούρλων σε +χρώμα σκουριάς, όλα είχαν μια γλυκύτητα +παιδικών αναμνήσεων, πραγμάτων που +χάθηκαν εδώ και πολύ καιρό, που θρηνήθηκαν, +που αγαπήθηκαν κι έπειτα ξεχάστηκαν +και τελικά ξαναβρέθηκαν όταν κανείς +δεν τα θυμόταν και δεν τα νοσταλγούσε +πια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλα +είναι γλυκά, καλά, αγαπημένα: να τα βάτα +της εκκλησίας μπλεγμένα με τις κλωστές +από αράχνες πράσινες και βιολετιές της +δροσιάς, να ο γκρίζος φράχτης, η +σκουριασμένη πόρτα, το παλιό νεκροταφείο +με τα κόκαλα σαν άσπρα λουλούδια ανάμεσα +στην αγριοβρώμη και στις τσουκνίδες, +να το δρομάκι και η αιμασιά με τις μοβ +πεταλουδίτσες και τις κόκκινες πασχαλίτσες +που μοιάζουν με λουλουδάκια και χάντρες. +Όλα είναι φρέσκα, αθώα και όμορφα όπως +όταν είμαστε μικρά παιδιά και το σκάμε +από το σπίτι για να τρέξουμε μέσα στον +υπέροχο κόσμο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +εκκλησία ήταν ανοιχτή, εκείνες τις μέρες +της σαρακοστής, και ο Έφις πήγε να +γονατίσει στη θέση του, κάτω από τον +άμβωνα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Μαγδαληνή κοίταζε, χαρούμενη κι αυτή, +σαν ισπανίδα κυρία, φιλοξενούμενη των +Βαρόνων, που έχει βγει στο μπαλκόνι του +Κάστρου. Ένοιωθε κι εκείνη την άνοιξη +και ήταν ευτυχισμένη παρ’ όλο που οι +μέρες εκείνες ήταν του θείου πάθους. +Κάποιος πλούσιος φεουδάρχης θα πρέπει +να την είχε ζητήσει για σύζυγο, κι εκείνη +χαμογελούσε στους περαστικούς από το +μπαλκόνι της, και χαμογελούσε και στον +Έφις που ήταν γονατισμένος κάτω από τον +άμβωνα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κύριε, +σ’ ευχαριστώ, πάρε τώρα την ψυχή μου. +Είμαι ευτυχισμένος που υπέφερα, που +αμάρτησα, γιατί δοκιμάζω το θεϊκό σου +έλεος, τη συγχώρεσή σου, τη βοήθειά σου, +την απέραντη μεγαλοσύνη σου. Πάρε την +ψυχή μου, όπως το πουλί παίρνει το σπόρο +του σιταριού. Κύριε, σκόρπισέ με στους +τέσσερεις ανέμους, εγώ θα σε δοξάζω +επειδή εισάκουσες την καρδιά μου…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +ώρα όμως που με κόπο σηκωνόταν, με τα +γόνατά του να τον πονούν, ένοιωσε θλίψη, +σαν να πέρασε η σκιά ενός σύννεφου μέσα +από την εκκλησία, σκεπάζοντας το πρόσωπο +της Μαγδαληνής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +το πρόσωπο της ντόνας Νοέμι το σκέπαζε +σκιά, ενώ σκυμμένη έραβε μέσα στην αυλή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έκοψε έναν πανσέ από την άκρη του +πηγαδιού και της τον προσέφερε. Εκείνη +σήκωσε με έκπληξη τα μάτια και δεν πήρε +το λουλούδι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μαντεύετε +ποιος σας το στέλνει; Πάρτε το.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +το έκοψες, εσύ να το κρατήσεις.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +σοβαρά, πάρτε το ντόνα Νοέμι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθισε +μπροστά της, καταγής, με σταυρωμένα τα +πόδια σαν σκλάβος, κρατώντας τις πατούσες. +Δεν ήξερε πώς ν’ αρχίσει, ήξερε όμως +πως η κυρά μάντευε. Η Νοέμι, πράγματι, +είχε αφήσει τον πανσέ να πέσει σε μια +λευκή πτυχή του υφάσματος. Η καρδιά της +χτυπούσε∙ ναι, μάντευε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +είναι η ντόνα Έστερ;» είπε ο Έφις σκύβοντας +επάνω στα πόδια του. «Πόσο θα ευχαριστηθεί +όταν το μάθει! Ο ντον Πρέντου μου ζήτησε +να γυρίσω στο χωριό γι’ αυτόν το λόγο…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +τι λες, άθλιε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +μη με λέτε άθλιο! Είμαι ευχαριστημένος +σαν να έχω πεθάνει τώρα μες στη χάρη του +Θεού και να βλέπω τον ουρανό ανοιχτό. +Πέρασα από την εκκλησία πριν έρθω εδώ, +για να ευχαριστήσω τον Κύριο. Στη +συνείδησή μου, είναι έτσι …….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +γιατί Έφις;», είπε εκείνη με φωνή άχρωμη, +τρυπώντας με τη βελόνα τον πανσέ. «Δεν +σε καταλαβαίνω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +σήκωσε το βλέμμα. Την είδε χλωμή, τα +χείλη της να τρέμουν, τα βλέφαρα χλομά +σαν εκείνα μιας πεθαμένης. Είναι η χαρά, +σίγουρα, που την έχει κάνει να χλομιάσει +τόσο, κι εκείνος νοιώθει ένα τρέμουλο, +μια επιθυμία να γονατίσει μπροστά της +και να της πει: ναι, ναι, είναι μεγάλη +χαρά, ντόνα Νοέμι, ας κλάψουμε μαζί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δέχεστε, +ντόνα Νοέμι, κυρά μου; Είστε ευχαριστημένη, +ε; Να του πω να έρθει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +βίασε τον εαυτό της∙ δάγκωσε τα χείλη, +ξανάνοιξε τα μάτια και το αίμα ξαναγύρισε +για να της βάψει το πρόσωπο, αλλά απαλά, +μια ιδέα γύρω από τα βλέφαρα και στα +χείλη. Κοίταξε τον Έφις κι εκείνος +ξαναντίκρισε τα μάτια της όπως τις +τρομερές μέρες, γεμάτα μνησικακία και +υπεροψία. Η σκιά ξανάπεσε επάνω του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μην +παρεξηγείτε που σας μιλάω πρώτος εγώ +γι’ αυτό, ντόνα Νοέμι! Είμαι ένας φτωχός +υπηρέτης, ναι, αλλά είμαι τάφος. Εάν +δεχτείτε, ο ντον Πρέντου θα στείλει τον +παπά να κάνει την πρόταση, ή όποιον +θέλετε εσείς…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι πέταξε κάτω τον κακοποιημένο +πανσέ και έπιασε ξανά το ράψιμο. Έμοιαζε +ήρεμη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +ο Πρέντου θέλει να γελάσει, ας γελάσει∙ +δε μ’ ενδιαφέρει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ναι! Δεν λέω ότι δεν είναι σοβαρή η +πρόταση, βέβαια, αλλιώς δεν θα ήσουν +εδώ. Τώρα όμως κάνε μου τη χάρη, σήκω και +φύγε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +τι τρέχει πάλι; Σήκω, μην κάθεσαι +γονατιστός εκεί πέρα, με σταυρωμένα τα +χέρια! Είσαι ηλίθιος!»¨</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +ντόνα Νοέμι, τι έχετε πάθει; Αρνείστε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αρνούμαι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αρνείστε; +Μα γιατί, ντόνα Νοέμι μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί; +Το ξέχασες; Είμαι γριά, Έφις, και οι γριές +δεν αστειεύονται με τη θέλησή τους. Μη +μου ξαναμιλήσεις γι’ αυτό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μόνο +αυτό έχετε να μου πείτε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μόνο +αυτό έχω να σου πω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σώπασαν. +Εκείνη έραβε, εκείνος είχε σηκώσει τα +γόνατα και τα έσφιγγε με τα χέρια. Του +φαινόταν ότι ονειρεύεται, δεν καταλάβαινε. +Τελικά σήκωσε τα μάτια και κοίταξε +τριγύρω. Όχι, δεν ονειρευόταν, όλα ήταν +αληθινά: η αυλή ήταν γεμάτη ήλιο και +σκιά, κάποιες σχίζες έπεφταν από το +μπαλκόνι όπως πέφτουν οι πευκοβελόνες +το φθινόπωρο και πέρα από τον τοίχο +φαινόταν το Βουνό άσπρο σαν ζάχαρη και +όλα ήταν γλυκά και τρυφερά όπως το πρωί, +όταν είχε βγει από το σπίτι του ντον +Πρέντου. Του φαινόταν πως άκουγε ακόμη +τις γυναίκες να ξεσκονίζουν χτυπώντας +τα έπιπλα, αλλά λες και χτυπούσαν τον +ίδιο. Ναι, κάτι τον διαπερνούσε, στη +ράχη, στους ώμους, στα πλευρά και στους +αγκώνες, στα γόνατα και στις αρθρώσεις +των δακτύλων. Και η ντόνα Νοέμι ήταν +εκεί, χλωμή, και έραβε, έραβε και με τη +βελόνα της του τρυπούσε την ψυχή. Τα +χελιδόνια περνούσαν ασταμάτητα τριγύρω, +πάνω από τα κεφάλια τους, σαν κινητή +γιρλάντα από μαύρα λουλούδια, από μικρούς +μαύρους σταυρούς. Οι σκιές τους έτρεχαν +στο έδαφος σαν φύλλα που τα παίρνει ο +άνεμος, κι εκείνος θυμήθηκε τον πόνο +που δοκίμασε όταν σηκώθηκε κάτω από τον +άμβωνα, και τη σκιά στο πρόσωπο της +Μαγδαληνής. Αναστέναξε βαθειά. Καταλάβαινε. +Ήταν η τιμωρία του Θεού που βάραινε +επάνω του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +άρχισε αργά αργά να μιλάει , πιάνοντας +τον ποδόγυρο της φούστας της Νοέμι και +δεν καταλάβαινε καλά καλά τι έλεγε, θα +πρέπει όμως να μην ήταν και πολύ πειστικός +επειδή η γυναίκα συνέχιζε το ράψιμο και +δεν απαντούσε, ήρεμη πάλι με ένα +διφορούμενο χαμόγελο στα χείλη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +όταν φάνηκε να τα έχει πει όλα, όλη την +περασμένη δυστυχία, όλη τη λάμψη που +υποσχόταν το μέλλον, τότε μίλησε κι +εκείνη, αλλά σιγά, ανασηκώνοντας μόλις +τα μάτια, σαν να μιλούσε μόνο με αυτά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μην +το σκέφτεσαι τόσο Έφις, μην ανακατεύεσαι +περισσότερο στις δικές μας υποθέσεις. +Κι έπειτα ξέρεις: έχουμε ζήσει μέχρι +τώρα, καλά δεν ήμασταν μέχρι τώρα; Τι +μας έλειψε; Και θα συνεχίσουμε με τη +βοήθεια του Θεού. Δε θα μας λείψει το +ψωμί. Το σπίτι του Πρέντου είναι γεμάτο +πράγματα που ούτε να τα φυλάξω δε θα +μπορούσα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σκεφτόταν απογοητευμένος. Τι να +κάνει, εάν δεν καταφύγει στο ψέμα;</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξανάρχισε +να ψηλαφίζει το ρούχο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +όμως να σας πω κάτι σοβαρό, ντόνα Νοέμι. +Δεν θα το ήθελα, αλλά εσείς με το πείσμα +σας με αναγκάζετε. Ο ντον Πρέντου το +έχει πάρει τόσο στα σοβαρά που εάν εσείς +δεν τον θελήσετε θα πεθάνει. Ναι, σαν να +του έχουν κάνει μάγια, δεν κοιμάται πια. +Εσείς δεν ξέρετε τι είναι αγάπη, ντόνα +Νοέμι∙ σκοτώνει. Πρέπει να έχει κανείς +λειψή συνείδηση για να αφήνει να πεθαίνει +ένας άνθρωπος….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +η Νοέμι γέλασε και τα γερά της δόντια +έλαμψαν έως μέσα, όπως εκείνα ενός μικρού +κοριτσιού που είναι πολύ χαρούμενο. +Εκείνο το γέλιο τον πείραξε τον Έφις, +τον θύμωσε, τον έκανε κακό και ψεύτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κάτι +ακόμη πιο σοβαρό, ντόνα Νοέμι! Ναι, με +αναγκάζετε να σας το πω. Ο ντον Τζατσίντο +απειλεί να γυρίσει εδώ…. Καταλαβαίνετε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σταμάτησε +να ράβει, τέντωσε τη μέση της, έριξε πίσω +το κεφάλι για να αναπνεύσει καλύτερα, +τα χέρια της έσφιξαν το ύφασμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο Έφις πετάχτηκε επάνω τρομαγμένος, +νομίζοντας ότι ήταν έτοιμη να λιγοθυμήσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κράτησε +όμως μια στιγμή μόνο. Τον ξανακοίταξε +με τα μάτια της όλο κακία και είπε ήρεμα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +αν ακόμη γυρίσει, δεν έχουμε τίποτα να +χάσουμε. Και δεν χρειαζόμαστε κανέναν +για να μας προστατεύει». </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +μάζεψε από χάμου τον πανσέ και πήγε να +κάτσει στη σκάλα, όπως τη νύχτα μετά το +θάνατο της ντόνας Ρουθ. Δεν αναρωτιόταν +πλέον γιατί η Νοέμι απαρνιόταν τη ζωή∙ +νόμιζε πως καταλάβαινε. Ήταν η τιμωρία +του Θεού που έπεφτε επάνω του, η τιμωρία +που βάραινε επάνω σ’ όλο το σπίτι. Κι +εκείνος ήταν το σκουλήκι μέσα στο φρούτο, +ήταν το σαράκι που έτρωγε το πεπρωμένο +της οικογένειας. Ακριβώς σαν το σαράκι, +όλα τα έκανε εκείνος κρυφά. Ροκάνισε, +ροκάνισε, ροκάνισε και τώρα γιατί +απορούσε που όλα γύρω του έγιναν κομμάτια; +Έπρεπε να φύγει∙ αυτό μόνο καταλάβαινε. +Μια μικρή ελπίδα μόνο τον στήριζε ακόμη, +όπως το κοτσάνι, χλωρό ακόμη, στήριζε +το χλωμό πανσέ που εκείνος κρατούσε +ανάμεσα στα δάχτυλα. Ο Θεός δεν θα +εγκατέλειπε τις δυστυχισμένες γυναίκες. +Όταν θα έφευγε εκείνος, η ντόνα Νοέμι, +που μπορεί να την είχε προσβάλει ο τρόπος +που της έκανε την πρόταση, θα υποχωρούσε. +Εξ άλλου δυο γυναίκες μόνες δεν μπορούν +να ζήσουν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπρεπε +να φύγει. Πώς δεν το είχε καταλάβει μέχρι +τώρα; Του φαινόταν να τον καλεί κάποια +φωνή, και πράγματι μια φωνή τον κάλεσε, +πέρα από τον τοίχο, μέσα από τη σιωπή +του δρόμου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σηκώθηκε +και ξεκίνησε, έπειτα γύρισε πίσω για να +πάρει το δισάκι που κρεμόταν σ’ ένα +κρεμαστάρι κάτω από το χαγιάτι. Το +κρεμαστάρι, καρφωμένο εκεί από αιώνες, +ξεκαρφώθηκε και αναπήδησε ανάμεσα στα +βότσαλα της αυλής σαν ένα μεγάλο, μαύρο +δάχτυλο. Εκείνος ανασκίρτησε. Ναι, έπρεπε +να φύγει∙ ακόμη και το κρεμαστάρι +ξεκαρφώθηκε για να μην δεχτεί πια το +δισάκι του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +παρ’ όλη την έκπληξη της Νοιέμι, που +παρακολουθούσε με την κόγχη του ματιού +όλες τις κινήσεις του, εκείνος δεν +ξαναέβαλε το κρεμαστάρι στη θέση του +και κίνησε να φύγει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις; +Φεύγεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σταμάτησε +με χαμηλωμένο το κεφάλι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +θα περιμένεις την Έστερ; Θα γυρίσεις +για το Πάσχα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένευσε +πως όχι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +σ’ έχω προσβάλει μήπως; Σου είπα κάτι +κακό;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κανένα +κακό, κυρά μου. Μόνο να, πρέπει να φύγω∙ +έφτασε η ώρα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πήγαινε +τότε στο καλό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +έμεινε για μια στιγμή σκεφτικός: του +φάνηκε πως κάτι ξέχασε, όπως όταν είναι +να ταξιδέψουμε και διερωτόμαστε εάν τα +έχουμε πάρει όλα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Νοέμι, έχετε κάτι να με διατάξετε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +τίποτε. Μου φαίνεται μόνο πως δεν είσαι +καλά∙ είσαι άρρωστος; Μείνε εδώ, θα +καλέσουμε το γιατρό. Τρέμουν τα πόδια +σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να πηγαίνω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +άκουσέ με. Μην σου κακοφαίνεται για ό, +τι σου είπα. Έτσι είναι, δεν μπορώ, πίστεψέ +με. Ξέρω ότι αυτό σε δυσαρεστεί, αλλά +δεν μπορώ. Μην πεις τίποτε στην Έστερ +και πήγαινε, αφού θέλεις να φύγεις. Εάν +όμως νοιώσεις άσχημα, γύρισε. Να θυμάσαι +ότι αυτό είναι το σπίτι σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έριξε +το δισάκι επάνω στους ώμους του και +βγήκε. Στα σκαλοπάτια της εξώπορτας +τίναξε τα πόδια του, το ένα μετά το άλλο, +για να μην πάρει μαζί του ούτε τη σκόνη +από το σπίτι που εγκατέλειπε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δέκατο τρίτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έξω +τον περίμενε ο Τσουαναντόνι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σας +φώναξα τρεις φορές. Πάμε, η γιαγιά μου +δεν είναι καλά και θέλει να σας μιλήσει. +Γιατί δεν έρχεστε; Μη φοβάστε, δε θα σας +πάρουμε το ψωμί απ’ το δισάκι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γριά ήταν ακόμη ντυμένη στο κρεβάτι, με +τους καρπούς των χεριών της γυμνούς, +κόκκινους και φλογάτους σαν αναμμένα +δαυλιά. Έμοιαζε ναρκωμένη, αλλά όταν ο +Έφις έσκυψε επάνω της του είπε με +σβησμένη φωνή:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις; +Πήγε πάλι στο ποτάμι για να πλύνει, +επειδή πρέπει να δουλέψει. Κι εσύ μου +είπες πως θα την παντρευόταν!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θεια-Ποτόι! +Πρέπει να κάνουμε υπομονή. Γεννηθήκαμε +για να υποφέρουμε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γριά σήκωσε το χέρι της και τον τράβηξε +με δύναμη επάνω της. Μια οσμή σήψης και +τάφου αναδυόταν από το μικρό κρεβάτι, +εκείνος όμως δεν τραβήχτηκε παρόλο που +ένιωθε το κολιέ της θειας-Ποτόι να του +αγγίζει το πρόσωπο, ζεστό σαν να ήταν +επάνω στη φωτιά, και την αναπνοή της να +περνάει πάνω στα μαλλιά του σαν αράχνη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άκουσέ +με Έφις, είμαστε μπροστά στο Θεό. Εγώ +είμαι έτοιμη να φύγω. Ο ίδιος ο ντον +Τζάμε θα έρθει να με πάρει, όπως το είχαμε +συμφωνήσει όταν ήμασταν παιδιά. Ήρθε η +ώρα να φύγουμε μαζί. Και στο δρόμο θα +του πω να μη σταματήσει εκεί που έπεσε, +εκεί που τον σκότωσες, και να σε συγχωρήσει +για την αγάπη που έδειξες για τις κόρες +του. Θα σε συγχωρήσει. Έφις∙ αρκετά +σήκωσες το βάρος. Κι εσύ όμως Έφις, σώσε +την Γκριζέντα μου. Θα χαθεί. Το θάνατό +μου μόνο περιμένει για να το σκάσει και +γι’ αυτό δεν μπορώ να κλείσω ήσυχη τα +μάτια. Πήγαινε στο παλικάρι και πες του +να μην την χάσει, να μην ξεχάσει ότι +υποσχέθηκε να την παντρευτεί. Να την +παντρευτεί, ναι, κι έτσι η ντόνα Νοέμι +θα πάψει να τον σκέφτεται. Πήγαινε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +έσπρωξε κι εκείνος γούρλωσε τα μάτια, +αλλά του φάνηκε να τον καίνε, να είναι +σκεπασμένα με στάχτη, σαν να γύριζε από +την κόλαση. Η γριά δεν ξανάνοιξε τα δικά +της. Τα χέρια της είχαν κοκαλώσει, τα +δάχτυλα ήταν άκαμπτα και ανοιχτά, +κουνούσε ακόμη τα χείλη της που είχαν +γίνει βιολετιά και γύρω γύρω μαύρα, αλλά +δε μιλούσε πια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +ξαναμίλησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +την τρύπα της στέγης έπεφτε, σαν μέσα +από ένα αναποδογυρισμένο χωνί, μια +χρυσαφένια ηλιαχτίδα που φώτιζε επάνω +στο μικρό κρεβάτι το μαύρο της κορμί +και τα κολιέ της, αφήνοντας στην σκιά +την υπόλοιπη έρμη κάμαρα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταζε σαν μέσα από τον πάτο ενός +πηγαδιού εκείνο το σημείο, ψηλό και +μακρινό. Ξαφνικά όμως του φάνηκε ότι η +ηλιαχτίδα παρεξέκλινε, έπεφτε απάνω +του και τον φώτιζε. Έτσι όλα ήταν ξεκάθαρα. +Τα μάτια του τώρα πια διέκριναν τα πάντα: +τριγύρω η σκιά από τα λάθη του, το κέντρο +φωτισμένο, που ήταν η τιμωρία του Θεού +επάνω του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξαναπήρε +το δισάκι, χωρίς να πει κουβέντα, και +έφυγε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Περνώντας +μπροστά από το σπίτι του ντον Πρέντου +φώναξε τη Στεφάνα και της είπε ότι έπρεπε +να φύγει για δικές του δουλειές και ότι +δεν ήξερε πότε θα γυρίσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +μου τουλάχιστον πού πας.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στο +Νούορο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δυο +μέρες του πήρε μέχρι που να φτάσει στο +Νούορο. Ανηφόριζε σιγά σιγά, με σύντομα +διαλείμματα, πέφτοντας στην άκρη του +δρόμου όταν κουραζόταν. Έκλεινε τα +μάτια, αλλά δεν κοιμόταν. Όταν τα ξανάνοιγε +έβλεπε την κιτρινωπή δημοσιά να χάνεται +ανάμεσα στο πράσινο και το γαλάζιο του +ορίζοντα, επάνω προς τα βουνά του Νούορο +και κάτω προς τη θάλασσα της Μπαρονία, +και του φαινόταν πως έτσι ζούσε πάντα, +στην άκρη ενός δρόμου που είχε διανύσει +τον μισό και τον άλλο μισό τον είχε +μπροστά του. Κάτω στο βάθος είχε αφήσει +τον τόπο όπου έκανε το έγκλημα, επάνω, +προς τα βουνά, ήταν ο τόπος της μετάνοιας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +καιρός ήταν καλός∙ οι κοιλάδες είχαν +κιόλας χορταριάσει και οι βίγκες άνθιζαν +σαν μάτια χαμογελαστών παιδιών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένα +δίχτυ από ρυάκια γυάλιζε ανάμεσα στο +πράσινο στις κατηφοριές και το ποτάμι +μουρμούριζε ανάμεσα στα σκλήθρα. Κανένα +κάρο περνούσε που και που από τη δημοσιά +και στον Έφις ερχόταν η επιθυμία να +ζητήσει να τον μεταφέρουν, αλλά αμέσως +λυπόταν γι’ αυτό. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όχι, +έπρεπε να περπατήσει για την εξιλέωσή +του, </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>να +φτάσει</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +χωρίς τη βοήθεια κανενός.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτό +το πρώτο του ταξίδι είχε ένα σκοπό, γι’ +αυτό και τον απασχολούσαν ακόμη τα +εγκόσμια, να φτάσει σύντομα, να βιαστεί. +Μετά νόμιζε ότι θα ήταν ελεύθερος, θα +κουβαλούσε μόνο το δικό του φορτίο με +υπομονή, μέχρι το θάνατό του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +πρώτο βράδυ διανυκτέρευσε σ’ ένα οδικό +φυλάκιο της κοιλάδας, αλλά δεν μπόρεσε +να κοιμηθεί. Η νύχτα ήταν διαυγής και +γλυκιά. Στον λευκό ουρανό πάνω από την +κοιλάδα, που την έκλειναν στήλες από +βράχια, κρεμόταν το φεγγάρι σαν χρυσή +λάμπα από το θόλο ενός ναού. Κάποιος +άρρωστος όμως βογκούσε μέσα στο θλιβερό +σαν στάβλο φυλάκιο και ο ανθρώπινος +πόνος τάραζε την ερημιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ξεκίνησε πάλι πριν την αυγή, πιο +κουρασμένος από πριν. Και να τα βουνά +της Ολιένα να ξεπετιούνται μέσα από τα +λευκά πυκνά σύννεφα σαν μια μάζα από +λιβάνι μπροστά στο τραχύ θυσιαστήριο +από γρανίτη της Ορτομπένε. Όλο το τοπίο +έχει μιαν ιερή όψη και ο Λυτρωτής +σταματάει το πέταγμα επάνω στον πιο +ψηλό βράχο, με το σταυρό να τινάζει τους +μαύρους βραχίονές του στο χρυσαφένιο +θόλο του ουρανού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο Έφις γονατίζει αλλά δεν προσεύχεται, +δεν μπορεί να προσευχηθεί, ξέχασε τα +λόγια. Τα μάτια του όμως, τα χέρια του +που τρέμουν, όλο του το σώμα που +αναταράζεται από τον πυρετό, όλα είναι +μία προσευχή. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όσο +ανέβαινε προς το Νούορο άκουγε κάποιους +χτύπους, λες και μια μεγάλη καρδιά, +κρεμασμένη πάνω από την κοιλάδα, να +χτυπούσε δυνατά, όλο και πιο δυνατά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +ο Μύλος και ο Τζατσίντο βρίσκεται εκεί», +σκέφτηκε με χαρά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +ο τελευταίος σταθμός του ταξιδιού του +στον κόσμο, ο τελευταίος ανήφορος του +Γολγοθά του, εκείνο το ανηφορικό σοκάκι, +βρώμικο, όλο λίγδα, με ένα γατάκι ψόφιο +μέσα στα σκουπίδια και τον ουρανό πορφυρό +πάνω από τους ψηλούς τοίχους σκεπασμένους +με αγριάδα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στα +μισά του δρόμου γύρισε να κοιτάξει. Η +σκιά ανέβαινε από την κοιλάδα διαγράφοντας +έναν σκούρο κύκλο επάνω στις τριανταφυλλί +πλαγιές της Ορτομπένε και έφτανε μέχρι +τον ίδιο στο σοκάκι. Ψηλά ακουγόταν το +αγκομαχητό του Μύλου, ένα αρσενικό +καρδιοχτύπι σε αντίθεση προς το θηλυκό +κάλεσμα μιας καμπάνας που χτυπούσε τον +εσπερινό και στο βάθος του δρόμου +περνούσαν χωριάτες με τα ζεμένα βόδια +τους, επιβλητικοί αστοί όπως ο ντον +Πρέντου, γυναίκες με κανάτια στο κεφάλι. +Άλλες γυναίκες, χλωμές, κάθονταν να +ξεκουραστούν επάνω στις πέτρες από τους +χαμηλούς φράχτες που περικύκλωναν μια +εξωτερική αυλή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοντοστάθηκε κουρασμένος, με το +δισάκι να του γλιστρά από τους ώμους, +και ξεκίνησε την κουβέντα μαζί τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +βρίσκεται ο ντον Τζατσίντο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιος; +Εκείνος από το Μύλο; Εδώ, πιο πάνω. Τι +του κουβαλάς μες στο δισάκι; Είσαι ο +υπηρέτης του;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι. +Και τι κάνει ο ντον Τζατσίντο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ε, +δουλεύει και διασκεδάζει. Είναι εύθυμος, +χρυσό παιδί. Όλες οι γυναίκες τρέχουν +από πίσω του…. τσακώνονται για χάρη του +λες και είναι γλυκό από μέλι…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις θυμήθηκε το πανηγύρι στο Ριμέντιο, +τη Νατόλια και την Γκριζέντα που χόρευαν +έχοντας στριμώξει ανάμεσά τους τον ξένο +και ένας δυνατός πόνος τον διαπέρασε, +αλλά ο πόνος αυτός του δημιούργησε μια +έντονη επιθυμία μα κάνει κάτι ενάντια +στη μοίρα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +μπορώ να τον βρω; Να είναι στο Μύλο τώρα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κατά +φωνή….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +να τος πράγματι ο Τζατσίντο που έρχεται +βιαστικός, ξεσκούφωτος, με τα μαλλιά +του και τα ρούχα άσπρα από το αλεύρι. +Κάποιος είχε πάει να τον ειδοποιήσει +για τον ερχομό του υπηρέτη. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +γυρεύεις εδώ πάνω;», τον ρώτησε, πιάνοντας +τον από τα μπράτσα και ταρακουνώντας +τον. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τον κοίταζε χωρίς να απαντά και +τον άφησε να τον σύρει μες στο σοκάκι +μέχρι επάνω, μέχρι μια μικρή αυλή +κλεισμένη ανάμεσα σε δυο σπίτια πάνω +από την κοιλάδα. Ένας άντρας, ένας αστός +κοντός, σχεδόν νάνος, με μεγάλα μελαγχολικά +μάτια και χλωμό πρόσωπο, έβγαζε νερό +από το πηγάδι και ο Τζατσίντο τον σύστησε +σαν τον σπιτονοικοκύρη του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να σου μιλήσω», είπε ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σ’ +ακούω, μίλησε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθισαν +στην κουζίνα αλλά ο αστός ετοίμαζε το +δείπνο και ο Έφις δεν ήθελε να μιλήσει +μπροστά του. Όσο για τον Τζατσίντο, +εκείνος αστειευόταν και γελούσε και +δεν ενθάρρυνε τη συζήτηση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μέσα +από το παραθυράκι φαινόταν πάνω στους +βράχους της Ορτομπένε ο Λυτρωτής μικρός +σαν χελιδόνι, και από το περιβόλι ανέβαινε +μια μυρωδιά από βιόλες που θύμιζε την +αυλή εκεί κάτω των Πιντόρ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ένοιωσε πόνο στην καρδιά αλλά δεν +μπορούσε να μιλήσει. Είπε μόνο:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζατσιντί, +το ’χεις ρίξει έξω, μου φαίνεται!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +να κάνω; Να πάω να κρεμαστώ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +ανθρωπάκι όμως, που μαγείρευε σκυμμένο +μακαρόνια, σήκωσε τα θλιμμένα του μάτια +και ο Τζατσίντο γέλασε και κοίταξε τα +δοκάρια της στέγης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξέρεις +Έφις, τις πρώτες μέρες που ήρθα εδώ, +ενοικιαστής αυτού εδώ του καλού άνθρωπο +του Θεού, προσπάθησα στ’ αλήθεια να +κρεμαστώ. Το θυμώσατε Μικέλι;», το +ανθρωπάκι ένευσε πως ναι, αλλά κούνησε +το κεφάλι με αποδοκιμασία. «Και αυτός +με έσωσε, μ’ έβαλε στο κρεβάτι σαν να +ήμουν μωρό. Με έδενε όταν έβγαινε. Είχα +υψηλό πυρετό, αλλά έπειτα πέρασαν όλα +και τώρα είμαι χαρούμενος και +ευχαριστημένος. Έτσι δεν είναι Μικέλι; +Δεν είμαι χαρούμενος και ευχαριστημένος; +Έλα Έφις, μίλησε. Σίγουρα έχεις έρθει +για να ταράξεις τη χαρά μου.» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> <FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +γριά Ποτόι πέθανε», είπε επιτέλους ο +Έφις και ο Τζατσίντο του πλησίασε το +πιρούνι στο πρόσωπο σαν να ήθελε να τον +τρυπήσει. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φύγε</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US">,</SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +πουλί της συμφοράς! Το ήξερα ότι θα +έφερνες την είδηση κάποιου θανάτου! Τι +άλλο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +η Γκριζέντα ετοιμάζεται να μας αφήσει. +Θα την δεις να φτάνει εδώ σε μερικές +μέρες. Αυτά ήρθα να σου πω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο ξαναπήρε το παιδικό του ύφος, +όπως κάποτε, θλιμμένο και τρομαγμένο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +όχι, όχι! Δε θέλω να έρθει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δε +θέλεις; Και πώς θα της το απαγορέψεις; +Στο κάτω κάτω είναι η αρραβωνιαστικιά +σου, υποσχέθηκες πως θα την παντρευτείς.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +μπορώ να την παντρευτώ. Αλήθεια δεν +είναι ότι δεν μπορώ, Μικέλι; Δεν μπορώ +και δε θέλω! Δεν είμαι σε θέση να παντρευτώ: +είμαι ένας κουρελής, έχω άλλες υποχρεώσεις +εγώ και το ξέρεις. Κοίταξε λοιπόν, μπορώ +να μιλήσω μπροστά σ’ αυτόν τον άνθρωπο +που ξέρει τα πάντα για μένα, όπως εσύ, +και με συμπονά. Εγώ πρέπει να πληρώσω +το χρέος από τις θείες μου. Γι’ αυτό +ήθελα να πεθάνω, επειδή η απελπισία +ξεχείλισε την καρδιά μου. Αυτός ο άνθρωπος +όμως μου είπε: θα σε κρατήσω </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>τζάμπα</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +στο σπίτι μου, θα σου δώσω στέγη και +τροφή όταν θα έχω, εσύ όμως θα πρέπει να +στρωθείς στη δουλειά για να πληρώσεις +το χρέος σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταζε το ανθρωπάκι μεταξύ +θαυμασμού και καχυποψίας και έμοιαζε +να τον ρωτά με τα μάτια: «γιατί τόση +γενναιοδωρία;». Κι εκείνος, που έτρωγε +με το πρόσωπο σκυμμένο επάνω στο πιάτο +του, σήκωσε τα μάτια και είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Επειδή +είμαστε χριστιανοί!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις επανήλθε στον εαυτό του, σαν μέσα +στο σπίτι της ψυχής του, και θυμήθηκε +γιατί είχε έρθει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +όμως, Τζατσίντο, πρέπει να παντρευτείς +την Γκριζέντα. Θα έρθει εδώ σε μερικές +μέρες∙ μην την διώξεις, μην την χάσεις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +καλέ μου άνθρωπε! Δεν έχεις αυτιά για +ν’ ακούσεις; Σου λέω πως δε μπορώ να την +κρατήσω, δε μπορώ να την παντρευτώ. +Πρέπει να πληρώσω το χρέος από τις θείες +μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +το πληρώσεις με το να την παντρευτείς.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τόσα +πολλά κληρονόμησε;» είπε ο Τζατσίντο +γελώντας, αλλά ο Έφις τον κοίταζε σοβαρός +και επανέλαβε δυο φορές:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Ήρθα να σου μιλήσω γι’ αυτό».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +σπιτονοικοκύρης κατάλαβε ότι η παρουσία +του ενοχλούσε και βγήκε έξω σιωπηλός, +παρόλο που ο Τζατσίντο διαμαρτυρόταν +και του φώναζε να γυρίσει πίσω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άσ’ +τον», είπε ο Έφις. «Αυτό που έχω να σου +πω δεν πρέπει να το μάθει κανείς.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +όμως, όταν έμειναν μόνοι, ένοιωσαν και +οι δυο αμηχανία. Το φως έμοιαζε να στέκει +εμπόδιο ανάμεσά τους. Βγήκαν στη μικρή +αυλή, κάθισαν στο σκαλοπάτι και ο +Τζατσίντο έκλεισε την πορτούλα πίσω +του, σαν να ήθελε να εμποδίσει το φως +και τη φωτιά να ακούσουν. Ο Έφις έψαχνε +τις λέξεις για να βγάλει από μέσα από +την καρδιά του το θλιβερό μυστικό. Α, +του φαινόταν τόσο μεγάλο και βαρύ που +δεν μπορούσε να το εξωτερικεύσει όλο: +κομμάτι κομμάτι, ίσως, ναι, ματώνοντας. +Έσκυψε μέσα του: έσκαβε, σιωπηλός, +τραβούσε, τραβούσε, όπως την πέτρα από +ένα πηγάδι. Τελικά ανασηκώθηκε +αναστενάζοντας, κουρασμένος και αδύναμος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τζατσίντο, +άκου τι έχω να σου πω. Έτσι είναι ο κόσμος. +Ο ντον Πρέντου θέλει να παντρευτεί τη +ντόνα Νοέμι και η ντόνα Νοέμι δεν θέλει. +Εσύ φταις γι’ αυτό!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο δεν απάντησε, αλλά του άρπαξε +δυνατά το μπράτσο λες και ήθελε να του +το τσακίσει, έπειτα το άφησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τον άκουσε να λαχανιάζει ελαφρά, +σαν να τον έπιασε ταραχή, και ο ίδιος με +τη σειρά του, την ώρα που του έσφιγγε το +μπράτσο και έκαιγε από το σφίξιμο, +ανάσαινε με αγωνία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +εσύ φταις, εσύ φταις», ξανάρχισε σχεδόν +επιθετικά. «Δεν το ήξερες; Τόσο το +καλύτερο! Η γριά, αυτό τουλάχιστον δεν +σου το είπε. Τώρα όμως πρέπει να το +σκεφτείς σοβαρά. Πρέπει να το βγάλεις +από το μυαλό της θείας σου αυτό το σαράκι, +καταλαβαίνεις; Καταλαβαίνεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +μπορώ να κάνω εγώ;» είπε τελικά το +Τζατσίντο και σαν να τον ξανακυρίεψε η +παλιά του θλίψη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σκυφτός +μες στη σκιά κοίταζε τη γη στα πόδια του +και έβλεπε μια μαύρη άβυσσο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +μπορείς να κάνεις; Το ξέρεις, σου το +είπα. Ξεκίνα εσύ να κάνεις το καθήκον +σου κι έπειτα εκείνη θα κάνει το δικό +της…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +μπορώ να κάνω, τι περνάει από το χέρι +μου; Πιστεύεις ότι εμείς κανονίζουμε +τη μοίρα μας; Θυμήσου τι λέγαμε εκεί +κάτω, στο κτηματάκι∙ το θυμάσαι; Κι εσύ, +εσύ ο ίδιος κανόνισες τη μοίρα σου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έσκυψε +και ο Έφις κι έμειναν έτσι, κοντά κοντά, +τόσο που ο ένας ένοιωθε τη ζεστασιά από +το πλευρό του άλλου. Οι κρόταφοί τους +είχαν πλησιάσει, σαν να άκουγαν μια +υπόγεια φωνή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Είναι αλήθεια! Δεν μπορούμε να κανονίσουμε +τη μοίρα μας», παραδέχτηκε ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νομίζεις +ότι θα είναι ευτυχισμένη εάν παντρευτεί +το θείο Πιέτρο; Δεν φτάνει το ψωμί για +να μας κάνει ευτυχισμένους, τώρα το +καταλαβαίνω κι εγώ…. Χρειάζονται και +άλλα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +όμως, πες μου, εσύ…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +εσύ, το ήξερες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +να σου πω; Ένας άντρας τα καταλαβαίνει +πάντα αυτά τα πράγματα. Σου ορκίζομαι +όμως στην ψυχή της μάνας μου πως εγώ την +σεβάστηκα πάντα τη Νοέμι, σαν να ήταν +κάτι το ιερό…. Και όμως, ναι, σου το λέω, +επειδή ξέρω πως μπορώ να σου το πω, μόνο +μια φορά, όταν εκείνη λιγοθύμησε κι εγώ +έκλαψα επάνω από τα μάτια της, ναι, μπορώ +να σου το πω, όπως θα μπορούσα να το πω +και στη μάνα μου, με την ίδια αθωότητα +, ναι, κοιταχτήκαμε… μέσα από τα δάκρυα, +και ίσως τότε… ίσως τότε… Δεν ξέρω, να, +δεν σου λέω άλλα. Ίσως γι’ αυτό έφυγα, +περισσότερο γι’ αυτό παρά για το κακό +που έκανα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να +σε ρωτήσω κάτι άλλο. Όταν ήρθες στο +κτηματάκι, την τελευταία φορά, το ήξερες +κιόλας;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +ήξερα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν», +είπε ο Έφις ενώ σηκωνόταν, «είσαι ένας +πραγματικός άντρας!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +τα θέλεις;» απάντησε αμέσως ο Τζατσίντο +κολακευμένος. «Γνωρίζω λίγο τη ζωή, +τίποτε άλλο. Μαθαίνει κανείς γρήγορα +τη ζωή, όταν γεννιέται εκεί που γεννήθηκα +εγώ. Κι εσύ όμως γνωρίζεις τη ζωή, με τον +τρόπο σου, και γι’ αυτό καταλάβαμε ο +ένας τον άλλο παρόλο που μιλάμε διαφορετική +γλώσσα. Θυμήσου όταν κατέβαινα στο +κτηματάκι…. Έπαιζα και έβαλα ψεύτικη +υπογραφή επειδή ήθελα να πληρώσω τον +Λιμενάρχη και να του κάνω καλή εντύπωση +επιστρέφοντας. Θα έλεγε: ο δυστυχισμένος, +ορθοπόδησε. Εγώ όμως, αντίθετα, έπεσα +ακόμη πιο χαμηλά, πιο χαμηλά… Με έπιασε +όμως κάτι σαν τρέλα. Τώρα όμως άνοιξα +τα μάτια και βλέπω πού βρίσκεται η +πραγματική σωτηρία. Εσύ, πού τη βρήκες +την πραγματική σωτηρία; Ζώντας για τους +άλλους∙ αυτό θέλω να κάνω κι εγώ, Έφις», +πρόσθεσε, μιλώντας του κοντά στο πρόσωπο. +«Εσύ είσαι που με έσωσες∙ σαν κι εσένα +θέλω να είμαι… Απάντησε, έχω δίκιο; Σ’ +έριξα καταγής, στην Ολιένα, αλλά και +τους αγίους τους κακομεταχειριστήκαν, +δεν έπαψαν όμως να είναι άγιοι. Απάντησε, +έχω δίκιο;», επανέλαβε ταρακουνώντας +τον από τους ώμους. «Θυμάσαι τι λέγαμε +στο κτηματάκι; Εγώ το θυμάμαι πάνα και +γι’ αυτό λέω στον εαυτό μου: ο Έφις κι +εγώ είμαστε δυο δυστυχισμένοι, αλλά +είμαστε πραγματικοί άντρες και οι δυο, +περισσότερο και από τον θείο Πιέτρο και +από τον Μιλέζο, βέβαια! Ο θείος Πιέτρο; +Τι είναι ο θείος Πιέτρο; Άφησε τις θείες +να υποφέρουν τόσα χρόνια μόνες, μέσα +στη φτώχεια και στην καταφρόνια όλου +του χωριού, και τώρα κι αυτός πιστεύει +πως κάνει καλό επειδή θέλει να παντρευτεί +τη Νοέμι! Το κάνει επειδή η γυναίκα τού +αρέσει σαν γυναίκα, όπως σ΄ εμένα αρέσει +η Γκριζέντα, και τίποτε περισσότερο. +Αγάπη είναι αυτή, συμπόνια; Κι εκείνη +καλά κάνει που δεν τον θέλει. Καλά κάνει! +Τη συμμερίζομαι! Η πραγματική αγάπη +ήταν η δική σου για εκείνες και αν είναι +κάποιος που θα έπρεπε να αγαπούν και να +παντρευτούν, ναι, το λέω, είσαι εσύ και +όχι ο θείος Πιέτρο…. Κι όμως σε πέταξαν +έξω σαν ένα γέρικο σκυλί, τώρα που δεν +μπορείς να τους προσφέρεις τίποτε. Και +όμως εσύ τις αγαπάς περισσότερο γι’ +αυτό, επειδή η καρδιά σου είναι η καρδιά +ενός πραγματικού ανθρώπου. Λοιπόν, τι +κάνεις τώρα; Έι, άνθρωπέ μου!.... Ντροπή! +Αρκετά δεν έκλαψες; Εμπρός, κουράγιο! +Περπάτα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +ταρακούνησε πάλι πιάνοντάς τον από +πίσω, από τα μπράτσα, αλλά ο Έφις έκλαιγε +διπλωμένος στα δυο, με το κεφάλι ανάμεσα +στα γόνατα, και ενώ οι λυγμοί του γέμιζαν +τη σιωπή της νύχτας, θυμόταν το αίμα που +είχε φτύσει μπροστά στην παλιά εκκλησία +της Ολιένα, μετά το άλλο επεισόδιο με +τον Τζατσίντο. Και τώρα του φαινόταν +πως όλο το αίμα του έτρεχε από τα μάτια, +όλο το κακό αίμα, το αίμα της αμαρτίας. +Το σώμα του ήταν εξουθενωμένο και η ψυχή +του χτυπιόταν μέσα του, σ’ ένα χώρο κενό +και μαύρο σαν τη νύχτα. Τα λόγια αγάπης +όμως του Τζατσίντο έλαμπαν φωτεινά στο +σκοτεινό φόντο και τα ίδια του τα δάκρυά +τον φώτιζαν, άστραφταν τριγύρω του σαν +αστέρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έμεινε +μια εβδομάδα στο Νούορο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τόσο +ο ίδιος όσο και ο Τζατσίντο περίμεναν +να δούνε από τη μια στιγμή στην άλλη να +φτάνει η Γκριζέντα, αλλά οι μέρες +περνούσαν κι εκείνη δεν ερχόταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο δεν είχε πάρει ακόμη καμία +απόφαση για την περίσταση, φαινόταν +όμως ήρεμος, δούλευε, γύριζε στο σπίτι +μόνο όταν ήταν η ώρα για φαγητό και +αστειευόταν με το σπιτονοικοκύρη του +ζητώντας του συμβολές πώς να υποδεχτεί +το κορίτσι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +θέλω βέβαια να την χάσω, την καημένη την +ορφανή! Εάν την παντρευόμασταν μαζί; +Μια γυναίκα στο σπίτι χρειάζεται.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +ανθρωπάκι τον κοίταζε με αποδοκιμασία, +αλλά δεν μιλούσε, τουλάχιστον όταν ήταν +μπροστά ο Έφις. Αυτός πάλι δεν ήθελε, με +τη σειρά του, να εκβιάσει τη μοίρα, και +σκεφτόταν ότι ήταν αμαρτία να προσπαθήσει +ν’ αντισταθεί στη θέληση της Θείας +Πρόνοιας. Σ’ αυτήν έπρεπε να αφεθούνε, +όπως ο σπόρος στον άνεμο. Ο Θεός ξέρει +τι γίνεται.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ωστόσο +δεν αποφάσιζε να φύγει, περιμένοντας +την Γκριζέντα και όταν δεν ήταν στο +σπίτι ο Τζατσίντο κατέβαινε το σοκάκι, +καθόταν στο φρύδι της κοιλάδας και +κατασκόπευε το λευκό δρόμο στους πρόποδες +του Βουνού. Ο ρυθμικός χτύπος του Μύλου +τον συγκινούσε, σχεδόν τον τρόμαζε. Του +φαινόταν σαν χτύπος καρδιάς, μιας +καινούργιας καρδιάς που έκανε να +ξανανιώσει η άγρια, η αρχαία γη. Μέσα σ’ +εκείνους τους χτύπους παλλόταν και η +καρδιά του Τζατσίντο και του Έφις του +ερχόταν να κλάψει όταν τον σκεφτόταν. +Να τος, του φαινόταν ότι τον είχε πάντα +μπροστά στα μάτια του, ψηλό, ήρεμο, άσπρο +από το αλεύρι, σαν νεαρό φυτό που το +σκεπάζει η πάχνη, εξαγνισμένο από την +εργασία και από την πρόθεσή του να κάνει +το καλό. Όλοι τον αγαπούν κι εκείνος +είναι ευγενικός με όλους. Οι γυναίκες +που φέρνουν το σιτάρι στο Μύλο μαζεύονται +γύρω του ενώ είναι σκυμμένος και ζυγίζει +το αλεύρι και τον κοιτάζουν με μητρικό +βλέμμα, με ερωτικό βλέμμα. Ο Έφις πήγε +μια μέρα να τον δει και ανάμεσα στο +θόρυβο της μηχανής και στις κινήσεις +των χλωμών μορφών μπροστά σ’ ένα +φλεγόμενο φόντο, ανάμεσα στο μπλέξιμο +των σκιών και στο τρίξιμο των βαρών, του +φάνηκε πως διέκρινε μια μικρογραφία +του Καθαρτηρίου και τον Τζατσίντο να +βασανίζεται ανάμεσα στους κολασμένους, +περιμένοντας ωστόσο στο τέλος την +εξιλέωση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +Κυριακή μετά το Πάσχα πήγε σε μια μικρή +αγροτική γιορτή στο ξωκλήσι της Βαλβέρντε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +ένα κρύο απόγευμα και στην κοιλάδα του +Ιζάλε φαινόταν να κυριαρχεί ακόμη ο +χειμώνας αφού την έδερνε ο βοριάς και +το Μόντε Άλμπο κάτω, στο βάθος, ανάμεσα +στα σύννεφα έμοιαζε με καράβι που είχε +εξοκείλει σε μια φουρτουνιασμένη +θάλασσα. Ο Έφις ακολουθούσε μια σειρά +από χωριάτισσες τυλιγμένες στις βαριές +τους κάπες και με τον άνεμο να τον χτυπά +το στήθος ένοιωθε κάτι καινούργιο, κάτι +δυνατό να μπαίνει μες στην καρδιά του. +Ο κόσμος περπατούσε θλιμμένος, αλλά +ήρεμος, σαν σε λιτανεία, λες και δεν +πήγαινε σ’ έναν τόπο γιορτής, αλλά +προσευχής. Ακόμη και ένα ακορντεόν από +μακριά επαναλάμβανε το θρησκευτικό +μοτίβο των δοξασιών κι εκείνος αισθανόταν +ότι η πορεία του προς την εξιλέωση είχε +αρχίσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +έφτασε στο ξωκλήσι, ψηλά στη βραχώδη +πλαγιά, κάθισε κοντά στην είσοδο και +άρχισε να προσεύχεται. Του φαινόταν πως +η μικρή Παναγία κοίταζε λίγο τρομαγμένη +από την υγρή της κόγχη τον κόσμο που +είχε έρθει να ταράξει τη μοναξιά της, +πως ο άνεμος φυσούσε όλο και πιο δυνατά +και ο ήλιος χαμήλωνε γρήγορα στην κοιλάδα +για να αναγκάσουν τους ενοχλητικούς +προσκυνητές να φύγουν. Πράγματι, οι +γυναίκες τυλίγονταν καλύτερα μέσα στις +κάπες τους και, αφού έλεγαν τις προσευχές +στο κομποσκοίνι, έπαιρναν το δρόμο της +επιστροφής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έμεινε +μόνο κάποια που πουλούσε μαντολάτα και +ζαχαρωτά από μαύρο αλεύρι, και δυο άντρες +που κάθονταν ο έναν στη μια και ο άλλος +στην άλλη πλευρά της εισόδου της +εκκλησίας κάτω από τον γκρεμισμένο +πρόδομο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις καθόταν σε μικρή απόσταση από +αυτούς και τους κοίταζε σοβαρός. Τους +αναγνώρισε, τους είχε ξαναδεί στο +πανηγύρι του Ριμέντιο: ήταν δυο ζητιάνοι +ντυμένοι κόσμια σαν αστοί, με τιρκουάζ +παντελόνια και σακάκια βελουτέ. Ο ένας +ήταν ακόμη νέος, ψηλός και σκυφτός, με +πρόσωπο ωχρό και αποστεωμένο, λες και +είχε απομείνει μόνο το δέρμα επάνω στα +κόκαλα, με τα μαυρισμένα του βλέφαρα +χαμηλωμένα, ζητιάνευε, ζητιάνευε +κουνώντας μόλις τα μελαγχολικά του +χείλη που σκέπαζαν τα μεγάλα προεξέχοντα +δόντια του. Έμοιαζε να κοιμάται και να +μιλά στον ύπνο του, αδιάφορος για τον +εξωτερικό κόσμο. Ο άλλος, γέρος μα +δυνατός, με πρόσωπο κατακόκκινο και +όλο του το κορμί συνεπαρμένο από ένα +τρέμουλο που έμοιαζε ψεύτικο , είχε +τοποθετήσει ένα καπέλο ανάμεσα στα +ανοιχτά πόδια του και πότε πότε έσκυβε +για να δει μέσα τα κέρματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +βράδυ όμως έπεφτε γρήγορα, φορτωμένο +με σύννεφα, και ο κόσμος έφευγε. Ακόμη +και η γυναίκα με τα γλυκά έκλεισε τα +κουτιά της που απόμειναν γεμάτα και +αγανακτισμένη άρχισε να μιλά με τους +ζητιάνους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +άξιζε τον κόπο που κάναμε τόσο δρόμο! +Γιορτή της συμφοράς, αδέλφια μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +τα βγάζουμε πια πέρα», είπε ο γέρος, +άδειασε τα κέρματα σ’ ένα μαντήλι και +ξαναέβαλε το καπέλο στο κεφάλι. Μόλις +όμως έκανε να σηκωθεί ξανάπεσε, σαν να +γλίστρησαν τα πόδια του στο λιθόστρωτο +της εισόδου, και χτύπησε το κεφάλι στον +τοίχο και τα χέρια στο έδαφος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +άκουσε να κουδουνίζουν τα κέρματα επάνω +στην πέτρα, ο άλλος ζητιάνος ανασήκωσε +το ωχρό του πρόσωπο και άνοιξε διάπλατα +τα ανέκφραστα μάτια του σαν να άκουγε +έναν απειλητικό θόρυβο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +γέρος βογκούσε. Η γυναίκα και ο Έφις +έτρεξαν κοντά του, αλλά δεν μπόρεσαν να +τον κάνουν να κρατήσει όρθιο το κεφάλι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να τον ξαπλώσουμε», είπε η γυναίκα, «θα +του δώσω τώρα λίγο ποτό να πιεί. Βάλ’ +τον κάτω, βοήθησέ με.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +έβαλαν κάτω, αλλά οι σταγόνες από ένα +πράσινο υγρό που εκείνη προσπάθησε να +του χύσει στο στόμα επάνω στα κλειστά +δόντια, του χύθηκαν στο σαγόνι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μοιάζει +πεθαμένος. Κι εσύ δεν κουνιέσαι;», εκείνη +είπε στον άλλο ζητιάνο. «Ήταν άρρωστος; +Δεν απαντάς;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +άλλος προσπάθησε ν’ απαντήσει, αλλά +από το στόμα του βγήκε μόνο ένα τρεμάμενο +ούρλιασμα∙ έπειτα ξέσπασε σε λυγμούς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άντε, +κουνήσου, πήγαινε να φωνάξεις τους +βοσκούς που είναι εκεί πάνω, στο δάσος…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +τον στέλνεις, αφού είναι τυφλός;» είπε +ο Έφις ενώ έσκυβε και έβαζε το ένα του +χέρι επάνω στην καρδιά του γέρου. Η +καρδιά σκιρτούσε, σαν να προσπαθούσε +κάθε φορά να ανυψωθεί κι έπειτα έπεφτε +αμέσως κάτω.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +το σκοτάδι πύκνωνε ολοένα. Κάθε σύννεφο, +περνώντας από τον κοντινό ορίζοντα, +άφηνε ένα πέπλο, ο άνεμος λυσσομανούσε +πίσω από την εκκλησία και όλοι οι θάμνοι, +μ’ ένα χρώμα μεταλλικό πράσινο, σείονταν +προεξέχοντας πάνω από την κοιλάδα, σαν +να ήθελαν να φύγουν, κυριευμένοι από +μια έκρηξη θλίψης και τρόμου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ακόμη +και η γυναίκα φοβήθηκε από την ερημιά +και τον ξαφνικό θάνατο. Έβαλε τα κουτιά +επάνω στο κεφάλι της και είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να φύγω. Θα ειδοποιήσω το γιατρό στο +Νούορο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +έτσι ο Έφις απόμεινε μόνος, ανάμεσα +στον ετοιμοθάνατο και στον τυφλό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +σύντροφός μου υπόφερε από καρδιά», έλεγε +ο ζητιάνος. «Τις τελευταίες ημέρες ήταν +άρρωστος, αλλά κανείς δεν το πίστευε. +Οι άνθρωποι δεν πιστεύουν ποτέ…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ήταν +συγγενής σου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι. +Συναντηθήκαμε πριν δέκα χρόνια, στο +πανηγύρι του Μιράκολο. Εγώ τότε είχα +έναν σύντροφο, τον Ζουάν Μαρία, που με +κακομεταχειριζόταν. Με είχε σαν σκυλί. +Τότε αυτός ο φουκαράς ο γέρος με πήρε +μαζί του. Με είχε σαν παιδί του, δεν μου +άφηνε ποτέ το χέρι πριν καθίσω σε σίγουρο +μέρος. Τώρα όλα τελείωσαν…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +θα κάνεις τώρα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +θες να κάνω; Θα μείνω εδώ περιμένοντας +το θάνατο. Τα έχω μαζί μου όλα, η ψυχή +μου να σωθεί.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπορώ +να σε πάω μέχρι το Νούορο», είπε ο Έφις, +και ξαφνικά άρχισε να κλαίει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σκυμμένος +επάνω στον ετοιμοθάνατο προσπαθούσε +να τον ξαναζωντανέψει βρέχοντας τα +χείλη του με το ποτό που άφησε η γυναίκα +και το μέτωπό του με ένα κουρέλι βουτηγμένο +στο κρασί. Αλλά το τραγικό του πρόσωπο +είχε πάρει χρώμα βιολετί και πράσινο, +όλο και πιο σκληρό και ακίνητο στο +αβέβαιο φως του δειλινού. Και η καρδιά +του έπαψε να χτυπά. Ο Έφις ξαναζούσε την +πιο τρομερή στιγμή της ζωής του: θυμόταν +το γεφύρι, εκεί κάτω, ανάμεσα στον +κυματισμό των βούρλων κάτω από το +φεγγάρι, κι εκείνος σκυμμένος να +αφουγκράζεται την καρδιά του πεθαμένου +αφεντικού του….</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +παρ’ όλα αυτά αισθανόταν ξαλαφρωμένος, +όπως κάποιος που, ύστερα από μακρά +περιπλάνηση σε απρόσιτα μέρη, ξαναβρίσκει +το χαμένο δρόμο του, το σημείο απ’ όπου +ξεκίνησε. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +δεν θα φύγεις;» ρώτησε ο τυφλός, ακίνητος +πάντα στο πόστο του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +φύγω όταν το θελήσει ο Θεός. Τώρα θ’ +ανάψω φωτιά γιατί πρέπει να περάσουμε +εδώ τη νύχτα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγε +να βρει ξύλα. Ο άνεμος λυσσομανούσε όλο +και περισσότερο και τα σύννεφα +ανεβοκατέβαιναν από την Ορτομπένε, πάνω +κάτω σαν χείμαρροι λάβας, σαν στήλες +καπνού, σκορπίζοντας επάνω σ’ όλη την +κοιλάδα. Στα υψώματα όμως του Νούορο +μια λωρίδα ουρανού παρέμενε βαμμένη μ’ +ένα μελαγχολικό γαλάζιο χρώμα λαζουρίτη +και το καινούργιο φεγγάρι έδυε τριανταφυλλί +ανάμεσα σε δυο γκρεμούς. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πηγαίνοντας +προς το υπόστεγο ο Έφις είδε τον τυφλό +που μετακινήθηκε και ήταν τώρα σκυμμένος +επάνω από το σύντροφό του καλώντας τον +με τ’ όνομά του. Έκλαιγε και έψαχνε το +κομπόδεμα με τα κέρματα. Μόλις το βρήκε +το έριξε μέσα στον κόρφο του και συνέχισε +να κλαίει. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έτσι +πέρασαν τη νύχτα. Ο τυφλός διηγούταν τα +δικά του, ανακατεύοντάς τα με ιστορίες +από τη Βίβλο και ο πόνος τού περνούσε +γρήγορα, σαν ένα βίαιο κακό που περνάει +σύντομα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +νομίζεις, αδερφέ μου; Εγώ γεννήθηκα +πλούσιος, ο πατέρας μου ήταν σαν τον +Ιακώβ, αλλά χωρίς τόσα πολλά παιδιά, και +έλεγε: δεν πειράζει που το παιδί μου +είναι τυφλό, τα μάτια του είναι από +χρυσάφι (εννοούσε τα πλούτη του) και θα +δει έτσι κι αλλιώς. Και η μητέρα μου, που +η φωνή της ήταν γλυκιά σαν φρούτο, +θυμάμαι, έλεγε: αρκεί ο Ιστένε μου να +μείνει αθώος, τίποτε άλλο δεν ενδιαφέρει. +Κι έτσι, που λες, αδελφέ μου, μου έφαγαν +την περιουσία όταν πέθαναν ο πατέρας +και η μητέρα μου, με τσιμπολόγησαν σαν +να’ μουνα ένα τσαμπί σταφύλι, όλοι τους, +συγγενείς και γνωστοί∙ ο Θεός να τους +συχωρέσει. Μ’ ανάγκασαν να βγω στη +ζητιανιά, εγώ όμως, πρέπει να σου πω, +κράτησα την αθωότητά μου: δεν έκανα ποτέ +κακό σε κανένα. Ο Κύριος όμως με βοήθησε +πάντα. Πρώτα ο Ζουάν Μαρία, ο Θεός ν’ +αναπάψει την ψυχή του, κι έπειτα αυτός +υπήρξαν οι σύντροφοί μου, τ’ αδέλφια +μου, όπως οι άγγελοι που συντρόφευαν +τον Τωβία. Τώρα …..»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +τώρα ακόμη δεν θα σου λείψει η συντροφιά», +είπε ο Έφις σοβαρά. «Τι εννοείς όμως +όταν λες πως είσαι αθώος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ότι +βαδίζω προς την αιωνιότητα», είπε ο +τυφλός χαμηλόφωνα. «Πηγαίνω προς μια +πύλη που θα με υποδεχτεί ορθάνοιχτη, +και δεν σκέφτομαι τίποτε άλλο. Εάν έχω +λίγο ψωμί, θα το φάω, εάν δεν έχω, δεν θα +πω κουβέντα. Δεν άγγιξα ποτέ τα πράγματα +των άλλων, δεν γνώρισα ποτέ γυναίκα. Ο +Ζουάν Μαρία μου έφερε κάποτε μια. Ένοιωσα +ότι είχε τη μυρωδιά του κακού και έπεσα +καταγής σαν να πέρασε άνεμος. Τι πρέπει +να κάνω, ψυχή μου; Εάν δε σώσω την ψυχή +μου, τι άλλο έχω αδελφέ μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τα +λεφτά όμως του πεθαμένου τα πήρες, +μπαγαμπόντη!» είπε ο Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δικά +μου ήταν. Τι τα θέλει τα λεφτά ένας +πεθαμένος; Ένα σου λέω: δεν έκλεψα ούτε +έχυσα ποτέ αίμα. Ούτε τ’ αδέλφια του +Ιωσήφ έχυσαν αίμα. Ο Ιούδας τους είπε: +καλύτερα να τον πουλήσουμε στους +Ισμαηλίτες παρά να τον σκοτώσουμε. Έτσι +και έκαναν. Την ξέρεις την ιστορία του +εβραίου Ιωσήφ; Λυπάμαι που φεύγεις, +αλλιώς θα σου την έλεγα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι, +δεν φεύγω», είπε ο Έφις, «θα σε συνοδεύω +από τώρα και στο εξής. Θα οδηγούμε από +το χέρι ο ένας τον άλλο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +τυφλός χαμήλωσε μια στιγμή το κεφάλι, +ψαύοντας το κομπόδεμα με τα κέρματα: +δεν φάνηκε να εντυπωσιάζεται από την +απόφαση του αγνώστου. Τον ρώτησε μόνο:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εσύ ζητιάνος είσαι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +είπε ο Έφις, «δεν το κατάλαβες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εντάξει +τότε, πάρ’ το, κράτα το εσύ.» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +του έδωσε το κομπόδεμα με τα χρήματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δέκατο τέταρτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +εκεί πήγαν στο πανηγύρι του Αγίου +Πνεύματος. Ο τυφλός γνώριζε καλά πότε +γίνεται κάθε πανηγύρι και ποιόν δρόμο +έπρεπε να πάρουν και ήταν εκείνος που +οδηγούσε το σύντροφό του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Περνώντας +από το Νούορο ο Έφις τον οδήγησε προς +το Μύλο, τον άφησε ακουμπισμένο σ’ ένα +τοίχο και πήγε να χαιρετήσει τον +Τζατσίντο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φεύγω +για τόπους μακρινούς. Αντίο. Να θυμάσαι +την υπόσχεσή σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τζατσίντο ζύγιζε ένα σακί αλεσμένο +κριθάρι. Ανασήκωσε τα μάτια του με τα +λευκά από το αλεύρι βλέφαρα και +χαμογέλασε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποια +υπόσχεση;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ότι +θα ζυγίζεις καλά», είπε ο Έφις και έφυγε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +ζύγισε το σακί, ο Τζατσίντο πετάχτηκε +έξω και είδε τους δυο ζητιάνους ν’ +απομακρύνονται πιασμένοι από το χέρι, +χλωμοί και τρεμάμενοι και οι δυο, σαν +άρρωστοι. Τον φώναξε, αλλά ο Έφις του +έκανε με το χέρι αντίο χωρίς να στρέψει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +βγήκαν από το χωριό άρχισαν οι ερωτήσεις, +επειδή ο τυφλός, παρ’ όλο που είχε το +δισάκι του γεμάτο, ήθελε να ζητάει +ελεημοσύνη από τους διαβάτες, ενώ ο Έφις +παρατηρούσε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +να ζητάμε, αφού έχουμε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +αύριο; Δεν σκέφτεσαι το αύριο; Τι ζητιάνος +είσαι εσύ; Φαίνεται πως είσαι καινούργιος.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις κατάλαβε πως δεν ήθελε να ζητάει +επειδή ντρεπόταν, και κοκκίνισε γι’ +αυτό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +καιρός χειροτέρευε. Προς το βράδυ άρχισε +να βρέχει και οι δυο σύντροφοι πλησίασαν +σε μια καλύβα βοσκών, αλλά δεν τους +έβαλαν μέσα κι έτσι υποχρεώθηκαν να +βρουν καταφύγιο κάτω από ένα υπόστεγο +φτιαγμένο από κλαδιά, πλάι στη στάνη. +Τα σκυλιά γαύγιζαν, ένας πέπλος μελαγχολίας +περιέβαλε όλη την υγρή πεδιάδα και η +βροχή και ο άνεμος έσβηναν τη μικρή +φωτιά που ο Έφις προσπαθούσε ν’ ανάψει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +τυφλός έμενε απαθής, ακίνητος πίσω από +το πονεμένο του προσωπείο. Καθισμένος +– δεν ξάπλωνε ποτέ – με τα χέρια γύρω +από τα γόνατα, με τα μεγάλα κίτρινα +δόντια του να λάμπουν στην ανταύγεια +της φωτιάς, με τα σκούρα του βλέφαρα +χαμηλωμένα, συνέχιζε να διηγείται τις +ιστορίες του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να ξέρεις πως χρειάστηκαν δεκατρία +ολόκληρα χρόνια για να χτιστεί το σπίτι +του Βασιλιά Σολομώντα. Βρισκόταν σ’ +ένα δάσος που το έλεγαν Λίβανο εξ αιτίας +των ψηλών κέδρων που φύτρωναν εκεί. +Μέρος δροσερό. Και όλο το σπίτι ήταν +φτιαγμένο από χρυσές και ασημένιες +κολώνες, με τις τραβέρσες από γερό ξύλο, +δουλεμένο, και το πάτωμα από μάρμαρο, +όπως στις εκκλησίες. Στη μέση του σπιτιού +ήταν μια αυλή με μια βρύση που έτρεχε +νερό μέρα-νύχτα, και οι τοίχοι ήταν όλοι +από πολύτιμες πέτρες, κομμένες στο ίδιο +μέγεθος, όπως τα τούβλα. Ο πλούτος που +βρισκόταν εκεί μέσα ήταν ανυπολόγιστος: +τα πιάτα ήτα χρυσά, τα δοχεία χρυσά κι +εκείνα, και όλο το σπίτι ήταν στολισμένο +με ρόδια και κρίνα από χρυσάφι, ακόμη +και τα κολάρα των σκύλων ήταν χρυσά και +οι ιπποσκευές των αλόγων ασημένιες και +τα καλύμματά άλικα. Και ήρθε η βασίλισσα +του Σαβά, που είχε ακούσει να τα εξιστορούν +όλα αυτά μέχρι την άλλη άκρη του κόσμου, +και ζήλευε, επειδή κι εκείνη ήταν πλούσια +και ήθελε να δει ποιος ήταν πλουσιότερος. +Οι γυναίκες έχουν περιέργεια….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένας +από τους βοσκούς, που τον είχαν ελκύσει +οι ιστορίες του τυφλού, πλησίασε στο +υπόστεγο τρέχοντας σκυφτός για να μην +βραχεί. Οι σύντροφοί του τον μιμήθηκαν. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Συνεπαρμένος +από την επιτυχία του ο τυφλός ζωήρεψε, +σηκώθηκε, διηγήθηκε την ιστορία της +Θάμαρ με τις πίτες. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +βοσκοί γελούσαν δίνοντας μεταξύ τους +και καμιά αγκωνιά. Έφεραν γάλα, ψωμί και +έδωσαν και μερικά κέρματα στον τυφλό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις όμως ήταν λυπημένος και μόλις +μείνανε μόνοι έβαλε τις φωνές στο +σύντροφό του για τη δολιότητά του και +το κακό παράδειγμα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μιλάς +όπως μιλούσε η μητέρα μου», είπε ο τυφλός, +και αποκοιμήθηκε κάτω από τη βροχή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +πανηγύρι του Αγίου Πνεύματος υπήρχε +λίγος κόσμος αλλά εκλεκτός. Ήταν τσέλιγκες +με τις χοντρές γυναίκες τους και τα +όμορφα, σβέλτα κορίτσια τους. Έρχονταν +καβάλα στα άλογα, αγέρωχοι και μελαχρινοί +οι άντρες, ζωσμένοι με τα μακριά τους +μαχαίρια σε δερμάτινες στολισμένες +θήκες∙ οι νέοι ψηλοί, με τα δόντια και +το ασπράδι των ματιών τους που έλαμπαν, +ευκίνητοι σαν βεδουίνοι∙ τα κορίτσια +ευλύγιστα και ευχάριστα όπως οι βιβλικές +μορφές που ανέφερε ο τυφλός.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +καιρός εξακολουθούσε να είναι βροχερός +και γύρω από το εκκλησάκι, σκουρόχρωμο +ανάμεσα στις πέτρες και στους θάμνους +της πεδιάδας, βασίλευε μια απέραντη +σιωπή, μια έντονη μυρωδιά από δάση. Τα +σύννεφα που τρέχανε στον γκρίζο ουρανό +έδιναν στον τόπο μια όψη ακόμη πιο +φανταστική.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλο +το πρωί ξεφύτρωναν καβαλάρηδες μέσα +από το ομιχλώδες μονοπάτι. Ξεπέζευαν +σιωπηλοί λες και είχαν μυστική συνάντηση +σ’ εκείνο το μακρινό σημείο του κόσμου. +Ο Έφις καθόταν με τον τυφλό στην είσοδο +της εκκλησίας και του φαινόταν να +ονειρεύεται. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εδώ +επίσης δεν υπήρχαν άλλοι ζητιάνοι κι +εκείνος ένοιωθε έναν αόριστο φόβο όταν +οι ισχυροί και υπεροπτικοί άντρες, που +από το στόμα και τα ρουθούνια τους +έβγαινε μια άχνα ζωής, περνούσαν μπροστά +του. Ένοιωθε φόβο και ντροπή αλλά και +ζήλια. Εκείνοι ήταν άντρες! Τα χέρια +τους έμοιαζαν νύχια αρπακτικού έτοιμα +ν’ αρπάξουν την τύχη στο πέρασμά της. +Έμοιαζαν όλοι ληστές, άνθρωποι πάνω από +το νόμο: δεν μετάνιωναν βέβαια για τις +αμαρτίες τους, εάν είχαν, δεν τους +βασάνιζε η συνείδηση, εάν είχαν πάρει +το νόμο στα χέρια τους, στη διάρκεια της +ζωής τους. Νόμιζε ότι τον κοιτούσαν με +περιφρόνηση, πετώντας του το νόμισμα, +ότι ντρέπονταν γι’ αυτόν σαν άνθρωπο +και ότι ήταν έτοιμοι να τον κλωτσήσουν +στο πέρασμά τους, σαν να ήταν ένα βρόμικο +κουρέλι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +έπειτα κοίταζε μακριά: πέρα από την +ομίχλη του φαινόταν πως άρχιζε ένας +άλλος κόσμος και πως άνοιγε η πύλη για +την οποία μιλούσε ο τυφλός, η μεγάλη +πύλη της αιωνιότητας. Και μετάνιωνε για +την ντροπή του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +πλάι του ο σύντροφός του συνέχιζε να +ζητά ελεημοσύνη απαγγέλλοντας ή +απευθυνόταν σ’ εκείνον για να τον ακούνε +οι περαστικοί:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +κάνουμε εμείς σ’ αυτή τη ζωή, που είμαστε +βάρος στους σπλαχνικούς ανθρώπους που +μας δίνουν ελεημοσύνη;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +κάνουμε, αδελφέ μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +σύντροφέ μου, όλα γίνονται με τη θέληση +του Κυρίου: εμείς είμαστε όργανα κι +Εκείνος μας χρησιμοποιεί για να δοκιμάσει +την καρδιά των ανθρώπων, όπως ο χωρικός +χρησιμοποιεί την τσάπα για να σκάψει +τη γη και να δει αν είναι γόνιμη. +Χριστιανοί, μη βλέπετε στο πρόσωπό μας +δυο φτωχές υπάρξεις, πιο θλιβερές και +από τα φύλλα που πέφτουν, πιο βρώμικες +και από τους λεπρούς. Να δείτε στο πρόσωπό +μας τα όργανα του Κυρίου που θέλει να +συγκινήσει τις καρδιές σας!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +χάλκινα νομίσματα έπεφταν μπροστά τους +σαν σκληρά, ηχηρά άνθη. Ήταν δυο ωραιότατοι +νέοι από το Νούορο που για να προσελκύσουν +την προσοχή των κοριτσιών άρχισαν να +ρίχνουν χρήματα στον τυφλό, βάζοντας +στόχο το στήθος του και γελώντας κάθε +φορά που το πετύχαιναν. Έπειτα πλησίασαν +και βάζοντας τώρα στόχο τον Έφις, το +διασκέδαζαν. Ο Έφις τιναζόταν σε κάθε +χτύπημα και του φαινόταν πως τον +λιθοβολούσαν, αλλά μάζευε τα κέρματα +με κάποια απληστία, και η κατάληξη ήταν, +μόλις τελείωσε το παιχνίδι, να μετανιώσει +πάλι και να ντρέπεται.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +μεταξύ οι γυναίκες προετοίμαζαν το +γεύμα. Είχαν ανάψει φωτιά κάτω από ένα +απομονωμένο δέντρο και ο καπνός +ανακατευόταν με την ομίχλη. Η κηλίδα +των κόκκινων κορσέδων τους ξεχώριζε, +μέσα στο γκρίζο, πιο ζωηρή και από τη +φλόγα. Δεν είχε τραγούδια ούτε μουσική +σ’ αυτό το μικρό πανηγύρι που στον Έφις +φαινόταν να είναι μια συμμάζωξη ληστών +και βοσκών που συγκεντρώθηκαν εκεί από +την επιθυμία να ξαναδούν τις γυναίκες +τους και να πάρουν μέρος στη λειτουργία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +μεσημέρι όλοι μαζεύτηκαν κάτω από το +δέντρο, γύρω από τη φωτιά, και ο παπάς +κάθισε στη μέση. Ο καιρός ξάνοιγε, μια +χρυσή ηλιαχτίδα από το ζενίθ περνούσε +μέσα από τα σύννεφα και έπεφτε κατ’ +ευθείαν επάνω στο δέντρο όπου γινόταν +το φαγοπότι. Κάτω από το δέντρο, οι βοσκοί +καθισμένοι καταγής, οι γυναίκες με τα +κάνιστρα στο χέρι, ο παπάς με ένα δισάκι +ριγμένο στους ώμους σαν σάλι για να +προφυλαχτεί από την υγρασία, τα παιδιά +που γελούσαν, τα σκυλιά που κουνούσαν +την ουρά και κοίταζαν τ’ αφεντικά τους +μες στα μάτια περιμένοντας να γλείψουν +το κόκαλο, όλα θύμιζαν τη γλυκιά γαλήνη +μιας βιβλικής σκηνής. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +γυναίκες, σπλαχνικές, έφερναν μεγάλα +πιάτα με κρέας και ψωμί στους δυο +ζητιάνους και μόλις ο τυφλός άκουγε το +σύρσιμο των βημάτων τους επάνω στη χλόη +ανέβαζε τη φωνή και άρχιζε τις ιστορίες +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μάλιστα, +υπήρχε ένας βασιλιάς που έβαζε να +λατρεύουν τα δέντρα και τα ζώα, ακόμη +και τη φωτιά. Τότε ο Θεός, προσβεβλημένος, +έκανε τους υπηρέτες αυτού του βασιλιά +τόσο κακούς που άρχισαν να συνωμοτούν +για να σκοτώσουν τον αφέντη τους. Αυτό +και έκαναν. Μάλιστα, αυτός έβαζε να +λατρεύουν ένα Θεό όλον από χρυσάφι, γι’ +αυτό στο κόσμο έμεινε η συνήθεια ν’ +αγαπά τόσο το χρήμα, έτσι που ακόμη και +ο συγγενής σκοτώνει το συγγενή για το +χρήμα. Έτσι έγινε και μ’ εμένα, οι +συγγενείς μου, αφού είδαν ότι δεν έχω +το φως μου, μ’ έγδυσαν όπως ο άνεμος +γδύνει ένα δέντρο το φθινόπωρο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +κόσμος έφυγε γρήγορα και οι δυο άντρες +έμειναν πάλι μόνοι μέσα στη θλίψη του +έρημου τόπου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ομίχλη αραίωνε, σκουρόχρωμα δάση έκαναν +την εμφάνισή τους με φόντο το ξεθωριασμένο +γαλάζιο του ορίζοντα∙ έπειτα παντού +γαλήνη, λες και αόρατα χέρια τράβηξαν +απ’ όλες τις μεριές τα πέπλα της +κακοκαιρίας και ένα μεγάλο ουράνιο τόξο +με εφτά ζωηρά χρώματα, και ένα μικρότερο +πιο ξεθωριασμένο, καμπύλωσαν πάνω από +το τοπίο. Η άνοιξη του Νούορο χαμογέλασε +τότε στον κακόμοιρο τον Έφις, καθισμένο +στην είσοδο της εκκλησίας. Μεγάλες +κίτρινες νεραγκούλες, υγρές σαν καμωμένες +από δροσιά, έλαμπαν στα ασημένια λιβάδια +και τα πρώτα αστέρια που εμφανίστηκαν +με το πέσιμο της νύχτας χαμογελούσαν +στα λουλούδια. Ο ουρανός και η γη έμοιαζαν +με δυο καθρέφτες που αντανακλούσαν ο +ένας μέσα στον άλλο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένα +αηδόνι τραγουδούσε στο μοναχικό δέντρο +που επάνω του παρέμενε ακόμη διάχυτος +ο καπνός. Όλη η δροσιά της βραδιάς, όλη +η αρμονία των μακρινών, ήρεμων τοπίων, +και το χαμόγελο των αστεριών προς τα +λουλούδια και το χαμόγελο των λουλουδιών +προς τ’ άστρα, και η περήφανη ευθυμία +των νεαρών βοσκών και ο πόθος των γυναικών +κρυμμένος μέσα στους κόκκινους κορσέδες, +και όλη η μελαγχολία των φτωχών που ζουν +περιμένοντας τ’ αποφάγια από το τραπέζι +των πλουσίων, και οι μακρινοί πόνοι και +οι ελπίδες του επέκεινα, και το παρελθόν, +η χαμένη πατρίδα, η αγάπη, το έγκλημα, η +τύψη, η προσευχή, ο ψαλμός του προσκυνητή +που πηγαίνει, πηγαίνει και δεν ξέρει +πού θα περάσει τη νύχτα αλλά νιώθει πως +τον οδηγεί ο Θεός, και η μοναξιά του +πράσινου στο κτηματάκι εκεί πάνω, ο ήχος +του ποταμού και των σκλήθρων εκεί κάτω, +η μυρωδιά από τους φλόμους, το γέλιο και +το κλάμα της Γκριζέντα, το γέλιο και το +κλάμα της Νοέμι, το γέλιο και το κλάμα +τα δικά του, του Έφις, το γέλιο και το +κλάμα όλου του κόσμου, τρεμόπαιζαν και +πάλλονταν μέσα στις νότες του αηδονιού +επάνω στο μοναχικό δέντρο που έμοιαζε +ψηλότερο από τα βουνά, με την κορυφή του +ν’ αγγίζει τον ουρανό και την άκρη του +τελευταίου φύλλου χωμένη μέσα σ’ ένα +αστέρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο Έφις ξανάρχισε να κλαίει. Δεν ήξερε +το γιατί, αλλά έκλαιγε. Του φαινόταν πως +ήταν μόνος στον κόσμο, με σύντροφο το +αηδόνι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένιωθε +ακόμη τα κέρματα των νεαρών από το Νούορο +να του χτυπούν το στήθος και ανασκιρτούσε +ολόκληρος σαν να τον λιθοβολούσαν∙ +ήταν όμως μια ανατριχίλα χαράς, ήταν η +ηδονή του μαρτυρίου. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +σύντροφός του, με τον ώμο ακουμπισμένο +στην κλειστή είσοδο και τα χέρια γύρω +από τα γόνατα, κοιμόταν και ροχάλιζε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +εκεί έφυγαν για το Φόνι, για το πανηγύρι +των Αγίων Μαρτύρων. Περπατούσαν πάντα +με μικρά διαλείμματα, σταματώντας στις +στάνες, όπου ο τυφλός κατάφερνε να τον +ακούνε οι βοσκοί, που φαίνεται ότι τους +αναγνώριζε «από τη μυρωδιά», όπως έλεγε, +διηγούμενος τα πιο συγκινητικά επεισόδια +από την Παλαιά Διαθήκη στους απλοϊκούς +και τους θεοφοβούμενους, καθώς και +εκείνα που η κακή τους ερμηνεία τους +έδινε μια γεύση σκανδάλου για τους νέους +και τους ακόλαστους. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτή +η συμπεριφορά του συντρόφου του έθλιβε +τον Έφις. Μερικές φορές ένοιωθε τέτοια +αηδία που σχεδίαζε να τον εγκαταλείψει, +αλλά όταν το ξανασκεφτόταν του φαινόταν +ότι η πορεία του προς την εξιλέωση θα +ήταν έτσι πληρέστερη και έλεγε στον +εαυτό του:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +σαν να οδηγώ έναν άρρωστο, ένα λεπρό. Ο +Θεός θα δώσει έτσι μεγαλύτερη προσοχή +στην αγαθοεργία μου».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +δρόμο συνάντησαν και άλλους ζητιάνους +που πήγαιναν στο πανηγύρι. Όλοι χαιρετούσαν +τον τυφλό σαν παλιό γνώριμο, αλλά κοίταζαν +με καχυποψία τον Έφις.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> «Εσύ +είσαι ακόμη δυνατός και καλοστεκούμενος», +του είπε ένας νεαρός σακάτης, «πώς και +ζητάς ελεημοσύνη;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχω +μια κρυφή αρρώστια που με τρώει και μ’ +εμποδίζει να δουλέψω», απάντησε ο Έφις, +αλλά ντράπηκε για το ψέμα του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +Θεός λέει να δουλεύουμε όσο μπορούμε∙ +μακάρι να μπορούσα κι εγώ. Πόσο είναι +ευτυχισμένοι εκείνοι που μπορούν να +δουλεύουν!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σκεφτόταν τον Τζατσίντο που έγινε +χαρούμενος και καλός μόλις βρήκε δουλειά, +και διερωτήθηκε με πίκρα εάν δεν έκανε +πάλι λάθος που εγκατέλειψε τις καημένες +τις κυράδες του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +έτσι πήγαινε και πήγαινε και ησυχία δεν +εύρισκε. Η σκέψη του ήταν πάντα εκεί +κάτω, ανάμεσα στις καλαμιές και στα +σκλήθρα του μικρού κτήματος. Κυρίως το +βράδυ, εάν κάποιο αηδόνι κελαηδούσε, η +νοσταλγία τον βασάνιζε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +να σκέφτεται άραγε ο ντον Πρέντου που +με περιμένει με την απάντηση της Νοέμι; +Ο Θεός όμως θα φροντίσει και θα φροντίσει +καλά, τώρα που εγώ, με το θανάσιμο αμάρτημά +μου και τον αφορισμό μου είμαι μακριά +από </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>αυτές.</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +πήγαινε, πήγαινε, στη σειρά με τους +ζητιάνους, επάνω , επάνω, μέσα από την +πράσινη κοιλάδα της Μαμογιάντα, επάνω, +επάνω, προς το Φόνι, μέσα από μονοπάτια +πάνω από τα οποία, μες το συννεφιασμένο +βράδυ, κρέμονταν τα βουνά του Τζεναρτζέντου +παίρνοντας φανταστικές μορφές από +τείχη, κάστρα, κυκλώπειους τάφους, +ασημένιες πολιτείες, γλαυκά δάση +σκεπασμένα με ομίχλη. Του φαινόταν όμως +πως το σώμα του ήταν ένας άδειος σάκος +που τον έδερνε ο άνεμος, σχισμένος, +βρώμικος, για πέταμα στα κουρέλια. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> <FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +οι σύντροφοί του δεν ήταν καλύτεροι από +αυτόν. Περπατούσαν, περπατούσαν, χωρίς +να ξέρουν πού πηγαίνουν, χωρίς να ξέρουν +το γιατί. Τα μέρη διασκέδασης όπου +πήγαιναν τους ήταν αδιάφορα∙ δεν τα +εύρισκαν πιο χαρούμενα ή πιο θλιβερά +από τα μοναχικά μέρη όπου στάθμευαν για +ανάπαυση ή για φαγητό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Καυγάδιζαν +ωστόσο μεταξύ τους, φώναζαν αισχρόλογα, +μιλούσαν άσχημα για το Θεό, ζήλευαν ο +ένας τον άλλο: είχαν όλα τα πάθη των +τυχερών ανθρώπων. Ο Έφις, ψόφιος από την +κούραση, με τον πυρετό να του τρώει τα +σωθικά, δεν προσπαθούσε να τους συνεφέρει, +ούτε τους λυπόταν∙ του φαινόταν όμως +ότι βάδιζε μέσα σ’ ένα όνειρο, όπου τον +παρέσερνε μια συντροφιά φαντασμάτων, +όπως τόσες φορές συνέβαινε τις νύχτες +εκεί κάτω, στο κτηματάκι∙ ήταν κιόλας +νεκρός και περιφερόταν ακόμη σε τούτον +εδώ τον κόσμο, διωγμένος από τα βασίλεια +του άλλου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στο +Φόνι, όπου οι ζητιάνοι βολεύτηκαν στη +μικρή αυλή γύρω από την εκκλησία που +ήταν γεμάτη κόσμο από μακρινά χωριά, ο +Έφις άρχισε να δοκιμάζει ένα νέο μαρτύριο. +Φοβόταν μήπως τον αναγνωρίσουν και +προσπαθούσε να κρυφτεί πίσω από το +σύντροφό του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πλάι +τους ήταν άλλοι δυο ζητιάνοι: ένας γέρος +τυφλός και ένας νέος, ο οποίος πριν +έρθει, τρύπησε το στήθος του κάτω από +τη δεξιά θηλή και έτριψε επάνω το γάλα +ενός δηλητηριώδους φυτού για να +δημιουργηθεί έτσι ένα πρήξιμο, που το +παρίστανε τάχα σαν κακοήθη όγκο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ένοιωθε οργή γι’ αυτή την απάτη +και, όταν τα νομίσματα έπεφταν στο καπέλο +του συντρόφου του, κοκκίνιζε γιατί του +φαινόταν ότι κορόιδευε κι εκείνος τους +σπλαχνικούς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +τα κέρματα έπεφταν, έπεφταν. Δεν φανταζόταν +ποτέ ότι υπήρχαν τόσοι φιλεύσπλαχνοι +άνθρωποι στον κόσμο. Οι γυναίκες κυρίως +ήταν γενναιόδωρες και μια γλυκιά σκιά +σκέπαζε τα μάτια τους κάθε φορά που ο +ψεύτικος όγκος του νεαρού ζητιάνου +έκανε την εμφάνισή του πρησμένος και +μπλάβος σαν σύκο, ανάμεσα στις πτυχές +του ανοιχτού πουκάμισου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλες +σχεδόν σταματούσαν, έσκυβαν το πρόσωπο +και ρωτούσαν. Μερικές ήταν ψηλές, λεπτές, +τυλιγμένες με ορμπάτσε [5], φορούσαν +ποδιές κεντημένες με κίτρινα και πράσινα +ιερογλυφικά και σκουφιά σκαρλάτα και +έμοιαζε να έρχονταν από μακριά, από την +αρχαία Αίγυπτο. Άλλες πάλι είχαν γερά +λαγόνια, πρόσωπο πλατύ με δυο μάγουλα +σαν ώριμα μήλα, στόμα σαρκώδες, φλογερό +και υγρό, όπως τα χείλη ενός βάζου με +μέλι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις απαντούσε με χαμηλωμένα τα μάτια +στις ερωτήσεις τους και έπαιρνε με λύπη +την ελεημοσύνη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +και μερικοί άντρες σταματούσαν γύρω +από τον τυφλό γέρο και τον ψεύτικο +άρρωστο, ένας μάλιστα έσκυψε για να δει +καλά τον όγκο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ο Θεός να βάλει το χέρι του», είπε, «ήταν +ακριβώς έτσι και έζησε μόνο ένα χρόνο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μόνο +ένα χρόνο;» φώναξε ένας άλλος. «Α, δεν +θα μου έφτανε να τελειώσω ούτε τρεις +από τις χίλιες δουλειές που έχω στο +μυαλό μου. Έλα, πάρε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +έριξε στον άρρωστο ένα ασημένιο νόμισμα. +Τότε άρχισε ένας συναγωνισμός ποιος θα +προσφέρει τα περισσότερα στον καταδικασμένο +να πεθάνει σύντομα. Τα νομίσματα έπεφταν +βροχή πάνω στο δισάκι του έτσι που ο +σύντροφος του ΄Εφις κιτρίνισε από το +κακό του και η φωνή του έτρεμε από ζήλια. +Το μεσημέρι αρνήθηκε να φάει, έπειτα +σώπασε και φάνηκε να μελετάει κάτι +σκοτεινό. Πράγματι, όταν ο κόσμος +μαζεύτηκε πάλι στην αυλή και οι γυναίκες +περνώντας έψαχναν στις τσέπες τους να +βρουν κάτι για να δώσουν ελεημοσύνη +στον ψεύτικο άρρωστο, εκείνος άρχισε +να φωνάζει:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +κοιτάξτε τον καλά! Είναι πιο γερός από +εσάς. Τρυπήθηκε με μια δηλητηριασμένη +βελόνα».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +κάποιος έσκυψε για να δει καλύτερα τον +ψεύτικο όγκο και ο ζητιάνος, χλωμός, +ακίνητος, δεν αντέδρασε, δε μίλησε. Ο +γέρος σύντροφός του όμως σηκώθηκε +ξαφνικά, ψηλός, ταλαντευόμενος σαν +βλαστός δέντρου που τον σείει ο άνεμος, +έκανε μερικά βήματα και έπεσε επάνω +στον Ιστένε ρίχνοντάς του γροθιές στο +κεφάλι σαν να’ τανε σφυριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +αρχή ο Ιστένε έσκυψε το κεφάλι μέχρι +που το έβαλε σχεδόν ανάμεσα στα γόνατα, +έπειτα ανασηκώθηκε, άρπαξε τα πόδια του +επιτιθέμενου και τον τράνταξε ολόκληρο, +μη μπορώντας όμως να τον ρίξει κάτω του +δάγκωσε το γόνατο. Δε μιλούσαν και η +σιωπή τους έκανε τραγικότερη τη σκηνή. +Την επόμενη στιγμή όμως πέσανε μερικοί +επάνω τους και οι στριγκλιές των γυναικών +ενώθηκαν με τα γέλια των αντρών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +πάντως θα ήθελα να ξέρω πώς τα κατάφερε +να τον δει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αφού +δεν είναι τυφλός! Ο διάολος να τους +πάρει, προσποιούνται όλοι, από τον πρώτο +ως τον τελευταίο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εγώ που του έδωσα τρεις φορές από εννέα +ρεάλια! Πώς τον έκανες τον όγκο; … Πες +μου, θα σου δώσω άλλα εννέα ρεάλια: έτσι +θα κάνω κι εγώ για να μην πάω στο στρατό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρόσεχε +γιατί έρχονται οι καραμπινιέροι.»<BR>«Πάψτε. +Δεν τρέχει τίποτε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +κόσμος μέριασε για να περάσουν οι +καραμπινιέροι: ψηλοί, με κόκκινο και +γαλάζιο λοφίο να ανεμίζει σαν φανταστικό +πουλί, στάθηκαν επάνω από τους δυο +ζητιάνους που βρίσκονταν κουβαριασμένοι +καταγής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +γέρος έτρεμε από οργή, αλλά δεν άνοιγε +το στόμα του∙ ο άλλος είχε ξαναπάρει +τη θέση του και είπε λυπημένα ότι δεν +ήξερε τίποτε, ότι δεν κουνήθηκε από τη +θέση του, ότι ένοιωσε κάποιον να πέφτει +επάνω του σαν τοίχος που καταρρέει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τους +σήκωσαν και τους απομάκρυναν. Ο κόσμος +τους ακλούθησε σαν σε λιτανεία. Ο Έφις +ακολουθούσε κι αυτός, αλλά έτρεμαν τα +πόδια του, ένας πέπλος κάλυπτε τα μάτια +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τώρα +θα συλλάβουν κι εμένα και θα μάθουν +ποιος είμαι, θα τα μάθουν όλα για μένα +κα θα με καταδικάσουν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κανείς +όμως δεν του έδινε σημασία και αφού +έκλεισαν τους δυο τυφλούς στην καζάρμα +ο κόσμος διαλύθηκε κι εκείνος απόμεινε +μόνος, σε απόσταση, καθισμένος επάνω σε +μια πέτρα να περιμένει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Φοβόταν, +αλλά για τίποτε στον κόσμο δεν θα +εγκατέλειπε τον τυφλό. Έμεινε εκεί μια +ώρα, δυο, τρεις. Ο τόπος ήταν έρημος: ο +κόσμος ήταν κάτω, στο πανηγύρι, και το +χωριό σ’ εκείνη τη γωνιά έμοιαζε +ακατοίκητο. Ο ήλιος έπεφτε επάνω στις +στέγες από σχίζες των μικρών, χαμηλών +και φτωχικών σπιτιών που έμοιαζαν με +καλύβες. Ο αέρας του απομεσήμερου +μετέφερε μυρωδιές από αρωματικά φυτά +και πού και πού κάποια φωνή, κάποιον ήχο +μακρινό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γαλήνη εκείνη μεγάλωνε την ανησυχία +του Έφις. Για πρώτη φορά του φανερωνόταν +καθαρά, όπως εκείνος εκεί ο βράχος στο +βουνό μέσα στο διάφανο αέρα, το λάθος +της πορείας του προς την εξιλέωση. Όχι, +δεν ήταν εκείνο που είχε ονειρευτεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +οι κακόμοιρες οι κυράδες του που υπέφεραν +εκεί κάτω μόνες, εγκαταλειμμένες; Για +πρώτη φορά σκέφτηκε να επιστρέψει, να +τελειώσει τις μέρες του στα πόδια τους, +σαν ένα πιστό σκυλί. Να επιστρέψει, να +καταδικάσει έτσι την ψυχή του, αλλά να +μην τις κάνει να υποφέρουν: αυτή ήταν η +πραγματική εξιλέωση. Δεν μπορούσε όμως +να εγκαταλείψει και το σύντροφό του. +Και να που ανοίγει η πόρτα της καζάρμας +και βγαίνουν οι δυο τυφλοί κρατώντας ο +ένας το χέρι του άλλου σαν δυο αδέλφια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις πήγε κοντά τους και πήρε από το +χέρι το σύντροφό του. Έτσι, μπαίνοντας +στη σειρά γύρισαν στην αυλή της εκκλησίας +κι εκεί έκαναν ένα γύρο ψάχνοντας τον +ψεύτικο άρρωστο. Ο κόσμος χόρευε και +έπαιζε μουσική, το ηλιοβασίλεμα έβαφε +τριανταφυλλί το καμπαναριό, τις στέγες, +τα δέντρα τριγύρω. Από την εκκλησία +έβγαιναν ψαλμωδίες δοξολογίας που +συνόδευαν τη χορευτική μουσική, και μια +μοσχοβολιά από λιβάνι που μπερδευόταν +με τις μυρωδιές των περιβολιών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όσο +όμως και αν έψαξαν, δεν βρήκαν τον ψεύτικο +άρρωστο στην αυλή, ούτε στην εκκλησία +ή στους δρόμους τριγύρω. Κάποιοι είπαν +πως το ’σκασε από το φόβο των καραμπινιέρων. +Έτσι ο Έφις απόμεινε με τους δυο τυφλούς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δέκατο πέμπτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τους +έσερνε πίσω του για πολύ καιρό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγαιναν +από πανηγύρι σε πανηγύρι μόνοι ή στη +σειρά με άλλους ζητιάνους, σαν +καταδικασμένοι που κατευθύνονται σε +έναν απλησίαστο χώρο μαρτυρίου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +πανηγύρια έμοιαζαν μεταξύ τους: τα +σημαντικότερα γίνονταν τη άνοιξη και +το φθινόπωρο γύρω από ξωκλήσια, επάνω +στα βουνά, στα οροπέδια, στο χείλος +κοιλάδων. Τότε, τα μέρη που ήταν έρημα +όλο το χρόνο, τα ακαλλιέργητα χωράφια +και τα ρουμάνια, σαν να άνθιζαν πάλι, +σαν να συνέβαινε ένα ξέσπασμα ζωής και +χαράς. Τα ζωηρά χρώματα της φορεσιάς +των χωρικών, το κόκκινο του σκαρλάτου, +το κίτρινο των τσεμπεριών, το φλογερό +κρεμιζί από τις ποδιές, έλαμπαν σα +λουλουδένιες κηλίδες ανάμεσα στο πράσινο +των σχίνων και στο φίλντισι των καλαμιών +που είχαν μείνει στα θερισμένα χωράφια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +παντού έπιναν, τραγουδούσαν, χόρευαν, +τσακώνονταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις, ντυμένος κι εκείνος όπως οι άλλοι +ζητιάνοι, έσερνε πίσω του τους δυο +τυφλούς και του φαινόταν πως ήταν η +μοίρα του η ίδια: το έγκλημα και η τιμωρία +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δεν +τους αγαπούσε, αλλά τους ανεχόταν με +άπειρη υπομονή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκείνοι δεν τον αγαπούσαν, αλλά ζήλευαν +ο ένας τον άλλο για την προσοχή που τους +έδειχνε, και καυγάδιζαν συνέχεια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +Αύγουστο και το Σεπτέμβριο ήταν σε +διαρκή κίνηση, λαχάνιαζαν από το +τρεχαλητό. Στην αρχή ανέβηκαν στο βουνό +Ορτομπένε για το πανηγύρι του Σωτήρος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +τον Αύγουστο∙ το φεγγάρι μεγάλο, κόκκινο, +έβγαινε από τη θάλασσα και φώτιζε τα +δάση. Από εκεί πάνω, ναι, ο Έφις έβλεπε +το Βουνό του μακριά και πέρασε τη νύχτα +με προσευχές, κάτω από το μαύρο σταυρό +που έμοιαζε να ενώνει το γαλανό ουρανό +με την γκρίζα γη. Την αυγή ακούστηκε μια +μακρινή ψαλμωδία. Μια λιτανεία ανέβαινε +από την κοιλάδα και σε λίγο οι βράχοι +καλύφθηκαν με άσπρο και κόκκινο, ανάμεσα +στους θάμνους γελαστά ξεφύτρωναν τα +πρόσωπα των παιδιών και κάτω από τα +πουρνάρια οι γέροι βοσκοί γονάτιζαν +σαν Δρυΐδες προσήλυτοι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Επάνω +στην αγία τράπεζα, που ήταν φτιαγμένη +από ακατέργαστη πέτρα, το δισκοπότηρο +άστραψε στον ήλιο και ο Λυτρωτής φάνηκε +να διστάζει πριν ξεκολλήσει από το βράχο +και αρχίσει να πετάει, εγκαταλείποντας +το σταυρό ανάμεσα στη γκρίζα γη και το +γαλάζιο ουρανό. Ακούστηκε κάποιος να +κλαίει γοερά∙ ήταν ένας ζητιάνος ανάμεσα +σε δυο τυφλούς, πίσω από ένα θάμνο. Ήταν +ο Έφις. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +Σεπτέμβρη ανέβηκαν στο βουνό Γκονάρε. +Ο καιρός ήταν πάλι κακός, με βίαιες +καταιγίδες. Ρυάκια με θολά νερά χάραζαν +τις πλαγιές, κάτω απλώνονταν τα +παραμορφωμένα από τον άνεμο δάση, και +όλο το βουνό σκιρτούσε από τις βροντές. +Οι πιστοί όμως δεν το έβαζαν κάτω. +Ανέβαιναν από τα ελικοειδή μονοπάτια, +από τους φιδωτούς δρόμους και πλημμύριζαν +το ξωκλήσι, όπως το αίμα που από τις +φλέβες ανεβαίνει στην καρδιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +μια κόγχη, που σχημάτιζαν οι πέτρες και +όπου είχε καταφύγει ο Έφις με τους +συντρόφους του, έβλεπε να περνούν οι +φιγούρες μέσα από την ομίχλη σαν να ήταν +επάνω στα σύννεφα και η ιστορία του +Κατακλυσμού, που ο νεαρός τυφλός +εξιστορούσε, του φαινόταν πως ήταν η +δική τους ιστορία. Να, μερικοί πατριάρχες +είχαν σωθεί και κατέφευγαν στο Βουνό. +Ανέβαιναν με τις γυναίκες τους και τα +παιδιά τους και ήταν λυπημένοι, αλλά +ταυτόχρονα και χαρούμενοι, επειδή τα +είχαν χάσει όλα και τα είχαν διασώσει +όλα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +γυναίκες ειδικά κοίταζαν επάνω από τ’ +άλογα μέσα από την κορνίζα που σχημάτιζε +το σάλι τους, με μεγάλα αφηρημένα μάτια +τους, που στιγμές στιγμές σπιθοβολούσαν +από χαρά. Κάτι τις τρόμαζε, κάτι τις +χαροποιούσε, ίσως ο ίδιος τους ο φόβος. +Και μακρινές φωνές αντηχούσαν μες στην +ομίχλη σαν χλιμίντρισμα άγριων αλόγων +που τρέχανε στον άνεμο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις πάντα φοβόταν μήπως τον αναγνωρίσουν +παρόλο που ήταν ντυμένος με αστική +φορεσιά και είχε γκρίζα και ανακατεμένα +γένια σα να φορούσε μάσκα φτιαγμένη από +γαϊδουρότριχες. Κοίταζε τις φιγούρες +που περνούσαν στο μονοπάτι μπροστά του, +μήπως καμιά τού ήταν γνωστή, και πράγματι, +ξαφνικά έσκυψε κλείνοντας τα μάτια όπως +τα μικρά παιδιά, όταν θέλουν να κρυφτούν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>΄Ενας +άντρας κάπως ατημέλητος, καβάλα σ’ ένα +μαύρο άλογο, ανέβαινε αργά, καλυμμένος +ολόκληρος με ένα καπότο από ορμπάτσε +με φόδρα από σκαρλάτο. Ο άνεμος ανασήκωνε +τις άκρες αυτού του είδους του ισπανικού +πανωφοριού και άφηνε να φανεί το κεντημένο +δισάκι και τα χοντρά πόδια του καβαλάρη +πάνω στα αστραφτερά σαν από ασήμι +σπιρούνια. Η κουκούλα σκίαζε ένα πρόσωπο +καλοσυνάτο και σαρκαστικό, που στράφηκε +προς τους ζητιάνους μ’ ένα ελαφρά +ειρωνικό χαμόγελο ενώ με το χέρι τούς +πετούσε λίγα κέρματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ξανάνοιξε τα μάτια και ανασηκώθηκε +σιγά σιγά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξέρεις +ποιος είναι εκείνος;», είπε στο νεαρό +τυφλό. «Είναι το αφεντικό μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόλις +σταμάτησε η βροχή οι τρεις σύντροφοι +πήραν πάλι τον ανήφορο, σιωπηλοί, σκυφτοί, +σαν να έψαχναν στο μονοπάτι κάτι που +είχαν χάσει. Τα σύννεφα έτρεχαν επάνω +στους βράχους και οι θάμνοι και τα δέντρα +λύγιζαν από τον άνεμο, τρελά από την +επιθυμία να ξεκολλήσουν από τη γη και +να τ’ ακολουθήσουν. Βροντούσε ακόμα +και όλα είχαν ένα μεγαλείο αναταραχής +και αγωνίας. Ο Έφις αισθανόταν να τον +παίρνει η δίνη σαν να ήταν ξερό φύλλο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στάθηκαν +πλάι σ’ έναν από τους σταυρούς που +σημαδεύουν το δρόμο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +άνεμος περνούσε ορμητικός, αλλά αργά +το απόγευμα ο ήλιος έκανε την εμφάνισή +του ανάμεσα στα σύννεφα σκίζοντάς τα +και σπρώχνοντάς τα μέχρι τον ορίζοντα +και όλα έλαμψαν τριγύρω στα βουνά και +στις κοιλάδες όπου η ομίχλη συγκεντρώθηκε +σε ασημένιες φωτεινές λίμνες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Οι +ζητιάνοι ζεσταίνονταν στον ήλιο και ο +΄Εφις μάζευε την ελεημοσύνη τρέμοντας +σε κάθε θόρυβο βημάτων από φόβο μήπως +ξαναδεί τον ντον Πρέντου. Πότε πότε +ωστόσο ανασήκωνε το κεφάλι σαν να άκουγε +κάποια μακρινή φωνή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Του +φαινόταν ότι καθόταν ακόμη μπροστά στην +καλύβα του στο κτηματάκι και άκουγε το +θρόισμα των καλαμιών, και ήταν η φωνή +της καρδιάς του που του έλεγε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +εάν βρίσκεσαι εδώ για πραγματική +εξιλέωση, γιατί φοβάσαι μην σ’ +αναγνωρίσουν; Να σηκωθείς, όταν περάσει +το αφεντικό σου, και να τον χαιρετήσεις».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ξαφνικά μια αίσθηση χαράς τον έκανε να +πεταχτεί επάνω, τον διαπέρασε ολόκληρο, +όπως ο ήλιος, που του στέγνωνε τα ρούχα +και του ζέσταινε τα ξυλιασμένα μέλη. +Και να, άρχισε πάλι να σκέφτεται τις +κυράδες του, τις αγαπούσε πάντα και +περίμενε τον ντον Πρέντου για να μάθει +νέα τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +ο ντον Πρέντου δεν κατηφόριζε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατέβαινε, +μετά τη λειτουργία, μια σειρά από +χωριατοπούλες, όμορφες σαν τα τριαντάφυλλα, +η μια κολλητά στην άλλη, όλο γέλια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είδες +εκείνο το χοντρό που μετάλαβε;» , είπε +μια. «Είναι ένας ευγενής, πολύ πλούσιος, +που του έχουν κάνει μάγια.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +το ξέρω. Του έκανε μάγια μια φτωχή κοπέλα +που έπρεπε να την παντρευτεί και δεν +την παντρεύτηκε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +λες, καλέ Μαρία; Εάν του έχει κάνει μάγια, +του τα έκανε για να την παντρευτεί….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μη +με σπρώχνεις γι’ αυτό! Άντε πνίξου, +Φραντσίσκα Μπε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Με +δόντια που άστραφταν στο όμορφο στόμα, +γεμάτο με βρομόλογα, περνούσαν μπροστά +από τον Έφις. Κάποια κοντοστεκόταν για +να πετάξει ένα μικρό νόμισμα στους +ζητιάνους και ο αέρας ανέμιζε τις άκρες +από το κεντημένο μαντήλι της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις περίμενε τον ντον Πρέντου. Κατέβαιναν +οι γέροντες πατριάρχες, οι σιωπηλές +γυναίκες, οι νέοι με τα ευκίνητα πόδια, +οι μικροί βοσκοί με θλιμμένα από τη +μοναξιά μάτια∙ ο ντον Πρέντου όμως δεν +φαινόταν πουθενά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις περίμενε. Μετά το μεσημέρι όμως +όλος ο κόσμος είχε γυρίσει στις καλύβες, +κάτω στο ξέφωτο και ο ντον Πρέντου δεν +είχε περάσει ακόμη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο Έφις ανέβασε τους συντρόφους του μέχρι +το ξωκλήσι, όπου λίγοι μόνο νέοι ήταν +μαζεμένοι σ’ έναν βράχο για να δουν τα +βερβέρικα άλογα που τρέχανε στα μισά +της πλαγιάς του βουνού. Ο άνεμος έμοιαζε +να παρασέρνει μαζί του στο μονοπάτι τα +άλογα που τα καβαλούσαν χωριάτες +κουκουλοφόροι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έβαλε τους τυφλούς να καθίσουν με +την πλάτη στον τοίχο και μπήκε στο +ξωκλήσι βαδίζοντας στις άκρες των ποδιών +μέχρι που έφτασε στα σκαλοπάτια της +Αγίας Τράπεζας όπου ο ντον Πρέντου, +γονατιστός και ακίνητος, προσευχόταν +με το πρόσωπο ανασηκωμένο, με τα μαλλιά +του γαλαζωπά στο χρυσαφί μισοσκόταδο +των κεριών, με τη φόδρα από την άκρη του +καπότου του να προβάλλει κόκκινη, με το +σπιρούνι στο πόδι, όμοιος σε όλα με τους +Βαρόνους σε προσκύνημα, όπως τους είχε +δει ο υπηρέτης ζωγραφισμένους σε μια +παλιά εικόνα της εκκλησίας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Προσευχόταν +απορροφημένος, αλλά, όταν ο Έφις του +άγγιξε ελαφρά το καπότο έστρεψε έκπληκτος +στην αρχή, έπειτα βίαιος, χωρίς να +αναγνωρίσει το ζητιάνο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στο +διάολο! Ούτε εδώ δεν μας αφήνετε ήσυχους;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντον +Πρέντου, αφεντικό! Είμαι ο Έφις, δεν με +αναγνωρίζετε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου πετάχτηκε επάνω ανασηκώνοντας +τις άκρες από το καπότο του σαν να ήθελε +ν’ αγκαλιάσει τον υπηρέτη του, και +κοιτάχτηκαν σαν δυο παλιοί φίλοι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν; + Λοιπόν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +είπε ο ντον Πρέντου παίρνοντας πάλι το +λόγο πρώτος, «ο Τζατσίντο μου διηγήθηκε +τα κατορθώματά σου, βλάκα. Βάλθηκες να +κάνεις μια εύκολη δουλειά, ακαμάτη! Καλή +δουλειά, βέβαια! Έλα, πάρε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Του +άπλωσε ένα νόμισμα, αλλά ο Έφις τον +κοίταζε στα μάτια με τη ματιά ενός πιστού +σκύλου και αναστέναζε χωρίς να +προσβάλλεται.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντον +Πρέντου, αφεντικό, πείτε μου νέα για τις +κυράδες μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τις +κυράδες σου; Μήπως τις βλέπει κανείς; +Είναι κλεισμένες στη φωλιά τους σαν +κουνάβια.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο Τζατσίντο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τον +είδα στο Νούορο, τον πειναλέο. Γιατί δεν +τον πήρες μαζί σου να ζητά ελεημοσύνη; +Ξέρεις τι κάνει τώρα; Παντρεύεται την +άλλη πειναλέα, την Γκριζέντα, μάλιστα, +ο ηλίθιος!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλά +κάνει∙ το είχε υποσχεθεί», είπε ο Έφις +και ένοιωσε πάλι να τον κυριεύει η χαρά. +«Να η χάρη του Θεού που ζητούσες, +αφεντικό», σκεφτόταν και χαμογελούσε +μπροστά στα προσβλητικά λόγια που ο +ντον Πρέντου, μετανιωμένος για το πρώτο +του ξέσπασμα καλοσύνης, του απηύθυνε +αντιμετωπίζοντάς τον σαν ζητιάνο που +ήταν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +το πανηγύρι των Αγίων Αναργύρων της +Μαμογιάντα ο Έφις και οι τυφλοί πήγαν +στο Μπίτι για τη Θαυματουργή Παναγία. +Πριν φτάσουν εκεί έκαναν στάση στο +Ορούνε, αλλά, παρόλο που ήταν κουρασμένος, +ο Έφις δεν κοιμήθηκε φοβούμενος μην του +κλέψουν το δισάκι με το κομπόδεμα που +είχε μαζέψει στα τελευταία πανηγύρια. +Προσευχόταν, ήρεμος, μισανοίγοντας +κάθε τόσο τα μάτια για να δει τους +συντρόφους του που κοιμόνταν κάτω από +μια βελανιδιά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +νύχτα ακόμη αλλά αχνόφεγγε το φως στην +Ανατολή ανάμεσα στα βουνά που άνοιγαν +προς τη θάλασσα: εκεί ξυπνούσε η αυγή. +Και να ο Έφις, νικημένος από τον ύπνο, +νομίζει ότι ονειρεύεται μη μπορώντας +ν’ ανοίξει τα βλέφαρα: βλέπει τον γέρο +τυφλό να ανακάθεται, να στήνει αυτί, ν’ +ακουμπά το χέρι στον κορμό της βελανιδιάς, +να σηκώνεται και μετά από μια στιγμή +δισταγμού να τον πλησιάζει και με το +γαμψό του χέρι να τραβάει το δισάκι σαν +να το ψαρεύει μες στο σκοτάδι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +δεν κινείται, δε μιλά και ο γέρος το +σκάει σιγά σιγά προς τα επάνω, ανάμεσα +στους θάμνους και στις πέτρες, χωρίς να +στρέψει πίσω, μεγαλόσωμος και μαύρος +στο γαλάζιο φόντο του βουνού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μόνο +όταν δεν τον έβλεπε πια κατάλαβε ότι +δεν ονειρευόταν και πετάχτηκε όρθιος, +αλλά του φάνηκε ότι ένα χέρι τον τραβούσε +προς τα κάτω αναγκάζοντάς τον να +ξανακαθίσει, να μείνει ακίνητος. Και +σιγά σιγά τη θέση της έκπληξης την πήρε +ένα κύμα χαράς, μια επιθυμία να γελάσει: +και γέλασε, και όλος ο ουρανός τριγύρω +γέμισε χρώματα, γαλάζιο και τριανταφυλλί, +και οι παπαδίτσες τραγουδούσαν ανάμεσα +στους θάμνους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Να», +σκεφτόταν. «Ο Θεός με ξαλάφρωσε από τον +ένα σύντροφό μου. Τι βάρος μου πήρε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξύπνησε +τον άλλο και του είπε τι είχε συμβεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις, +Έφις; Πείστηκες τώρα; Το ήξερα ότι +προσποιείται. Δεν το είπα αμέσως; Κι εσύ +τον κουβάλησες ξωπίσω σου. Νύχτα και +μέρα με βασάνιζες μ’ αυτόν. Τώρα θα πάμε +να τον καταγγείλουμε∙ θα τον ψάξουμε, +θα του λιανίσουμε τα κόκαλα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις χαμογελούσε. Στο πανηγύρι ήταν +σχεδόν ευτυχισμένος. Ένα πλήθος, όπως +δεν το είχε ξαναδεί, γέμιζε την εκκλησία, +το χώρο γύρω, το μονοπάτι που οδηγούσε +στο χωριό. Μια λιτανεία γύριζε συνέχεια +γύρω από το ναό, σαν ερπετό κόκκινο και +άσπρο, κίτρινο και μαύρο. Τα λάβαρα +ανέμιζαν όμοια με μεγάλες πεταλούδες, +και με τη μονότονη ψαλμωδία των προσκυνητών +ενώνονταν άσματα της χορωδίας, +κουδουνίσματα αλόγων σελωμένων για +αγώνες, φωνές χαράς. Περνούσαν γυναίκες +με ξέπλεκα τα μαύρα μαλλιά στους ώμους +σαν πλερέζες∙ ακολουθούσαν άντρες +ξεσκούφωτοι με ένα κερί στο χέρι, +ξυπόλητοι, σκονισμένοι, σαν να έρχονταν +από την άλλη άκρη του κόσμου. Τα μάτια +όλων ήταν γεμάτα ερωτηματικά και ελπίδα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +τα υπομονετικά άλογα ανέβαιναν στο +δρόμο γεμάτα χαρά ή πόνο. Τα καβαλούσαν +νέοι με φλογάτα πρόσωπα, όλο αίμα, κοπέλες +χλωμές που έκρυβαν το πάθος όπως τ’ +αναμμένα κάρβουνα στη χόβολη, και +ανάπηροι, τρελοί, δαιμονισμένοι, όλοι +με μάτια γεμάτα ζωή και θάνατο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις είχε αποτραβηχτεί λίγο από την +εκκλησία, σ’ ένα μέρος που δεν περνούσε +πολύς κόσμος. Ο τυφλός δε σταματούσε, +ανάμεσα στο ένα παράπονο και στ’ άλλο, +να μουρμουρίζει συνεχώς και είχε ένα +πρόσωπο σκοτεινό, απειλητικό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Προς +το βράδυ - η συγκομιδή ήταν πενιχρή – +άφησε να ξεσπάσει η οργή του, κατηγορώντας +τον Έφις ότι είχε σκοτώσει τον άλλο +σύντροφο για να τον ξεφορτωθεί και να +κρατήσει για τον εαυτό του τα χρήματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις χαμογελούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έλα», +του είπε, πιάνοντάς τον από το χέρι, και +αφού περπάτησαν λίγο: «ακούς;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +τυφλός άκουγε τη φωνή του άλλου συντρόφου +που εκεί, μπροστά τους, ζητούσε ελεημοσύνη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τώρα +δεν θα κάνετε όπως την άλλη φορά», είπε +ο Έφις. «Εάν τσακωθείτε και σας συλλάβουν, +εγώ νίπτω τας χείρας.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο πραγματικός τυφλός έσκυψε επάνω στον +ψεύτικο και τον ρώτησε μέσα από τα +δόντια, χαμηλόφωνα:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +το έκανες αυτό, φαρισαίε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Επειδή +έτσι μου άρεσε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις χαμογελούσε. Ο τυφλός </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>έβλεπε</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> +αυτό το χαμόγελο και εξοργιζόταν. Όλη +η οργή του προς τον σύντροφό του τον +κλέφτη στράφηκε προς τον καλό σύντροφο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +θέλω πια να πηγαίνω μαζί σου∙ καλύτερα +να πέσω καταγής και να περιμένω το +θάνατο. Είσαι ένας ηλίθιος, ένας άχρηστος. +Έρχεσαι μαζί μου για να διασκεδάσεις +και να με τυραννάς. Άντε πνίξου, στο +διάολο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τα +λες αυτά γιατί ξέρεις πως δεν θα σ’ +εγκαταλείψω», είπε ο Έφις. «Παρόλο που +είσαι τυφλός με γνωρίζεις, εγώ όμως δε +σε γνωρίζω παρόλο που βλέπω. Εάν όμως +πιστεύεις ότι μπορείς να βρεις έναν +άλλο σύντροφο, να το πράξεις. Θα σε +βοηθήσω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ψεύτικος τυφλός άκουγε και κρατούσε +σφιχτά επάνω του το κλεμμένο δισάκι. +Άρπαξε το χέρι του Ιστένε και του είπε: +«Μείνε μαζί μου, διάολε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έμειναν +έτσι με τα χέρια ενωμένα, όπως τους είχε +δει ο Έφις να βγαίνουν από την καζάρμα +του Φόνι, και έμοιαζε να τον περιμένουν +κάπως προκλητικά να μιλήσει. Εκείνος +τράβηξε λοιπόν το κομπόδεμα με τα +νομίσματα που είχαν συγκεντρωθεί εκείνη +την ημέρα και αφού το κούνησε λίγο +μπροστά τους, κοιτάζοντάς τους και +χαμογελώντας, το άφησε να πέσει στο χέρι +του πραγματικού τυφλού και έφυγε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ελεύθερος! +Είχε όμως ακόμη την εντύπωση ότι σέρνει +από πίσω τους συντρόφους του και +ανησυχούσε γι’ αυτούς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Περπάτησε +όλη τη νύχτα και όλη την επόμενη μέρα, +κάτω κατά μήκος της κοιλάδας του Ισάλε, +μέχρι που έφτασε στη θάλασσα. Εκεί έπεσε +στο χώμα, ανάμεσα σε δυο θάμνους φιλλυρέας, +και του φάνηκε πως γύρισε στο χωριό του +αφού έκανε το γύρο του κόσμου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στον +ύπνο του όμως ξανάβλεπε τον τυφλό, +σκυφτό, με τα χείλη ωχρά, μισάνοιχτα +επάνω σε δόντια αγριμιού, και του φαινόταν +ότι τον περιγελούσε και τον συμπονούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νομίζεις +ότι γύρισες και αναπαύεσαι. Θα δεις, +Έφις∙ τώρα αρχίζει πραγματικά η οδοιπορία +σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όσο +πλησίαζε στο κτηματάκι, ανηφορίζοντας +τη δημοσιά, άκουγε το παράπονο ενός +ακορντεόν και νόμιζε ότι τον γελούσαν +τ’ αυτιά του συνηθισμένα στους ήχους +των πανηγυριών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τόσα +μακρινά πράγματα του έρχονταν στο νου +και όλα τα φύλλα θρόιζαν τριγύρω για να +τον χαιρετήσουν. Να η αιμασιά, να το +ποτάμι, ο λόφος, το καλύβι. Δεν ένοιωθε +συγκίνηση, αλλά εκείνο το γλυκό, +απροσδιόριστο παράπονο, που φαινόταν +ν’ ανεβαίνει από την ηρεμία του πρασινωπού +νερού, τον τραβούσε σαν δέλεαρ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μπήκε, +σήκωσε το βλέμμα και αμέσως κατάλαβε +ότι το κτηματάκι ήταν κακοκαλλιεργημένο. +Έμοιαζε με τόπο που δεν έχει νοικοκύρη: +τα δέντρα ήταν κιόλας γυμνά από καρπούς +κι εδώ κι εκεί κρεμόταν κανένα σπασμένο +κλαδί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Τσουαναντόνι, καθισμένος κάτω από την +πέργολα μπροστά στην καλύβα, έπαιζε το +ακορντεόν και ολοτρόγυρα το μονότονο +μοτίβο απλωνόταν σαν ένα πέπλο ύπνου +πάνω από τον ερημωμένο τόπο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Βλέποντας +τον άγνωστο άντρα να προχωράει σκυμμένος +για να ρίξει μια ματι μέσα στο καλύβι, +το αγόρι σταμάτησε να παίζει το ακορντεόν +και το γλυκό βλέμμα του έγινε απειλητικό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +θέλετε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +άντρας έβγαλε το σκούφο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπαρμπα-Έφις!», +φώναξε το αγόρι και ξανάρχισε να παίζει, +μιλώντας και γελώντας ταυτόχρονα. «Μα +εσείς δεν πεθάνατε; Κάποιοι έλεγαν πως +πήγατε στην Αμερική και γίνατε πλούσιος +και πως στέλνατε πολλά λεφτά στις κυράδες +σας. Τώρα ο φύλακας εδώ είμαι εγώ. Εάν +θέλω να σας διώξω σαν κλέφτη, μπορώ να +το κάνω. Δε θα το κάνω όμως. Θέλετε +σταφύλια; Πάρτε. Το αφεντικό μου, ο ντον +Πρέντου, αδιαφορεί γι’ αυτό το κομμάτι +γης: έχει τόσα άλλα κτήματα. Το μεγάλο, +στο Μπάντε Σάλικε, εκείνο μάλιστα, δίνει +παραγωγή. Τα φρούτα από ’δω το αφεντικό +μου τα στέλνει πεσκέσι στις ξαδέλφες +του, τις κυράδες σας, εκείνες όμως μένουν +πάντα κλεισμένες μέσα όπως ο σκαντζόχοιρος +στ’ αγκάθια του. Μπαρμπα-Έφις, πρέπει +να σας πω κάτι: προχθές το βράδυ – το +βράδυ μένω κλεισμένος μέσα στο καλύβι, +επειδή φοβάμαι τα φαντάσματα, και πάντα +ακούω τη γιαγιά μου να ξύνει την πόρτα +– προχθές το βράδυ λοιπόν, πόσο τρόμαξα! +Ένιωσα κάτι μαλακό να κουνιέται στα +πόδια μου. Φώναξα, μ’ έκοψε κρύος ιδρώτας, +αλλά την αυγή είδα ότι ήταν ένας +τραυματισμένος λαγός. Μάλιστα, έπεσε +στο δόκανο αλλά κατάφερε να ξεφύγει και +βρισκόταν εκεί με σπασμένο πόδι και με +κοίταζε με δυο μάτια σαν άνθρωπος. Του +έδεσα το πόδι, αλλά μετά έκανε πυρετό. +Έκαιγε μέσα στα χέρια μου σαν να ήταν +ένα κουβάρι φωτιά και μετά μελάνιασε +για τα καλά και ψόφησε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κάθισε μπροστά στο καλύβι κοιτάζοντας +μακριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +λες» ρώτησε σοβαρά, «ο ντον Πρέντου θα +με ξαναπάρει στη δούλεψή του;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +αγόρι έγινε επιθετικό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τότε +θα πρέπει να διώξει εμένα; Τι θα κάνω +τότε εγώ; Η Γκριζέντα θα παντρευτεί και +θα φύγει. Εγώ όμως τι θ’ απογίνω; Θα +ζητιανεύω; Όχι, να πάτε εσείς που είστε +και γέρος.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έχεις +δίκιο», είπε ο Έφις, και έσκυψε το κεφάλι. +Η υποχωρητικότητά του έκανε πάλι φιλικό +απέναντί του το μικρό υπηρέτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +ντον Πρέντου είναι τόσο πλούσιος που +μπορεί έτσι και αλλιώς να σας πάρει. +Μπορεί να σας στείλει στα άλλα κτήματά +του, επειδή εμένα μου αρέσει εδώ. Εδώ +είναι καλό μέρος∙ το λέει και η Γκριζέντα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +κάνει η Γκριζέντα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ράβει +το νυφικό της.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +μου, Τσουαναντόνι, ο ντον Τζατσίντο ήρθε +στο χωριό;» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +γαμπρός μου», είπε το αγόρι με περηφάνια, +«ήρθε, ναι, τον περασμένο Ιούλιο. Η +Γκριζέντα ήταν συνέχεια άρρωστη, παραλίγο +να τη βρει νεκρή. Ναι, ήρθε…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπαψε, +με το πρόσωπο γερμένο πάνω στο ακορντεόν +και το βλέμμα σοβαρό από την ανάμνηση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +τα μου όλα. Μπορείς να τα πεις σ’ εμένα, +Τσουαναντό. Είμαι κι εγώ της οικογένειας +σχεδόν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +θα σας τα πω. Λοιπόν, η Γκριζέντα ήταν +άρρωστη, έλιωνε σαν το κερί. Τη νύχτα +είχε πυρετό. Σηκωνόταν σαν τρελή και +έλεγε: θέλω να πάω στο Νούορο. Όταν όμως +ήταν ν’ ανοίξει την πόρτα, δεν μπορούσε. +Καταλαβαίνετε: έξω ήταν η γιαγιά που +έσπρωχνε την πόρτα και την εμπόδιζε να +φύγει. Τότε, μια φορά, πήγα εγώ στο Νούορο. +Βρήκα το γαμπρό μου σ’ ένα μέρος που +έμοιαζε με την κόλαση: στο Μύλο. Του τα +είπα όλα. Τότε εκείνος ζήτησε τρεις +μέρες άδεια και ήρθε μαζί μου. Νοίκιασε +ένα άλογο, επειδή κοστίζει λιγότερο από +το αμάξι, και μ’ έβαλε στα καπούλια. +Ήταν ωραία που πηγαίναμε έτσι, σαν να +ήμασταν γίγαντες. Έτσι ζήτησε σε γάμο +τη Γκριζέντα κι έτσι, με τη βοήθεια του +Θεού, θα παντρευτούνε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Από +ποιόν τη ζήτησε σε γάμο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +ξέρω∙ από την ίδια!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +μου Τσουαναντόνι, ο ντον Τζατσίντο πήγε +στις θείες του, στις κυράδες μου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +αγόρι δίστασε πάλι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +είπε έπειτα, «πήγε. Νομίζω ότι μάλωσαν, +γιατί όταν βγήκε από εκεί τα μάτια του +ήταν κόκκινα, σαν να είχε κλάψει. Η +Γκριζέντα τον κοίταζε και γελούσε, αλλά +έσφιγγε τα δόντια. Εκείνος είπε: είναι +η τελευταία φορά που με βλέπουν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις δεν έκανε άλλες ερωτήσεις. Πέρασε +τη νύχτα στην καλύβα και καθώς είχε +αρχίσει να φυσάει δυνατός αέρας και τα +καλάμια στο φρύδι της πλαγιάς θρηνούσαν +σαν ψυχές κολασμένων, προκαλώντας φόβο +στο μικρό φύλακα, άρχισε να του διηγείται +ιστορίες από τη Βίβλο, μιμούμενος την +προφορά του τυφλού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ήταν ένας βασιλιάς που έβαζε να λατρεύουν +τα δέντρα, με τη δικαιολογία ότι είναι +πνεύματα, καθώς και τα ζώα, ακόμη και τη +φωτιά. Τότε ο αληθινός Θεός προσβλήθηκε +και έκανε τους υπηρέτες αυτού του βασιλιά +τόσο κακούς, που συνωμότησαν για να +σκοτώσουν τον αφέντη τους. Ναι, έβαζε +να λατρεύουν ένα Θεό, όλον από χρυσάφι: +γι’ αυτό έμεινε στον κόσμο τόση αγάπη +για το χρήμα και οι συγγενείς, ακόμα, +σκοτώνουν τους συγγενείς για το χρήμα. +Ακόμη και τα αθώα πλάσματα λατρεύουν +το χρήμα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπειτα +άρχισε να περιγράφει το ναό και τα +ανάκτορα του Βασιλιά Σολομώντα. Ο +Τσουανατόνι αποκοιμήθηκε κι εκείνος +ανιστορούσε ακόμη. Έξω τα καλάμια θρόιζαν +τόσο βίαια που έμοιαζε να δίνουν μάχη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +αυγή, βγαίνοντας από την καλύβα ο Έφις +είδε πράγματι εκατοντάδες από αυτά να +κρέμονται σπασμένα, με τα μακριά φύλλα +τους σκορπισμένα καταγής σαν σπασμένα +σπαθιά. Και όσα είχαν γλιτώσει, λίγο +μαδημένα, έμοιαζε να σκύβουν για να δουν +τους νεκρούς συντρόφους τους, χαϊδεύοντάς +τους με τα τραυματισμένα φύλλα τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πάρτε +λίγα σταφύλια, μπαρμπα-Έφις», του είπε +το αγόρι, αποχαιρετώντας τον σκεφτικό: +«εάν ο ντον Πρέντου σας ξαναστείλει εδώ +θα είμαι ευχαριστημένος. Θα περνάμε τον +καιρό λέγοντας ιστορίες. Πηγαίνετε στην +Γκριζέντα να της πείτε χαιρετίσματα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +να ο Έφις, που ανηφορίζει το δρόμο προς +το χωριό. Η αυγή είναι σχεδόν κρύα και +οι λευκοί λόφοι μοιάζουν σκεπασμένοι +με χιόνι. Τα μικρά βουνά, πάνω από τα +χωριουδάκια τα σκορπισμένα στην πεδιάδα, +μετά το Κάστρο, καπνίζουν σαν σκεπασμένα +καμίνια από κάρβουνο και όλα είναι +σιωπηλά και νεκρά στο ρόδινο πρωινό. Ο +Έφις όμως ξανάβρισκε την ψυχή του και +του φαινόταν ότι γύριζε στο σπίτι του +πόνου του σαν τον άσωτο υιό, αφού +προηγουμένως είχε σκορπίσει όλες τις +ελπίδες του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήγε +κατ’ ευθείαν στην τοκογλύφο και γέλασε +όταν κατάλαβε πως εκείνη δε τον αναγνώρισε +αμέσως και τον υποδέχτηκε καλοσυνάτα +νομίζοντας πως είναι ξένος, ένας υπηρέτης +που τον έστειλε κάποιος κτηματίας για +να ζητήσει λεφτά. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλίνα, +γριά καρακάξα, δε με αναγνωρίζεις; Κι +εσύ όμως αδυνάτισες.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κρατούσε +στο χέρι τα παπούτσια∙ άφησε να της +πέσουν το ένα μετά το άλλο, έπειτα έσκυψε +να τα μαζέψει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +βλέπεις; Η κατάρα που σου έδωσα έπιασε! +Ακόμη και τα ρούχα σου άλλαξες. Θυμήσου +που ήθελες να με σκοτώσεις.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είμαι +πάντα έτοιμος, εάν δεν πάψεις! Πες μου, +πως είσαι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι +πολύ καλά. Εδώ και λίγο καιρό έχω συνέχεια +πονοκέφαλο και ο πόνος και η αγρύπνια +με κατάντησαν έτσι, χούφταλο, καμπούρα, +λες και με ρούφηξε ο βρικόλακας.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +δίκαιο!», σκέφτηκε ο Έφις, αλλά δεν το +είπε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +ένας διαολεμένος πόνος, ο πονοκέφαλος, +Έφις μου. Μέχρι που έταξα να πάω για +προσκύνημα στον Άγιο Φραγκίσκο, τώρα, +τον Οκτώβρη….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άκουσε», +είπε ο Έφις, που κάθισε μπροστά στην +παραστιά κι δεν έλεγε να φύγει, «δεν +χρειάζεται να πας για προσκύνημα. Εάν +θέλεις να κάνεις μετάνοια, κάνε την εδώ, +στο σπίτι σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +δεν έχω ανάγκη να κάνω μετάνοια! Εάν θα +πάω, θα πάω από ευλάβεια. Η ψυχή μου είναι +μπροστά στο Θεό, όχι μπροστά σε κάποιον +αμαρτωλό σαν κι εσένα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +χαμήλωσε το κεφάλι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άκου», +ξανάρχισε, «χρειάζομαι ρούχα και χρήματα. +Πρέπει να με βοηθήσεις, Καλίνα. Εάν +θέλεις, μπορείς να το κάνεις. Είμαι σαν +τον στρατιώτη που πήγε στον πόλεμο: +επιστρέφω, αλλά δεν μπορώ να φοράω αυτά +τα ρούχα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πες +μου τουλάχιστον, πού πήγες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τίποτε +το σπουδαίο, θέλησα να γυρίσω λίγο τον +κόσμο. Πήγα μέχρι την Ανατολή όπου υπήρχε +ο ναός και το σπίτι του Βασιλιά Σολομώντα…. +Το σπίτι αυτό ήταν όλο από χρυσάφι, με +πόρτες που είχαν πόμολα χρυσά σε σχήμα +ροδιού… και τα πιάτα και οι κανάτες +ήτανε χρυσά, ακόμη και τα κλειδιά και +οι αμπάρες που κλείνανε τις πόρτες ήταν +χρυσά…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +γυναίκα τον λοξοκοίταζε, ενώ περνούσε +τα καινούργια κορδόνια στα παπούτσια +της, χωρίς να πετάξει τα παλιά, που +μπορούσαν ακόμη να χρησιμέψουν στο +δέσιμο κάποιου πράγματος. Γιατί όμως +εκείνος μιλούσε έτσι, με τόνο παρακαλεστικό +σαν ζητιάνος; Την κορόιδευε ή είχε +πυρετό;</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +ψυχή μου, γύρισες τον κόσμο και έλιωσαν +τα παπούτσια σου και το μυαλό σου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Παρόλα +αυτά του δάνεισε τα χρήματα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις, ωστόσο, δεν έφυγε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +μπορώ να βγω έτσι και να παρουσιαστώ +στις αναγελάστρες υπηρέτριες του ντον +Πρέντου. Πρέπει να μου βρεις ρούχα. Άντε: +τι σκέφτεσαι όταν δεν κοιμάσαι; Άντε, +άντε: χριστιανή μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι, +δεν είμαι χριστιανή εγώ; Πιο χριστιανή +από εσένα, ψυχή μου. Εγώ δεν άφησα ποτέ +το σπίτι μου να τρέχω στον κόσμο, γριά +γυναίκα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +δεν σταματήσεις, θ’ αρπάξω το στειλιάρι, +Καλί, πρόσεξε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλη +τη μέρα συνέχιζαν να τρώγονται, λίγο +στ’ αστεία, λίγο στα σοβαρά, αλλά το +απόγευμα εκείνη βγήκε και αγόρασε ένα +κουστούμι σχεδόν καινούργιο από μια +γυναίκα που ο άντρας της είχε πάει στην +Αμερική.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κατά +το βραδάκι ο Έφις επέστρεψε στις κυράδες +του. Ναι, κατά το βραδάκι, όπως μετά από +μια μέρα ελευθερίας που την περνά κανείς +περιπλανώμενος, χασομέρης και +ανικανοποίητος. Όλα ήταν ήσυχα και +θλιβερά εκεί πέρα. Το Βουνό πρόβαλε +πάνω στο μαύρο σπίτι, στον ανοιχτοπράσινο +ουρανό του δειλινού, το καινούργιο +φεγγάρι έπεφτε επάνω στο Βουνό και ο +αποσπερίτης τρεμόπαιζε πάνω από το +φεγγάρι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +εξώπορτα ήταν κλειστή, το χορτάρι φύτρωνε +κατά μήκος του τοίχου και στα σκαλοπάτια, +όπως σ’ ένα εγκαταλειμμένο σπίτι∙ κι +ο Έφις φοβήθηκε να χτυπήσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Είδε +το πορτάκι της Γκριζέντα που έλαμπε σαν +χρυσό ορθογώνιο επάνω στο μαύρο τοίχο, +και θυμήθηκε τι του ζήτησε ο Τσουανατόνι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Γκριζέντα στεκόταν μπροστά στη φωτιά +για να στεγνώσει τα βρεγμένα της εσώρουχα. +Ήταν ξυπόλυτη και οι τορνευτές της +γάμπες έλαμπαν σαν να ήταν από μπρούντζο. +Βλέποντας τον άντρα άφησε να πέσουν τα +εσώρουχά της και γέλασε, ξεφωνίζοντας +από χαρά μόλις τον γνώρισε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπα, +Γκριζέντα! Πας ακόμη στο ποτάμι; Ο άντρας +σου το επιτρέπει;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί, +εκείνος δεν δουλεύει; Μήπως είναι +άρχοντας; Εάν ήταν άρχοντας, εγώ θα ήμουν +πεθαμένη τώρα. Λοιπόν, δεν θα μπείτε; +Καθίστε. Σας βαραίνει το δισάκι; Είναι +γεμάτο χρυσάφι; Κάνατε περιουσία στα +κρυφά∙ πονηρός που είστε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κάθισε +και ακούμπησε το δισάκι καταγής, και +κοίταζε την Γκριζέντα, και η Γκριζέντα +τον κοίταζε πονηρά δίνοντάς του να +καταλάβει ότι ήξερε την αλήθεια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όμως +κι εμείς, μπαρμπα-Έφις, κι εμείς, εγώ και +ο Τζατσίντο, κάτι θα κάνουμε. Μπορούμε +ακόμη και πλούσιοι να γίνουμε, μπαρμπα-Έφις, +ποιος ξέρει; Όλα μπορούν να γίνουν σ’ +αυτόν τον κόσμο∙ πιστεύω πως όλα μπορούν +να γίνουν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μήπως +δεν είσαστε κιόλας πλούσιοι; Ποιοι είναι +πλουσιότεροι από εσάς;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έσκυψε +επάνω του, χαριτωμένη και παιδούλα, όπως +ήταν κάποτε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +έλεγα κι εγώ πάντα! Όταν οι κυράδες σας +δεν θέλανε εγώ κι ο Τζατσίντο να +παντρευτούμε, επειδή εγώ είμαι φτωχιά, +έλεγα: δεν είμαι νέα; δεν τον αγαπώ; Μήπως +η ντόνα Νοέμι και ο ντον Πρέντου, με όλα +τα καλά τους, είναι πλουσιότεροι από +εμάς; Από ηλικία, ναι, εάν το θέλουν, από +τίποτε άλλο όμως!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις ανασκίρτησε. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +παντρευτούν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +παντρευτούν, ναι! Εκείνος έλιωνε, όπως +έλιωνα κι εγώ την περασμένη άνοιξη. +Λέγανε πως του είχαν κάνει μάγια. Τον +είχαν μαγέψει, ναι! Μάγια αγάπης. Μέχρι +που πήγε στην Ολιένα να συμβουλευτεί +μια μάγισσα. Τελευταία, την περασμένη +εβδομάδα, πήγε προσκύνημα στην Παναγία +στο Γκονάρε και έκανε τάμα τρία σκούδα +για να κάνει το θαύμα της. Αυτά λένε οι +κακές γλώσσες!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταζε σκεφτικός καταγής, ανάμεσα + στα γόνατά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να επιστρέψω;», αναρωτιόταν. «Λες να +πιστέψουν ότι με φέρνει ο καλός άνεμος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +άξαφνα, για μια στιγμή, στενοχωρήθηκε +που η ντον Νοέμι είπε το ναι πριν εκείνος +γυρίσει. Αμέσως όμως σηκώθηκε μετανοιωμένος, +ταπεινωμένος. Α, πόσο αμαρτωλός ήταν +ακόμη!</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νομίζεις +ότι ο ντον Πρέντου είναι εκεί;», ρώτησε +στρέφοντας πριν βγει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +είμαι εδώ, δεν είμαι εκεί, μπαρμπα-Έφις!» +είπε η Γκριζέντα τρέχοντας γελαστή προς +το μέρος του «και δεν μπορώ καν να πω: +πάω να δω, γιατί οι κυράδες σου +διπλομανταλώνουν την εξώπορτα όταν με +βλέπουν!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +έφυγε, αλλά για άλλη μια φορά ακόμη η +καρδιά του χτυπούσε δυνατά και του +φάνηκε πως τα χτυπήματα στην εξώπορτα +αντηχούσαν μέσα στα σωθικά του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δέκατο έκτο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +η Νοέμι που του άνοιξε. Ο Έφις την είδε +να εμφανίζεται μπροστά του, στο γλαυκό +φόντο της αυλής, ψηλή ψηλή, λεπτή, με το +πρόσωπο χλωμό: η Λία κοριτσάκι, η Λία +αναστημένη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +κοίταξε καλά πριν τον αφήσει να μπει, +όπως κοιτάζει κανείς έναν ξένο, έπειτα +είπε μόνο: «α, εσύ είσαι;». Ήταν αρκετή +όμως αυτή η έκφραση δύσπιστης και κάπως +ειρωνικής έκπληξης για να τον ταπεινώσει +και να τον ταράξει περισσότερο. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γύρισα, +λοιπόν, ντόνα Νοέμι μου», είπε μπαίνοντας +και ακολουθώντας την μέσα στην αυλή. «Ο +περιπλανώμενος γύρισε. Και η ντόνα Έστερ +πώς είναι; Μου επιτρέπετε να την +επισκεφτώ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +να, στο γλαυκό μισοσκόταδο τα πράγματα +βρίσκονταν ακίνητα στον τόπο τους: το +μπαλκόνι επάνω, μαύρο στο γκρι φόντο +του τοίχου, το πηγάδι με τα κόκκινα +λουλούδια, η τριχιά στη σκάλα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +κουζίνα είχε φως, όχι όμως το λαμπρό φως +όπως στο σπίτι της Γκριζέντα, αλλά ένα +πένθιμο λυχνάρι πάνω από τον αρχαίο +πάγκο, στη μέση ενός πυκνού σκοταδιού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όχι, +τίποτε δεν είχε αλλάξει: όλα ήταν νεκρά +ακόμη. Και ο Έφις σκέφτηκε με πόνο:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +πρέπει να είναι αλήθεια ότι η ντόνα +Νοέμι είπε το ναι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ενστικτωδώς +προσπάθησε να κρεμάσει το δισάκι στο +κρεμαστάρι, αλλά το κρεμαστάρι δεν +υπήρχε. Κανείς δεν το ξαναέβαλε στη θέση +του κι έτσι εκείνος κράτησε κοντά του +το δισάκι σαν τον επισκέπτη που πρέπει +γρήγορα να φύγει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ διάβαζε ήσυχα καθισμένη σ’ +ένα σκαμνάκι μπροστά στον αρχαίο πάγκο, +αλλά ξαφνικά ο γάτος, που ήταν ξαπλωμένος +στη σκιά της πλάι στο λυχνάρι και με τα +μάτια παρακολουθούσε τις κινήσεις των +χεριών της, πήδηξε στην ποδιά της σαν +να ήθελε να κρυφτεί και από εκεί τρύπωσε +κάτω από τον πάγκο. Εκείνη ανασήκωσε το +κεφάλι, είδε τον άγνωστο και άρχισε να +τον παρατηρεί με μάτια που πετούσαν +σπίθες και το βιβλίο έτρεμε στα χέρια +της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +ναι, εγώ είμαι, κυρά μου! Γύρισα. Ο +περιπλανώμενος γύρισε. Τι έχετε να +πείτε, ντόνα Έστερ; Πώς πάει η υγεία;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις! +Έφις! Έφις!», ψέλλιζε εκείνη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +είμαι, ο Έφις! Δεν βλέπετε καλά, ντόνα +Έστερ, και φοράτε γυαλιά;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +είσαι, Έφις! Κάθισε. Ναι, δεν βλέπω καλά +από το πολύ το κλάμα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι όμως τους κοίταζε και τους δυο με +κακία και έμοιαζε να διασκεδάζει με το +θέαμα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +Έστερ! Φοράς γυαλιά επειδή γέρασες πια.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κάθισε», +είπε και σ΄ εκείνη, χτυπώντας το χέρι +της επάνω στον πάγκο, και ο Έφις κάθισε +πλάι στη γριά κυρά του πού έτρεμε ολόκληρη +από την έκπληξη. Στην αρχή δεν ήξεραν +τι να πούνε. Εκείνος έσφιγγε επάνω του +το δισάκι και έσκυβε το κεφάλι ντροπαλός, +εκείνη έβγαλε τα γυαλιά, τα έκλεισε +ανάμεσα στις σελίδες του βιβλίου και +φάνηκε να θέλει ν’ ακουμπήσει στο πλάι +του υπηρέτη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τελικά +έστρεψαν και οι δυο το βλέμμα και +κοιτάζονταν κι εκείνη έκανε με το κεφάλι +ένα νεύμα επίπληξης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπράβο! +Γύρισες εδώ κι εκεί και τελικά επέστρεψες! +Γιατί όμως δεν έγραψες δυο λέξεις, δεν +έστειλες χαιρετίσματα; Κι όμως τόσοι +ήρθαν από την Αμερική!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις έκανε ν’ απαντήσει, αλλά είδε τη +Νοέμι να γελά σαν να ήξερε κι εκείνη την +αλήθεια, και έπαψε ακόμη πιο ταπεινωμένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +έφυγες έτσι, Έφις! Σαν να σ’ είχαμε +προσβάλει, χωρίς να πεις μια λέξη, Έφις! +Και σκέψου, σκέψου, εγώ έλεγα πάντα στον +εαυτό μου: γιατί το έκανε αυτό ο Έφις; +Μπορούμε τελικά να μάθουμε το γιατί;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Συμβαίνουν +αυτά! Γερνάει κανείς και ξαναμωραίνεται», +απάντησε εκείνος με μια αόριστη κίνηση. +«Τώρα είμαι εδώ… Ας μη μιλάμε πια γι’ +αυτό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +τώρα, τι λογαριάζεις να κάνεις; Θα +γυρίσεις στον Πρέντου ή μήμπως, όπως +λέει ο κόσμος, είναι αλήθεια ότι έγινες +πλούσιος; Γιατί δεν αφήνεις κάτω αυτό +το δισάκι; Θα πάρεις κάτι εδώ, μια μπουκιά +έστω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέπει +να φύγω, ντόνα Έστερ μου… Ήρθα μόνο για +να σας χαιρετήσω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +μείνεις εδώ μέχρι αύριο», είπε η Νοέμι +και με μια αιλουροειδή σχεδόν κίνηση +του πήρε το δισάκι και το τοποθέτησε +πιο πέρα επάνω στον πάγκο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κοιτάχτηκαν, +κι εκείνος κατάλαβε ότι κάτι είχαν να +πουν εκείνοι οι δυο, να ξαναπιάσουν μια +κουβέντα που άφησαν στη μέση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +άκουσε, θα μας εξιστορήσεις τουλάχιστον +τις περιπέτειές σου, αφού δεν μας έγραψες +ποτέ. Πόσα πράγματα θα έχεις να μας πεις +τώρα! Αχ, Έφις, Έφις, ποιος θα το πίστευε +ποτέ ότι όταν θα γερνούσες θα γύριζες +τον κόσμο!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κάλιο +αργά παρά ποτέ, ντόνα Έστερ μου! Λίγα +πράγματα όμως έχω να εξιστορήσω.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εξιστόρησε +αυτά τα λίγα…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ωραία, +ναι, θα σας πω…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι έστρωνε σιωπηλή το τραπέζι. Να, +το ίδιο κάνιστρο μαυρισμένο από τον +καιρό, λειασμένο από τη χρήση∙ να το +ίδιο ψωμί και το ίδιο προσφάγι. Ο Έφις +έτρωγε κι εξιστορούσε, με λόγια μπερδεμένα, +που τα σκέπαζε το δειλό ψέμα. Όταν όμως +έριξε τα ψίχουλα και την τελευταία +γουλιά στο πάτωμα – αφού η γη θέλει +πάντα το μικρό της μερίδιο από την τροφή +του ανθρώπου – τέντωσε λίγο την πλάτη +του και τα μάτια του τα κύκλωσαν λαμπερές +ρυτίδες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +στο ταξίδι ήμασταν όλοι φτωχοδιάβολοι. +Πηγαίναμε και πηγαίναμε χωρίς να ξέρουμε +πού θα καταλήγαμε, πάντα όμως με την +ελπίδα του κέρδους. Πηγαίναμε στη σειρά, +όπως οι καταδικασμένοι…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +δεν ήσασταν στη θάλασσα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Στη +θάλασσα, ναι, τι λέω; Στη θάλασσα και με +φουρτούνα μάλιστα. Βράχηκα πολλές φορές. +Από πείνα δεν υποφέραμε, όχι. Έπειτα, +ποιος πεινούσε; Εγώ, όχι. Καμιά φορά +αισθανόμουν σαν ένα χέρι να μου σφίγγει +δυνατά το στομάχι και ήταν σαν να ήθελε +να μου το ξεριζώσει, τότε έτρωγα και +ηρεμούσα. Μόλις φτάσαμε εκεί αρχίσαμε +να δουλεύουμε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +δουλειά ήταν;» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +ήταν μια εύκολη δουλειά. Κάναμε το εξής: +μαζεύαμε το χώμα από το ένα μέρος και +το στοιβάζαμε στο άλλο…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +αλήθεια ότι σκάβουν ένα κανάλι για να +περάσει η θάλασσα; Το νερό όμως δεν +ακολουθεί το σκάψιμο;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +έμπαινε μες στα σκαμμένα, αλλά υπάρχουν +μηχανήματα που το τραβούσαν έξω. Είναι +κάτι σαν αντλίες… τέλος πάντων, δεν +μπορώ να τις περιγράψω!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι άκουγε σιωπηλή, χαϊδεύοντας τη +ράχη του γάτου που γουργούριζε στην +ποδιά της ηδονικά. Άκουγε, αλλά η σκέψη +της έτρεχε μακριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ήσασταν +στην ύπαιθρο; Λένε πως εκεί όλα είναι +ακριβά. Θυμάσαι τις ιστορίες που έλεγαν +οι μετανάστες, εκεί στο Ριμέντιο; Έπειτα +λένε ότι είναι μια χώρα όπου δε γλεντά +κανείς.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όσο +γι’ αυτό, γλεντούνε κι εκεί! Όποιος +θέλει να διασκεδάσει, εννοείται! Άλλοι +παίζουν μουσική, άλλοι χορεύουν, άλλοι +προσεύχονται, άλλοι μεθούν, κι ύστερα +όλοι φεύγουν…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φεύγουν; +Και πού πάνε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εννοώ +… στις παράγκες τους, για να ξεκουραστούν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +τι γλώσσα μιλάνε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γλώσσα; +Όλες τις γλώσσες. Εγώ μιλούσα τη γλώσσα +της Σαρδηνίας με τους συντρόφους μου…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +ώστε είχες συντρόφους από τη Σαρδηνία;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είχα +μερικούς συντρόφους από τη Σαρδηνία: +ένα γέρο κι ένα νέο. Μου φαίνεται πως +τους έχω ακόμη κολλημένους επάνω μου, +με το συμπάθιο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τα +μάτια της Νοέμι άστραψαν χαιρέκακα. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ελπίζω +εμείς να είμαστε πιο καθαρές!» είπε, +σφίγγοντάς του το μπράτσο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +ένα γέρο κι ένα νέο. Τσακώνονταν συνέχεια: +ήταν κακοί, φθονεροί, ζηλιάρηδες, κατά +βάθος όμως ήταν και καλοί. Έτσι είναι +φτιαγμένος ο άνθρωπος: καλός και κακός +συνάμα. Στο κάτω κάτω είμαστε πάντα +δυστυχισμένοι∙ ακόμη και οι πλούσιοι +είναι συχνά δυστυχισμένοι. Α, να!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να, +το σφίξιμο του χεριού της Νοέμι του +θύμιζε το σφίξιμο του Τζατσίντο, εκεί +μες στη μικρή αυλή του Νούορο, και το +μυστικό που εμπόδιζε τη γυναίκα να +δεχτεί την πρόταση του ντον Πρέντου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +ντον Πρέντου, για παράδειγμα», είπε +σχεδόν άθελα και πρόσθεσε κοιτάζοντας +τη νεαρή κυρά του, «μήπως δεν είναι +πλούσιος και δυστυχισμένος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +κυρά του όμως γελούσε πάλι κι εκείνος +εξοργίστηκε παρά τη θέλησή του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πού +είναι το αστείο; Μήπως δεν είναι +δυστυχισμένος ο ντον Πρέντου; Μέχρις +ότου τον λυπηθείτε, ντόνα Νοέμι…. Κι +όμως, είναι καλός.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +η ντόνα Έστερ σηκώθηκε ακουμπώντας το +χέρι στη ράχη του πάγκου και στάθηκε +παρατηρώντας τους σοβαρή. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +καλός μου λες;», είπε η Νοέμι, χωρίς να +γελά πια. «Είναι γέρος τώρα και δεν +μπορεί πια να κοροϊδεύει τον κόσμο∙ +αυτό είναι όλο! Ας μη μιλάμε γι’ αυτόν.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +όμως, θα μιλήσουμε γι’ αυτόν», είπε η +ντόνα Έστερ έντονα. «Έφις, εξήγησέ μου +τις κουβέντες σου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +να σας εξηγήσω, ντόνα Έστερ; Ότι ο ντον +Πρέντου θέλει να παντρευτεί τη ντόνα +Νοέμι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +ώστε κι εσύ το ξέρεις; Πώς το ξέρεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εγώ +ήμουν ο πρώτος προξενητής.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +πρώτος κι ο τελευταίος», φώναξε η Νοέμι +πετώντας κάτω το γάτο σαν να ήταν κουβάρι. +«Αρκετά. Δεν θέλω να ξαναμιλήσουμε γι’ +αυτό.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις όμως εναντιώθηκε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +εγώ δεν του πήγα ποτέ την απάντηση, ντόνα +Νοέμι! Πώς μπορούσα να του την πάω; Δεν +τολμούσα και γι’ αυτό έφυγα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ ξανακάθισε πλάι του κι +εκείνος την αισθάνθηκε που έτρεμε +ολόκληρη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Α, +Έφις», μουρμούριζε. «Εκείνος είχε τη +ιδέα από τότε κι εσύ δεν έλεγες τίποτε; +Και έφυγες; Γιατί όμως; Για να πω την +αλήθεια, όλα αυτά μου φαίνονται σαν +όνειρο. Εγώ ποτέ δεν έμαθα τίποτε: μόνο +οι ξένοι έρχονταν να μου το πουν, μόνο +οι ξένοι. Κι εσύ, αδελφή μου, κι εσύ… κι +εσύ…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +να σου πω, Έστερ; Μήπως με ζήτησε ο ίδιος; +Πότε εξηγήθηκε; Στέλνει δώρα, έρχεται +πότε πότε, κάθεται, φλυαρεί μαζί σου και +σ’ εμένα σχεδόν δεν λέει κουβέντα. Τον +έδιωξα ποτέ εγώ;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +τον διώχνεις, αλλά κάνεις κάτι χειρότερο. +Γελάς όταν έρχεται, τον κοροϊδεύεις.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έτσι +πρέπει! Ό, τι σπέρνει κανείς θερίζει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νοέμι, +γιατί μιλάς έτσι; Σαν να τρελάθηκες, εδώ +και κάμποσο καιρό! Δεν σκέφτεσαι πια +λογικά. Γιατί λες πως σε κοροϊδεύει, +αφού έστειλε μαντάτα πως σ’ αγαπά;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ένα +υπηρέτη έστειλε να μου το πει!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ κοίταξε τον Έφις, αλλά ο +Έφις σιωπούσε με κατεβασμένο το κεφάλι, +όπως έκανε κάποτε, όταν οι αδελφές +φιλονικούσαν. Περίμενε, εξάλλου, βέβαιος +ότι η Νοέμι, παρά την περιφρόνησή της, +θα γύριζε σ’ αυτόν για να συνεχίσουν +τη συζήτηση οι δυο τους μόνοι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +την ακούς πώς μιλάει; Κι όμως, σου λέω +πως δεν είσαι ο μόνος που της το έχει +πει. Και ο Τζατσίντο…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +όνομα αυτό όμως δημιούργησε ένα τρομαχτικό +κενό τριγύρω και ο Έφις είδε τη Νοέμι +να πετιέται όρθια αναστατωμένη∙ ωχρή +από θυμό και μίσος. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έστερ!», +είπε με τραχιά φωνή. «Είχες ορκιστεί να +μην ξαναπροφέρεις το όνομά του.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +βγήκε, σαν να την έπνιγε η οργή. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +μουρμούρισε η ντόνα Έστερ, σκύβοντας +στο αυτί του Έφις. «Τόσο τον μισεί που +μ’ έβαλε να ορκιστώ ότι δεν θα ξαναπώ +το όνομά του. Όταν ήρθε την τελευταία +φορά να μας πει πως παντρεύεται την +Γκριζέντα και να συμβουλεύσει τη Νοέμι +να δεχτεί τον Πρέντου, τον έδιωξε και +ήταν τρομερή, όπως την είδες τώρα. Κι +εκείνος έφυγε κλαίγοντας. Πες μου, όμως, +πες μου Έφις», συνέχισε θλιμμένη, «δεν +είμαστε πολύ άτυχες εμείς; Ο Τζατσίντο +που μας έχει καταστρέψει και παντρεύεται +εκείνη την ξεβράκωτη και η Νοέμι, +αντίθετα, που πετάει ένα τέτοιο τυχερό. +Γιατί γίνεται αυτό, Έφις, πες μου, εσύ +που έχεις γυρίσει τον κόσμο: παντού έτσι +είναι; Γιατί η μοίρα μάς τσακίζει έτσι, +σαν να είμαστε καλάμια;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι», +της απάντησε τότε εκείνος, «ακριβώς σαν +τις καλαμιές στον άνεμο είμαστε, ντόνα +Έστερ μου. Να γιατί! Εμείς είμαστε τα +καλάμια και η μοίρα είναι ο άνεμος.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +εντάξει∙ γιατί όμως μια τέτοια μοίρα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Και +ο άνεμος γιατί; Ο Θεός μόνο ξέρει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γενηθήτω, +τότε, το θέλημά Του», είπε εκείνη σκύβοντας +το κεφάλι στο στήθος και βλέποντάς την +έτσι σκυμμένη, τόσο γριά και θλιμμένη, +ο Έφις ένοιωσε σχεδόν δυνατός. Και για +να την παρηγορήσει σκέφτηκε να της +διηγηθεί μια από τις τόσες ιστορίες του +τυφλού. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άλλωστε +δεν είμαστε ποτέ ευχαριστημένοι. Ξέρετε +την ιστορία της Βασίλισσας του Σαβά; +Ήταν όμορφη και είχε ένα μακρινό βασίλειο +με πολλούς κήπους από συκιές και ροδιές +και ένα παλάτι ολόχρυσο. Άκουσε, λοιπόν, +να λένε ότι ο Βασιλιάς Σολομών ήταν +πλουσιότερος από εκείνη κι έχασε τον +ύπνο της. Η ζήλεια την έτρωγε τόσο που +αποφάσισε να κάνει ένα ταξίδι, παρόλο +που θα έπρεπε να διασχίσει τη μισή γη, +για να πάει να δει η ίδια…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ έσκυψε λίγο από την άλλη +μεριά και πήρε το βιβλίο μέσα στο οποίο +είχε βάλει τα γυαλιά της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτές +οι ιστορίες βρίσκονται εδώ, στην Αγία +Γραφή.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταξε ταπεινωμένος το βιβλίο +και δε συνέχισε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όταν +έμεινε μόνος ξάπλωσε στην ψάθα, αλλά, +παρά τη μεγάλη του κούραση, δεν μπόρεσε +να κοιμηθεί. Είχε την εντύπωση ότι οι +τυφλοί είχαν ξαπλώσει εκεί δίπλα του +και ότι τριγύρω και έξω, μέσα στα σκοτάδια, +απλωνόταν ένα άγνωστο χωριό. Οι κυράδες +του όμως βρίσκονταν εκεί, στον πάγκο +και τον κοίταζαν: η ντόνα Έστερ γριά και +με βλέμμα σχεδόν ικετευτικό, η ντόνα +Νοέμι χαμογελαστή, αλλά πιο τρομερή απ’ +ότι όταν ήταν αυστηρή.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και, +πράγμα περίεργο, δεν ένοιωθε πια υποταγή +στη ντόνα Έστερ ούτε φόβο στη ντόνα +Νοέμι, ήταν σαν τον απελευθερωμένο δούλο +που έγινε πλούσιος σε σύγκριση με τα +φτωχά του αφεντικά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπορώ +να τις βοηθήσω, μπορώ ακόμη να τις βοηθήσω +και ακόμη δεν το θέλουν…. Αύριο…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Περίμενε +με αγωνία το αύριο∙ να γιατί δεν μπορούσε +να κοιμηθεί. Αύριο θα μιλήσει με τη +Νοέμι. Θα ξαναπιάσουν τη συζήτηση που +είχε διακοπεί τόσους μήνες πριν και +ίσως μπορέσει να φέρει την καλή είδηση +στον ντον Πρέντου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +άρχισε να προσεύχεται, σιγά σιγά, έπειτα +όλο και πιο δυνατά, μέχρι που του φάνηκε +ότι είχε αρχίσει να ψέλνει όπως έκαναν +οι προσκυνητές εκεί πάνω, στη Θαυματουργή +Παναγία.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αύριο… +Όλα θα πάνε καλά αύριο∙ όλα θα τελειώσουν, +όλα θα ξεκαθαρίσουν. Του φαινόταν πως +καταλάβαινε τελικά γιατί ο Θεός τον +έσπρωξε να εγκαταλείψει το σπίτι των +κυράδων του και να φύγει περιπλανώμενος: +ήταν για να δοθεί χρόνος στο Τζατσίντο +να σκαλίσει βαθειά μες στη συνείδησή +του και στη Νοέμι για να γιατρευτεί από +το πάθος της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +έδινα αμέσως τη απάντηση στον ντον +Πρέντου, όλα θα είχαν τελειώσει», +σκεφτόταν με αίσθημα ανακούφισης και +ονειρευόταν ενώ τον έπαιρνε ο ύπνος. +Να, ένα ακαθόριστο διάχυτο φως φωτίζει +τριγύρω την πεδιάδα∙ είναι ένα λευκό +δαχτυλίδι επάνω από έναν μαύρο κύκλο. +Είναι η αυγή. Οι τυφλοί σηκώνονται, +μπλέκουν τα δάχτυλά τους, σκύβουν μπροστά +του και τον αναγκάζουν να καθίσει επάνω +στα χέρια τους και να βάλει τα μπράτσα +του γύρω από το λαιμό τους. Έτσι τον +ανασηκώνουν, τον παίρνουν μακριά, +τραγουδώντας, όπως κάνουν τα παιδιά +όταν παίζουν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γελούσε: +δεν ήταν ποτέ τόσο ευτυχισμένος. Στο +βάθος όμως, στη σκοτεινή κουζίνα, η ντόνα +Έστερ και η ντόνα Νοέμι δε μετακινήθηκαν +από τον πάγκο. Και να, εκείνος αισθανόταν +υποταγή στη μια και φόβο για τη άλλη. +Έκλεισε τότε τα μάτια και προσποιήθηκε +ότι ήταν κι εκείνος τυφλός. Και πήγαιναν +έτσι και οι τρεις, εδώ κι εκεί, επάνω σ’ +ένα μαλακό έδαφος, ψέλνοντας δοξαστικούς +ύμνους για το Άγιο Πνεύμα. Ένα χέρι όμως +άρπαξε από πίσω το καπότο του και +σταμάτησε την ομάδα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κοιμόσουν +κιόλας, Έφις; Κάνε υπομονή. Η Έστερ μου +είπε ότι θα φύγεις αύριο το πρωί νωρίς +και κατέβηκα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πετάχτηκε +επάνω και ανακάθισε στην ψάθα, στα πόδια +της, που στεκόταν όρθια, ακίνητη, +μεγαλόσωμη με το φως στο χέρι. Ένας +σκοτεινός κύκλος με ένα δαχτυλίδι φωτός +τριγύρω, όπως το είχε ονειρευτεί, τους +περιέβαλε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έπειτα, +εγώ ήθελα να σου μιλήσω όταν θα ήσουν +μόνος, Έφις. Η Έστερ μερικά πράγματα δεν +τα καταλαβαίνει. Κι εσύ έπραξες άσχημα +να φλυαρήσεις μαζί της: ούτε εσύ +καταλαβαίνεις.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +σιωπούσε. Καταλάβαινε, σίγουρα, αλλά +έπρεπε να σιωπά και να προσποιείται +όπως ένας σκλάβος. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +καταλαβαίνεις και γι’ αυτό μιλάς πάρα +πολύ, Έφις! Εάν εσύ εκείνη την ημέρα μου +έφερνες μόνο τα προξενιά, χωρίς να μου +δώσεις συμβουλές, θα ήταν καλύτερα. Αντί +γι’ αυτό είπες ένα σωρό άχρηστα πράγματα. +Τώρα θέλω μόνο να μάθω εάν είναι αλήθεια +ότι εσύ δεν είπες τίποτε από αυτά που +κουβεντιάσαμε στον ντον Πρέντου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τίποτα, +ντόνα Νοέμι μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κάτι +ακόμη θέλω να σε ρωτήσω, Έφις, αλλά πρέπει +να μου πεις την αλήθεια. Εσύ…» δίστασε +για λίγο, έπειτα ανέβασε τη φωνή, «μίλησες +γι’ αυτό με τον Τζατσίντο; Πες μου την +αλήθεια.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Όχι», +είπε ψέματα με σταθερή φωνή: «σας +ορκίζομαι, δεν μίλησα γι’ αυτό».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πιστεύεις +τότε πως του το είπε ο ντον Πρέντου;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έτσι +πιστεύω, ντόνα Νοέμι μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κάτι +ακόμη. Πες μου, γιατί έφυγες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Δεν +ξέρω. Αυτό σκεφτόμουν την ώρα που μ’ +έπαιρνε ο ύπνος. Σκεφτόμουν ότι ο Κύριος +ήταν εκείνος που μ’ έκανε να φύγω. +Φοβόμουν και ντρεπόμουν να παρουσιαστώ +στον ντον Πρέντου μ’ εκείνη την απάντηση. +Ναι, ντόνα Νοέμι, επειδή ο ντον Πρέντου +με είχε πάρει στην υπηρεσία του μόνο +και μόνο γι’ αυτό το σκοπό, το ξέρω. Σας +αγαπούσε και ήθελε να είμαι εγώ ο +ενδιάμεσος. Όταν, λοιπόν, εσείς είπατε +όχι, όχι, εγώ έφυγα…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι άρχισε να γελά, αλλά με ένα γέλιο +ελαφρύ, τελείως διαφορετικό από το +προηγούμενο μοχθηρό γέλιο. Φανέρωνε +συμπόνια για τον Έφις, συμπόνια για τον +ντον Πρέντου, αλλά και ικανοποίηση και +γλυκύτητα. Ποτέ, ποτέ ο Έφις δεν την είχε +ακούσει να γελά έτσι. Κι όμως, θυμόταν +εκείνο το γέλιο, εκείνο το πρόσωπο +σκυμμένο επάνω του, εκείνη τη σκιά κι +εκείνο το τρεμάμενο φως τριγύρω, και η +καρδιά του χτυπούσε, χτυπούσε και πήγαινε +να σπάσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Λία, όπως ήταν τη νύχτα της φυγής, στεκόταν +μπροστά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κάτι +ακόμη και τελειώσαμε. Άκου, πιστεύεις +πραγματικά ότι ο Τζατσίντο θα παντρευτεί +την Γκριζέντα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ναι, +είναι σίγουρο»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πότε +θα παντρευτούν;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πριν +από τα Χριστούγεννα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνη +χαμήλωσε το φως, σαν να ήθελε να δει +καλύτερα το πρόσωπό του κι έτσι φώτισε +καλά το δικό της. Πόσο χλωμή ήταν και +πόσο νεανικό και ταυτόχρονα γερασμένο +ήταν το πρόσωπο της!</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +περηφάνια, το πάθος, η επιθυμία να +γκρεμίσει την παλιά, άθλια ζωή της και +με τα συντρίμμια να ξαναχτίσει μια άλλη, +καινούργια και δυνατή, όλα αυτά έλαμπαν +φλογερά μέσα στα μάτια της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άκουσέ +με, Έφις», είπε τραβώντας πάλι το φως, +«να πεις, λοιπόν, στον Πρέντου ότι τον +θέλω, αλλά ότι πρέπει να παντρευτούμε +γρήγορα, πριν από εκείνους τους δυο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><B>Κεφάλαιο +δέκατο έβδομο</B></FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις βρισκόταν πάλι εκεί πάνω, στο +κτηματάκι. Αφού είχε τελειώσει ο καιρός +της παραγωγής και είχε γίνει και η +συγκομιδή των καρπών, ο Τσουαναντόνι, +στον οποίο το αφεντικό είχε αναθέσει +τη βόσκηση ενός κοπαδιού προβάτων στα +βουρλοτόπια γύρω από το χωριό, έφυγε +ικανοποιημένος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να +τος λοιπόν πάλι ο Έφις καθισμένος στη +συνηθισμένη του θέση μπροστά στο καλύβι, +κάτω από το γλαυκό φρύδι του καλαμιώνα. +Ο ουρανός είναι κόκκινος, ψηλά επάνω +από το λευκό λόφο. Περνάει ο άνεμος και +τα καλάμια τρέμουν και ψιθυρίζουν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις +θυμάσαι, Έφις θυμάσαι; Έφυγες, ξαναγύρισες, +είσαι πάλι ανάμεσά μας σαν κάποιος της +οικογένειας. Άλλος λυγίζει και άλλος +σπάει, άλλος αντέχει σήμερα αλλά θα +λυγίσει αύριο και μεθαύριο θα σπάσει. +Έφις θυμάσαι, Έφις θυμάσαι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +έπλεκε μια ψάθα και προσευχόταν. Κάθε +τόσο ένας δυνατός πόνος στο πλευρό τον +έκανε να πετιέται με το κορμί ίσιο και +άκαμπτο σαν κάποιος να του έχωνε ένα +σιδερένιο πάσαλο στα νεφρά∙ διπλωνόταν +πάλι, ωχρός και τρέμοντας, ακριβώς σαν +ένα καλάμι στον άνεμο∙ αλλά μετά τον +σπασμό ένοιωθε μεγάλη αδυναμία, έντονη +ευφορία, επειδή ήλπιζε να πεθάνει +γρήγορα. Η μέρα του είχε τελειώσει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όσο +μπορούσε ν’ αντέξει έμενε εκεί πάνω, +κολλημένος στη γη που του είχε ρουφήξει +όλη την ικμάδα και όλα του τα δάκρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +φθινόπωρο προχωρούσε με τις γλυκές +μέρες του Οκτώβρη, με τα πρώτα κρύα του +Νοέμβρη. Τα βουνά απέναντι και στο βάθος +της κοιλάδας έμοιαζαν με ηφαίστεια: +σύννεφα καπνού αυλακωμένα από ωχρές +φλόγες κι έπειτα πίδακες γαλαζωπής +λάβας και στήλες φωτιάς ανέβαιναν πέρα +μακριά, από τη θάλασσα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Προς +το βράδυ ο ουρανός ξεκαθάριζε, όλο το +ασήμι των ορυχείων του κόσμου μαζευόταν +σε μπλοκ και σε σωρούς στον ορίζοντα∙ +αόρατοι εργάτες το δούλευαν, έχτιζαν +σπίτια, κτίρια, ολόκληρες πολιτείες, κι +αμέσως μετά τα χαλούσαν και ερείπια, +ερείπια άσπριζαν τότε μες στο δειλινό, +σκεπασμένα με χρυσή βλάστηση, με +ροδόχρωμους θάμνους∙ περνούσαν κοπάδια +από γκρίζα και μαύρα άλογα, ένα σημάδι +κίτρινο έλαμπε πίσω από ένα διαλυμένο +κάστρο και έμοιαζε να είναι η φωτιά +κάποιου ερημίτη ή κάποιου ληστή που +είχε καταφύγει εκεί πάνω: ήταν το φεγγάρι +που έβγαινε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σιγά +σιγά το φως του φώτιζε όλο το μυστηριώδες +τοπίο και όπως στο άγγιγμα ενός μαγικού +δακτύλου, εξαφανίζονταν όλα. Μια γαλάζια +λίμνη πλημμύριζε τον ορίζοντα και η +καθάρια και κρύα φθινοπωρινή νύχτα, με +τα μεγάλα αστέρια της στον ουρανό και +με τις μακρινές φωτιές στη γη, απλωνόταν +από τα βουνά προς τη θάλασσα. Μες στη +σιγαλιά ο χείμαρρος έρεε, σαν να ήταν +το αίμα της αποκοιμισμένης κοιλάδας. +Και ο Έφις ένιωθε να τον πλησιάζει ο +θάνατος, σιγά σιγά, σαν ν’ ανέβαινε +σιωπηλός το μονοπάτι συνοδευόμενος από +μια ακολουθία περιπλανώμενων πνευμάτων, +από τον ήχο του κόπανου κάτω στο ποτάμι +των </FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>πάνας</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +από το ελαφρό φτερούγισμα των αθώων +ψυχών που είχαν μεταβληθεί σε φύλλα, σε +λουλούδια…</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μια +νύχτα βρισκόταν σε νάρκη μέσα στην +καλύβα όταν ξύπνησε απότομα σαν να τον +τράνταξε κάποιος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Του +φάνηκε πως μια μυστηριώδης ύπαρξη έπεσε +απάνω του, ψαχουλεύοντας τα σωθικά του +μ’ ένα μαχαίρι, και πως όλο το αίμα +ανάβλυσε από το κατακρεουργημένο σώμα +του, πλημμυρίζοντας την ψάθα, βρέχοντάς +του τα μαλλιά, το πρόσωπο, τα χέρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Άρχισε +να φωνάζει σα να τον σκότωναν στ’ +αλήθεια, αλλά μέσα στη νύχτα μόνο ο +ψίθυρος του νερού απαντούσε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +φοβήθηκε και σκέφτηκε να γυρίσει στο +χωριό, αλλά για πολλή ώρα τη νύχτα δεν +μπορούσε να κινηθεί, αδύναμος, σαν να +είχε χάσει αίμα. Κρύος ιδρώτας του έλουζε +όλο το κορμί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Την +αυγή ξεκίνησε. Αντίο, αυτή τη φορά έφευγε +στ’ αλήθεια και τακτοποίησε όλα τα +πράγματα μέσα στην καλύβα: τα αγροτικά +εργαλεία στο βάθος, την ψάθα τυλιγμένη +στο πλάι, τη χύτρα αναποδογυρισμένη +επάνω στη σανίδα, το δεμάτι με τα βούρλα +στη γωνία, την εστία σκουπισμένη: όλα +σε τάξη, όπως αρμόζει σ’ έναν καλό +υπηρέτη που φεύγει και λογαριάζει την +καλή γνώμη που θα σχηματίσει ο +αντικαταστάτης του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Πήρε +μαζί του το δισάκι, έκοψε ένα γιασεμί +από την αιμασιά και έφερε ένα γύρο για +να ρίξει μια ματιά. Όλη η κοιλάδα του +φάνηκε λευκή και γλυκιά σαν το γιασεμί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλα +ήταν σιωπηλά: τα φαντάσματα είχαν +αποτραβηχτεί πίσω από τα πέπλο της +αυγής, ακόμη και το νερό μουρμούριζε +πιο σιγαλά σαν να ήθελε ν’ αφήσει ν’ +αντηχήσει καλύτερα το βήμα του Έφις στο +μονοπάτι. Μόνο τα φύλλα από τα καλάμια +κουνιόντουσαν πάνω στο φρύδι, ίσια, +δύσκαμπτα σαν σπαθιά που ακονίζονταν +πάνω στο μέταλλο του ουρανού.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις +αντίο, Έφις αντίο».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Επέστρεψε +στις κυράδες του και ξάπλωσε στην ψάθα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έκανες +καλά που ήρθες εδώ», είπε η ντόνα Έστερ +σκεπάζοντάς τον με ένα χράμι και η Νοέμι +έσκυψε κι εκείνη, του πήρε το σφυγμό, +του έπιασε το μπράτσο προσπαθώντας να +τον πείσει να μπει στο κρεβάτι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αφήστε +με εδώ, ντόνα Νοέμι μου», βογκούσε +χαμογελώντας, αλλά τα μάτια του ήταν +απλανή σαν εκείνα ενός τυφλού, σκεπασμένα +ήδη με τον πέπλο του θανάτου. «Εδώ είναι +η θέση μου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αργότερα +ένας νέος παροξυσμός του πόνου τον έκανε +να διπλωθεί στα δυο και να μελανιάσει +και ενώ οι κυράδες του έστελναν να +φωνάξουν το γιατρό εκείνος άρχισε να +παραληρεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +κουζίνα γέμιζε με φαντάσματα και το +τρομερό ον, που δεν έπαυε να τον χτυπά, +του φώναξε στο αυτί:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εξομολογήσου! +Εξομολογήσου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ γονάτισε κι αυτή μπροστά +στην ψάθα ψιθυρίζοντας:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +ψυχή μου, θέλεις να φωνάξουμε τον +παπα-Πασκάλε; Θα σου διαβάσει το Ευαγγέλιο +κι αυτό θα σε ανακουφίσει…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις όμως την κοίταζε με ακίνητο το +βλέμμα, με τα μάτια ανέκφραστα στο μελανό +του πρόσωπο που γυάλιζε από σταγόνες +ιδρώτα. Ο τρόμος του τέλους τον έπνιγε, +φοβόταν μήπως η ψυχή του εγκαταλείψει +ξαφνικά το σώμα, όπως είχε κι εκείνος +εγκαταλείψει το σπίτι των κυράδων του, +και εξορισμένη από τον κόσμο των μακάρων +αρχίσει να περιπλανιέται, ανήσυχη και +κολασμένη, με τα φαντάσματα της κοιλάδας. +Ωστόσο απάντησε όχι, όχι. Δεν ήθελε τον +παπά: περισσότερο και από τον θάνατο +και τη θεία καταδίκη, φοβόταν ν’ +αποκαλύψει το μυστικό του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Να, +έρχεται και ο ντον Πρέντου, κάθεται +κοντά στην ψάθα και αρχίζει τα αστεία. +Είναι χαρούμενος, ο ντον Πρέντου∙ +ξαναπάχυνε και η χρυσή αλυσίδα δεν +κρέμεται πια τόσο στο μαύρο του γιλέκο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +γύρισες εδώ, βλάκα; Εάν ερχόσουν στο +σπίτι μου θα σου έπεφτε άσχημα; Είσαι +σαν το γάτο που επιστρέφει και αν ακόμη +τον απομακρύνουν κλεισμένο μέσα σ’ ένα +σάκο. Άντε, πάμε∙ θα σε βάλω στο κρεβάτι +της Στεφάνα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +η Νοέμι, σκυμμένη με μια γαβάθα που +αχνίζει στο χέρι, ενώ του σκουπίζει τον +ιδρώτα από το πρόσωπο, προσπαθεί να +μιμηθεί το χοντρό αρραβωνιαστικό της.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έλα +πιες. Τι, θέλεις να πεθάνεις μαγκούφης;» +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν», +είπε ο Έφις ανασηκώνοντας το κεφάλι, +αρνούμενος όμως το ζωμό, «φεύγουμε…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +τι λες; Θέλεις να ξαναφύγεις; Τι +σουρτούκης!» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ε, +τι κάνεις; Πάμε στη Στεφάνα, που σου έχει +φυλάξει ένα ρόδι… Άντε, αγόρι μου!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις όμως ακούμπησε πάλι το κεφάλι κάτω +κι έκλεισε τα μάτια, όχι γιατί τον +πρόσβαλαν τ’ αστεία των αφεντικών του, +αλλά γιατί αισθανόταν πολύ μακριά από +εκείνους, από όλους. Μακριά, όλο και πιο +μακριά, αλλά μ’ ένα βάρος να τον πλακώνει, +μ’ ένα φορτίο που δεν του επέτρεπε να +πάει παραπέρα ή να γυρίσει πίσω. Ήταν +χειρότερα από τότε που έσερνε μαζί του +τους τυφλούς.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τελικά +ήρθε και ο γιατρός. Τον ψηλάφισε ολόκληρο, +χτύπησε τα δάχτυλά επάνω στην κοιλιά +του που ήταν σκληρή σαν τύμπανο, τον +γύρισε, τον ξαναγύρισε και έριξε επάνω +του το χράμι σαν σε ζύμη που ανεβαίνει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Το +συκώτι μάς κάνει άσχημα αστεία. Πρέπει +να πας στο κρεβάτι, Έφις.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +άρρωστος σήκωσε το δείχτη νεύοντας όχι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έτσι +κι αλλιώς θα πεθάνω, αφήστε με να πεθάνω +σαν υπηρέτης.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπροστά +στο Θεό δεν υπάρχουν ούτε υπηρέτες ούτε +αφεντικά», είπε η ντόνα Έστερ και ο ντον +Πρέντου έσκυψε και έκανε να τον σηκώσει +στην αγκαλιά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πάψε, +χαζέ. Πάψε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις όμως άρχισε να βογκάει και τρανταζόταν +αδύναμα σαν ένα λαβωμένο πουλί που +προσπαθεί ακόμη να πετάξει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θέλετε +να με πεθάνετε πριν την ώρα μου…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +ο γιατρός έκανε νόημα με το χέρι και το +κεφάλι σηκώνοντας τα μάτια στον ουρανό +και ο ντον Πρέντου ακούμπησε πάλι κάτω +τον άρρωστο, τον ξανασκέπασε και δεν +αστειεύτηκε πια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +έτσι τον άφησαν. Και οι ώρες και οι μέρες +περνούσαν και ο Έφις μέσα στις παραισθήσεις +του ονειρευόταν ότι περπατούσε, περπατούσε +με τους τυφλούς μέσα από τις κοιλάδες +και τα βοσκοτόπια του οροπεδίου, και +ονειρευόταν τα πανηγύρια, τα χρήματα +που έπεφταν μπροστά του, τις φιλάνθρωπες +γυναίκες, τα όμορφα παλικάρια επάνω στα +ατίθασα άλογα που έτρεχαν στην πλαγιά +του Βουνού και που από μακριά του έριχναν +νομίσματα και προσβολές.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ψηλοί +όμως τοίχοι, καπνισμένοι, με κόκκινες +κηλίδες από χαλκό, με έναν πάγκο στο +βάθος, περιέβαλαν πάντα τον ορίζοντα. +Δεν μπορούσε κανείς να περάσει από την +άλλη μεριά, εκείνος όμως ήταν ανάγκη να +περάσει από την άλλη, για να ελευθερωθεί +από το βάρος του, για να γιατρευτεί από +τον πόνο του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Δυο +φορές η Νοέμι τον βρήκε όρθιο, να προσπαθεί +να βγει έξω από την αυλή. Πήραν το κλειδί +από την εξώπορτα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ έσκυβε επάνω του, τακτοποιούσε +το μαξιλάρι του, την κουβέρτα επάνω του, +του έλεγχε το σφυγμό του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +ο Ρετόρος θα έρθει να σ’ επισκεφθεί.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +σήκωνε το δείχτη, κάνοντας νόημα πως +όχι, με τα μάτια κλειστά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τις +πρώτες μέρες κάποιοι ζήτησαν να τον +επισκεφθούν, αλλά η Νοέμι μισάνοιγε την +εξώπορτα και τους έδιωχνε όλους. Εκείνος, +μέσα, άκουγε. Το ότι ο κόσμος τον θυμόταν, +ενώ εκείνος βρισκόταν τόσο μακριά, στην +άκρη του κόσμου, τον εξέπληττε και τον +αναστάτωνε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιος +με γύρευε πριν από λίγο;», ρώτησε ένα +πρωί την ντόνα Έστερ.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +πρέπει να ήταν ο Τσουαναντόνι.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εάν +ξαναέρθει, ντόνα Έστερ μου, κάντε μου +την χάρη να τον αφήστε να μπει… Καλά +είναι ν’ αρχίσουν οι αποχαιρετισμοί….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +τι λες, Έφις! Γιατί σου έχει καρφωθεί +αυτή η ιδέα στο μυαλό; Γιατί δεν θέλεις +να έρθει ο Ρετόρος; Θα σου διάβαζε το +Ευαγγέλιο και δεν θα φοβόσουν πια μην +πεθάνεις…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +δεν απάντησε. Όχι, δεν μπορούσαν να τον +κοροϊδέψουν. Η ώρα όμως δεν είχε φτάσει +ακόμη κι εκείνος γαντζωνόταν από τη ζωή +μόνο και μόνο επειδή φοβόταν μην αφήσει +το κουφάρι του στο σπίτι των κυράδων +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Γύρω +του η ζωή έπαιρνε μια νέα όψη: ένα κύμα +χαράς έμοιαζε να πλημμυρίζει το σπίτι +όταν ερχόταν ο ντον Πρέντου: ήταν τα +δειλά γέλια της ντόνα Έστερ, οι κουβέντες +των αρραβωνιασμένων, τα σχέδια, οι +φλυαρίες, οι ξαφνικές σιωπές από σεβασμό +προς τον άρρωστο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τότε +εκείνος ένιωθε πως τους ήταν εμπόδιο +και επιθυμούσε να φύγει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ένα +πρωί η ντόνα Έστερ, που κοιμόταν στο +δωμάτιο του ισογείου για να τον προσέχει, +σηκώθηκε νωρίς, τακτοποίησε τα πράγματα +παραμιλώντας χαμηλόφωνα, και σκύβοντας +για να του δώσει να πιεί μια μικρή κούπα +γάλα του είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Άντε, +Έφις, να είσαι χαρούμενος! Σήμερα ο +Πρέντου θα ορίσει τη μέρα του γάμου. +Είσαι ευχαριστημένος;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +έκανε νόημα πως ναι, έπειτα σκέπασε το +κεφάλι με το χράμι και εκεί κάτω του +φαινόταν πως ήταν κιόλας νεκρός, αλλά, +παρόλα αυτά, χαρούμενος για την καλή +τύχη των κυράδων του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +η Νοέμι σηκώθηκε νωρίς. Κουβέντιαζε με +την αδελφή της και έλεγε με καμάρι: </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γιατί +τη μέρα πρέπει να την ορίσει εκείνος κι +όχι εγώ; Εγώ δεν είμαι καμιά χωριάτισσα +για ν’ ακολουθώ τα έθιμα».</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τι +ανυπομονησία σ’ έχει πιάσει; Η αγγελία +έγινε και σήμερα θα συζητήσουμε για τα +υπόλοιπα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι ήταν ταραγμένη και ο Έφις την +άκουγε που πηγαινοερχόταν μέσα στο +σπίτι, ελαφροπατώντας αλλά ανήσυχη. +Τελικά κάθισε πλάι στην είσοδο για να +ράψει σιωπηλή και όταν ήρθε ο ντον +Πρέντου μετακίνησε το κάθισμα και +παραμέρισε το πανί της για να του +ελευθερώσει το πέρασμα, αλλά σήκωσε +μόλις το πρόσωπο για να τον κοιτάξει +και απάντησε με ένα ελαφρό νεύμα του +κεφαλιού στο χαιρετισμό του. Αμέσως η +ντόνα Έστερ κατέβηκε τις σκάλες δένοντας +το μαντήλι της, έτοιμη να κάνει το +διερμηνέα στους δυο αρραβωνιασμένους, +ανάμεσα στους οποίους συχνά δημιουργούνταν +παρεξηγήσεις επειδή η Νοέμι προσβαλλόταν +με το παραμικρό και τα έπαιρνε όλα στραβά +παρά την καλή θέληση του ντον Πρέντου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +αρχή, μόλις μπήκε ο ντον Πρέντου, πλησίασε +τον Έφις και τον κοίταξε από ψηλά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πώς +πάει; Καλά, μου φαίνεται. Έλα να σηκωθούμε, +άντε!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις σήκωσε τα αδιάφορα, βαθουλωμένα +μάτια του και, μόλις ο ντον Πρέντου +έσκυψε να τον αγγίξει, άπλωσε το χέρι +σαν να ήθελε να σπρώξει το δυνατό κορμί +που άγγιζε το δικό του που βρισκόταν σε +διάλυση.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Φύγετε, +φύγετε…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ο ντον Πρέντου πήγε να καθίσει κοντά +στην αρραβωνιαστικιά του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πώς +είναι η διάθεσή μας σήμερα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Σταμάτα, +Πρέντου, μην τραβάς το πανί, με τρυπάει +η βελόνα….»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αυτό +θέλω κι εγώ!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέντου +άσε με∙ κάνεις σαν μικρό παιδί!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εσύ +φταις που μου έκανες μάγια για να +ξεμωραθώ…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πρέντου! +Σταμάτα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ξέρεις +τι λέει η φιλοσοφίνα η Στεφάνα; Λέει πως +τώρα έκανες ανάποδα τα μάγια: πρώτα για +να αδυνατίσω, τώρα για να παχύνω…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Αστειεύεσαι +Πρέντου, οι υπηρέτριές σου όμως είναι +γλωσσούδες.» </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μα +είναι φανερό ότι παχαίνω. Μόνο ένας +τρόπος υπάρχει να λυθούν τα μάγια…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ ακούμπησε στο κάθισμα της +Νοέμι και κοίταξε τον ξάδελφο χωρίς να +μιλά, περιμένοντας. Εκείνος σήκωσε +πράγματι το βλέμμα επάνω της, χτύπησε +με τα χέρια τα γόνατά του και είπε:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Λοιπόν, +πότε λέτε να τη σπάσουμε αυτή την +αλυσίδα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Από +εσένα εξαρτάται, Πρέντου, ν’ αποφασίσεις.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +Νοέμι έραβε∙ σήκωσε κι εκείνη το πρόσωπο, +τα μάτια της έλαμπαν, αλλά αμέσως τα +χαμήλωσε και δεν είπε λέξη.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έστερ, +εγώ λέω ένα μήνα πριν από τα Χριστούγεννα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ωραία, +ένα μήνα πριν από τα Χριστούγεννα.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νομίζεις +ότι θα είναι όλα έτοιμα στα μισά του +μήνα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm">‘<FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Όλα +θα είναι έτοιμα, Πρέντου»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Εντάξει +τότε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Σιωπή: +η Νοέμι έραβε, η ντόνα Έστερ την κοίταζε +επάνω από τον ώμο. Τελικά ο ντον Πρέντου +ρώτησε σχεδόν δειλά:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εσύ τι λες;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Για +τι πράγμα μιλάτε;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Νοέμι!», +διαμαρτυρήθηκε η ντόνα Έστερ, αλλά ο +αρραβωνιαστικός τής έκανε νόημα να +σωπάσει και ξανάρχισε να τραβά το ύφασμα +από τα γόνατα της μνηστής του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Για +τα μάγια μιλάμε! Να τα διαλύσουμε πριν +παχύνω υπερβολικά. Πώς θα τα διαλύσουμε, +λες εσύ; Έτσι, να έτσι! Στην υγειά εκείνου +που μας βλέπει.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ανάμεσα στα κάπως βεβιασμένα γέλια της +ντόνα Έστερ και τις διαμαρτυρίες της +Νοέμι, που εκείνος την κρατούσε ακίνητη +από τους ώμους, ακούστηκε ένα ηχηρό +φιλί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Πόσο +είμαι ευχαριστημένος! Τώρα μπορώ να +πεθάνω», σκαφτόταν ο Έφις κάτω από το +χράμι, είχε όμως την εντύπωση ότι δεν +μπορούσε να φύγει, ότι δεν μπορούσε να +βγει από εκείνο τον κύκλο των τοίχων +που τον περιέβαλε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου έμεινε εκεί όλη την ημέρα, +καλεσμένος σε γεύμα από τις ξαδέλφες +του. Μιλούσε, γελούσε, κορόιδευε πάλι +τους άλλους∙ κάθε τόσο όμως σιωπούσε +και για τον λόγο ότι η Νοέμι ασχολιόταν +λίγο μαζί του. Μια βαριά σιωπή πλάκωνε +τότε τον Έφις, κι εκείνος καταλάβαινε +ότι τους ήταν εμπόδιο, ότι γινόταν βάρος +και έδινε στενοχώρια στις γυναίκες αλλά +και στον ίδιο τον ντον Πρέντου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπρεπε +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><I>να +φύγει</I></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>, +ν’ αφήσει ελεύθερους τους αρραβωνιασμένους +ν’ αγαπηθούν, ν’ αστειευτούν, χωρίς να +έχουν μπροστά τους την εικόνα του +θανάτου. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ξαφνικά, εκεί μες στο σκοτάδι, κάτω από +το χράμι, του φάνηκε πως κατάλαβε γιατί +δεν μπορούσε να φύγει. Υπήρχε κάτι που +τον κρατούσε ακόμη μέσα στο σπίτι των +αφεντικών του, σαν ένας ανεξόφλητος +λογαριασμός, που έπρεπε να ξεχρεωθεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +όταν η ντόνα Έστερ έσκυψε απάνω του, +πιστεύοντας πως αποκοιμήθηκε και σήκωσε +ελαφρά τη άκρη από το χράμι, τον είδε να +έχει ορθάνοιχτα τα μάτια, το πρόσωπο +του να είναι κόκκινο και τα χείλη του +να τρέμουν. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>« +Έφις, τι έχεις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Της +έκανε νόημα με τα βλέφαρα να πλησιάσει +περισσότερο και της ψιθύρισε με αδύνατη +φωνή:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Έστερ μου, παρακαλώ, φωνάξτε, εάν θέλετε, +τον παπα-Πασκάλε.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Μετά +την εξομολόγηση δεν ξαναμίλησε, δεν +ξαναπαραπονέθηκε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έμενε +με σκεπασμένο το κεφάλι, αλλά η ντόνα +Έστερ κάθε φορά που ανασήκωνε το χράμι +έβλεπε το ταλαιπωρημένο του πρόσωπο +όλο και πιο μικρό, μελανό, ζαρωμένο σαν +ξερό δαμάσκηνο. Ένα βράδυ άνοιξε τα +μάτια και την κοίταξε με εκείνο το +έντρομο βλέμμα του που της προκαλούσε +τόση λύπη και ψιθύρισε σχεδόν χωρίς +φωνή πια:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είναι +μακρύς, ντόνα Έστερ μου! Πρέπει να κάνουμε +υπομονή.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ποιος +είναι μακρύς, Έφις;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ο +δρόμος… Πού να φτάσουμε στο τέρμα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Του +φαινόταν πράγματι ότι περπατούσε +συνέχεια. Ανέβαινε ένα βουνό, διέσχιζε +ένα βοσκοτόπι, αλλά φτάνοντας στην άκρη +του να σου ένα άλλο βουνό, μια άλλη +πεδιάδα και στο βάθος η θάλασσα. Τώρα +όμως περπατούσε ήρεμος και το μόνο που +τον στενοχωρούσε ήταν το ότι δεν έφτανε +στο τέρμα για να απαλλάξει από την +παρουσία του σώματός του το σπίτι των +κυράδων του. Μια μέρα όμως, ή μήπως ήταν +νύχτα – δεν είχε πια την αίσθηση του +χρόνου – του φάνηκε πως είχε φτάσει στο +τοιχάκι του φράχτη στο μικρό κτήμα, ψηλά +στο φρύδι με τα καλάμια και πως είχε +ξαπλώσει βαρύς επάνω στις πέτρες. Τα +καλάμια θρόιζαν σκύβοντας μέχρις αυτόν +για να τον αγγίξουν, για να τον γλείψουν +με τα φύλλα τους που είχαν κάτι το +ζωντανό, σα δάχτυλα, σα γλώσσες. Και του +μιλούσαν, και ένα του τσιμπούσε το αφτί +για ν’ ακούει καλύτερα: ήταν ένα +μυστηριώδες μουρμούρισμα που επαναλάμβανε +τον ψίθυρο των φαντασμάτων της κοιλάδας, +τη φωνή του ποταμού, την ψαλμωδία των +προσκυνητών, τον χτύπο του Μύλου, τους +αναστεναγμούς του ακορντεόν του +Τσουαναντόνι. Εκείνος άκουγε, γαντζωμένος +μπρούμυτα στο τοιχάκι και από τη μια +μεριά έβλεπε την κουζίνα των κυράδων +του και από την άλλη μια ομιχλώδη έκταση, +όπως επάνω από το Βουνό Γκονάρε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ ανέβαινε από την κοιλάδα +με το πρόσωπο σκεπασμένο από μια μαύρη +φτερούγα. Ανασήκωνε τη φτερούγα, έδειχνε +το μελαχρινό πρόσωπό της, πονεμένο, στα +μάτια της ζωγραφισμένη η λύπη, αλλά +αποτραβιόταν από το τοιχάκι σαν να +φοβόταν μην πέσει. Και να άλλες φιγούρες +που ανέβαιναν κι αυτές, όλες με το πρόσωπο +κρυμμένο πίσω από μια μαύρη φτερούγα, +και όλες πλησίαζαν, αλλά αμέσως +οπισθοχωρούσαν τρομαγμένες από τον +κίνδυνο μην γκρεμοτσακιστούν από την +άλλη μεριά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις τις αναγνώριζε όλες αυτές τις +φιγούρες, τις άκουγε που μιλούσαν, +καταλάβαινε ότι ήταν ζωντανές και +πραγματικές∙ και όμως είχε την εντύπωση +ότι ονειρευόταν : ήταν φιγούρες του +ονείρου της ζωής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ήταν +ο παπάς, ήταν ο Μιλέζος, ήταν ο Τσουαναντόνι, +ήταν οι υπηρέτριες του ντον Πρέντου και +ο ίδιος ο ντον Πρέντου και η Νοέμι. +Μερικές φορές κάποιος από αυτούς έπαιρνε +το θάρρος και προσπαθούσε να τον βοηθήσει, +να τον κατεβάσει από το τοιχάκι, χωρίς +να τα καταφέρνει.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +άρχισε να αισθάνεται άσχημα από την +παρουσία τους. Έστρεψε το πρόσωπο προς +τα πέρα και κοίταξε από την άλλη μεριά +την ομιχλώδη κοιλάδα. Και να που άρχισε +η ομίχλη να διαλύεται∙ κηλίδες χρυσαφένιων +δασών έκαναν την εμφάνισή τους ανάμεσα +σε γαλάζια ανοίγματα, και στο φρύδι της +απότομης πλαγιάς, επάνω του μια ροδιά, +σαν εκείνες που εξιστορούσε ο τυφλός, +έγερνε τα κλαδιά της βαριά από τα κόκκινα +φρούτα, ανοιγμένα, που άφηναν να πέφτουν +οι μαργαριταρένιοι σπόροι τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτοί +όμως που βρίσκονταν δώθε από το τοιχάκι +δεν τον άφηναν ήσυχο να ατενίζει μια +τέτοια ομορφιά. Εκείνος δεν έστρεφε +πλέον το πρόσωπο προς αυτούς∙ μόνο μια +μέρα ένα χέρι που ακούμπησε στον ώμο +του και μια φωνή που τον καλούσε σιγά +σιγά στο αυτί τον έκαναν να τιναχτεί. +«Έφις! Έφις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Το +πρόσωπο του Τζατσίντο, τα γλυκά του +μάτια, υγρά από συμπόνια ήταν καρφωμένα +επάνω του. Ανάμεσα στις τόσες νεκρές +φιγούρες εκείνη του φάνηκε η μόνη ζωντανή +ακόμη, τόσο ζωντανή που τα ζεστά του +χέρια είχαν τη δύναμη να τον ανασηκώσουν, +να τον ξαναφέρουν κατ’ ευθείαν στον +κόσμο των ζωντανών.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτό +κράτησε όμως μια στιγμή μόνο, και να που +την κάλυπτε και αυτή ένα πέπλο, έχανε +τη δύναμή της, ξαναγινόταν φάντασμα και +ο Έφις ένοιωσε πόνο, λες και ήταν ο +Τζατσίντο που πέθαινε και όχι εκείνος.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +έλα, έλα! Τι κάνεις; Δε μου μιλάς; Για +σένα έχω έρθει, ξέρεις. Είμαι εδώ. Δεν +θέλανε να μ’ αφήσουν να μπω κι εγώ πήδησα +τον τοίχο. Έλα, κοίταξέ με!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +τον κοίταζε, αλλά δεν έβλεπε πια τα μάτια +του.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +θεία Νοέμι το ’σκασε αμέσως μόλις με +είδε! Δε θα με συγχωρήσει ποτέ! Τι σου +είπε; Πες μου. Ότι δε θέλει πια να με δει, +ότι ορκίστηκε να μην ξαναπροφέρει το +όνομα μου; Το ξέρω, αλλά δεν πειράζει. +Είμαι ευχαριστημένος που παντρεύεται. +Ξέρεις τι έγινε την τελευταία φορά που +ήρθα; Εγώ της έλεγα: «Παντρευτείτε, θεία +Νοέμι∙ ο θείος Πιέτρο είναι πλούσιος, +σας αγαπά, θα σας κάνει ευτυχισμένη». +Εκείνη με κοίταζε με περιφρόνηση κι εγώ +καταλάβαινα καλά πως δεν θα το αποφάσιζε +ποτέ. Λοιπόν Έφις, άκου – να μιλάμε +χαμηλόφωνα, να μην μας ακούει – θυμήθηκα +τη συμβουλή σου. Την κοίταξα καλά μέσα +στα μάτια και της είπα: «Θεία Νοέμι, εγώ +θα παντρευτώ την Γκριζέντα, επειδή μόνο +η Γκριζέντα, φτωχή σαν κι εμένα, νέα και +μόνη σαν κι εμένα, μπορεί να είναι η +σύντροφός μου». Τότε η Νοέμι χλόμιασε +σαν να ήταν νεκρή∙ φοβήθηκα και έφυγα. +Έκλαιγα∙ σου το είπε; Έλα, Έφις, δεν με +ακούς. Έλα! Να η θεία Έστερ. Δεν είναι +αλήθεια, θεία Έστερ, ότι ο Έφις προσποιείται +τον άρρωστο για να μην έρθει στο γάμο +μου και στο γάμο της θείας Νοέμι και μας +φέρει δώρα; Κι όμως, λένε πως έφερες +χρήματα, όταν γύρισες από το ταξίδι +σου…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άκουγε τα λόγια και τα καταλάβαινε +μάλιστα, αλλά ήταν χωρίς ήχο, σαν να ήταν +λόγια γραμμένα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έλα, +πες μου τουλάχιστον τι έχεις. Ούτε που +πήγες δεν μου λες. Θυμάσαι τότε που ήρθες +στο Μύλο και σε ρώτησα πού πήγαινες; Κι +εσύ απάντησες: σ’ ένα ωραίο μέρος. Δεν +το θυμάσαι; Άνοιξε τα μάτια, κοίταξέ με. +Πού πήγες;…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις άρχισε πάλι να αισθάνεται άσχημα. +Άνοιξε για μια στιγμή τα μάτια, τα +ξανάκλεισε∙ ήταν κιόλας βαριά τα βλέφαρά +του από τον ύπνο του θανάτου. Και τα +λόγια του Τζατσίντο μπερδεύονταν, από +την άλλη μεριά του μικρού τοίχου, με το +θρόισμα των καλαμιών, με το μουρμούρισμα +του αγέρα που περνά.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +όμως, ξαφνικά φάνηκε να ανακτά τις +δυνάμεις του και να ξαναζωντανεύει. Το +βράδυ ένας βίαιος παροξυσμός της +αρρώστιας του τον εξουθένωσε: ο πόνος +τού πήρε τη μιλιά και την ακοή, είδε όμως +τον ντον Πρέντου να κοιτάζει τη Νοέμι +με δυσαρέσκεια, επειδή ο γάμος είχε +οριστεί για την άλλη μέρα και εάν εκείνος +πέθαινε θα έφερνε γρουσουζιά στους +παντρεμένους ή θα τους ανάγκαζε να +αναβάλουν για μιαν άλλη μέρα το γάμο. +Τότε, μέσα στα σκοτάδια που τον τύλιγαν +σαν να άναψε ένα μακρινό φως: η θέληση +να παλέψει με το θάνατο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ξεσκέπασε +το πρόσωπό του και μίλησε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Ντόνα +Έστερ, είμαι καλύτερα. Δώστε μου να πιώ.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έτρεξαν +και οι δυο αδελφές και η Νοέμι η ίδια +του ανασήκωσε το κεφάλι και του έδωσε +να πιεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Μπράβο +Έφις! Έτσι είναι καλά. Ξέρεις τι θα γίνει +σήμερα;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +ένευσε καταφατικά πίνοντας.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Είσαι +ευχαριστημένος, έτσι δεν είναι Έφις; +Πόσες φορές τη σκέφτηκες αυτή τη μέρα; +Θα σου φαίνεται σαν όνειρο.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +ένευε πως ναι, ναι: όλα ήταν, όλα είναι +ένα όνειρο</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έπειτα +τον άφησαν μόνο, επειδή η Νοέμι έπρεπε +να ντυθεί∙ κι εκείνος ανασήκωσε το +κεφάλι και σαν να κρυφοκοίταξε τριγύρω +συνεχίζοντας να κάνει νοήματα +επιδοκιμασίας. Όλα πήγαιναν καλά∙ η +γαμήλια τελετή θα γινόταν στο σπίτι του +γαμπρού κι εδώ τίποτα δεν τάραζε την +παλιά γαλήνη. Για αν μην ενοχλήσει η +Νοέμι τον άρρωστο δεν καθάρισε ούτε την +κουζίνα, όπως συνηθίζεται στους γάμους. +Το σπίτι και η αυλή ήταν σιωπηλά, ο γάτος +ήταν ακίνητος επάνω στον πάγκο, μαύρος +με πράσινα μάτια σαν να ήταν η προσωποποίηση +της μοναξιάς. Μέσα στην σιωπή ακουγόταν +να τρίζει το σκοροφαγωμένο ξύλο του +μπαλκονιού. Ο Έφις σηκώνοντας λίγο +περισσότερο το κεφάλι ξαναείδε για +τελευταία φορά το παλιό νεκροταφείο με +τον κατεστραμμένο του τοίχο, τα χόρτα +του και τα κόκαλα που ήταν σα λουλούδια + </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έξαφνα +όμως μια φιγούρα φάνηκε στην πόρτα: +ψιλή, λεπτή, φορώντας στενά ρούχα γκρενά +με μαύρα λουλούδια, είχε ένα στεφάνι +από τριαντάφυλλα στο κεφάλι κι εδώ κι +εκεί στο πρόσωπο, στο σώμα, στα πόδια +κάτι που έλαμπε: τα μάτια, τα κοσμήματα, +τα παπούτσια…</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κοίταξε +με ορθάνοιχτα τα μάτια και αναγνώρισε +τη Νοέμι, αλλά πίσω της, ταχτοποιώντας +της τα τριαντάφυλλα στο καπέλο και τις +πτυχές στο φόρεμα, στεκόταν η ντόνα +Έστερ, που με τις άκριες από το σάλι της +σαν μαύρες φτερούγες ριγμένες στους +ώμους, του φάνηκε σαν να ήταν η σκιά της +νύφης.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Καλά +δεν είμαι έτσι;», ρώτησε η Νοέμι όρθια +μπροστά του, διορθώνοντας τις μανσέτες +της. «Δε νομίζεις πως είναι στενό αυτό +το φόρεμα; Είναι της μόδας. Κοίτα τι +όμορφο που είναι αυτό: είναι το δώρο του +Πρέντου.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έσκυψε, +παρόλο που το φόρεμα ήταν στενό, και του +έδειξε ένα σεντεφένιο ροζάριο με ένα +μεγάλο χρυσό σταυρό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις; +Ήταν ο σταυρός ενός παλιού επισκόπου. +Τον είχε η γιαγιά του Πρέντου που ήταν +και δική μας γιαγιά κι έτσι θα μείνει +στην οικογένεια. Ωραίος δεν είναι, ε; +Κοίτα το Χριστό, λες και χαμογελάει, ενώ +κυλούν τα δάκρια και το αίμα του…. Και +πίσω, κοίτα…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +Έφις κοίταζε σιωπηλός, ακίνητος, με τα +μελανά και στεγνά του χέρια γαντζωμένα +στην άκρη από το χράμι που τον σκέπαζε +και έμοιαζε να ξεπροβάλει, νεκρός ήδη, +από τον άλλο κόσμο για ν’ ατενίσει, για +μια τελευταία φορά, την ευτυχία της +κυράς του. Εκείνη όμως είπε, σκύβοντας +ακόμη περισσότερο, με διπλωμένα τα +γόνατα έτσι που το πρόσωπο της ν’ αγγίζει +το δικό του πρόσωπο:</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Βλέπεις +τι δώρο, Έφις!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +ήταν χλωμή μέσα στο γκρενά της φόρεμα, +με τα μοχθηρά της μάτια γεμάτα δάκρια.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αλλά +ο Έφις δεν ένοιωσε πόνο γι’ αυτό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Γεννηθήκαμε +για να υποφέρουμε, όπως Εκείνος. Πρέπει +να κλαίμε και να σωπαίνουμε…», είπε με +μιαν ανάσα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +αυτή ήταν η ευχή του. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Από +εκείνη τη στιγμή κι έπειτα δεν ξαναμίλησε. +Του φαινόταν πως είχε γαντζωθεί στην +άκρη από το χράμι για να μην πέσει από +την άλλη μεριά και πως έβλεπε από πάνω +από το τοιχάκι το θέαμα του κόσμου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +να που έρχονται ο ντον Πρέντου με τους +συγγενείς για να πάρουν τη νύφη. Μπαίνουν, +κάθονται γύρω γύρω μες στην κουζίνα σαν +φιγούρες ενός ονείρου, συγκεχυμένες, +αλλά με τονισμένες κατά περίεργο τρόπο +κάποιες λεπτομέρειές τους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ο +ντον Πρέντου ντυμένος στα μαύρα με μια +καινούργια, στενή φορεσιά που τον +αναγκάζει να βαριανασαίνει, αλλά ο Έφις +δεν ξεχωρίζει το πρόσωπό του, ενώ βλέπει +το σαρκαστικό στόμα του Μιλέζου, μακρύ, +στενό, γεμάτο λες από συγκρατημένο +γέλιο, και την εξογκωμένη κοιλιά μιας +συγγένισσας των αδερφάδων Πιντόρ, +εκείνης που θα συνοδεύσει τη νύφη, και +δυο κεριά με ροζ κορδέλες που τα κρατούν +δυο χλωμά χεράκια. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Και +όλοι τους είναι σοβαροί σαν να ήρθαν να +πάρουν εκείνον, νεκρό, και όχι την κυρά, +νύφη, και περπατούν σιγά για να μην τον +ενοχλήσουν.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ, με λυμένο το σάλι ν’ ανεμίζει +λίγο επάνω στους ώμους της, βάζει σε +τάξη την πομπή: πρώτα τα μικρά παιδιά +με τα μεγάλα κεριά στα χέρια, έπειτα η +νύφη με τη συγγένισσά της, έπειτα ο +γαμπρός με τους συγγενείς του, στο τέλος +οι λίγοι καλεσμένοι με το Μιλέζο τελευταίο +που έμοιαζε να περιγελά σιωπηλά όλους.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Τώρα +θα μ’ αφήσουν μόνο», σκέφτεται ο Έφις +με κάποια πίκρα. «Μόνο. Και είμαι εγώ +εκείνος που τα σκάρωσε όλα!»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Στην +πόρτα η Νοέμι έστρεψε για να του κάνει +αντίο με το χρυσό σταυρό. Αντίο. Κι +εκείνος, όπως συνέβη και με τον Τζατσίντο, +σχημάτισε την εντύπωση πως εκείνη ήταν +που πέθαινε.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έβγαιναν +όλοι, έφευγαν. Η ντόνα Έστερ έσκυψε απάνω +του, σαν να ήθελε να τον σκεπάσει με τις +μαύρες φτερούγες της. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Θα +γυρίσω σύντομα, εγώ, μόλις τους συνοδεύσω. +Πρέπει να πηγαίνω τώρα∙ να είσαι φρόνιμος +και να μην το κουνήσεις από εδώ.»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Ναι, +έμενε ακίνητος στη θέση του, ακίνητος +και μόνος. Ακουγόταν το ακορντεόν που +έπαιζε ο Τσουαναντόνι προς τιμήν των +νεόνυμφων κι εκείνος ξανάρχισε να +θυμάται ένα σωρό πράγματα: το θόρυβο +του Μύλου, επάνω στο Νούορο, τα σύννεφα +επάνω από το Βουνό Γκονάρε, το θρόισμα +των καλαμιών στο φρύδι του λόφου….</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Έφις, +θυμάσαι; Έφις, θυμάσαι;»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τι +μεγάλη που έγινε η κουζίνα! Σκοτεινή +και χλιαρή, με τους τοίχους της +απομακρυσμένους, μ’ ένα φόντο μυστηριώδες +σαν βοσκοτόπι τη νύχτα. Το αηδόνι +τραγουδούσε, ο τυφλός έλεγε την ιστορία +του χρυσού παλατιού του Βασιλιά Σολόμωντα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«…. +όλα ήταν χρυσά, όπως στον κόσμο της +αλήθειας∙ όλα ήταν καθαρά, αστραφτερά. +Χρυσά ρόδια, χρυσά δοχεία, χρυσές ψάθες…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκείνος έβλεπε το σπίτι του ντον Πρέντου, +με τις ροδιές γεμάτες φρούτα, τους +φοίνικες, στα ψαθιά απλωμένα τσαμπιά +σταφύλια και χρυσές κολοκύθες.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Η +Νοέμι θα περάσει καλά… εκεί… θα τρώει +καλά, θα παχύνει, θα δώσει λεφτά στην +ντόνα Έστερ για να διορθώσει εδώ το +μπαλκόνι. Θα περάσει καλά… Θα είναι σαν +τη Βασίλισσα του Σαβά. Αλλά κι εκείνη, +η Βασίλισσα του Σαβά, δεν ήταν ευχαριστημένη… +Η Νοέμι θα τον βαρεθεί κι εκείνη το χρυσό +σταυρό της και θα θελήσει να φύγει +μακριά, όπως η Λία, όπως η Βασίλισσα του +Σαβά, όπως όλοι…»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Αυτό +όμως δεν του έκανε καμία έκπληξη πια∙ +να πάει κανείς μακριά, πρέπει να πάει +κανείς μακριά, σε άλλα μέρη, όπου υπάρχουν +πράγματα σπουδαιότερα από τα δικά μας. +</FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Κι +εκείνος ετοιμαζότανε για εκεί.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Έκλεισε +τα μάτια και τράβηξε το χράμι επάνω στο +κεφάλι του. Και να που ξαναβρέθηκε επάνω +στο τοιχάκι του μικρού κτήματος. Τα +καλάμια μουρμούριζαν, η Λία και ο +Τζατσίντο κάθονταν σιωπηλοί μπροστά +στην καλύβα και κοίταζαν προς τη θάλασσα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Του +φάνηκε πως αποκοιμήθηκε. Ξαφνικά όμως +τινάχτηκε, είχε την αίσθηση ότι γκρεμιζόταν +από το τοιχάκι.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Είχε +πέσει από την άλλη μεριά, στην κοιλάδα +του θανάτου.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ τον βρήκε έτσι, ήρεμο, +ακίνητο, κάτω από το χράμι, άκαμπτο.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Τον +κούνησε, τον φώναξε και μόλις κατάλαβε +ότι ήταν νεκρός και ότι τον άφησαν να +πεθάνει μόνος, άρχισε να κλαίει γοερά, +με ένα βραχνό βογγητό που την τρόμαξε. +Προσπάθησε να ηρεμήσει, αλλά δεν μπορούσε∙ +λες και μια ψυχή θρηνούσε μέσα της +ενάντια στη θέλησή της. Τότε πήγε και +έκλεισε την εξώπορτα για να μην έρθει +κανείς ξαφνικά και τη δει να οδύρεται +μ’ αυτόν τον τρόπο για το νεκρό υπηρέτη +και μάθει ο κόσμος ότι τον άφησαν να +πεθάνει μοναχό, ενώ για την οικογένεια +εκείνη ήταν μια μεγάλη μέρα γιορτής.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Περιμένοντας +να περάσει η ώρα σήκωσε το κουφάρι, που +ήταν ξερακιανό και ελαφρύ σαν εκείνο +μικρού παιδιού, το έπλυνε, το έντυσε, +μιλώντας του χαμηλόφωνα, ανάμεσα στις +προσευχές της, για να του διηγηθεί πώς +έγινε η γαμήλια τελετή, πως η Νοέμι +έκλαιγε την ώρα που έμπαινε στο καινούργιο, +το πλούσιο σπίτι της – έκλαιγε από +ευτυχία, εννοείται – πως το σπίτι ήταν +γεμάτο δώρα, πως ο κόσμος τους έραινε +με ρύζι και λουλούδια μέχρι μέσα στην +αυλή των νεόνυμφων, για να τους ευχηθεί +καλή τύχη, πως όλοι, με λίγα λόγια, ήταν +ευχαριστημένοι. </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>«Κι +εσύ έκανες τέτοιο πράγμα… να φύγεις +έτσι, στα κρυφά… χωρίς να πεις τίποτα… +σαν την άλλη φορά… Α, Έφις, δεν έπρεπε +να το κάνεις αυτό… σήμερα, σήμερα +ακριβώς!...»</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Εκείνος +έμοιαζε ν’ ακούει, με τα γυάλινα μάτια +του μισόκλειστα, ήρεμος αλλά αποφασισμένος +να μην απαντήσει σαν καλός υπηρέτης, +γεμάτος σεβασμό.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>Η +ντόνα Έστερ θυμήθηκε ότι του άρεσαν τα +λουλούδια, έκοψε ένα γεράνι από το πηγάδι +και του το έβαλε ανάμεσα στα δάχτυλα, +επάνω στο σταυρό. Στο τέλος σκέπασε το +νεκρό με ένα ύφασμα από πράσινο μετάξι +που το είχαν βγάλει για το γάμο. Το ύφασμα +όμως ήταν κοντό και τα πόδια έμειναν +ακάλυπτα, στραμμένα, όπως συνηθίζεται, +προς την πόρτα και έμοιαζε ο υπηρέτης +να κοιμάται για τελευταία φορά στο +αρχοντικό σπίτι, να αναπαύεται, πριν +ξεκινήσει το ταξίδι προς την αιωνιότητα.</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=4 STYLE="font-size: 16pt"><B>ΤΕΛΟΣ</B></FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>[1] +</FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US">Rettore</SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>: +στους καθολικούς ο ιερωμένος που +διευθύνει ένα εκκλησιαστικό ίδρυμα, +μια μη ενοριακή εκκλησία, μια ιερατική +σχολή (σεμινάριο) (σ.τ.μ.)</FONT></FONT></P> +<P LANG="en-US" CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="sdfootnote-western"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>[2} +Χαρακτηριστικό κτίσμα της Σαρδηνίας +σε σχήμα κόλουρου κώνου, κατασκευασμένο + από μεγάλες πέτρες σε μορφή ξερολιθιάς, +που χρησίμευε ως οχυρωμένη κατοικία. +(σ.τ.μ.) </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="sdfootnote-western"><BR> +</P> +<P CLASS="sdfootnote-western"><SUP><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>[</FONT></FONT></SUP><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>3] +Τυπικό γλυκό της Σαρδηνίας αποτελούμενο +από αμύγδαλα, ζάχαρη ή μέλι και φλούδα +πορτοκαλιού (σ.τ.μ.) </FONT></FONT> +</P> +<P CLASS="sdfootnote-western"><BR> +</P> +<P CLASS="sdfootnote-western"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>[4]</FONT></FONT><SUP><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3> + </FONT></FONT></SUP><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3><SPAN LANG="en-US">Morra</SPAN></FONT></FONT><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>: +Παλιό, λαϊκό παιχνίδι μεταξύ δύο παιχτών +που παίζεται με τα δάχτυλα του ενός +χεριού (σ.τ.μ.)</FONT></FONT></P> +<P CLASS="sdfootnote-western"><BR> +</P> +<P CLASS="sdfootnote-western"><FONT FACE="Courier New, monospace"><FONT SIZE=3>[5] +Ύφασμα της Σαρδηνίας από ακατέργαστο +μαλλί, ανθεκτικό και σχεδόν αδιάβροχο +(σ.τ.μ.)</FONT></FONT></P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"><BR> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"> +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"> + +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"> + +</P> +<P CLASS="western" STYLE="text-indent: 1.25cm; margin-bottom: 0cm"> + +</P> +<P CLASS="western" STYLE="margin-bottom: 0cm"> +</P> + + + + + + + +<pre> + + + + + +End of the Project Gutenberg EBook of Canne al vento (Reeds in the Wind), by +Grazia Deledda + +*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CANNE AL VENTO (REEDS IN THE WIND) *** + +***** This file should be named 28658-h.htm or 28658-h.zip ***** +This and all associated files of various formats will be found in: + https://www.gutenberg.org/2/8/6/5/28658/ + +Produced by Christos Alexandridis + +Updated editions will replace the previous one--the old editions +will be renamed. + +Creating the works from public domain print editions means that no +one owns a United States copyright in these works, so the Foundation +(and you!) can copy and distribute it in the United States without +permission and without paying copyright royalties. Special rules, +set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to +copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to +protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project +Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you +charge for the eBooks, unless you receive specific permission. If you +do not charge anything for copies of this eBook, complying with the +rules is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose +such as creation of derivative works, reports, performances and +research. They may be modified and printed and given away--you may do +practically ANYTHING with public domain eBooks. Redistribution is +subject to the trademark license, especially commercial +redistribution. + + + +*** START: FULL LICENSE *** + +THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE +PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK + +To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free +distribution of electronic works, by using or distributing this work +(or any other work associated in any way with the phrase "Project +Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project +Gutenberg-tm License (available with this file or online at +https://gutenberg.org/license). + + +Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm +electronic works + +1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm +electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to +and accept all the terms of this license and intellectual property +(trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all +the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy +all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession. +If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project +Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the +terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or +entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. + +1.B. "Project Gutenberg" is a registered trademark. It may only be +used on or associated in any way with an electronic work by people who +agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few +things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works +even without complying with the full terms of this agreement. See +paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project +Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement +and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic +works. See paragraph 1.E below. + +1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation" +or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project +Gutenberg-tm electronic works. Nearly all the individual works in the +collection are in the public domain in the United States. If an +individual work is in the public domain in the United States and you are +located in the United States, we do not claim a right to prevent you from +copying, distributing, performing, displaying or creating derivative +works based on the work as long as all references to Project Gutenberg +are removed. Of course, we hope that you will support the Project +Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by +freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of +this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with +the work. You can easily comply with the terms of this agreement by +keeping this work in the same format with its attached full Project +Gutenberg-tm License when you share it without charge with others. + +1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern +what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in +a constant state of change. If you are outside the United States, check +the laws of your country in addition to the terms of this agreement +before downloading, copying, displaying, performing, distributing or +creating derivative works based on this work or any other Project +Gutenberg-tm work. The Foundation makes no representations concerning +the copyright status of any work in any country outside the United +States. + +1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg: + +1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate +access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently +whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the +phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project +Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, +copied or distributed: + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + +1.E.2. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived +from the public domain (does not contain a notice indicating that it is +posted with permission of the copyright holder), the work can be copied +and distributed to anyone in the United States without paying any fees +or charges. If you are redistributing or providing access to a work +with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the +work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 +through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the +Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or +1.E.9. + +1.E.3. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted +with the permission of the copyright holder, your use and distribution +must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional +terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked +to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the +permission of the copyright holder found at the beginning of this work. + +1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm +License terms from this work, or any files containing a part of this +work or any other work associated with Project Gutenberg-tm. + +1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this +electronic work, or any part of this electronic work, without +prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with +active links or immediate access to the full terms of the Project +Gutenberg-tm License. + +1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, +compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any +word processing or hypertext form. However, if you provide access to or +distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than +"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version +posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org), +you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a +copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon +request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other +form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm +License as specified in paragraph 1.E.1. + +1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, +performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works +unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. + +1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing +access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided +that + +- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from + the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method + you already use to calculate your applicable taxes. The fee is + owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he + has agreed to donate royalties under this paragraph to the + Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments + must be paid within 60 days following each date on which you + prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax + returns. Royalty payments should be clearly marked as such and + sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the + address specified in Section 4, "Information about donations to + the Project Gutenberg Literary Archive Foundation." + +- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies + you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he + does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm + License. You must require such a user to return or + destroy all copies of the works possessed in a physical medium + and discontinue all use of and all access to other copies of + Project Gutenberg-tm works. + +- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any + money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the + electronic work is discovered and reported to you within 90 days + of receipt of the work. + +- You comply with all other terms of this agreement for free + distribution of Project Gutenberg-tm works. + +1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm +electronic work or group of works on different terms than are set +forth in this agreement, you must obtain permission in writing from +both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael +Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark. Contact the +Foundation as set forth in Section 3 below. + +1.F. + +1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable +effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread +public domain works in creating the Project Gutenberg-tm +collection. Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic +works, and the medium on which they may be stored, may contain +"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or +corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual +property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a +computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by +your equipment. + +1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right +of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project +Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project +Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all +liability to you for damages, costs and expenses, including legal +fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT +LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE +PROVIDED IN PARAGRAPH F3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE +TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE +LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR +INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH +DAMAGE. + +1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a +defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can +receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a +written explanation to the person you received the work from. If you +received the work on a physical medium, you must return the medium with +your written explanation. The person or entity that provided you with +the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a +refund. If you received the work electronically, the person or entity +providing it to you may choose to give you a second opportunity to +receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy +is also defective, you may demand a refund in writing without further +opportunities to fix the problem. + +1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth +in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS' WITH NO OTHER +WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO +WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. + +1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied +warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. +If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the +law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be +interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by +the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any +provision of this agreement shall not void the remaining provisions. + +1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the +trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone +providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance +with this agreement, and any volunteers associated with the production, +promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works, +harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, +that arise directly or indirectly from any of the following which you do +or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm +work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any +Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause. + + +Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg-tm + +Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of +electronic works in formats readable by the widest variety of computers +including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists +because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from +people in all walks of life. + +Volunteers and financial support to provide volunteers with the +assistance they need are critical to reaching Project Gutenberg-tm's +goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will +remain freely available for generations to come. In 2001, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure +and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations. +To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation +and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 +and the Foundation web page at https://www.pglaf.org. + + +Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive +Foundation + +The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit +501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the +state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal +Revenue Service. The Foundation's EIN or federal tax identification +number is 64-6221541. Its 501(c)(3) letter is posted at +https://pglaf.org/fundraising. Contributions to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent +permitted by U.S. federal laws and your state's laws. + +The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S. +Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered +throughout numerous locations. Its business office is located at +809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email +business@pglaf.org. Email contact links and up to date contact +information can be found at the Foundation's web site and official +page at https://pglaf.org + +For additional contact information: + Dr. Gregory B. Newby + Chief Executive and Director + gbnewby@pglaf.org + + +Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation + +Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide +spread public support and donations to carry out its mission of +increasing the number of public domain and licensed works that can be +freely distributed in machine readable form accessible by the widest +array of equipment including outdated equipment. Many small donations +($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt +status with the IRS. + +The Foundation is committed to complying with the laws regulating +charities and charitable donations in all 50 states of the United +States. Compliance requirements are not uniform and it takes a +considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up +with these requirements. We do not solicit donations in locations +where we have not received written confirmation of compliance. To +SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any +particular state visit https://pglaf.org + +While we cannot and do not solicit contributions from states where we +have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition +against accepting unsolicited donations from donors in such states who +approach us with offers to donate. + +International donations are gratefully accepted, but we cannot make +any statements concerning tax treatment of donations received from +outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff. + +Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation +methods and addresses. Donations are accepted in a number of other +ways including including checks, online payments and credit card +donations. To donate, please visit: https://pglaf.org/donate + + +Section 5. General Information About Project Gutenberg-tm electronic +works. + +Professor Michael S. Hart was the originator of the Project Gutenberg-tm +concept of a library of electronic works that could be freely shared +with anyone. For thirty years, he produced and distributed Project +Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support. + + +Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed +editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S. +unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily +keep eBooks in compliance with any particular paper edition. + + +Most people start at our Web site which has the main PG search facility: + + https://www.gutenberg.org + +This Web site includes information about Project Gutenberg-tm, +including how to make donations to the Project Gutenberg Literary +Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to +subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks. + + +</pre> + +</BODY> +</HTML> + |